کلیات
سازمان همکاری اسلامی (OIC)، دومین سازمان بین دولتی پس از سازمان ملل متحد است که با عضویت ۵۷ کشور به گسترش بیش از چهار قاره است. سازمان صدای جمعی جهان اسلام و تضمین برای حفاظت و حمایت از منافع جهان اسلام در روح ترویج صلح بینالمللی و هماهنگی میان افراد مختلف جهان است. سازمان بر اساس تصمیم اجلاس تاریخی که در رباط، پادشاهی مغرب در ۲۵ سپتامبر ۱۹۶۹ برگزار شد به عنوان یک نتیجه از آتشسوزی جنایی مسجد الاقصی در اشغال بیتالمقدس تأسیس شد.
نام این سازمان از زمان تأسیس در سال ۱۹۶۹ تا سال ۲۰۱۱ سازمان کنفرانس اسلامی بود سپس به سازمان همکاری اسلامی تغییر یافت.
نشست سران هر ۳ سال یک بار و در پایتخت یکی از کشورهای اسلامی عضو برگزار میشود. کشورهایی که این کنفرانس را برگزار میکنند به مدت سه سال ریاست آن را بر عهده میگیرند. چهاردهمین اجلاس سران کشورهای اسلامی موسوم به «اجلاس مکه: دست به دست بسوی آینده» در ۳۱ مه ۲۰۱۹ برگزار شد.
دبیرکل و منشور سازمان
۵۷ کشور عضو سازمان کنفرانس اسلامی هستند. حسین ابراهیم طه دبیر کلّ فعلی سازمان همکاری اسلامی از ۲۹ نوامبر ۲۰۲۰ است. منشور یا قانون اساسی سازمان کنفرانس اسلامی طبق ماده ۱۰۲ منشور سازمان ملل متحد در ۱ فوریه ۱۹۷۴ به ثبت رسید. مواد این سند شامل ۱۴ مورد است. در سال ۱۹۷۰ نشست اولین کنفرانس اسلامی وزیران امور خارجه سازمان همکاری اسلامی در جده برگزار شد که برای ایجاد دبیرخانه دائمی در شهر جده تصمیم گرفته شد.
دادگاه بینالمللی عدل اسلامی
در اجلاس پنجم سران کنفرانس اسلامی در کویت ۱۹۸۷، با تصویب قطعنامهای، دادگاه بینالمللی عدل اسلامی نیز یکی از ارکان این سازمان اعلام شد که مقر آن در کویت و متشکل از ۷ قاضی برای مدت ۴ سال است که حوزه اقتدار آن در مورد مسائلی است که دولتهای عضو متفقاً به دادگاه احاله داده باشند و مسائلی که در معاهدات لازم الاجرا مطرح میشود و تفسیر معاهدات دو یا چند جانبه و تحقیق در هر موضوعی از موضوعات حقوق بینالملل و تحقیق در مورد واقعهای که موجب تزلزل در تعهدات بینالمللی است؛ اگرچه عملاً این نهاد رسمیت نیافتهاست.
نشستهای سران
در ادامه به تاریخچه نشست های اجلاس سران اشاره می شود:
- نشست یکم: مراکش ۱۹۶۹
- نشست دوم: پاکستان ۱۹۷۴
- نشست سوم: مکه ۱۹۸۱
- نشست چهارم: مراکش ۱۹۸۴
- نشست پنجم: کویت ۱۹۸۷
- نشست ششم: سنگال ۱۹۹۱
- نشست هفتم: مراکش ۱۹۹۴
- نشست هشتم: ایران ۱۹۹۷
- نشست نهم: قطر ۲۰۰۰
- نشست فوقالعاده قطر: مارس ۲۰۰۳
- نشست دهم: مالزی ۲۰۰۳
- نشست فوقالعاده مکه: ۲۰۰۵
- نشست یازدهم: سنگال ۲۰۰۸
- نشست فوقالعاده مکه: ۲۰۱۲
- نشست دوازدهم: قاهره ۲۰۱۳ (دوازدهمین نشست سران کشورهای اسلامی قرار بود در ۱۵ مارس سال ۲۰۱۱ در شرم الشیخ مصر برگزار شود که با توجه به انقلاب مردمی در این کشور و ناآرام بودن مصر این نشست برگزار نشد و به تعویق افتاد)
- نشست سیزدهم: استانبول ۲۰۱۶
- نشست فوقالعاده استانبول: ۲۰۱۷ (به مدت دو روز از ۱۲ دسامبر تا ۱۳ دسامبر ۲۰۱۷ برگزار شد)
نشست استانبول
در آوریل ۲۰۱۶ کنفرانس سران سازمان همکاری اسلامی در استانبول ترکیه با شرکت نمایندگان بیش از ۵۰ کشور اسلامی طی دو روز با شعار: وحدت و همبستگی برای عدالت و صلح برگزار شد و بیانیه پایانی خود را روز ۱۵ آوریل ۲۰۱۶ صادر کرد.
بیانیه کنفرانس سران اسلامی شامل حدود ۲۰۰ تصمیم بر اساس اتفاق آراء روی طرح استراتژیکی برای ۱۰ سال آینده این سازمان یعنی از ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۶ است. این کنفرانس روی سه موضوع اصلی که حاضرین آنها را مخالف منافع جهان اسلام دانستند تمرکز کرد که عبارتند از: فرقهگرایی، تبعیض نژادی و تروریسم.
این بیانیه همچنین به ریشه کنی طرحهای فرقهای و مذهبی با هشدار در مورد آثار منفی آن فرا خواند و در اقدامی تفرقه آمیز و نادرست دخالتهای ایران در امور داخلی کشورهای منطقه و کشورهای دیگر عضو از جمله بحرین، یمن، سوریه، سومالی و ادامه حمایت از تروریسم را محکوم کرد. این در حالی بود که همزمان عربستان سعودی به جنگ و جنایت در یمن و بحرین و نیز حمایت از داعش مشغول بود و ایران به دعوت دولت های رسمی عراق و سوریه و برای دفاع از مردم بی گناه علیه گروه های تروریستی علیه داعش مبارزه می کرد.
چهاردهمین نشست
چهاردهمین نشست سران کشورهای اسلامی موسوم به «نشست مکه: دست به دست بسوی آینده» در ۳۱ مه ۲۰۱۹ برگزار شد و در بیانیه پایانی آن بر محوریت قضیه فلسطین و قدس و حمایت همهجانبه از مردم فلسطین تأکید و اعلام شد. در این بیانیه مبارزه با تروریسم را اولویت همه کشورهای عضو قرار گرفت و حملات تروریستی به ایستگاههای پمپاژ نفت در شهرهای دوادمی و عفیف و عملیات تخریبی علیه چهار کشتی تجاری در آبهای امارات متحده عربی را محکوم نمود.
نشست ریاض ۲۰۲۳
آبان ماه ۱۴۰۲ اعضای شورای همکاری اجلاس ویژهای در ریاض با هدف بررسی آخرین وضعیت جنگ غزه برگزار شد که از سوی ایران آیت الله رییسی رییس جمهور در آن شرکت کرد.
وزیر امور خارجه ایران در گفتوگوی تلفنی با دبیرکل سازمان همکاری اسلامی ، خواستار برگزاری نشست اضطراری برای رسیدگی به تعرض اخیر رژیم صهیونیستی به مسجدالاقصی شد.
کد خبر: ۱۱۷۰۲۲۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۱/۱۸
سازمان همکاری اسلامی از توافق ایران و عربستان برای از سرگیری روابط دیپلماتیک استقبال کرد و آن را گامی در راستای تقویت صلح و ثبات منطقه توصیف کرد.
کد خبر: ۱۱۶۷۳۲۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۲۰
سازمان همکاری اسلامی اقدام نظامیان صهیونیست به بستن حرم ابراهیمی به روی نمازگزاران و منع پخش اذان از آن را محکوم کرد.
کد خبر: ۱۱۵۱۴۳۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۰۱
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان طی تماس تلفنی با «حسین ابراهیم طه»، دبیرکل سازمان همکاری اسلامی در خصوص آخرین جهان اسلام از جمله فلسطین، یمن و افغانستان گفتگو و تبادل نظر کرد.
کد خبر: ۱۱۱۶۱۹۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۰۸
در گفتوگوی تلفنی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و شاه محمود قریشی که به ابتکار طرف پاکستانی صورت گرفت، دو طرف در مورد اجلاس وزیران امور خارجه سازمان همکاری اسلامی ، مساله فلسطین، یمن، افغانستان، بحران اوکراین و مناسبات دوجانبه به بحث و تبادل نظر پرداختند.
کد خبر: ۱۱۰۹۶۸۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۲۴
با اعزام سه دیپلمات، نمایندگی ایران نزد سازمان همکاری اسلامی ، فعالیت مجدد خود در جده را پس از شش سال وقفه از سر میگیرد. سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت خارجه ایران این خبر را تایید کرده است. طبق این گزارش، این سه دیپلمات در روزهای اخیر، راهی جده شدهاند و قرار است به زودی فعالیت خود را مجددا آغاز کنند.
کد خبر: ۱۰۹۹۵۸۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۲۷
با اعزام سه دیپلمات ایرانی، نمایندگی ایران نزد سازمان همکاری اسلامی فعالیت مجدد خود در جده را از پس از ۶ سال وقفه از سرمیگیرد.
کد خبر: ۱۰۹۹۵۴۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۲۷
وزرای خارجه کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی روز یکشنبه توافق کردند که یک صندوق کمکهای بشردوستانه برای افغانستان به منظور رسیدگی به بحران اقتصادی عمیق در این کشور که میلیونها نفر را در فصل زمستان در معرض گرسنگی قرار داده است، ایجاد کنند.
کد خبر: ۱۰۹۴۲۱۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۲۸
در ادامه نشستها در مورد افغانستان که قرار است فردا در اسلامآباد به میزیانی سازمان همکاری اسلامی برگزار شود وزیر خارجه دولت طالبان با همتای اندونزیایی ملاقات کرد.
کد خبر: ۱۰۹۳۹۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۲۷
با موضوع افغانستان،
وزیر امور خارجه پاکستان گفت که اسلام آباد برای میزبانی نشست فوق العاده وزیران خارجه کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی با محور افغانستان اعلام آمادگی کرده است.
کد خبر: ۱۰۹۰۴۵۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۰۹
سازمان همکاری اسلامی خواستار برگزاری نشست ویژه شورای حقوق بشر برای رسیدگی به نگرانیهای جدی مربوط به نقض حقوق بشر در افغانستان متعاقب تحولات داخلی این کشور شده است.
کد خبر: ۱۰۷۰۷۷۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۲۷
اتحادیه عرب و سازمان کنفرانس اسلامی به ترتیب در روزهای دوشنبه و سه شنبه این هفته برای بررسی حملات رژیم صهیونیستی به قدس اشغالی نشست فوق العاده برگزار میکنند.
کد خبر: ۱۰۵۰۶۸۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۱۹
اعضای سازمان همکاری اسلامی شنبه شب "حسین ابراهیم طه" از چاد را به عنوان دبیرکل جدید این سازمان انتخاب کردند.
کد خبر: ۱۰۱۸۰۳۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۰۹
سازمان همکاری اسلامی در بیانهای اظهارات موهن مقامات فرانسوی علیه پیامبر اسلام (ص) را شدیداً محکوم کرد
کد خبر: ۱۰۱۰۷۶۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۸/۰۳
افزایش ناآرامیها و محکومیتهای بینالمللی
جسارت نسبت به قرآن کریم در شهر مالموی سوئد باعث ناآرامی در این کشور شده است و برخی سازمانها و کشورها این اقدام موهن را محکوم کردند.
کد خبر: ۹۹۹۷۸۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۱۰
اعضای سازمان همکاری اسلامی با صدور بیانیهای هشدار دادند که در صورت الحاق هربخشی از فلسطین به سرزمینهای اشغالی، رژیم صهیونیستی مسئول پیامدهای این اقدام استعماری است.
کد خبر: ۹۸۳۸۲۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۲۲
سخنگوی وزارت خارجه گفت: دولت سعودی در حالی اواخر شب گذشته پیام دادند که ویزای هیات ایرانی میتواند صادر شود که عملا هیچ امکانی برای حضور هیات ایرانی در جلسه صبح امروز اعضای سازمان همکاری اسلامی در جده وجود نداشت.
کد خبر: ۹۵۶۳۶۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۱۴
نبض خبر؛
ویدیوی برخورد غیرمعمول «عمران خان» نخستوزیر پاکستان با پادشاه سعودی در جریان اجلاسهای روز شنبه شهر «مکه» بازتاب گستردهای در شبکههای اجتماعی پیدا کرده است. آن گونه که تصاویر نشان میدهد، نخستوزیر پاکستان هنگام ورود به محل برگزاری اجلاس سازمان همکاری اسلامی ، پس رویارویی با «سلمان بن عبدالعزیز» پادشاه سعودی که به استقبال او آمده، سخنانی را خطاب به مترجم میگوید و بیآنکه منتظر دریافت پاسخ باشد، پادشاه سعودی را با مترجم رها کرده و میرود. این ویدیو با واکنشهای بسیاری در شبکههای اجتماعی روبرو شده و برخی آن را نشانه اقتدار عمران خان در برابر سعودیها توصیف کردهاند. در مقابل، حسابهای کاربری نزدیک به حکومت سعودی و همچنین کارکنان رسانههای سعودی خان را به عدم رعایت پروتکلهای دیپلماتیک متهم کردهاند. خبرنگار پایگاه خبری «طلوع نیوز»، مدعی شده که در پی این برخورد، پادشاهی سعودی در «بالاترین سطح» به دولت پاکستان اعتراض کرده و رفتار نخستوزیر این کشور را «خارج از عرف» توصیف کرده است. به ادعای او، دیدار برنامهریزی شده خان با پادشاه و کابینه سعودی نیز لغو شده است. با این وجود، آنطور که رسانههای سعودی گزارش کردهاند، عمران خان پس از شرکت در اجلاس سازمان همکاری، با «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی دیدار کرده است. عربستان سعودی روز شنبه، اجلاسهای سازمان همکاری اسلامی ، اتحادیه عرب و شورای همکاری خلیج فارس را در سطح سران در شهر مکه برگزار کرد.
کد خبر: ۹۰۳۲۴۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۳/۱۳
کد خبر: ۹۰۲۷۱۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۳/۱۱
کد خبر: ۸۸۷۲۳۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۱/۰۲