حاج‌کناری: آذرپیرا خواست با زرنگی اسنایدر را ببرد که باخت/ هندوانه کشتی یزدانی به زمین افتاد!/ قهرمانی نوش جان دبیر

مربی سابق تیم ملی و قهرمان سال ۱۹۹۷ جهان می‌گوید که امیرعلی آذرپیرا خواست با زرنگی کایل اسنایدر را ببرد که اگر این مدل کشتی‌اش را پیش نمی‌برد مثل دو دفعه قبلی باز هم حریف آمریکایی را شکست می‌داد.

به گزارش سرویس ورزشی تابناک، تیم ملی کشتی آزاد ایران پس از ۱۲ سال قهرمان جهان شد؛ عباس حاج‌کناری جدای از اینکه در عضویت کادرفنی تیم ملی نوجوانان با نسلی که امروز در تیم ملی بزرگسالان پخته و باتجربه شده و نتیجه کارش را با قهرمانی جهان در زاگرب گرفته است همراه بوده، در المپیک ۲۰۲۰ توکیو هم این تیم را به عنوان مربی همراهی کرده است.

قهرمان سال ۱۹۹۷ جهان در کراسنوریاسک، در تیم ۱۹۹۸ تهران هم با رئیس فعلی فدراسیون کشتی و سرمربی تیم ملی آزاد هم‌تیمی بوده است. او جدای از تحلیل فنی، گریزی هم در این مصاحبه با تابناک، به اتفاقات آن سال‌ها و جوایز کذایی که به نوعی زندگی قهرمانی و شخصی او را با چالش بسیار جدی مواجه کرد، دارد.

تابناک: از علی مومنی شروع کنیم. در این وزن ظاهرا قرار نیست مشکل‌مان حل شود و همچنان بعد از امتحان همه گزینه‌های موجودمان به یک ۵۷ کیلویی مطمئن نرسیدیم.

البته که من نظرم این بود او می‎‌توانست بهتر از این کشتی بگیرد. کشتی‌هایش را قبلا دیده بودم و بد نمی‌گرفت. فکر می‌کردم این مرحله را رد کند و پیش‌بینی‌ام برای او برد مقابل براوو یانگ مکزیکی بود ولی وا داد.

تابناک: این برای ما خوب نیست که بعد از حسن رحیمی، نزدیک به یک دهه ما یک سبک‌وزن باثبات نداشتیم. هرچند نقره سال ۲۰۲۱ علیرضا سرلک امیدوارمان کرد، اما او هم نتوانست دیگر در همان قالب، به عنوان یک کشتی‌گیر مدعی و مطمئن در مسابقات شرکت کند.

خودم به شخصه فکر می‌کنم بهتر است تمرکزمان روی یکی دو کشتی‌گیر در همین وزن باشد، وقتی یکی می‌بازد او را به کل کنار نگذاریم. نمی‌خواهم از کسی اسم ببرم، ولی سبک‌وزن‌هایی داشتیم که روی‌شان کار می‌شد بهتر می‌شدند.

تابناک: من اسم می‎‌برم، در این سال‌ها رقابت در ۵۷ کیلو بین علیرضا سرلک، میلاد والی‌زاده، احمد جوان و علی مومنی بوده که جوان به ۶۱ کیلو رفت، باقی در همین ۵۷ کیلو ماندند.

الان علی مومنی باخت، نیاییم صرفاً روی همین باختش تمرکز کرده و کنارش بگذاریم. نه اینکه نظر خاصی روی او یا کشتی‌گیر دیگری داشته باشم، کلاً دیدگاهم این است وقتی یکی زمینه‌اش را دارد، می‌توانیم روی او سرمایه‌گذاری کنیم، به مسابقه بفرستیم تا یک کشتی‌گیر آبدیده از کار در بیاید. مثلاً همین میلاد والی‌زاده در صربستان بد کشتی نگرفت.

تابناک: احمد جوان وقتی از ۵۷ کیلو جدا شد و به اندازه‌ای که در وزن اول، کم می‌کرد، مجبور به کاهش وزن نبود، نفر اول چرخه ۶۱ کیلو شد و در زاگرب هم روی سکوی دومی رفت.

کل کشتی‌هایی که گرفت یک طرف، هرچند که قرعه‌اش هم خوب بود ولی همین که توانست از قرعه خوب هم استفاده کند، ارزشمند بود؛ فینالش هم طرف دیگر. من فکر می‌کنم در فینال بیشتر به اسم حریف باخت، چون زیر آخری که از زائور اوگویف گرفت و حریف را به آن خوبی خاک کرد، نشان داد، هم زورش خوب است و هم نفسش و اگر به اسم حریف نگاه نمی‌کرد می‌توانست او را هم ببرد.

تابناک: به نظر می‌رسد جوان حتی برای ۶۱ کیلو هم کم وزن نمی‌کند؛ او را چطور می‌شود حفظ کرد؟

به نظرم می‌شود باتوجه به شرایط وزنی‌اش، در مسابقات غیرمهم ۶۵ کیلو بگیرد، لزومی ندارد همه جا همین ۶۱ کیلو باشد که وزن کم کند. مثلا برای جهانی دوباره برگردد ۶۱ کیلو.

تابناک: بخواهد وزن کم نکند و آرام آرام به وزن المپیکی ۶۵ کیلو برود، قدش برای ۶۵ کیلو کوتاه نیست؟

کشتی گیرانی با همین جثه و قد داشتیم که در ۶۵ کیلو خوب کار کردند و مدال گرفتند. البته من نظرم نیست به ۶۵ کیلو بیاید، بلکه برای پشتوانه‌سازی می‌گویم می‌شود او در ۶۵ هم کشتی بگیرد. نه اینکه به این قضیه نیاز داشته باشد، برای حفظ بدنش می‌گویم. کشتی‌گیر نوجوان است که به مسابقه تدارکاتی زیاد نیاز دارد. صرف اعزام به یکی دو تورنمنت هم در این رده زیاد جواب نمی‌دهد. من از سرمربیان تیم‌های اروپایی و آمریکای در مورد میزان مسابقه کشتی‌گیران‌شان در این رده سؤال کردم، گفتند آنها که به جهانی نوجوانان می‌آیند حدودا ۹۰ تا ۱۰۰ مسابقه تدارکاتی در سال‌های قبلش دیدند. اما ما کشتی‌گیری به اسم براری در تیم‌مان داشتیم که حتی به خاطر شرایطی که پیش آمد و به آسیایی نرفتیم، یک مسابقه برون مرزی هم تجربه نکرده بود، اما نفر اول آسیا را در جهانی برد. حالا از بحث دور نشویم، من همیشه خودم را مثال می‌زنم، آن زمان اگر در ۶۸ کیلو کشتی می‌گرفتم، بعد برای ۶۳ کیلو عطش زیادی داشتم. سال آخر که ملی‌پوش شدم برای جهانی تهران ۱۲-۱۳ کیلو کم کردم.

تابناک: جهانی تهران که فینالش را به سرافیم بارزاکوف بلغار باختید؟

بله، ۷۶ کیلو شده بودم.

تابناک: به خاطر همان مشکلات مربوط به جوایز و مراسم ازدواج و حواشی قهرمانی سال ۱۹۹۷؟

بله، چون تمرین نداشتم. برای جهانی ۱۲-۱۳ کیلو کم کردم.

تابناک: آن زمان البته قوانین وزن‌کشی با امروز که هر روز صبح وزن کشیده می‌شود، فرق می‌کرد ولی باز هم ۱۳ کیلو وزن کم کردن خیلی زیاد بود. در چه مدت این مقدار را کم کردید؟

در ۱۰ روز آخر. یادم هست در همین خانه کشتی که حالا محل تمرین ماست، آن زمان تازه تشک زده بودند، روز آخر همینجا در سالن آزادی، ظهر سه کیلو زیاد داشتم. کیانوش اعتمادمقدم مربی بدنساز تیم سه تا ۴۵ دقیقه من را دواند تا سر وزن بگیرم. خب اگر وزن بالاتر می‌گرفتم خودم هم عطش بیشتری داشتم. الان همین زاهید والنسیا، رفت ۹۲ کیلو، بعد برگشت ۸۶ کیلو. چقدر هم خوب نتیجه داد.

تابناک: یاد کردید از جهانی تهران، آنجا علیرضا دبیر هم در شب تولدش قهرمان جهان شد، این بار در زاگرب تیم او، در بیست و پنجم شهریور قهرمان جهان شد.

آن سال ما با هم هم‌تیمی بودیم، هم آن قهرمانی و هم این نوش جانش. بهترین هدیه خدا برایش بود.

تابناک: آن زمان صحبت از جوایز داده نشده قهرمانی جهان‌تان بود. سرانجامِ آن جوایز چه شد؟

هنوز هم نگرفتم!

تابناک: از سال ۱۹۹۷ تا حالا؟!

اصلاً ماجرایش عجیب و غریب بود. من به خاطر مشکلات مالی که در پی همین وعده وعید‌ها برایم بعد از قهرمانی جهان در کراسنویارسک ایجاد شد تا جهانی ۹۸ تهران، اصلاً تمرین نمی‌کردم. هنوز نامه رئیس‌جمهور وقت برای زمینی که قولش را داده بودند، دارم.

تابناک: همان زمین فریدونکنار؟

چند رئیس‌جمهور عوض شد، همه نامه زدند، ولی هنوز که هنوز است چیزی دست من را نگرفته! یک نامه گرفتم برای سرخرود که به جای زمین ۵ هکتاری کشاورزی، ۶ هکتار اقتصادی-توریستی بدهند. بعد آن را نصف کردند، گفتند ۲۷۰۰ متر، هر روز هم تفاوت قیمت را محاسبه می‌کنند. هیچی هم دست من را نگرفت، یک زمینی بود ۲۴ نفر بودیم، همه گرفتند، به من ندادند. اسمم را هایلایت کرده بودند که این قبلا یک جایزه در نوجوانان گرفته، که بعد متوجه شدند این ربطی به آن ندارد ولی خب باز هم جایزه را ندادند. از سال ۱۹۹۷ که قهرمان جهان شدم تا همین حالا همه سوابق و نامه‌ها را دارم، اصلاً دیگر هیچ‌کدامش را نمی‌خواهم. گفتم یک سرمایه‌گذار بیاید و یک خانه کشتی اینجا در فریدونکنار بزند، بتوانیم یک کاری برای کشتی شهرمان انجام دهیم.

تابناک: یعنی عباس حاج‌کناری بابت آن طلای جهانش در سال ۱۹۹۷ هیچ جایزه‌ای نگرفت؟!

یک دلار پای سکوی دادند که همه‌اش را همانجا در روسیه خرید کردم، یک خانه قرار بود بدهند که تبدیل شد به طرح نواب و به همه ۱۴۰ متری دادند، اما به من ۸ میلیون دادند و تمام شد و رفت. محمدرضا طالقانی هم آن زمان امتیاز پیکان برای بچه‌ها گرفت، که یک بخشی را ما باید پرداخت می‌کردیم. داشتم از وزن کم کردن می‌گفتم که برسم به امیرعلی آذرپیرا.

تابناک: او هم در ۹۷ کیلو وزن کم می‌کند؟

من نمی‌دانم کم می‌کند یا نه، ولی کشتی‌اش در فینال را دیدم استنباطم این بود. یاد مبارزه اول خودم در جهانی افتادم؛ امیرعلی کشتی اولش را ۲ - ۲ برد، همه گفتند او سخت برده، اما به نظر من به خاطر کم کردن وزن بود. ضمن اینکه او بعد از المپیک پایش را جراحی کرد و تمرین زیادی نداشت. کشتی به کشتی بدنش راه افتاد، مثل همان اتفاقی که برای من رخ داد. با تاج‌الدینوف به آن خوبی کشتی گرفت.

تابناک: اما در فینال به حریف ۳۰ ساله آمریکایی باخت!

آمد او را زرنگی ببرد، اگر کشتی خودش را می‌گرفت او را راحت می‌برد. مثل دو کشتی قبلی‌اش با اسنایدر. برنامه‌اش این بود که از حریف پیش است و همینطور جلو می‌ماند و کشتی را مدیریت می‌کند تا با همین نتیجه تمام شود، اما اسنایدر زرنگی کرد و ثانیه‌های آخر امتیاز گرفت. او به فکر زرنگی بردن بود وگرنه کشتی می‌گرفت راحت برنده بود.

تابناک: برگردیم به همان سبک وزن. رحمان عموزاد انگار یک ورژن دیگرش را به نمایش گذاشت، همانطور که کیوکا هم در قیاس با المپیک گویی یک کیوکای دیگر بود.

رحمان خیلی روی این کشتی کار کرده بود که زود به پای حریف برسد. رحمان اینجا ایستاد حتی اگر امتیاز بدهد، نمی‌خواست مثل المپیک وا بدهد که فیتیله‌اش جمع شد و به پل رفت. آنجا فکرش این بود که این یکی را بدهم، اما در ادامه می‌گیرم، اما زیاد امتیاز از دست داد و نتوانست جبرانش کند. رحمان قبول دارد که پا می‌دهد به حریف، به همین خاطر همیشه رو به جلو کار می‌کند. عموزاد اگر مقابل هندی می‌ایستاد می‌باخت. تا لحظه آخر جنگید با اینکه نفس کم آورده بود. اگر می‌ایستاد زیر هم می‌داد. در فینال با کیوکا، با اینکه پا داد، ولی کنده حریف را هم کشید و از این هم چنان اعتماد به نفسی به دست آورد که خیلی زود کار را تمام کند. حالا این آنالیز کادرفنی بود یا خودش، در هرصورت شیوه خیلی درستی را برای فینال اتخاذ کرده بود.

تابناک: خیلی‌ها بعد از باخت امیرمحمد یزدانی از او انتقاد کردند. گفتند، چون در اینستاگرام «بلاگری» کرده، تمرکز نداشته؛ حالا این بود یا اینکه به وزن بالا رفته بود و برای بازگشت به ۷۰ کیلو باید زیاد وزن کم می‌کرد؟

خب امیرمحمد به ۷۴ کیلو رفته بود و قطعاً وزنش بالا بود، ضمن اینکه جزو آخرین انتخاب‌ها برای جهانی زاگرب هم بود، اما من فکر می‌کنم در وهله اول باید زوم او روی اهداف ورزشی‌اش باشد. هرچند گفته بود مگر کشتی‌گیر نمی‌تواند کار دیگری انجام دهد، من به شخصه نظرم این است که اگر با یک دست دو هندوانه را برداری، قطعی یکی از آنها زمین می‌افتد. حالا شاید بلاگری نیفتاد ولی هندوانه کشتی‌اش به زمین افتاد و حالا باید خودش انتخاب کند که اولویتش چیست.

تابناک: یونس امامی مدال نگرفت، اما توانست برای تیم در ۷۴ کیلو امتیاز بگیرد، محمد نخودی به یونانی باخت، در حالیکه یک کشتی هم در چرخه انتخابی تیم ملی نگرفته بود!

شاید پایش به اندازه کافی ترمیم نشده بود، برای زیرگیری کمتر اقدام می‌کرد. اینکه در این مدت روی تشک نرفته بود می‌توانست دلیلش باشد، ولی با این حال کشتی‌های بافکر و هوشمندانه‌ای گرفت. یونانی هم کشتی‌گیر خوبی بود، دیدید که در فینال هم آمریکایی را برد و کشتی‌های قشنگی گرفت. او در کشتی با نخودی نمی‌توانست از دست‌های کشتی‌گیر ما رد شود، اما در مصاف با آمریکایی در فینال خوب کار کرد.

تابناک: و کامران قاسم‌پور. برنزش در اولین حضور در ۸۶ کیلو ناامیدکننده بود یا امیدبخش؟

به نظر من نوید یک طلای خوش‌رنگ در همین ۸۶ کیلوی سال آینده را داد. قول می‌دهم این اتفاق بیافتد. از نظر من این جهانی یک تدارکاتی برای کامران در ۸۶ کیلو بود. ریز فاکتور‌های موفقیت در این وزن را داشت. حالا مانده، یکی. آنهم والنسیاست که با درایتی که در کامران می‌بینم، او را آنالیز کرده و بیشتر در جابه‌جایی‌هایش در تمرین کار می‌کند تا او را ببرد.

تابناک: باتوجه به حریفانی که در ۹۲ کیلو بودند قبل از اعزام یک طلا برای امیرحسین فیروزپور پیش‌بینی می‌شد، اما برنز گرفت.

تا قبل از روس، کشتی‌های قابل قبولی گرفت. روس را هم می‌توانست ببرد، اما به اشتباه خودش باخت. در واقع کشتی‌گیر روس فیروزپور را در قالب کشتی خودش انداخت و امتیازاتش را گرفت. برنامه خودش را به فیروزپور دیکته کرد و امیرحسین همانطوری کشتی گرفت که او می‌خواست. اگر به همان زیرکتف زدن‌هایش ادامه می‌داد می‌توانست ببرد.

تابناک: امیرحسین زارع و طلای سومی که گرفت.

هرچه از دلاوری‌هایش بگویم کم است. از نوجوانی کنارش بودم، دوست دارم همین روال را ادامه دهد و یک طلای المپیک و چند مدال قهرمانی جهان دیگر بگیرد.

تابناک: و تیم ملی هم بعد از ۱۲ سال بار دیگر قهرمان جهان شد.

خیلی خوشحالم، با همه مسائلی که وجود داشت، پژمان درستکار با کادرش ماند تا تیم را به سرمنزل مقصود برساند. قدردان همه عزیزان هستیم که دل‌مان را شاد کردند. از ریاست فدراسیون هم ممنونم که دلگرمی‌های دبیر و حمایتی که از کشتی و کشتی‌گیران دارد، این نتایج را رقم زد.