فرمان گرانی نان صادر شد: چه بر سر کارگران می‌آید؟!

فرمانِ گرانی نان صادر شد، یک شوک جدید به سفره‌های خالی کارگران؛ سفره‌هایی که حالا با رسیدن برنج به کیلویی ۳۰۰ هزار تومان و پیشتازی قیمت گوشت از مرز یک میلیون تومان، برای بسیاری به خصوص حداقل‌بگیران و کارگران روزمزد به نان خالی محدود شده است.

به گزارش تابناک به نقل از ایلنا؛ در روزهای اخیر، رئیس کارگروه آرد و نان گفت: قیمت نان‌های سنتی در استان‌های قم، خراسان‌رضوی، همدان، گیلان و… افزایش یافته و تغییر نرخ در سایر استان‌ها از جمله تهران تا دوشنبه ۲۴ تیر اعلام می‌شود. به گفته محمد جواد کرمی، «بر اساس قانون، وزارت کشور اختیار افزایش نرخ نان سنتی را به استانداری‌ها واگذار کرده و استانداران با آنالیز قیمت‌ها در کارگروه تخصصی خودشان موضوع را بررسی و نرخ‌ها را استانی اعلام می‌کنند».

در برخی استان‌های کشور، نان بیش از ۵۰ درصد گران شده است؛ آن هم در حالیکه در روزهای بحرانی اخیر، بسیاری از کارگران بیکار شده‌اند یا در بهترین حالت، برخی از مزایای مزدی و اضافه حقوق خود را از دست داده‌اند؛ برای مثال، یک کارگر شاغل در فرودگاه مهرآباد با بیان اینکه با کاهش ساعت پروازها، دیگر اضافه‌کاری و تعطیل‌کاری نداریم، می‌گوید: دستمزدمان، چند میلیون تومان کمتر از قبل شده است.

    از این کارگر رسمی می‌پرسم نظرت در مورد گرانی نان چیست؛ در پاسخ می‌گوید: منِ کارگرِ رسمی با ماهی ۲۲ میلیون تومان حقوق، دیگر نمی‌توانم در هفته بیشتر از یکی دو وعده برنج بخورم؛ بیشتر غذاهایمان نانی‌ست و گرانی نان، سفره‌مان را کوچک‌تر می‌کند؛ این اوضاعِ من است، حالا ببینید کارگر روزمزد و ساختمانی چه می‌کشد.

از برخی استان‌ها از جمله اصفهان و اراک نیز خبر می‌رسد که برخی شرکت‌ها دست به تعدیل نیرو و اخراجِ کارگران قراردادی خود زده‌اند؛ سوال اینجاست که در این شرایط، چرا دولت فرمان گرانی نان را صادر کرده است؟! آیا تعدیل و انقباض به جایی رسیده که یارانه را از اصلی‌ترین مولفه‌ی سبد خوراکی مردم حذف کرده‌اند؟!

 عباس میرزاد، معاون اقتصادی استانداری ایلام، اعلام کرده است که افزایش قیمت نان به دلیل رشد هزینه حمل‌ونقل، انرژی، بیمه و مواد اولیه بوده و «ربطی به حذف یارانه ندارد». او همچنین گفته است: «هنوز افزایش قیمت‌ها به‌طور رسمی ابلاغ نشده، اما نرخ نان در مرکز استان تا ۵۲ درصد و در شهرستان‌ها تا ۴۲ درصد افزایش یافته است».

او تاکید کرد که این افزایش قیمت قرار بوده پیش از جنگ ۱۲ روزه جمهوری اسلامی با اسرائیل اجرا شود، اما به تعویق افتاده است. معاون استاندار ایلام گفت: «افزایش هزینه‌هایی جانبی مانند کرایه حمل، قیمت افزودنی‌ها، هزینه‌های انرژی مانند برق، آب و گاز و همچنین حق بیمه کارگران نانوایی‌ها دلایل اصلی این تغییر قیمت بوده‌اند».

براساس آخرین اطلاعات، در قم، قیمت هر نان سنگک سنتی به پنج هزار و ۲۰۰ تومان، سنگک ماشینی به چهار هزار و ۶۵۰ تومان، بربری به سه هزار و ۵۰۰ تومان، تافتون به هزار و ۹۰۰ تومان و لواش به ۹۲۰ تومان رسیده است. در مشهد نیز مرتضی حیدری، معاون فرمانداری، افزایش ۵۲ درصدی قیمت انواع نان را تایید کرده و دلیل این گرانی را «افزایش اجرت کارگری، هزینه‌های بیمه و مسائل جانبی دیگر» دانسته است.

اولین بار حدود یک هفته پیش از این، «مهدی امیدوار» سخنگوی اتاق اصناف ایران با اعلام اینکه کمک دولت به بیمه نانوایان قطع شده و آرد هم گران شده، به طور رسمی خبر از گرانی نان در روزهای آینده داد و البته در تحلیلی عجیب‌تر در یک ویدئو که مورد انتقاد بسیار قرار گرفت، از گزینه‌‌ای به نام  «نان طبقاتی» سخن گفت: « من فکر می‌کنم به امید خدا فضایی را ببریم جلو، که آن که دوست دارد نان باکیفیت و بهتر بگیرد، به راحتی بگیرد و یارانه هم برای افراد ضعیف جامعه واریز بشود....».

البته نان طبقاتی، پدیده‌ی جدیدی نیست؛ مدتهاست که نان یارانه‌ای کیفیت قبل خود را از دست داده و در برخی از نقاط به سختی یافت می‌شود؛ مردم برای خرید نان خوب باید هزینه‌ی آزاد بپردازند.

در این شرایط، افزایش ۵۲ درصدی قیمت نان، یک شوک جدیدِ تاثیرگذار بر سفره‌های تهی کارگران ایرانی‌ست؛ «علیرضا خرمی» فعال کارگری در این رابطه می‌گوید: شما فقط گرانی نان را نبینید؛ بعد از جنگ ۱۲ روزه، بسیاری از اقلام خوراکی، گرانی بیش از ۵۰ درصدی را تجربه کردند؛ برنج ایرانی که بهترین نمونه‌ی آن، قبل از جنگ حداکثر کیلویی ۱۸۰ تا ۲۰۰ هزار تومان بود، در همین دو سه هفته، به کیلویی ۳۰۰ هزار تومان رسیده است؛ قیمت حبوبات صعود کرده، میوه‌ها گران شده‌اند و ...

    او ادامه داد: دولت با خود چه فکری کرده است؛ چرا مردم باید هزینه نارضایتی نانوایان و افزایش هزینه‌های تولید را بپردازند؛ چرا حاضر نیستند برای ساده‌ترین نیاز زنده ماندن مردم یعنی نان، یارانه بپردازند؟ کارگران ساده و حداقل بگیری که نمی‌توانند برنج بخورند، نباید نان خالی در سفره داشته باشند؟!

خرمی با تاکید بر اینکه در روزهای پس از جنگ کارگران بسیاری بیکار شده‌ یا دستمزدشان به حداقل کاهش یافته؛ گفت: وقتی کارگران بیکار می‌شوند یا مزایای مزدی‌شان قطع می‌شود، گرانی ۵۰ درصدی نان که در واقعیت بیش از این ارقام است -چون نان یارانه‌ای به راحتی گیر نمی‌آید- یک ضربه بزرگ به معیشت است؛ ضربه‌ای که دولت، خود با قیچی کردن یارانه‌ها به سفره‌های مردم وارد آورده است.

بدون تردید، نان تبدیل به پدیده‌ای طبقاتی شده؛ دولت با اعلان رسمی، نان را در برخی شهرها تا مرز ۵۲ درصد گران کرده و در واقعیت، نانِ باکیفیت و در دسترس خیلی بیش از اینها گران شده است؛ در این روزها، جسته و گریخته اخباری از نان سنگکِ ۱۵ تا ۲۰ هزار تومانی در مناطق مختلف شهرها به گوش می‌رسد و این یعنی دستمزد روزانه کارگران که چیزی حدود ۳۴۰ هزار تومان است، پول ۱۵ یا ۱۶ عدد نان خالی می‌شود. نان خالی، مزد ساعت‌ها عرق ریختن کارگر را می‌بلعد و تمام می‌کند.