حادثه این‌بار در یک شهربازی اتفاق افتاده است؛ شهربازی ائل‌گلی تبریز. وقتی دو مرد 26 و 33ساله که باجناق هم بوده‌اند، به این شهربازی رفتند سوار دستگاه سقوط آزاد شدند تا تفریح کنند، همین‌که در حال سقوط با این دستگاه بودند، برق قطع شد و تفریحشان را نیمه‌کاره گذاشت.
به گزارش بهار، حادثه در ساعت 21:37 یکشنبه‌شب گذشته اتفاق افتاد و نتیجه‌اش شد زخمی‌شدن این دو نفر؛ یکی دنده‌اش شکست و دیگری ستون فقراتش آسیب دید و هر دو به بیمارستان امام‌رضای تبریز منتقل شدند. قادر علی‌پور پرویزیان، ناظر سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری تبریز، جزییات این حادثه را این‌طور توضیح داده است: «با قطع برق دستگاه سقوط آزاد، هنگام استفاده از آن و بازگشت برق به شبکه‌های این دستگاه کفه‌های حامل استفاده‌کنندگان با سرعت بسیار به‌طرف پایین سقوط کردند. این کفه‌ها با سطح سیمانی موجود در پایین دستگاه برخورد کردند و با توجه به‌سرعت برخورد، دو نفر از هموطنان که در کفه برخورد‌کننده بودند دچار مصدومیت شده و به بیمارستان انتقال داده شدند.»
معاون اجرایی شهربازی: دستگاه‌ها قدیمی‌اند
هرچند تماس‌های مکرر «بهار» با مسئولان بیمارستان امام‌رضا برای باخبرشدن از آخرین وضعیت مصدومان این حادثه بی‌نتیجه ماند، ولی شاهرخ وکیلی‌آذر، معاون اجرایی شهربازی ائل‌گلی، اطلاعاتی را درباره این حادثه در اختیار «بهار» قرار داد. او با بیان این‌که قطع و وصل‌شدن چندلحظه‌ای برق، دلیل این حادثه بوده است، گفت: «قطع شدن برق باعث شد دستگاه سقوط آزاد با سرعت بسیاری سقوط کند و این دو نفر که در کفه این دستگاه نشسته بودند با شدت به زمین برخورد کردند. یکی از این افراد از ناحیه دنده مصدوم شد و حال نفر دیگر بهتر است.»
وکیلی می‌گوید که مدیریت این شهربازی، مسئولیت دستگاه‌ها را به بخش خصوصی داده است و پیمانکار این شهربازی باید در این‌باره پاسخگو باشد: «چندوقتی است مسئولیت این شهربازی و دستگاه‌های بازی با بخش خصوصی است. موضوع دیگر در این‌باره این است که چندماهی است ما با سازمان استاندارد مکاتبه داریم و به‌طور مرتب گزارش‌ها را با آنها در میان می‌گذاریم. این سازمان تا دو سال پیش هیچ نقشی در شهربازی‌ها و هیچ‌گونه معیاری برای استانداردکردن دستگاه‌ها نداشت. از دو سال پیش این معیارها مطرح شده است و ما هم آنها را در اختیار پیمانکاران قرار دادیم.»
آن‌طور که وکیلی می‌گوید از بعد حادثه‌ای که آبان‌ماه پارسال در این شهربازی اتفاق افتاد، دستگاه‌ها پلمپ بوده‌اند و از آغاز سال جدید دوباره شروع‌به‌کار کرده‌اند: «از بعد حادثه آبان سال گذشته این دستگاه‌ها پلمپ بودند. بعد از آن سازمان استاندارد معیارهایی را تعیین کرد و ما هم آنها در اختیار پیمانکاران قرار دادیم.» اما معاون اجرایی شهربازی ائل‌گلی مشکل را ریشه‌ای‌‌تر از این حرف‌ها می‌داند: «موضوع اینجاست که سازمان استاندارد معیارهای دقیقی برای استاندارد تعریف نکرده و خودش هم در مرحله آزمون و خطاست. با این اوضاع معلوم است که ما باید همیشه منتظر چنین حوادثی در شهربازی‌ها باشیم؛ چراکه تازه دو سال است که این سازمان شهربازی‌ها را مکلف به رعایت اصول استاندارد کرده و بسیاری وقت‌ها، خودشان هم درست نمی‌دانند استاندارد چیست؛ مثلا در حادثه چرخ و فلک آبان پارسال به ما گفته بودند که باید برای کابین‌های چرخ و فلک کمربند بگذاریم، درحالی‌که خود این کمربندها پاره و باعث حادثه شد.
در حال حاضر این کابین‌ها نرده دارد و این به معیارهای استاندارد نزدیک‌تر است.» آن‌طور که وکیلی می‌گوید تا به حال پنج، شش دستگاه بازی در این شهربازی به‌دلیل نداشتن استانداردها تعویض شده است. او معتقد است که چندین دستگاه دیگر هم در شهربازی ائل‌گلی وجود دارند که کهنه‌اند و باید دستگاه‌های جدید جایگزین آنها شوند.
پیمانکار: حادثه جدی نبود، شلوغش نکنید
اما حسن‌زاده، عضو هیات‌مدیره شهربازی‌های تبریز و پیمانکار اجرایی شهربازی ائل‌گلی، حرف‌های دیگری در این‌باره دارد؛ حرف‌هایی که همه بوی انکار و تمجید از شیوه کاری پیمانکاران این پارک می‌دهند. درحالی‌که بیشتر مسئولان این حادثه مصدوم‌شدن این دو نفر را تایید کرده‌اند او در گفت‌وگو با «بهار» با رد حادثه جدی برای دو باجناق در شهربازی ائل‌گلی می‌گوید که اگر روزنامه‌ای در این‌باره بزرگ‌نمایی کند، مسئولانش را به دادگاه می‌کشاند: «همه خبرهایی که در این‌باره منتشر شده کذب محض است. حادثه‌ای که برای این دونفر اتفاق افتاد اصلا جدی نبود و مانند این است که کسی در خیابان راه برود و بیفتد و پایش بشکند. من خودم این دونفر را تا دم خانه‌شان بردم و هیچ حادثه جدی برای آنها اتفاق نیفتاده بود.» این پیمانکار می‌گوید پنج‌سال است پیمانکار شهربازی ائل‌گلی است و غیر از حادثه آبان‌ماه پارسال، هیچ حادثه جدی در این پارک اتفاق نیفتاده. او مقصر این حادثه را هم سازمان استاندارد و شرکت بازرسی از دستگاه‌ها می‌داند.
چندسال حادثه، دوسال استانداردسازی
این اولین‌بار نیست حادثه در شهربازی ائل‌گلی تبریز خبرساز می‌شود. دوم آبان سال گذشته بود که وقتی یک خانواده سه‌نفره سوار چرخ و فلک شهربازی ائل‌گلی شده بودند و بعد در اثر سقوط، پدر و مادر این خانواده کشته شدند و کودک هم زخمی شد. حادثه‌ای که بعدا شرکتی که مسئول بازرسی از این چرخ و فلک بود مقصر شناخته شد و موسی خلیل‌اللهی، دادستان عمومی و انقلاب تبریز هم در این‌باره گفت: «شرکتی که مسئول بازرسی از این چرخ و فلک بوده مقصر شناخته شده است؛ زیرا این شرکت وظایف خود را به درستی انجام نداده و کمربندهای این دستگاه را در شرایط مختلف آزمایش نکرده است.»
هرچند در آن زمان مسئولان پارک اعلام کردند دستگاه‌های این شهربازی استاندارد بوده‌اند، اما دادستان عمومی و انقلاب تبریز نظر دیگری در این‌باره داشت: «ادعای استانداردبودن دستگاه‌ها درحالی مطرح می‌شود که براساس اعلام‌نظر کارشناس رسمی دادگستری در زمان اخذ این گواهینامه، بی‌توجهی شده و به‌همین دلیل شرکت بازرسی این دستگاه، در بروز حادثه مقصر شناخته شده است. براساس اعلام هیات بررسی‌کننده به این پرونده، شرکتی که کاربر این دستگاه بوده به‌دلیل این‌که این شرکت نه‌تنها جمله «استفاده از کمربند ایمنی الزامی است» را روی دستگاه درج نکرده بوده، بلکه به‌دلیل به کارگیری افراد فاقد تجربه کافی در کاربری این دستگاه به میزان 30درصد مقصر شناخته شده است.»
همه این‌ها در حالی بود که ساسان فرشی، مدیر کل استاندارد آذربایجان‌شرقی، سال گذشته اعلام کرده بود تجهیزات مورد استفاده در پارک ائل گلی تبریز، در پانزدهم مرداد 91 از شرکت استاندارد ایران، گواهی بازرسی گرفته و دستگاه‌های مشغول به کار در پارک ائل گلی تبریز، استانداردهای لازم را دارند. اتفاق‌های این‌چنینی در دیگر شهرها هم تابه‌حال چندین‌بار خبری شده است؛ چهارم مردادماه پارسال بود که شکسته‌شدن یک دستگاه رنجر در شهربازی شورابیل اردبیل باعث مرگ یک نفر شد. در سانحه‌ای مشابه هم در یکی از شهربازی‌های قم چندی‌پیش، یک نفر جان خود را از دست داد. ترکیدگی سرسره بادی در شهربازی تهرانپارس در سال ۸۶، سقوط دو نفر از چرخ‌وفلک پارک ارم در سال ۸۳، سقوط دختر و پسر جوانی به‌دلیل شکسته‌شدن میله‌های نگهدارنده بشقاب پرنده بوستان شاهد در سال ۸۷، سقوط صندلی پرنده یکی از شهربازی‌های اطراف تهران در همان سال، مرگ دختر ۱۶ساله در شهربازی بسیج، سقوط مرگبار دختر نوجوان از ترن هوایی شهربازی ورامین در سال ۹۱ و آسیب‌دیدن دو نوجوان شیرازی بر اثر سقوط دستگاه بازی جامپینگ در لوناپارک شیراز از مهم‌ترین حوادثی‌اند که در چندسال گذشته در شهربازی‌های شهرهای مختلف اتفاق افتاده است.
سازمان استاندارد: متخلف‌ها پلمپ می‌شوند
فریدون بلغاری، مدیر کل اداره نظارت بر اجرای استاندارد سازمان ملی استاندارد، درباره وضعیت استاندارد شهربازی‌ها به «بهار» می‌گوید: «تا چندماه گذشته در صورتی که شهربازی‌ها معایبی داشتند تاییدیه موقت به آنها داده می‌شد و مجددا برای رفع عیب بازرسی می‌شدند، اما پس از زیادشدن حوادث به همکاران تاکید کردیم از صدور تاییده موقت خودداری کرده است و شهربازی‌هایی که استانداردهای لازم را ندارند تا زمان رفع عیب پلمپ شوند تا جایی که در حال حاضر در تهران هفت شهربازی اجازه فعالیت ندارد.»
او ادامه می‌دهد: «پیمانکارانی که شهربازی‌ها را از شهرداری‌ها به‌صورت پیمانی می‌گیرند باید دقت کنند تمام دستگاه‌ها استاندارد لازم را از مرجع ذی‌صلاح داشته باشند؛ چراکه اگر در بازرسی‌ها مشخص شود هر شهربازی از دستگاه‌های غیراستاندارد استفاده میکند، نه‌تنها پلمپ می‌شود، بلکه علیه بهره‌بردار آن هم اقامه دعوا می‌شود.»
بخش خصوصی وقتی از پس هزینه و نگهداری برنمی اید پس چرا این مسولیت را قبول میکند و با جان مردم بازی میکند؟ 