روایت پر غصه تولید داخلی در سالهای اخیر به یکی از دردهای مشترک مردم و مسئولان تبدیل شده است. کارخانجات بزرگ و کوچک کشور که در سنوات قبل مسیر توسعه و تولید را با سرعت طی میکردند، حالا با سو مدیریتها و برنامه ریزیهای غلط انجام شده گرفتار حلقهای از مشکلات شده اند که در وهله اول اشتغال را در کشور با چالش رو به رو کرده است.
به گزارش ایران اکونومیست، به عنوان مثال هپکو اراک به عنوان شناخته شدهترین کارخانه تولید ماشین آلات راه سازی و جاده سازی کشور نیز گرفتار مشکلاتی شده است که در صورت عدم توجه لازم امکان افزایش چالشهای آن به خوبی حس میشود. در روزهاى اوج فعالیت هپکو اراک که تولید آن به ٢١٠٠ دستگاه در سال رسیده بود و شرکت هاى بزرگ دنیا در هپکو مشغول به همکارى و تولید ماشین آلات بودند و صادرات ولوو و لیپهر از هپکو صورت میگرفت، خبرى از تولیدکننده و رقیب در ترکیه و هند و کمى دورتر در چین نبود.
متاسفانه امروز هپکو در شرایطی قرار گرفته که بزرگترین تولیدکننده خاورمیانه تولیدات سالیانه اش به انگشتان یک دست رسیده و همکاران قبلى هپکو که با نام هپکو بازار را پیدا کرده بودند با انتخاب نمایندگانى جدید به سمت صادر کردن بدون تولید رفته اند و نیازى به بازگشت به هپکو و آن هم بازگشت به تولید و انتقال تکنولوژى نمیبینند و سادهتر آن است که سود بیشتر را از مسیر راحتتر انتخاب کنند.
امروز رقبای خارجی هپکو با بررسی شرایط به این نکته رسیده اند که اگر قرار باشد بار دیگر هپکو به روزهای اوج تولید خود بازگردد، دیگر فضایی برای حضور آنها در بازارها وجود نخواهد داشت. از سوی دیگر خبرها حاکى از عزم دولت براى حمایت از هپکو با روشها و قوانینى است که میتواند زیر ساختها را برای بازگشت هپکو به روزهای اوج مهیا کند.
در این بین مباحثی مانند ممنوعیت ثبت سفارش واردات ماشین آلات و یا کمک هاى دیگر مطرح شده که بایستی منتظر ماند و دید دولت چه زمانی این وعدها را عملی میکند. این در حالی است همکاران قبلى هپکو و رقبا بیکار ننشسته اند و با رصد شرایط جدید، وقتی مطمئن شدند که دیگر امکان حضور یک جانبه آنها در کشور وجود ندارد، طرحهای دیگری را در پیش گرفته اند.
امروز با توجه به حمایتهای جدید دولتی براى آنها فتح یک بازار ماشین آلاتى در راه، جاده سازى، عمران و به خصوص معادن ساده نیست و به نظر میرسید که به خوبی دریافته اند امکان دسترسی به سودهاى کلان از بازار ایران برای آنها وجود ندارد. از سوی دیگر وقتی خبرها از عزم جدی دولت برای ورود به حوزه معادن و سرمایه گذاری سنگین در این بخش مطرح میشود، بهترین راه برای زمین گیر کردن همیشگی هپکو زمینه سازی برای تعطیل شدن دائمی آن است.
در واقع در حالی که به زودی دولت قصد دارد با استفاده از توان داخلی؛ سرمایه گذاری گسترده در حوزه معادن کشور داشته باشد، یک چشم انداز مثبت نیز برای هپکو قابل تصور است. بر این اساس در حالی که قرار است در یک برنامه دو ساله بازار صادراتى منطقه در اخیتار هپکو قرار شاید بهترین راه برای کنار زدن این کارخانه معتبر داخلی، هزینه کردن در جهت مخالف هپکو و نشان دادن ضعف آن به دولت و خسته کردن سهامدار و کارگران باشد.
به عبارت دیگر در حالی که هپکو در آستانه تبدیل شدن به یکی از اصلیترین کارخانههای صادرکننده ماشین آلات به منطقه قرار گرفته، رقبای هپکو در نظر دارند با وارد کردن انواع فشارها زمینه را برای نابودی همیشگی آن فراهم کنند. از سوی دیگر حضور افراد خاص که برای خرید بلوک سهام هپکو تمایل دارند و به دنبال رایزنی برای عزل سهامدار هپکو هستند، حاشیه ساز شده است.
این افراد هیچ سابقه مشخصی برای حضور و فعالیت مرتبط در این صنعت ندارند و همین موضوع خود مبین آن است که ضربه کاری برای در گل نشاندن این برند ملی، حضور سهامدارانی بدون اهلیت و تنها داشتن جیب پر است.
در یک جمع بندی ساده میتوان این طور نتیجه گرفت که در حالی که دولت قصد دارد برای توسعه و بازگشت هپکو به روزهای اوج خود همراهى لازم را اعمال کند، وقت آن است که کارگران و مدیران و سهامداران برای تحقق اهداف توسعهای برای هپکو با هم در یک کشتى و یک جهت پارو بزنند.