کلیات
امروزه بسیاری از افراد هنگام استفاده از واژه «
فضای مجازی» مقصود واژه «اینترنت» را در ذهن بازنمایی میکنند. این در حالی است که واژه فضای مجازی مدتها پیش از آنکه اینترنت در جهان رواج پیدا کند وجود داشت. هر چند اکنون منظور از فضای مجازی فضایی تئوری و علمی است که ارتباطات کامپیوتری در آن رخ میدهد، اما این واژه در دهه ۱۹۸۰ وارد ادبیات علمی – تخیلی شد و شاغلان در زمینه کامپیوتر پس از مدتی این واژه را در حوزه فعالیتهای خود بکار گرفتند. لفظ مادرِ فضای سایبر، سایبرنتیک است که از یونانی باستان به معنای فرماندار یا راننده مشتق شده است؛ واژهای که کهنوربرت وینر برای کار پیشگامانه اش در مخابرات الکترونیک و علم کنترل به کار برد.
تفاوت میان فضای مجازی با اینترنت
به رغم تلفیق بیش از حد دو واژه اینترنت و
فضای مجازی در دوران کنونی، به نظر میرسد نباید فضای مجازی را با اینترنت اشتباه گرفت. این لفظ غالباً در اشاره به اشیا و شخصیتهایی که تا حد زیادی در خود شبکه مخابراتی وجود دارد به کار میرود تا جایی که برای مثال ممکن است به طور استعاری گفته شود یک وبگاه، «در فضای مجازی وجود دارد». بنابر این و بر اساس این تعبیر، اتفاقاتی که در اینترنت رخ میدهد در «فضای مجازی» به وقوع میپیوندند نه جاهایی که شرکت کنندگان یا سرورها به طور فیزیکی واقع شدهاند. میشل فوکو فیلسوف از لفظ هتروتوپیا در توصیف چنان فضاهایی که به طور همزمان فیزیکی و ذهنی هستند استفاده کرد.
کاربرد روز افزون انسانها از فضای مجازی
امروزه به دلیل گستردگی و فراگیری
فضای مجازی و اینترنتی در دنیا و قرار گرفتن بسیاری از مباحث و مطالب در حوزههای مختلف مورد نیاز انسانها در درون این شبکه جهانی، ضرورت استفاده از قابلیتها و امکانات آن، برای همه افراد و سازمانها ضروری و لازم بنظر میرسد. به گونهای که امروزه دیگر انجام بسیاری از فعالیت روزمره انسان، بدون کمک از قابلیتهای این شبکه عملاً با مشکل مواجه خواهد شد؛ فضایی که گفته میشود به اندازه هزار میلیارد کتاب در آن مطلب وجود دارد.
تفاوت بین فضای مجازی و رسانه
همانطور که اشاره شد بر خلاف معانی قدیمی فضای مجازی، امروزه این واژه به صورت گسترده تری استفاده میشود که در اغلب موارد صحیح نیست. یکی از این موارد بکارگیری لفظ فضای مجازی به جای رسانه است که «دکتر سعید رضا عاملی» دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در مورد تفاوت این دو لفظ به رسانهها گفته است: میخواهند بگویند که رسانههای جدید برابر با اینترنت است. میتوان گفت: رسانههای جدید و اینترنت به لحاظ ماهیت یک پدیده است، چون هر دو آنها دیجیتال و تعاملی هستند و هر دو از خصیصه هایپرلینک بودن برخور دارند، ظرفیت شبکه ای، ماهیت ماژولار و غیر مرکزی دارند، ولی بین فضای مجازی و رسانههای جدید تفاوت وجود دارد. لزوما اینترنت مساوی با رسانههای جدید نیست. اینترنت و فضای مجازی در دل خود نیز رسانههای جدید را دارد. فضای مجازی در واقع یک فضای دومی است که بسیاری از قابلیتهای جهان اول را که جهان فیزیکی است در درون خود هضم کرده است؛ لذا شبکه ارتباطی، شبکه تراکنش و شبکه ماژولار است. اقدامات اداری و مالی در آن صورت میگیرد، که به صورت هوشمند محیطهای مختلف را کنترل میکند. حمل و نقل هواپیمایی، ماشینهای اتوماتیک، ترافیک، همگی از این مسیر مدیریت میشوند. امروز بحث اینترنت همه چیزها، بحث از این میکند که دیوایسهای ارتباط با محیط مجازی به اشیا، به اطلاعات، به فرایندها، به آدمها متصل میشود و در واقع هر چیزی که در جهان واقعی بروز دارد موضوع اتصال به دیوایس است. در واقع آن ارتباطی که در گذشته از طریق موبایل، کامپیوتر و ... صورت میگرفت، امروز فراگیر شده و آن انحصار شکسته شده است. عملا ما با یک جهان، یک نظام کامپیوتری فراگیر مواجه شده ایم. در این نظام همه پدیدهها وصل به این محیط میشوند و دیوایس یک ظرفیتی است که لایههای حجیم اطلاعات و اقدامات در آن جمع میشود.
مسئله جی آی اس شهر را در نظر بگیرید، که در واقعه سامانه نظام جغرافیا است. بارگذاری دادههای گستردهای روی جغرافیا صورت میگیرد. همین جایی که ما قرار داریم شبکه برق، شبکه گاز، شبکه فاضلاب وجود دارد، اکوسیستم محیطی هست که شامل محیط زیست، هوا و دیگر عناصر در محیط زیست است. اینها همه لایههای اطلاعات هستند. مثلاً در جی آی اس شهر حدود ۱۲۰ لایه اطلاعاتی وجود دارد. اینها همه موضوعات فضای دوم هستند و به نوعی این اطلاعات تبدیل به داده شده، برای مدیریت شهری و کشوری، ظرفیتی میشود. رابطه هر یک از این دیوایسها با دیوایسهای دیگر، جهان ماژولار را خلق میکند. از این نگاه مثل جهان واقعی، که رسانه، بخشی از جهان واقعی است، در جهانی دوم یعنی فضای مجازی نیز، بخشی از این فضا، فضای رسانهای است. ممکن است آن کسانی که میگویند رسانه مساوی با فضای مجازی است، واژه بازنمایی را مد نظر قرار میدهند. بله جهان دوم جهان بازنمایی شده است، جهان صنعتی است، ولی لزوماً هر بازنمایی، بازنمایی رسانهای نیست هر بازتولید، بازتولید رسانهای نیست.
حضور قابل توجه دهه هشتادیها در اعتراضات اخیراتفاقی قابل توجه بود. برخی علت آن را گفت وگو نکردن با این نسل و نشنیدن صدای آنها میدانند و حتی به شکاف نسلی اشاره میکنند. اما آیا واقعاً با شکاف نسلی مواجهیم؟
کد خبر: ۱۱۴۴۹۳۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۲۱
پایگاه خبری «گلوبال تایمز» نوشت: واشنگتن به شدت در استفاده از شرکتهای اینترنتی و شبکههای اجتماعی جهت به راهانداختن انقلابهای رنگی در کشورهای دیگر همچون ایران، مصمم است.
کد خبر: ۱۱۴۴۷۰۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۲۰
سرافراز نوشت: دشمنی بنام فضای مجازی ساختهاید و ناکارآمدی های خود را گردنش میاندازید
کد خبر: ۱۱۴۴۴۶۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۱۸
یک عضو کمیسیون امورداخلی کشور و شوراها در مجلس، گفت: جالب این است زمانی که فضای مجازی را فیلتر کردند همان افرادی که موافق فیلتر بودند، رفتند و فیلترشکن دانلود کردند و سپس در موافقت با فیلترینگ اظهار نظر می کنند.
کد خبر: ۱۱۴۴۳۹۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۱۸
خبر خوش افزایش سهم زبان فارسی از محتوای وب دیری نپایید و نزولی که برای فارسی از هشت ماه قبل در سکوت خبری آغاز شده، همچنان ادامه دارد.
کد خبر: ۱۱۴۴۳۴۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۱۸
جمهوری اسلامی سقوط خواهد کرد، اما فقط در دنیای مجازی؛ برای مشاهده واقعیت کافی است گوشی هوشمند خود را کمی کنار بگذارید، به بیرون بروید و در دنیای حقیقی با امنیتی که جمهوری اسلامی در یکی از ناامنترین مناطق جهان برایتان پدید آورده از قدمزدن در خیابان لذت ببرید و ببینید آن بیرون خبری نیست!
کد خبر: ۱۱۴۴۱۲۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۱۷
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گفت: بنابر اقتضائات امنیتی ظرفیت های اینترنت محدوده شده است و کشور به سرعت از این مرحله عبور خواهد کرد.و مردم می توانند از اینترنت پرسرعت با کیفیت بالا و توانمندی استفاده کنند.
کد خبر: ۱۱۴۳۱۱۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۱۰
حتما قبل از خواندن این مطلب برای حضور در توییتر مدتی را درگیر اتصال به VPN بودهاید. همین عدم دسترسی به فیلترشکن و از کار افتادن آنها در روزهای اخیر بخشی از طرح صیانت است.
کد خبر: ۱۱۴۲۹۸۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۰۹
تجربه فیلتیرینگ در ایران میگویند پلتفرمهای فیلترشده، رفع فیلتر نمیشود. مانند تلگرام، که هر چند بعد از اعتراضات دیماه ۹۶، مدتی رفع فیلتر شد، اما در اردیبهشتماه ۹۷ برای همیشه فیلتر شد.
کد خبر: ۱۱۴۲۵۵۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۰۶
دستیار و مشاور عالی فرمانده معظم کل قوا گفت: روش حکمرانی نظام سلطه، استفاده از زور و نظامیگری و اقتدارگرایانه با امپریالیسم رسانهای و تسلط بر فضای مجازی و افکار عمومی است، در حالی که جبهه مقاومت، اقتدار مردم پایه، بسیج عمومی ملتها، مردم سالاری و و عدالت اجتماعی و اقتصادی را دنبال میکند.
کد خبر: ۱۱۴۲۴۳۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۰۵
در فضای مجازی ، شایعهای به نقل از وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در خصوص قطع سراسری اینترنت در عصر امروز منتشر شده است که این خبر صحت نداشته و وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات چنین مطلبی را اعلام نکرده است.
کد خبر: ۱۱۴۱۹۲۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۰۱
امیر خوراکیان سخنگوی مرکز ملی فضای مجازی در گفت و گو با خبرگزاری مهر گفته است در روزهای اخیر تهدیدات و حملات سایبری انجام گرفته اما با اتخاذ تدابیر لازم مجالی برای ایجاد اخلال در خدمت رسانی به مردم صورت نپذیرفته است.
کد خبر: ۱۱۴۱۸۴۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۳۱
دبیر شورای عالی فضای مجازی کشور در نشست هم اندیشی برنامه راهبردی جمهوری اسلامی ایران در فضای مجازی گفت: آنچه تا کنون تدوین و تصویب شده حداکثر ۲۰ درصد نیاز واقعی کشور است و در واقع بخش اصلی سند در ذیل ۳۹ عنوان کلی توسط دستگاههای اجرایی کشور تدوین و تکمیل خواهد شد.
کد خبر: ۱۱۴۱۷۵۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۳۱
سند صیانت از کودکان و نوجوانان در فضای مجازی در راستای تبیین الزامات شبکه ملی اطلاعات و با هدف ارتقای بهره برداری از فضای مجازی و صیانت از خردسالان، کودکان و نوجوانان تدوین شد و در نهایت به تصویب رسید.
کد خبر: ۱۱۴۰۷۷۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۲۵
من باور دارم ریشه تفکر آنانی که با طرحهایشان نمیگذارند مردم آزادانه اعتقادات، نظرات، باورها و اطلاعاتشان را منتشر کنند و مانع دسترسی به اطلاعات میشوند، نه اعتقاد است و نه وحشت بلکه منفعت است نه اینکه اعتقاد اصلاً نباشند، میخواهم بگویم الآن دوز منفعتطلبی در این تصمیمات خیلی بیشتر است.
کد خبر: ۱۱۴۰۴۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۲۳
نماینده پیشین مجلس گفت: اگر طرح صیانت چندین بار به مجلس آمده و رد شده، نشاندهنده این است که این موضوع خواست مردم نبوده است. مجلس انقلابی و مردمی باید روی حقوق مردم تاکید کرده و از آن پاسداری کند.
کد خبر: ۱۱۴۰۱۵۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۲۱
بخشهای زیادی از اسناد ما بسته بوده؛ بنا داریم در آینده اسناد را باز کنیم
سید حسن خمینی با بیان اینکه امروز فضای مجازی واقعیتی است و تقابل با آن هم آب در هاون کوبیدن است، گفت: اما این هم مثل هر بستری دیگر است که در آن می شود دروغ گفت؛ دروغ هایی که بزرگ است ولی ممکن است کسی آن را باور کند و بر آن پایه و اساسی را قرار دهد.
کد خبر: ۱۱۳۹۶۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۱۹
طبق سند راهبردی فضای مجازی ، کشورمان باید تا 10 سال دیگر به قدرت فضای مجازی در تراز جهانی تبدیل شود؛ جزئیات این سند ابلاغی چیست؟
کد خبر: ۱۱۳۹۱۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۱۶
سردار سلامی با اشاره به فعالیت های سپاه و بیسج در فضای مجازی افزود: ما ۲ هزار گردان سایبری سازماندهی شده و فعال داریم و وضعیت از نظر محتوا، عملیات و زیرساخت بهتر شده است.
کد خبر: ۱۱۳۹۰۷۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۱۵
کد خبر: ۱۱۳۸۷۳۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۱۳