از شعار «آمادگی برای واردات میلیون‌ها خودرو» تا شایعه «توقف ثبت سفارش خودرو»/ بیش از ۳۰ هزار متقاضی، نه می‌دانند چه خودرویی ثبت نام کرده اند و نه می‌دانند موعد تحویل چه زمانی است؟

به گزارش تابناک اقتصادی؛ این روز‌ها تیتر یک اخبار خودرویی، موضوع واردات خودرو‌های کارکرده است؛ قانونی که بالاخره پس از ماه‌ها کش و قوس و ایرادات مختلف از سوی حامیان صنعت خودرویی داخلی، از سوی رئیس جمهور به وزیر صمت ابلاغ و قرار شده تا پایان این ماه، آیین نامه آن تهیه و نهایی شود.

اما این سکه خودرویی، روی دیگری نیز دارد و آن موضوع واردات خودرو‌های صفر کیلومتری است که بیش از پنج ماه است که قرار است به زودی وارد کشور شود؛ وعده‌ای که از اسفندماه سال گذشته همزمان با آغاز ثبت نام ده‌ها هزار نفر و مسدودسازی ۵۰۰ میلیون تومان در حساب بانکی متقاضیان کلید خورد و چند هفته بعد در اتفاقی عجیب، تنها حدود ۳۴ هزار نفر از ۱۲۰ هزار متقاضی، تایید شدند.

مسئولان وقت در وزارت صمت و به طور مشخص مدیر طرح واردات خودروی این وزارتخانه، مقصر این رویداد را افراد و بانک‌ها در وکالتی کردن حساب‌ها معرفی کرد و قرار شد تا متقاضیان رد شده برای دریافت ۵۰۰ میلیون تومان خود راهی شعب بانک‌ها شوند. هرچند ناگفته نماند که این فرآیند نیز به تلخی مردودی از فرآیند نام نویسی خودرو‌های وارداتی افزود و مردم چندین هفته چشم انتظار آزادسازی منابع ریالی شان در شبکه بانکی بودند.

سرانجام با گذشت چندین ماه از مشخص شدن حدود ۳۴ هزار متقاضی خوش شانس، انتظار می‌رفت تا فرآیند واردات خودرو و ترخیص آن سرعت بگیرد تا متقاضیان به خودرو‌های خود برسند. اما در کمال ناباوری آنچه در عمل رخ داد، مشخص نبودن خودروی ثبت نامی و ابهام در زمان ورود و تحویل خودرو‌ها بود. به بیان دیگر؛ این افرادی که برای واردات خودرو ثبت نام کرده اند هنوز نمی دانند، چه خودرویی ثبت نام کرده اند و موعد تحویل کی هست؟

به گونه‌ای که در روز‌های اخیر، رئیس کل گمرک در جمع خبرنگاران در خصوص آخرین وضعیت واردات خودرو اظهار داشت: در سال جاری تا به امروز ۱۶۲۱ دستگاه خودرو وارد گمرک شده است و  از این تعداد ۹۲۸ دستگاه به گمرک اظهار و ۶۹۳ دستگاه نیز از گمرک ترخیص شده که شامل برند‌های اروپایی و چینی بوده است.

این سخنان مقام گمرکی نشان می‌دهد که وعده ورود ۲۰۰ هزار خودروی خارجی از آغاز زمستان ۱۴۰۱ تا پایان بهار ۱۴۰۲ که پیش‌تر از سوی سخنگوی وقت وزارت صمت مطرح شده بود، محقق نشده است. روندی که می‌توان از آن به عنوان ورود قطره چکانی خودرو یاد کرد.

آشفتگی در عمل به وعده واردات خودرو در بدنه وزارت صمت به اینجا ختم نشده است. چراکه برخی اخبار غیررسمی از توقف ثبت سفارش خودرو حکایت دارد. در این باره دنیای اقتصاد نوشت: «گفته می‌شود سازمان توسعه تجارت تا تعیین‌تکلیف ثبت سفارشات قبلی، اجازه ثبت سفارش محصولات جدید توسط واردکنندگان را نمی‌دهد.» ادعا و شایعه‌ای که باید سازمان توسعه تجارت درباره آن، توضیح دهد.

مروری بر وعده‌های خودرویی وزیر سابق صمت که همیشه بر این عبارت تاکید داشت در آینده نزدیک خودرو‌های خارجی وارد کشور خواهند شد، نشان می‌دهد این روز‌ها کجای روند واردات قرار داریم و چه کسانی باید پاسخگوی عملکردشان باشند. حتی سیدرضا فاطمی‌امین، چندین بار اعلام کرد که خودرو‌های وارداتی از «هفته آینده» یا «دو هفته آینده» وارد کشور می‌شوند. با این وجود نه‌ تنها هفته‌های بعد بلکه ماه‌های بعد نیز پشت سر گذاشته شد، اما خیابان‌های کشور میزبان خودرو‌های خارجی نشدند.

تابناک اقتصادی در گزارش‌های قبلی به مانع مهمی در مسیر ورود خودرو به کشور اشاره داشت. مانعی به نام تامین ارز؛ هرچند مسئولان بانک مرکزی و وزارت صمت و سازمان توسعه تجارت، به صراحت از مشکلات ارزی برای ورود خودرو به کشور سخن نمی‌گویند، شنیده‌ها حکایت از این دارد که سیاست گذار ارز نگران بهم خوردن ثبات بازار ارز است. این در شرایطی است که سال گذشته با رونمایی از آیین نامه واردات خودروی نو به کشور، تاکید شده بود که بانک مرکزی یک میلیارد یورو برای واردات خودرو تامین ارز می‌کند. حتی صالح آبادی رئیس کل وقت بانک مرکزی گفته بود، این بانک هیچ مشکلی برای تامین ارز واردات خودرو ندارد. حتی در هفته‌های اخیر رئیس سازمان استاندارد گفته بود "این سازمان برای شکستن بازار انحصاری خودرو تلاش خود را انجام داده و بر اساس تسهیل‌گری واردات میلیون‌ها خودرو می‌تواند به کشور انجام شود. "، اما با همه این اوصاف حال و روز بازار وارداتی‌ها چنگی به دل نمی‌زند و تنها تعدادی چانگان قرار است طی روز‌های آینده به دست خریداران برسد که آن هم با حاشیه افزایش نرخ حقوق ورودی و انتقاد مشتریان سایپا همراه شده است.

به نظر می‌رسد در روز‌هایی که قرار است برای کارکرده ها، آیین نامه و دستورالعمل نوشته شود، بد نیست متولیان این بخش، برای سرعت بخشی به واردات خودرو‌هایی که قرار بود تا پایان خرداد وارد کشور شوند و نشدند، کاری کنند.