در مورد فضای مجازی در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
 
 
کلیات

امروزه بسیاری از افراد هنگام استفاده از واژه «فضای مجازی» مقصود واژه «اینترنت» را در ذهن بازنمایی می‌کنند. این در حالی است که واژه فضای مجازی مدت‌ها پیش از آنکه اینترنت در جهان رواج پیدا کند وجود داشت. هر چند اکنون منظور از فضای مجازی فضایی تئوری و علمی است که ارتباطات کامپیوتری در آن رخ می‌دهد، اما این واژه در دهه ۱۹۸۰ وارد ادبیات علمی – تخیلی شد و شاغلان در زمینه کامپیوتر پس از مدتی این واژه را در حوزه فعالیت‌های خود بکار گرفتند. لفظ مادرِ فضای سایبر، سایبرنتیک است که از یونانی باستان به معنای فرماندار یا راننده مشتق شده است؛ واژ‌های که کهنوربرت وینر برای کار پیشگامانه اش در مخابرات الکترونیک و علم کنترل به کار برد.


تفاوت میان فضای مجازی با اینترنت

به رغم تلفیق بیش از حد دو واژه اینترنت و فضای مجازی در دوران کنونی، به نظر می‌رسد نباید فضای مجازی را با اینترنت اشتباه گرفت. این لفظ غالباً در اشاره به اشیا و شخصیت‌هایی که تا حد زیادی در خود شبکه مخابراتی وجود دارد به کار میرود تا جایی که برای مثال ممکن است به طور استعاری گفته شود یک وبگاه، «در فضای مجازی وجود دارد». بنابر این و بر اساس این تعبیر، اتفاقاتی که در اینترنت رخ میدهد در «فضای مجازی» به وقوع میپیوندند نه جا‌هایی که شرکت کنندگان یا سرور‌ها به طور فیزیکی واقع شدهاند. میشل فوکو فیلسوف از لفظ هتروتوپیا در توصیف چنان فضا‌هایی که به طور همزمان فیزیکی و ذهنی هستند استفاده کرد.
 

کاربرد روز افزون انسان‌ها از فضای مجازی

امروزه به دلیل گستردگی و فراگیری فضای مجازی و اینترنتی در دنیا و قرار گرفتن بسیاری از مباحث و مطالب در حوزه‌های مختلف مورد نیاز انسان‌ها در درون این شبکه جهانی، ضرورت استفاده از قابلیت‌ها و امکانات آن، برای همه افراد و سازمان‌ها ضروری و لازم بنظر میرسد. به گون‌های که امروزه دیگر انجام بسیاری از فعالیت روزمره انسان، بدون کمک از قابلیت‌های این شبکه عملاً با مشکل مواجه خواهد شد؛ فضایی که گفته میشود به اندازه هزار میلیارد کتاب در آن مطلب وجود دارد.
 

تفاوت بین فضای مجازی و رسانه

همانطور که اشاره شد بر خلاف معانی قدیمی فضای مجازی، امروزه این واژه به صورت گسترده تری استفاده می‌شود که در اغلب موارد صحیح نیست. یکی از این موارد بکارگیری لفظ فضای مجازی به جای رسانه است که «دکتر سعید رضا عاملی» دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در مورد تفاوت این دو لفظ به رسانه‌ها گفته است: میخواهند بگویند که رسانه‌های جدید برابر با اینترنت است. می‌توان گفت: رسانه‌های جدید و اینترنت به لحاظ ماهیت یک پدیده است، چون هر دو آن‌ها دیجیتال و تعاملی هستند و هر دو از خصیصه هایپرلینک بودن برخور دارند، ظرفیت شبکه ای، ماهیت ماژولار و غیر مرکزی دارند، ولی بین فضای مجازی و رسانه‌های جدید تفاوت وجود دارد. لزوما اینترنت مساوی با رسانه‌های جدید نیست. اینترنت و فضای مجازی در دل خود نیز رسانه‌های جدید را دارد. فضای مجازی در واقع یک فضای دومی است که بسیاری از قابلیت‌های جهان اول را که جهان فیزیکی است در درون خود هضم کرده است؛ لذا شبکه ارتباطی، شبکه تراکنش و شبکه ماژولار است. اقدامات اداری و مالی در آن صورت می‌گیرد، که به صورت هوشمند محیط‌های مختلف را کنترل میکند. حمل و نقل هواپیمایی، ماشین‌های اتوماتیک، ترافیک، همگی از این مسیر مدیریت می‌شوند. امروز بحث اینترنت همه چیزها، بحث از این می‌کند که دیوایس‌های ارتباط با محیط مجازی به اشیا، به اطلاعات، به فرایندها، به آدم‌ها متصل می‌شود و در واقع هر چیزی که در جهان واقعی بروز دارد موضوع اتصال به دیوایس است. در واقع آن ارتباطی که در گذشته از طریق موبایل، کامپیوتر و ... صورت می‌گرفت، امروز فراگیر شده و آن انحصار شکسته شده است. عملا ما با یک جهان، یک نظام کامپیوتری فراگیر مواجه شده ایم. در این نظام همه پدیده‌ها وصل به این محیط می‌شوند و دیوایس یک ظرفیتی است که لایه‌های حجیم اطلاعات و اقدامات در آن جمع می‌شود.

مسئله جی آی اس شهر را در نظر بگیرید، که در واقعه سامانه نظام جغرافیا است. بارگذاری داده‌های گسترده‌ای روی جغرافیا صورت میگیرد. همین جایی که ما قرار داریم شبکه برق، شبکه گاز، شبکه فاضلاب وجود دارد، اکوسیستم محیطی هست که شامل محیط زیست، هوا و دیگر عناصر در محیط زیست است. این‌ها همه لایه‌های اطلاعات هستند. مثلاً در جی آی اس شهر حدود ۱۲۰ لایه اطلاعاتی وجود دارد. این‌ها همه موضوعات فضای دوم هستند و به نوعی این اطلاعات تبدیل به داده شده، برای مدیریت شهری و کشوری، ظرفیتی می‌شود. رابطه هر یک از این دیوایس‌ها با دیوایس‌های دیگر، جهان ماژولار را خلق میکند. از این نگاه مثل جهان واقعی، که رسانه، بخشی از جهان واقعی است، در جهانی دوم یعنی فضای مجازی نیز، بخشی از این فضا، فضای رسانه‌ای است. ممکن است آن کسانی که میگویند رسانه مساوی با فضای مجازی است، واژه بازنمایی را مد نظر قرار می‌دهند. بله جهان دوم جهان بازنمایی شده است، جهان صنعتی است، ولی لزوماً هر بازنمایی، بازنمایی رسانه‌ای نیست هر بازتولید، بازتولید رسانه‌ای نیست.

در مورد فضای مجازی در ویکی تابناک بیشتر بخوانید

این دختر خانم ایرانی همه چیز بلد است؛ هم شفا می دهد، هم آینده را می‌بیند و هم پول در می آورد؛ او می‌گوید "نور" است.
کد خبر: ۱۳۲۴۷۸۳   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۰۴

قوه قضاییه اعلام کرد: پس از انتشار برنامه یک فعال فضای مجازی که موجب توهین به فردوسی و جریحه‌دار شدن عفت عمومی شد، دادستانی تهران علیه فرد مورد اشاره اعلام جرم کرد.
کد خبر: ۱۳۲۴۷۳۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۰۴

صفحه رسانه رهبر انقلاب در توییتر در پستی توصیه ایشان به کسانی که توییت می‌زنند را منتشر کرد.
کد خبر: ۱۳۲۴۴۸۰   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۰۲

شورای عالی فضای مجازی برای صیانت از اطلاعات کاربران و حمایت از کسب‌وکارها در مقابل تبعات حقوقی چه کرده است؟!
کد خبر: ۱۳۲۴۲۳۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۰۱

این گزارشی است از جهان دیگری که اصلا هم از ما دور نیست و در همین حوالی با صفر ویک‌ها، آن را ساخته ایم.
کد خبر: ۱۳۲۴۰۳۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۳۱

صفحات اجتماعی ایرانیان با یک نوشیدنی رنگی، این روزها را سر می‌کند؛ یک نوشیدنی که از نظر بعضی‌ها مدرن و از نظر بعضی‌ها مضر و از نظر بعضی ها ممکن است حرام نیز باشد.
کد خبر: ۱۳۲۳۱۴۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۲۶

جایی که کلاهبرداران حرفه‌ای، جنایتکاران، قاچاقچی‌های زنان، جاسوسان، آدم فروشان، کودک ربایان، منحرفان جنسی و متجاوزان، شکنجه گرانِ بیمار، اسلحه فروشان، مافیای مواد مخدر، سوداگران الکل و هر جرمی که تصور کنید در کمین نوجوانان و افراد ساده لوح هستند؛ چرا باید این دروازه را به اسم صیانت باز گذاشت و فضای امن و آموزش یافته و تجربه شده در سراسر جهان را دور ریخت و کنار گذاشت؟
کد خبر: ۱۳۲۳۱۳۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۲۶

اینترنت لاک‌پشتی کشور صدای همه را درآورده است، از جمله صدای وزیر ارتباطات را. سیدستار هاشمی در نشستی با خبرنگاران که شامگاه یکشنبه برگزار شد، سخنان خود را با جمله «به‌عنوان وزیر ارتباطات، من هم از وضعیت اینترنت راضی نیستم» آغاز کرد. در دنیایی که در آن زندگی می‌کنیم، اینترنت از نان شب هم واجب‌تر است و این البته نیازی به اثبات‌ ندارد.
کد خبر: ۱۳۲۲۳۱۰   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۲۱

اشکال از داخل است که پیام ارزشمند ندارد
این‌همه اتلاف وقت نکنید. اشکال از داخل است که پیام ارزشمند و قابل‌اعتنا و قانع‌کننده ندارد. چون اصولاً رسانه‌هایی واقع‌گرا نیستند. آنها روایت‌ساز هستند. هیچ جذابیتی برای اغلب مردم ندارند. دنبال بردن مردم به‌جایی هستند که مردم به آنجا علاقه‌ای ندارند. مردم به آنها اعتماد ندارند. دروغ کم نمی‌گویند.
کد خبر: ۱۳۲۱۷۸۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۱۸

سردار مجید خادمی گفت: امروز شبکه‌های ماهواره‌ای و اینترنتی آمریکایی مثل منوتو، بی‌بی‌سی و ایران اینترنشنال در خانه‌های ایرانی‌ها به راحتی افکار دشمن را اعلام می‌کنند. هیچ کشوری مثل ما فضای مجازی را رها نمی‌کند. من از نمایندگان مجلس می‌خواهم که شبکه ملی اطلاعات را جدی بگیرند و آن را پیگیری کنند.
کد خبر: ۱۳۲۱۶۸۳   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۱۷

معاون فرهنگی و اجتماعی پلیس فتا، با هشدار نسبت به تبلیغات جعلی در فضای مجازی گفت: هرگونه آگهی مربوط به صدور مدارک هویتی، تحصیلی، اسناد و مجوزها، کلاهبرداری است.
کد خبر: ۱۳۲۱۲۹۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۱۴

سینا استوی با کلاهبرداری از تعداد قابل توجهی از مردم ایران اکنون فراری است.
کد خبر: ۱۳۲۱۲۰۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۱۴

یک منبع آگاه در پلیس تهران گفت: کشف ۳۴ جسد در سعادت‌آباد صحت ندارد.
کد خبر: ۱۳۲۰۸۸۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۱۲

رئیس جمهوری در نامه ای به رئیس مجلس شورای اسلامی لایحه مقابله با انتشار محتوای خلاف واقع در فضای مجازی را جهت بررسی های بیشتر در مفاد لایحه مذکور به منظور گسترش رویکرد تنظیم گری و حمایت مطلوب از آزادی بیان مشروع در چارچوب قانون اساسی مسترد کرد.
کد خبر: ۱۳۲۰۷۷۹   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۱۲

در این فضا، کودک ایرانی نه تنها با زبان مادری خود کمتر مواجه است، بلکه روایت‌هایی را می‌شنود که از تجربیات زیسته او فرسنگ‌ها فاصله دارند. این محتواها اغلب با تکرار کلیشه‌های رفتاری، روابط فردگرایانه افراطی، و اَبَرقهرمانان نامیرا، تخیل کودک را به جای اینکه گسترش دهند، آن را در چهارچوب‌هایی یکنواخت و غیربومی زندانی می‌کنند.
کد خبر: ۱۳۲۰۶۸۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۱۲

مهدی محمدی کلاسر *
کد خبر: ۱۳۲۰۴۵۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۱۰

اگر چه امروز دولت به استرداد لایحه موسوم به فضای مجازی رای داد اما به نظر می رسد این اقدام نمادین نمی تواند لکه ننگ لایحه را از پیشانی دولت پزشکیان پاک کند.
کد خبر: ۱۳۲۰۱۴۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۰۸

انتشار خبر اشتباه پخش یک برنامه با اجرای فردی به نام م.س -با سوابق سوء استفاده از منابع مالی خیرین و بازداشت و ... در چند سال پیش- در تلویزیون و تکذیب آن با ادبیات عجیب روابط عمومی رسانه ملی، داستانی قابل تامل را از پشت پرده روایت می کند.
کد خبر: ۱۳۲۰۱۳۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۰۸

سخنگوی دولت: در راستای حفظ انسجام ملی وتاکید رییس جمهور استرداد لایحه فضای مجازی در جلسه امروز دولت مصوب شد.
کد خبر: ۱۳۲۰۱۰۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۰۸

جناب پزشکیان، در کجای قانون آمده است که یک جمعیت «خود‌ساخته»! بخوانید «‌جعلی‌»! با عنوان «‌نخبگان‌»! یا هر نام جعلی دیگری، حق دارند «‌نص صریح‌» قانون اساسی را نادیده بگیرند؟!
کد خبر: ۱۳۱۹۹۲۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۰۷