حال بازار تهران بد است
بازار تهران به عنوان موضوعي كه نمي‌توان از آن بسادگي گذشت و نقش موثر آن را در پيوند گذشته و آينده ناديده گرفت، كارشناسان را به اين باور رسانده تا نسبت به آن ديد ملي داشته باشند و اين اثر تاريخي كه چيزي كمتر از بازارهاي تاريخي ديگر شهرهاي كشور ندارد را از پريشاني درآورند.
اين روزها خبرهاي نافرجامي از بازار تهران به گوش مي‌رسد تا ديگر رنگي بر رخسار آن باقي نماند. انتشار خبر ريزش بخشي از سقف اين بازار در راسته سيدربيع نشان‌دهنده تنگ شدن عرصه براي اين بازمانده تاريخ است تا كم‌كم عناصر مدرن پاي خود را بيش از گليم خود دراز كنند يا به عبارتي پا در كفش تاريخ كنند.
شايد به جرات بتوان گفت اين اثر به جاي مانده از دوره شاه طهماسب صفوي با مرمت‌ها و ساخت و سازهاي غير اصولي ديگر نفس‌هاي آخر را مي‌كشد و كم‌كم چشم انتظار خالي شدن ملات‌هاي فرهنگ در بين ساختار خود است.
بازار تهران به عنوان موضوعي كه نمي‌توان از آن بسادگي گذشت و نقش موثر آن را در پيوند گذشته و آينده ناديده گرفت، كارشناسان را به اين باور رسانده تا نسبت به آن ديد ملي داشته باشند و اين اثر تاريخي كه چيزي كمتر از بازارهاي تاريخي ديگر شهرهاي كشور ندارد را از پريشاني درآورند.
با اين حال هنوز خبرهاي ناگوار در راه است به نحوي كه بقايي رئيس سازمان ميراث فرهنگي وضعيت بازار تهران را تاسفبار اعلام كرده و مي‌گويد: در اين بازار تخريب‌هاي زيادي انجام مي‌شود و به دنبال آن، طبقه‌هايي را مي‌سازند و براي اين كارها سريع هماهنگ مي‌كنند و مي‌سازند و كسي هم براي برخورد اقدام نمي‌كند.
اين نوع موضعگيري‌ها تنها معطوف به گفته‌هاي رئيس سازمان ميراث فرهنگي نمي‌شود؛ چراكه شهردار منطقه 12 نيز در اين باره گفته كه هيچ گونه تخريبي در بازار قديمي تهران صورت نگرفته و تمام ساخت و سازها با هماهنگي كامل با ميراث فرهنگي انجام گرفته است.
مهرداد عرب قائم مقام شهرداري منطقه 12 تهران نيز در اين باره در گفتگوي با جام‌جم گفت: بازار به عنوان قلب تپنده تهران يكي از عناصر فعال شهري است كه از گذشته تاكنون با استقبال شهروندان روبه‌رو است بطوري كه مي‌توان گفت اين بخش از شهر مهم‌ترين فضاي تجاري و كسب و كار شهر را به خود اختصاص مي‌دهد. ما بايد از اين وي‍ژگي بيشترين استفاده را ببريم و با بازسازي اين مجموعه عظيم حافظه تاريخي شهر را حفاظت كنيم.
وي مي‌افزايد: در همين راستا امروز بيش از 10 محور بازار تحت عمليات پياده‌روسازي، ديوارسازي و مسقف‌سازي قرار گرفته و در اين بين از نظرات كارشناسان سازمان ميراث فرهنگي نيز كمال استفاده را مي‌بريم.
عرب با اشاره به تخريب املاك فرسوده در بخش‌هاي مختلف بازار مي‌گويد: بعضي از املاك در بازار وجود دارند كه از استعداد خطرزايي براي شهروندان برخوردار هستند در همين راستا 50 باب از اين خانه‌ها شناسايي و مورد تخريب قرار گرفت.
در حالي كه قائم‌مقام شهرداري تهران نگاه وي‍ژه به اين بخش از شهر را از وظايف شهرداري عنوان مي‌كند، اما ربيع مدير پايگاه محور فرهنگي تاريخي تهران از برخورد جدي با انجام هر گونه مرمت يا بازسازي در داخل بدنه بازار تهران خارج از ضوابط مصوب از سوي سازمان ميراث فرهنگي خبر مي‌دهد تا اين شائبه ايجاد شود كه هماهنگي خاصي ميان دو بخش اجرايي شهرداري و سازمان ميراث فرهنگي وجود ندارد.
وي با بيان اين‌كه شالوده و بنيان اصلي اثر تاريخي بازار در ارزش ميراث فرهنگي آن است، مي‌افزايد: در صورت تكرار اين گونه تخريب‌ها و ساخت و سازهاي غيرمجاز در بازار تهران، ديگر اثري از اين ارزش تاريخي باقي نخواهد ماند.
وي مي‌گويد: سازمان ميراث فرهنگي و پايگاه محور فرهنگي تاريخي تهران موضوع تخريب و ساخت و سازهاي متعدد در بازار تهران را به صورت جدي و با قاطعيت پيگيري خواهند كرد.
بناهاي تاريخي كه امروز در شهرهاي ايران گرد فراموشي بر دوششان نشسته خبر ويراني شان قصه مكرري شده است كه تنها بخشي از صفحه روزنامه‌ها را به خود اختصاص مي‌دهد. شايد مسوولان ذي‌ربط بايد كمي از شعارهايي كه در پشت تريبون بيان مي‌كنند فاصله بگيرند و به ميدان عمل وارد شوند.
بازار تهران؛ بنايي به قدمت 500 سال
بازار تهران بازاري است قديمي كه با توجه به مدارك و شواهد موجود بناي اوليه بازار تهران به دوره شاه تهماسب صفوي و همزمان با ساخت برج و بارو و دروازه‌هاي شهر تهران حدود سال 930 هجري قمري تعلق دارد. ظاهرا چهار بازار لباف‌ها، كرجي‌دوزها، سراج‌ها و نعلچي‌ها، قديمي‌ترين بخش‌هاي بازار تهران است.به نوشته صنيع‌الدوله، چهارسوي بزرگ و كوچك بازار در زمان فتحعلي‌شاه قاجار ساخته شد.
در اين زمان مجموعه بازار به طرف شمال غرب و غرب توسعه يافت، به طوري كه بتدريج حد فاصل بين ارك و مسجدجامع به بخش پر رونق بازار تبديل شد و معروف‌ترين و معتبرترين سراها و تيمچه‌ها در اين محدوده فعال شدند.در دوره ناصرالدين‌شاه بر تعداد راسته‌هاي بازار افزوده شد و تعدادي سرا و تيمچه معتبر ساخته شد. مانند ديگر مجموعه بازارهاي تاريخي، هر كدام از راسته‌ها، رسته‌ها، سراها و تيمچه‌هاي بازار تهران به صنف خاصي اختصاص داشت.رشد و توسعه سريع شهر تهران و افزايش جمعيت آن بتدريج معماري سنتي بازار را دچار آشفتگي‌هاي بسياري كرد به طوري كه اگرچه بخش‌هاي زيادي از تيمچه‌ها و بازارهاي آن نوسازي يا بازسازي شد، اما اين كارگاه موجب از بين رفتن تناسب موجود ميان بخش‌هاي مختلف آن مي‌شد. يك ميليون تردد روزانه به اين نقطه از شهر همراه با فصل گرما و افزايش استفاده از وسايل خنك‌كننده برقي مي‌تواند حجم آتش‌سوزي ناشي از اتصالات و سيم‌كشي‌هاي غيراستاندارد را دوچندان كند اين درحالي است كه بازار تهران براي جمعيت سال‌هاي آخر حكومت قاجارها طراحي شده بود و نه براي پايتخت هفت تا 10 ميليوني امروز ما.
شايد به جرات بتوان گفت اين اثر به جاي مانده از دوره شاه طهماسب صفوي با مرمت‌ها و ساخت و سازهاي غير اصولي ديگر نفس‌هاي آخر را مي‌كشد و كم‌كم چشم انتظار خالي شدن ملات‌هاي فرهنگ در بين ساختار خود است.
بازار تهران به عنوان موضوعي كه نمي‌توان از آن بسادگي گذشت و نقش موثر آن را در پيوند گذشته و آينده ناديده گرفت، كارشناسان را به اين باور رسانده تا نسبت به آن ديد ملي داشته باشند و اين اثر تاريخي كه چيزي كمتر از بازارهاي تاريخي ديگر شهرهاي كشور ندارد را از پريشاني درآورند.
با اين حال هنوز خبرهاي ناگوار در راه است به نحوي كه بقايي رئيس سازمان ميراث فرهنگي وضعيت بازار تهران را تاسفبار اعلام كرده و مي‌گويد: در اين بازار تخريب‌هاي زيادي انجام مي‌شود و به دنبال آن، طبقه‌هايي را مي‌سازند و براي اين كارها سريع هماهنگ مي‌كنند و مي‌سازند و كسي هم براي برخورد اقدام نمي‌كند.
اين نوع موضعگيري‌ها تنها معطوف به گفته‌هاي رئيس سازمان ميراث فرهنگي نمي‌شود؛ چراكه شهردار منطقه 12 نيز در اين باره گفته كه هيچ گونه تخريبي در بازار قديمي تهران صورت نگرفته و تمام ساخت و سازها با هماهنگي كامل با ميراث فرهنگي انجام گرفته است.
مهرداد عرب قائم مقام شهرداري منطقه 12 تهران نيز در اين باره در گفتگوي با جام‌جم گفت: بازار به عنوان قلب تپنده تهران يكي از عناصر فعال شهري است كه از گذشته تاكنون با استقبال شهروندان روبه‌رو است بطوري كه مي‌توان گفت اين بخش از شهر مهم‌ترين فضاي تجاري و كسب و كار شهر را به خود اختصاص مي‌دهد. ما بايد از اين وي‍ژگي بيشترين استفاده را ببريم و با بازسازي اين مجموعه عظيم حافظه تاريخي شهر را حفاظت كنيم.
وي مي‌افزايد: در همين راستا امروز بيش از 10 محور بازار تحت عمليات پياده‌روسازي، ديوارسازي و مسقف‌سازي قرار گرفته و در اين بين از نظرات كارشناسان سازمان ميراث فرهنگي نيز كمال استفاده را مي‌بريم.
عرب با اشاره به تخريب املاك فرسوده در بخش‌هاي مختلف بازار مي‌گويد: بعضي از املاك در بازار وجود دارند كه از استعداد خطرزايي براي شهروندان برخوردار هستند در همين راستا 50 باب از اين خانه‌ها شناسايي و مورد تخريب قرار گرفت.
در حالي كه قائم‌مقام شهرداري تهران نگاه وي‍ژه به اين بخش از شهر را از وظايف شهرداري عنوان مي‌كند، اما ربيع مدير پايگاه محور فرهنگي تاريخي تهران از برخورد جدي با انجام هر گونه مرمت يا بازسازي در داخل بدنه بازار تهران خارج از ضوابط مصوب از سوي سازمان ميراث فرهنگي خبر مي‌دهد تا اين شائبه ايجاد شود كه هماهنگي خاصي ميان دو بخش اجرايي شهرداري و سازمان ميراث فرهنگي وجود ندارد.
وي با بيان اين‌كه شالوده و بنيان اصلي اثر تاريخي بازار در ارزش ميراث فرهنگي آن است، مي‌افزايد: در صورت تكرار اين گونه تخريب‌ها و ساخت و سازهاي غيرمجاز در بازار تهران، ديگر اثري از اين ارزش تاريخي باقي نخواهد ماند.
وي مي‌گويد: سازمان ميراث فرهنگي و پايگاه محور فرهنگي تاريخي تهران موضوع تخريب و ساخت و سازهاي متعدد در بازار تهران را به صورت جدي و با قاطعيت پيگيري خواهند كرد.
بناهاي تاريخي كه امروز در شهرهاي ايران گرد فراموشي بر دوششان نشسته خبر ويراني شان قصه مكرري شده است كه تنها بخشي از صفحه روزنامه‌ها را به خود اختصاص مي‌دهد. شايد مسوولان ذي‌ربط بايد كمي از شعارهايي كه در پشت تريبون بيان مي‌كنند فاصله بگيرند و به ميدان عمل وارد شوند.
بازار تهران؛ بنايي به قدمت 500 سال
بازار تهران بازاري است قديمي كه با توجه به مدارك و شواهد موجود بناي اوليه بازار تهران به دوره شاه تهماسب صفوي و همزمان با ساخت برج و بارو و دروازه‌هاي شهر تهران حدود سال 930 هجري قمري تعلق دارد. ظاهرا چهار بازار لباف‌ها، كرجي‌دوزها، سراج‌ها و نعلچي‌ها، قديمي‌ترين بخش‌هاي بازار تهران است.به نوشته صنيع‌الدوله، چهارسوي بزرگ و كوچك بازار در زمان فتحعلي‌شاه قاجار ساخته شد.
در اين زمان مجموعه بازار به طرف شمال غرب و غرب توسعه يافت، به طوري كه بتدريج حد فاصل بين ارك و مسجدجامع به بخش پر رونق بازار تبديل شد و معروف‌ترين و معتبرترين سراها و تيمچه‌ها در اين محدوده فعال شدند.در دوره ناصرالدين‌شاه بر تعداد راسته‌هاي بازار افزوده شد و تعدادي سرا و تيمچه معتبر ساخته شد. مانند ديگر مجموعه بازارهاي تاريخي، هر كدام از راسته‌ها، رسته‌ها، سراها و تيمچه‌هاي بازار تهران به صنف خاصي اختصاص داشت.رشد و توسعه سريع شهر تهران و افزايش جمعيت آن بتدريج معماري سنتي بازار را دچار آشفتگي‌هاي بسياري كرد به طوري كه اگرچه بخش‌هاي زيادي از تيمچه‌ها و بازارهاي آن نوسازي يا بازسازي شد، اما اين كارگاه موجب از بين رفتن تناسب موجود ميان بخش‌هاي مختلف آن مي‌شد. يك ميليون تردد روزانه به اين نقطه از شهر همراه با فصل گرما و افزايش استفاده از وسايل خنك‌كننده برقي مي‌تواند حجم آتش‌سوزي ناشي از اتصالات و سيم‌كشي‌هاي غيراستاندارد را دوچندان كند اين درحالي است كه بازار تهران براي جمعيت سال‌هاي آخر حكومت قاجارها طراحي شده بود و نه براي پايتخت هفت تا 10 ميليوني امروز ما.
