دنیا را دور زدیم تا نهاده دام و طیور به بنادر بیاوریم، اما خودتحریمی، سد راه تولید شده است / دلالان همچنان از آب گل آلود ماهی می‌گیرند

نهاده‌های دام و طیور و قیمت آن‌ها، یکی از اصلی‌ترین اجزای تشکیل دهنده قیمت فرآورد‌های دام و طیور می‌باشند؛ برای نمونه حدود ۷۵ درصد از قیمت تمام شده گوشت مرغ، مربوط به جیره غذایی آن است.

به گزارش «تابناک اقتصادی»؛ نبود یا کمبود نهاده های دام و طیور از جمله جو، ذرت و سویا می تواند تاثیر بسیاری بر صنعت دامداری و مرغداری بگذارد. نمونه این تاثیرات را چند روز پیش در ماجرای زنده به گور کردن جوجه های یک روزه دیدیم.

بسیاری از کارشناسان این صنعت، علت این ماجرا را کمبود نهاده‌ها عنوان کردند؛ برای نمونه غلامعلی فاروغی رئیس انجمن تولیدکنندگان جوجه یک روزه در کشور طی مصاحبه‌ای که سی ام فروردین ماه ۱۳۹۹ انجام داد، با تاکید بر اینکه خسارت وارده به تولیدکنندگان ماهانه بیش از ۱.۲ میلیارد تومان است، گفت: علت اصلی معدوم سازی جوجه یکروزه مربوط به کمبود نهاده‌های طیور سویا و ذرت است.

این موضوع کمبود نهاده‌های دام و طیور در حالی مطرح شد که روز گذشته، هفتم اردیبهشت ماه سال جاری، اتحادیه واردکنندگان نهاده‌های دام و طیور (آوندا) طی گزارشی اعلام کرد که میزان واردات نهاده‌های دام و طیور در سال گذشته با رشد ۱۶ درصدی، به بیش از ۱۵.۱ میلیون تن رسید.

در ادامه این گزارش آمده بود: آمار‌های تفکیکی واردات نهاده‌های دام و طیور، نشان می‌دهد در سال گذشته بیش از ۸.۹ میلیون تن ذرت به ارزش ۲.۱ میلیارد دلار وارد کشور شده که در مقایسه با سال ۹۷ به لحاظ وزنی رشدی نداشته، اما از لحاظ ارزشی افزایش ۴ درصدی را تجربه کرده است.

همچنین در سال گذشته بیش از ۴ میلیون تن جو به ارزش بیش از یک میلیارد دلار وارد کشور شده است که این آمار در مقایسه با واردات ۲.۶ میلیون تنی جو به ارزش ۶۰۲ میلیون دلار در سال ۹۷ رشد ۵۱ درصدی به لحاظ وزنی و رشد ۶۸ درصدی به لحاظ ارزشی را نشان می‌دهد.

در سال گذشته بیش از ۲.۲ میلیون تن کنجاله سویا به ارزش بیش از ۹۵۸ میلیون دلار وارد کشور شده که این رقم در مقایسه با واردات حدود ۱.۵ میلیون تنی کنجاله سویا به ارزش ۶۶۵ میلیون دلار در سال ۹۷ رشد ۵۰ درصدی به لحاظ وزنی و رشد ۴۴ درصدی به لحاظ ارزشی را نشان می‌دهد.

بیشتر بخوانید:

• آیا در معدوم سازی جوجه‌های یک روزه، پای دلار‌های ۴۲۰۰ تومانی درمیان است؟

هر چند این آمارها خبر از افزایش میزان واردات نهاده های دام و طیور را می دهند و بنابراین بازار نباید با کمبود و افزایش قیمت این نهاده ها رو به رو باشد، فعالان بازار و تولیدکنندگان صنعت دام و طیور از وضعیت موجود و عدم تامین نهاده مورد نیاز گلایه دارند.

تامین نهاده های دامی به سختی انجام می شود

سید احمد مقدسی، رئیس هیات مدیره انجمن صنفی گاوداران در گفت‌وگو با خبرنگار تابناک اقتصادی اظهار داشت: تامین نهاده های دامی هم اکنون به سختی انجام می شود و به عبارت بهتر می توان گفت، افتضاح است و دام و مرغ های کشور از گرسنگی در حال تلف شدن می باشند.

وی ادامه داد: هم اکنون همانند توپ فوتبالی هستیم که بین بانک مرکزی، وزارت صمت، وزارت جهاد کشاورزی و واردکنندگان در حال پاسکاری هستیم! مقدسی افزود: یک روز اعلام می کنند برای واردات نهاده، ارز را تخصیص نداده اند، یک روز اعلام می کنند ارز را تخصیص داده اند اما تامین نکرده اند و ... و تنها در حال بازی با کلمات هستند.

نهاده ها با قیمت بازار آزاد و گران به وفور یافت می شود/ مشکل بر سر ارز ۴۲۰۰ تومانی است

رئیس هیات مدیره انجمن صنفی گاوداران با اشاره به اینکه نهاده‌های دامی با قیمت بازار آزاد به وفور یافت می‌شود، گفت: هم اکنون اگر نهاده‌های دامی به قیمت بازار آزاد درخواست شود، ظرف مدت دو ساعت بارگیری و در واحد تخلیه می‌شود.

وی ادامه داد: مشکل اصلی بر سر ارز ۴۲۰۰ تومانی است. محموله نهاده‌های دامی به هر مکافاتی بوده با اعتبار واردکننده تا بنادر آمده است و بانک مرکزی یا ارز ندارد تخصیص دهد یا دارد، تخصیص نمی‌دهد و محموله‌ها در حال از بین رفتن هستند و تا اسناد مبادله نشود، امکان ترخیص این محموله‌ها وجود ندارد.

مقدسی گفت: جالب اینجاست که دامداران دی ماه و بهمن ماه ۱۳۹۸ به واردکنندگان برای خرید نهاده‌ها پول پرداخت کرده اند و این نهاده‌ها الان در بنادر، منتظر تخصیص و تامین ارز هستند؛ اما این اتفاق از سوی بانک مرکزی رخ نداده است.

قیمت مصوب نهاده ها با قیمت بازار آزاد اختلاف چشمگیری دارد

مقدسی در پاسخ به این پرسش که چه نهاده‌هایی با ارز ۴۲۰۰ تومانی وارد کشور می‌شود، گفت: جو، ذرت و سویا با این ارز وارد می‌شوند که هر سه نهاده هم با قحطی در بازار مواجه شده اند.

وی در مورد قیمت نهاده‌ها گفت: قیمت مصوب جو ۱۳۵۰ تومان و ذرت نیز که به تازگی افزایش قیمت داشته، ۱۵۰۰ تومان است. همچنین قیمت کنجاله سویا در بنادر ۲۴۵۰ تومان می‌باشد. مقدسی افزود: قیمت این نهاده‌ها هم اکنون در بازار بسیار بیشتر از قیمت مصوبی است که عرض کردم.

۸۰ تا ۹۰ درصد واردات نهاده‌های دام و طیور توسط بخش خصوصی انجام می‌شود

مقدسی در مورد میزان سهم شرکت‌های واردکننده نهاده‌های دام و طیور از واردات نیز گفت: ۸۰ تا ۹۰ درصد واردات نهاده‌های دام و طیور در اختیار بخش خصوصی است و تنها ۱۰ تا ۲۰ درصد در اختیار شرکت پشتیبانی امور دام به عنوان تامین کننده ذخایر استراتژیک است.

نقش پررنگ دلالان در توزیع نهاده ها

رئیس هیات مدیره انجمن صنفی گاوداران در مورد نقش دلالان در این وضعیت پیش آمده برای نهاده های دام و طیور گفت: دلالان همواره بوده و هستند و از آب گل آلود ماهی می گیرند و به خصوص در توزیع نهاده های دام و طیور نقش پررنگی دارند.

سامانه بازارگاه نهاده های کشاورزی هم با مشکلات عدیده ای روبه روست

مقدسی در مورد سامانه بازارگاه توضیح داد: این سامانه به مانند بورس عمل می کند و تاجر نهاده خود را در آن قرار می دهد و خریدار از آن نهاده مورد نیاز خود را خریداری می کند. وی با اشاره به مشکلات عدیده این سامانه افزود: برخی تجار نهاده های خود را در این سامانه قرار نمی دهند و آن ها را در بازار آزاد و به قیمت بسیار بالاتری می فروشند.

مقدسی در مورد متولی این سامانه هم گفت: وزارت صمت باید تجاری را که بار خود را ترخیص می کنند، مکلف کند که بار را در این سامانه قرار دهند.

دنیا را دور زدیم اما با خودتحریمی مواجهیم

رئیس هیات مدیره انجمن صنفی گاوداران در انتهای صحبت های خود گفت: ما در شرایط تحریم ها به سختی، نهاده ها را تا بنادر ایران آورده ایم؛ اما اینجا خودتحریمی صورت گرفته است. در حقیقت در شرایطی که با تحریم های ظالمانه دولت آمریکا علیه کشورمان مواجه هستیم، با تلاش و همتی که صورت گرفته، نهادهای مورد نیاز با وجود همه مشکلات تحریمی به بنادر کشور رسیده است، اما حالا با عدم تخصیص ارز از سوی بانک مرکزی و عدم همکاری نهادهای مرتبط برای ترخیص مواجه هستیم. روندی که متاسفانه به ضرر تولید ملی است و به نوعی با خودتحریمی روبه رو شده ایم.

وی ادامه داد: اگر ارز ۴۲۰۰ تومانی برای ترخیص این نهاده ها وجود ندارد، ایرادی ندارد اجازه دهند، این نهاده ها با ارز آزاد وارد شود، از آن سو هم قیمت فرآورده ها از جمله گوشت و شیر را آزاد کنند. مابه التفاوت ریالی را هم دولت به حساب یارانه خانوارها واریز کند. مقدسی گفت: اجازه دهند ما در یک فضای رقابتی تولید کنیم.

وی با بیان اینکه اگر دولت الان ارز ۴۲۰۰ تومانی بابت ترخیص نهاده ها ندهد، فردا باید برای واردات نهاده هایی مثل شیر و پنیر ارز ۴۲۰۰ تومانی اختصاص دهد، افزود: این وضعیت در نهایت باعث از بین رفتن تولید و اشتعال در کشور می شود و همچنین امنیت غذایی مردم با مشکلاتی مواجه خواهد شد.

مقدسی در مورد نحوه توزیع نهاده ها توسط شرکت پشتیبانی امور دام هم گفت: این شرکت در بنادر محموله دارد اما توزیع به صورت قطره چکانی انجام می شود. هم اکنون پنجاه هزار تن سویا برای توزیع قرار گرفته است و باید گفت این پنجاه هزار تن اصلا عددی نیست و به تولیدکننده نمی رسد!

عباسی معروفان: پیگیر ترخیص نهاده های دامی از گمرک هستیم

حسن عباسی معروفان، مدیرعامل پشتیبانی امور دام، یکم اردیبهشت ماه سال جاری طی مصاحبه ای در مورد چالش های ترخیص نهاده های دامی گفت: همیشه در بنادر رسوب کالا بوده، بخاطر همین هم انبار‌های با ظرفیت سه میلیون تن در بنادر وجود دارد، چون بار از کشتی که خارج می‌شود، باید اسناد خرید برسد و استاندارد آن بررسی شود که این پروسه پانزده روزی زمان می‌برد. وی افزود: این بار این پروسه طولانی شده و تنها پانصد و نود هزار تن نهاده در انبار داریم و با احتساب واردات بخش خصوصی دو میلیون و چهارصد هزار تن بار در کشتی و انبار مانده است.

عباسی معروفان ادامه داد: علت آن هم این است که ارز به آن‌ها نرسیده یا بانک مرکزی ارز اختصاص نداده یا داده، ولی انتقال ارز به فروشنده به دلیل تعطیلی بازار‌های جهانی انجام نشده است.

مدیرعامل پشتیبانی امور دام تاکید کرد: از سوی دیگر، باید اصل اسناد هم دست گمرک برسد تا مهر شود، اما وقتی پرواز و پستی وجود ندارد، چگونه باید اصل اسناد به گمرک برسد.

گفت‌وگو از: محمدرضا مقامی فرد