وزیر علوم پزشکیان کار دست خودش داد؛ ۲۵ درصدِ از چند درصد؟!

حسین سیمایی صراف، وزیر علوم، در روز‌های گذشته عددی درباره مهاجرت استادان دانشگاه از کشور عنوان کرده بود: ۲۵ درصد!

 

به گزارش سرویس اجتماعی تابناک، وزیر علوم چند روز پیش اعلام کرد در این چند سال اخیر ۲۵ درصد از اساتید مهاجرت کرده‌اند. این عدد نگران‌کننده است زیرا اگر این روند ادامه یابد افرادی جایگزین آنها می‌شوند که ممکن است از مرتبه ضعیف‌تری برخوردار باشند.

 

سیمایی صراف سپس توضیح داد که «مهاجرت عوامل مختلفی از جمله عوامل شغلی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی دارد و ما همه عوامل را بررسی کرده و به آنها ضریب داده‌ایم و مشخص کردیم چرا و به چه دلیل کسانی مهاجرت می‌کنند و برخی حتی قصد بازگشت ندارند. وزیر علوم افزود: این موضوع باعث می‌شود که دانشگاه نزول پیدا کند و دانشجو هم به همین صورت تحت تأثیر قرار گیرد.»

 

وی ادامه داد: «این موضوع خیلی جای تاسف دارد و عوامل آن هم شناسایی شده است. یکی از عوامل مهم، عامل اقتصادی است که ما کارگروه خاص و ویژه‌ای برای آن تعیین کردیم تا نگرانی‌های اقتصادی از جمله مسکن برطرف شود. وقتی حقوق اساتید در دانشگاه همسایه ما آن طرف آب بین ۴ تا ۷ هزار دلار است و حقوق استاد تمام ما با ۵۰ پایه به سختی به هزار دلار می‌رسد، حالا فکر کنید یک استاد جوان که وارد دانشگاه می‌شود، ۳۰۰ دلار می‌گیرد. ممکن است استاد تمام ما حال و انگیزه مهاجرت نداشته باشد، اما این استاد جوان می‌خواهد زندگی تشکیل دهد، مسکن تهیه کند، ماشین بخرد و فرزندش را راهی مدرسه کند. با ۳۰۰ الی ۴۰۰ دلار نمی‌تواند زندگی کند و بنابراین جاذبه‌های آن طرف فراوان بوده و طبیعتاً علاقه‌ای هم ندارد که مهاجرت کند، اما برای معیشت مجبور است.»

 

در میان همه اظهارات آقای وزیر، عدد ۲۵ درصد مهاجرت استادان، بسیار عجیب و به معنای رفتن یک چهارم از استادان کشور بود. بعد از گذشت چند روز از این اظهارات، نماینده مردم اردستان در مجلس ضمن ارائه تذکر شفاهی در مجلس، مصاحبه وزیر علوم را اصلاح کرد: «طی پنج سال اخیر بالغ بر ۲۵ درصد اعضای هیئت علمی عمدتاً جوان و در گروه‌های فنی، مهندسی و علوم پایه به دلایل مختلف از جمله پایین بودن حقوق و دستمزد همکاری خود را با دانشگاه و مراکز علمی و وزارت علوم قطع کرده‌اند و تعدادی از آنها مهاجرت کرده‌اند.»

 

نماینده مردم اردستان در مجلس شورای اسلامی در تذکر به رئیس دانشگاه آزاد اسلامی تصریح کرد: «حقوق اساتید و اعضای هیئت علمی و کارکنان این دانشگاه پایین است و باعث شده که آنها دلسرد شده و از ارزش‌های انقلابی فاصله بگیرند.»

 

هرچند با همین توضیحات نیز همچنان موضوع مطرح شده توسط آقای وزیر نیاز به حل مسئله و جلوگیری از مهاجرت نخبگان دارد، اما بالاخره همین یکی دو قید نماینده اردستان، تفاوت درصد به دست آمده با ۲۵ درصد وزیر علوم را عدد معناداری نشان می‌دهد.

 

 

در هر حال همین اظهارات وزیر و اصلاحیه احمد بخشایش روی آن باعث شد حمیدرضا حاجی بابایی نایب رئیس مجلس که ریاست صحن را در زمان تذکر بخشایش بر عهده داشت، در پاسخ به وی از وزیر علوم گزارش رسمی با امضای خود وزیر را خواستار شد. وی گفت: «براساس ماده ۷۴ وزیر باید یک گزارش با امضای خود به مجلس ارائه دهد تا قرائت کنیم.»

 

اظهارات وزیر علوم درباره مهاجرت استادان دانشگاه، به شدت مورد توجه رسانه‌ها و جامعه علمی قرار گرفت. بسیاری از کارشناسان و فعالان آموزشی بر این باورند که رقم اعلام شده نشان‌دهنده یک بحران جدی در نظام آموزشی کشور است.

 

هر چند در سال‌های گذشته، آمار‌های مهاجرت نخبگان به طور مداوم در حال افزایش بوده و این موضوع زنگ خطری برای آینده علمی و پژوهشی کشور محسوب می‌شود، اما ارایه آمار‌های دقیق در این باره، مساله‌ای مهم و وظیفه وزارت علوم است تا شرایط کشور به درستی سنجیده شود.