در روزگاری که اقتصاد جهانی در معرض بازتعریف قدرتها و مسیرهاست، همکاری اقتصادی و ترانزیتی ایران و چین، بهعنوان دو تمدن کهن و بازیگران مؤثر نوین، شتابی چشمگیر به خود گرفته است.
به گزارش تابناک به نقل از فارس؛ سفیر جمهوری خلق چین در ایران در توصیف مناسبات دو کشور، سه واژه کلیدی به کار برد: طولانی، گسترده و عمیق؛ عباراتی که بهخوبی چشمانداز روابط استراتژیک تهران-پکن را بازتاب میدهند.
از هان تا امروز؛ میراث جاده ابریشم در مسیر توسعه نوین
نخستین ارتباط رسمی میان ایران و چین به دوران اشکانیان بازمیگردد؛ زمانی که جاده ابریشم، قلب تپنده تجارت جهانی بود و ایران در شاهراه شرق به غرب، نقشی بیبدیل ایفا میکرد. امروز نیز با طرح کلان یک کمربند، یک راه مشهور به BRI، ایران بار دیگر در جایگاه ژئوپلیتیکی راهبردی قرار گرفته است؛ بهویژه در سایه امضای توافقنامه راهبردی ۲۵ ساله در سال ۲۰۲۱ که نوید سرمایهگذاری ۴۰۰ میلیارد دلاری چین در ایران را میدهد.
تجارت در سایه بحرانها؛ از تعرفههای آمریکا تا تهدید تنگه مالاکابا
شعلهور شدن جنگ تعرفهای میان واشنگتن و پکن و افزایش تنش در مسیرهای دریایی مانند تنگه مالاکا، نگاه چین بیش از پیش به مسیرهای زمینی معطوف شده است. اینجاست که ایران، با موقعیت ژئواکونومیک خود، نهفقط یک گزینه جایگزین، بلکه یک ضرورت راهبردی برای چین محسوب میشود.
در همین راستا، کریدور CPEC که چین را به بندر گوادر پاکستان متصل میکند، ظرفیت آن را دارد که از طریق ایران به بازارهای اروپا و غرب آسیا گسترش یابد. ایران نیز با اتصال پروژههایی مانند پل خلیجفارس به قشم و سرمایهگذاری چینیها در بنادر جنوبی، بهویژه بندرعباس، گام بلندی در جهت تبدیلشدن به هاب ترانزیتی منطقه برداشته است.
فرصتی طلایی برای ایران در زنجیره چین-اروپا
به گفته حسن کریمنیا، کارشناس ترانزیت و حملونقل، ایران با احیای کریدور شرق-غرب که از آسیای مرکزی، پاکستان و افغانستان وارد میشود و از مرزهای ترکیه و بلغارستان به اروپا میرسد، میتواند سالانه تا ۳۰ میلیون تن ترانزیت کالا را مدیریت کند. این یعنی قرار گرفتن در مسیر اصلی زنجیره ارزش چین-اروپا و بهرهبرداری از امتیاز ژئوپلیتیکی منحصر بهفرد.او معتقد است که تغییرات ساختاری در تجارت جهانی و شکلگیری بلوکبندیهای اقتصادی نوین، فرصتسازی برای کشورهای تأمینکننده منابع اولیه مانند ایران را افزایش داده است؛ البته مشروط به اینکه سیاستگذاریها با درک صحیح از روندهای جهانی انجام شود.هفته گذشته نیز در سکوت خبری چند ساله از کریدور شرق-غرب، ورود نخستین محموله سنگین باری از شهر «شیآن» چین به بندر خشک ریلی تهران حامل ۳ قطار با ۱۵۰ کانتینر صفحات خورشیدی طی ۱۵ روز وارد بندر خشک آپرین واقع در جنوب غربی تهران شد.
ایران؛ دیگر فقط یک مسیر نیست
تفاهمات جدید با چین نشان میدهد که ایران صرفاً مسیر عبور کالا نیست، بلکه به تدریج در حال تبدیلشدن به یک گذرگاه راهبردی در اقتصاد اوراسیا است. اگرچه در سالهای گذشته فرصتهایی همچون قطب بانکرینگ قشم یا ساخت پل خلیجفارس-قشم یا توسعه بندرعباس، به دلیل رویکردهای غربگرایانه و چندین مسئله داخلی دیگر از دست رفتهاند، اما با جهتگیری مجدد سیاست خارجی و دیپلماسی فعال اقتصادی، امکان بازسازی این نقش تاریخی فراهم شده است.
سایت تابناک از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.