اهمیت و دستاوردهای سفر سرلشکر باقری به روسیه چه بود؟

بین الملل تابناک: سفر سردار سرلشکر محمدباقری، رییس ستاد کل نیرو‌های مسلح جمهوری اسلامی ایران به مسکو و اهداف دیدار‌ها و مذاکرات وی با طرف‌های روس، مورد توجه گسترده بین المللی قرار گرفت و تحلیل‌های زیادی پیرامون آن مطرح شده است.

سردار سرلشکر باقری به دعوت رسمی ارتشبد «سرگئی شایگو»، وزیر دفاع روسیه عازم روسیه شد و درباره توسعه همکاری‌ها و مناسبات مشترک دفاعی و نظامی، مبارزه با تروریسم و بررسی تحولات منطقه‌ای و بین المللی با مقامات بلندپایه روسی گفت‌وگو و تبادل نظر کرد.

دعوت رسمی وزیر دفاع روسیه از رئیس ستاد کل نیرو‌های مسلح کشورمان، بیانگر نقش ویژه ایران در تحقق ثبات و امنیت منطقه و اذعان قدرت‌های جهانی بر لزوم نقش آفرینی ایران در معادلات منطقه‌ای و جهانی است. این سفر همچنین ادامه تعاملات دو کشور برای هم افزایی و بهره گیری از ظرفیت‌های طرفین جهت تقویت توان دفاعی و نظامی دو کشور بوده است.

قرارداد‌های خرید جنگنده و بالگرد از روسیه

سرلشکر محمد باقری، رئیس ستادکل نیرو‌های مسلح در نشستی با کارشناسان و مدیران نهاد‌های ایرانی در محل سفارت جمهوری اسلامی ایران در مسکو، اهداف این سفر، وضعیت همکاری‌ها و مناسبات مشترک دفاعی و نظامی دو کشور و آخرین وضعیت تحولات منطقه‌ای و بین المللی و مبارزه با تروریسم را ترسیم و تبیین کرد.

او با تاکید بر اینکه «برای داشتن روابطی مستحکم با کشور‌ها بخصوص روسیه و دیگر کشور‌های همسایه به نقشه راه نیاز داریم»، اظهار کرد: با توجه به ظرفیت‌های مختلف همکاری با روسیه در ابعاد نظامی-دفاعی، مناسبات و همکاری‌های فی مابین در این حوزه‌ها افزایش خواهد یافت.

سردار سرلشکر باقری با بیان اینکه «برای گسترش روابط با همسایگان به نقشه راه نیاز داریم» یادآور شد، با توجه به نگاه‌های مشترک ایران و روسیه در مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی و ظرفیت‌های زیاد همکاری فیمابین، مناسبات دو کشور از جمله در حوزه نظامی-دفاعی گسترش می‌یابد.

رئیس ستادکل نیرو‌های مسلح جمهوری اسلامی ایران، با اشاره به قرارداد‌های خرید هواپیما‌های جنگنده، جت آموزشی و بالگرد‌های رزمی از روسیه، گفت: «این قرارداد‌ها پس از لغو تحریم تسلیحاتی ایران منعقد شده و در این سفر درباره اجرایی شدن آن مذاکره خواهیم کرد.»

سردار باقری در بخشی دیگر از سخنانش گفت: «در مقطع کنونی، به دلیل شرایط بین‌المللی و به خصوص نگاه ویژه رئیس جمهوری روسیه به تحکیم مناسبات با جمهوری اسلامی ایران، فرصت مغتنمی بوجود آمده تا این روابط بیش از پیش گسترش یابد.»

اهمیت سفر سردار باقری به مسکو از دیدگاه کارشناس روس

«استانیسلاو تاراسوف» کارشناس امور خاورمیانه و منطقه قفقاز و فعال رسانه‌ای روس معتقد است که سفر سردار محمد باقری، رییس ستاد کل نیرو‌های مسلح جمهوری اسلامی ایران از چند منظر اهمیت دارد و بر همکاری‌های تهران و مسکو تاثیر می‌گذارد.

تاراسوف که ریاست مرکز پژوهش‌های خاورمیانه روسیه را بر عهده دارد، در مقاله‌ای که روز دوشنبه در پورتال خبری روسی «ایپریا» منتشر شد، نوشت: نتایج سفر باقری به مسکو به ارزیابی ایران و روسیه از وضعیت ژئوپلیتیکی جدید خاورمیانه و دیدگاه آن‌ها درباره منافع سنتی و تاریخی و عرصه‌هایی که می‌توانند همکاری و نه رقابت کنند، بستگی دارد.

کارشناس و فعال رسانه ای روس با اشاره به برنامه سفر چهار روزه باقری به روسیه از جمله دیدار وی با سرگئی شایگو وزیر دفاع روسیه که برای فردا سه شنبه برنامه ریزی شده است، خاطرنشان کرد: بسیاری از کارشناسان بر این باورند که همکاری دو کشور ایران و روسیه در عرصه های نظامی در حال افزایش است و باقری فقط برای رایزنی و به قول معروف هماهنگ کردن مواضع به مسکو نیامده است.

تاراسوف در ادامه مقاله نوشت: همکاری های نظامی و سیاسی ایران و روسیه از سال ۲۰۱۴ ـ زمانی که دو کشور در مرکز چهارجانبه مبارزه با تروریسم در بغداد وارد شده و از دولت های قانونی سوریه و عراق حمایت کردند ـ شروع شده است.

کارشناس روس افزود: بحران سوریه همچنان ادامه دارد و می توان اهمیت تبادل اطلاعات و هماهنگی عملیات نظامی دوجانبه و برنامه های تدارک شده توسط مسکو و دمشق در سوریه و بنای سیستم امنیت منطقه ای توسط این دو کشور را درک کرد.

وی که مفسر رسانه های روسیه و کارشناس مسائل آسیای مرکزی و قفقاز است، افزود: در ماه جولای سال ۲۰۱۹ وزارت دفاع ایران و روسیه تفاهم نامه همکاری به منظور گسترش روابط دوجانبه امضا کردند. در آن زمان حسین خانزادی، فرمانده نیروی دریایی ایران به خبرگزاری ایرنا اعلام کرد که این نخستین تفاهم نامه از نوع خود بود و می توان آن را نقطه عطفی در روابط دفاعی تهران و مسکو خواند.

وی ادامه داد: پس از ان دو طرف در مورد برگزاری رزمایش های دریایی در تنگه هرمز و نیز افزایش همکاری ها در دریای خزر به توافق رسیدند.

رئیس مرکز پژوهش های خاورمیانه روسیه خاطرنشان کرد که روند گسترش همکاری ایران و روسیه در چارچوب همکاری های دو کشور در عرصه های دیگر می گنجد. روابط ایران و روسیه به تدریج ماهیت جدید اما با ویژگی خود می یابد.ایران در مرحله کنونی توسعه روابط نظامی و اقتصادی خود با روسیه را به عنوان امکان برای جبران دشواری ها در همکاری هایش با غرب و تحکیم موقعیت خود در سیستم جدید مناسبات بین المللی تعریف می کند که با موفقیت همراه است.

تاراسوف در همین حال به این نکته اشاره می کند که در ایران به مراحل تاریخی امپراتوری روسیه و اتحاد جماهیر شوروی را یادآوری می کنند تا از این طریق به افزایش اعتماد تهران به مسکو ضربه وارد کنند.

کارشناس روس در ادامه مقاله خاطرنشان کرد، بدون در نظر گرفتن واقعی منافع گوناگون ایران و روسیه، تنظیم سیاست همکاری موثر بین دو کشور امکانپذیر نیست. به همین دلیل، همکاری های دو کشور در عرصه حساسی مانند دفاعی از بسیاری جهات نمونه است.

وی افزود: دیدار کنونی باقری با انگیزه توسعه روابط راهبردی روسیه و ایران انجام می گیرد و رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران در این رابطه گفت که همکاری های تهران و مسکو در بسیاری جهات در حال توسعه است و در سال های اخیر آهنگ رشد این همکاری ها سرعت گرفته است.

تاراسوف به نقل از سردار باقری خاطرنشان کرد: هدف اصلی سفر هیات نظامی ایران به مسکو علاوه بر گفت و گو درخصوص توسعه همکاری های دوجانبه، انجام رایزنی درباره افغانستان و تحولات اخیر این کشور و تاثیر آن بر کشورهای منطقه است. علاوه بر آن، دو کشور در مورد خرید تسلیحات نیز گفت و گو می کنند.

وی خاطرنشان کرد که روسیه پس از بازی اولیه با طالبان، موضع خود را سخت تر کرده است و مسکو به خاطر فعالیت گروه های تروریستی متفاوت در منطقه دچار نگرانی شده است. روسیه بارها اعلام کرده است که نمی خواهد، افغانستان به پایگاه و پناهگاه تروریست ها تبدیل شود.

رئیس مرکز تحقیقات خاورمیانه در ادامه مقاله نوشت: باقری در مسکو با طرف روسی در مورد مساله ایجاد ساز و کار برای گفت و گوی دائمی و همکاری عملی در مورد مساله افغانستان گفت و گو خواهد کرد. در زمان حاضر، دستور کار در حال تنظیم است. پس از بیانات نظامیان و دیپلمات های دو کشور، وضعیت در این مورد روشن خواهد شد.

وی در پایان مقاله خاطرنشان کرد: آنچه مربوط به عقد موافقت نامه خرید تسلیحات می شود، این امر پس از لغو محدودیت فروش تسلیحات به ایران و نیز صادرات سلاح های متعارف از این کشور در روز ۱۸ ماه اکتبر سال ۲۰۲۰ امکان پذیر شد. آمریکا در شورای امنیت با لغو این محدودیت مخالفت کرد؛ اما روسیه، چین و کشورهای اروپایی از پیشنهاد آمریکا حمایت نکردند. بقیه این موضوع در مذاکرات در مسکو حل خواهد شد. به این ترتیب رویدادهای اصلی در پیش است.