کلیات
انتخابات مجلس شورای اسلامی ایران، انتخاباتی است که برای تعیین نمایندگان مجلس شورای اسلامی است. در نخستین مجلس شورای ملی پس از انقلاب اسلامی، نام این مجلس به مجلس شورای اسلامی تغییر پیدا کرد. سه دوره انتخابات در زمان رهبری امام خمینی (ره) انجام پذیرفت و تاکنون نیز هفت انتخابات مجلس در زمان رهبری آیت الله خامنه رهبر معظم انقلاب برگزار شده است.
فرایند تعیین صلاحیت
در ایران تعیین صلاحیت کاندیدا‌های انتخاباتی و نظارت برانتخابات بر عهده شورای نگهبان می‌باشد. همانطور که اشاره شد تاکنون ده دوره از این انتخابات برگزار شده‌است که انتخابات دوره اول در ۲۴ اسفند ۱۳۵۸ و انتخابات دورهٔ دهم در ۷ اسفند ۱۳۹۴ انجام شد. زمستان سال ۱۳۹۸ دوره یازدهم این انتخابات برگزار خواهد شد.
تاریخ برگزاری دوره های مختلف
برگزاری دوره اول در تاریخ ۲۴ اسفند ۱۳۵۸ با مشارکت ۲۰٬۸۵۷٬۳۹۱، برگزاری دوره دوم در تاریخ ۲۶ فروردین و ۲۷ اردیبهشت ۱۳۶۳ با مشارکت ۲۴٬۱۴۳٬۴۹۸، برگزاری دوره سوم در تاریخ ۱۹ فروردین و ۲۳ اردیبهشت ۱۳۶۷ با مشارکت ۲۷٬۹۸۶٬۷۳۶، برگزاری دوره چهارم در تاریخ ۲۱ فروردین ۱۳۷۱ با مشارکت ۳۲٬۴۶۵٬۵۵۸، برگزاری دوره پنجم در تاریخ ۱۸ اسفند ۱۳۷۴ با مشارکت ۳۴٬۷۶۳٬۹۲۷، برگزاری دوره ششم در تاریخ ۲۹ بهمن ۱۳۷۸ و ۱۶ اردیبهشت ۱۳۷۹، با مشارکت ۳۸٬۷۲۶٬۴۳۱، برگزاری دوره هفتم در تاریخ ۱ اسفند ۱۳۸۲، با مشارکت ۴۶٬۳۵۱٬۰۳۲، برگزاری دوره هشتم ۲۴ اسفند۱۳۸۶، با مشارکت ۴۳٬۸۲۴٬۲۵۴، برگزاری دوره نهم ۱۲ اسفند ۱۳۹۰، با مشارکت ۴۸٬۲۸۸٬۷۹۹ و برگزاری دوره دهم در تاریخ ۷ اسفند ۱۳۹۴ و ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۵، با مشارکت ۵۴٬۹۱۵٬۰۲۴ صورت پذیرفته است.
میزان مشارکت مردمی
تا کنون ده دوره انتخابات برگزار شده است که میزان مشارکت مردمی در انتخابات مجلس شورای اسلامی به ترتیب از دوره اول ۵۲٫۱۴ درصد به ۶۱٫۸۳ دردصد دوره دهم رسیده است.
فرایند برگزاری انتخابات
نمایندگان مجلس شورای اسلامی هر چهار سال یک بار و از طریق انتخابات تعیین می‌شوند. نامزد‌های شرکت در انتخابات مجلس شورای اسلامی باید مورد تأیید نهاد‌های مربوط قرار گیرند. این نهاد‌ها به دو گروه تقسیم می‌شوند. اول هیئت‌های اجرایی که وابسته به دولت و وزارت کشورهستند و دوم شورای نگهبان.
هیئت‌های اجرایی برای هر داوطلب هفت شرط را مورد بررسی قرار می‌دهند و در صورت احراز تمامی این شروط از جانب داوطلب وی را برای تأیید صلاحیت به شورای نگهبان معرفی می‌کنند. شرایط هفت‌گانه به شرح زیر است:
داشتن سلامت جسمانی در حد نعمت بینایی، شنوایی و گویایی
عدم سوء پیشینه و محکومیت قضایی
عدم سوء شهرت در حوزه انتخابیه
داشتن حداقل ۳۰ سال کامل سن برای ثبت نام
داشتن حداقل مدرک کارشناسی ارشد یا معادل آن (بنا بر یک تبصره افراد دارای مدرک کارشناسی که سابقه پنج سال کار در حد کارشناسی را داشته باشند نیز مجاز به ثبت نام هستند)
اعتقاد و التزام عملی به نظام جمهوری اسلامی ایران و قانون اساسی آن
اعتقاد و التزام عملی به اسلام و اصل مترقی ولایت مطلقه فقیه
پس از هیئت‌های اجرایی نوبت به شورای نگهبان می‌رسد که به تأیید صلاحیت داوطلبان شرکت در انتخابات مجلس بپردازد. در صورتی که شورای نگهبان نیز صلاحیت داوطلبی را تأیید کرد وی می‌تواند در انتخابات شرکت کند.
میزان مشارکت مردم در انتخابات نخستین دوره ۵۲ درصد، در دومین دوره ۶۴/۶ درصد، در سومین دوره ۵۹/۷ درصد، در چهارمین دوره ۵۸ درصد، در پنجمین دوره ۷۱/۱ درصد، در ششمین دوره ۶۷ درصد، در هفتمین دوره ۵۱/۱۵ درصد، در هشتمین دوره ۵۱ درصد، در نهمین دوره ۶۴/۲ درصد و در دهمین دوره ۶۲ درصد بوده‌است.
دعوای نمایندگان مجلس نهم با وزیر امور خارجه
تعداد کرسی استان های مختلف در مجلس
آذربایجان شرقی ۱۹، آذربایجان غربی ۱۲، اردبیل ۷، اصفهان ۱۹، البرز ۳، ایلام ۳، بوشهر ۴، تهران ۳۵، چهارمحال و بختیاری ۴، خراسان جنوبی ۴ ، خراسان رضوی ۱۸ ، خراسان شمالی ۴، خوزستان ۱۸، زنجان ۵، سمنان ۴، سیستان و بلوچستان ۸، فارس ۱۸، قزوین ۴، قم ۳، کردستان ۶، کرمان ۱۰، کرمانشاه ۸، کهگیلویه و بویراحمد ۳، گلستان ۷، گیلان ۱۳، لرستان ۹، مازنداران ۱۲، مرکزی ۷، هرمزگان ۵، همدان ۹ و یزد ۴ در مجلس شورای اسلامی دارند.
همچنین پس از انقلاب مشروطه، با تشکیل مجلس شورای ملی، در قانون اساسی مشروطه برای اقلیت‌های دینی هم نمایندگانی درنظر گرفته شد. این موضوع پس از انقلاب ۱۳۵۷ هم در قانون اساسی باقی ماند. هم‌اکنون در مجلس شورای اسلامی، زرتشتیان و کلیمیان، هر کدام یک نماینده، مسیحیان آشوری و کلدانی مجموعاً یک نماینده و مسیحیان ارمنی جنوب و شمال هر کدام یک نماینده دارند.
رئیس ستاد انتخابات کشور گفت: ۶۱ میلیون و ۱۷۲ هزار و ۲۹۸ نفر واجد شرایط برای حضور پای صندوق و رأی دادن در انتخابات یازدهم اسفند هستند.
کد خبر: ۱۲۲۲۸۳۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۰۱
قائم‌مقام حزب موتلفه گفت: برای افرادی که حضور آنان را در انتخابات ضروری می‌دانیم، اما خارج از ائتلاف مانده‌اند شاید لیست مستقل دهیم.
کد خبر: ۱۲۲۲۶۷۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۳۰
۱۱ روز تا یازدهم اسفند و برگزاری دوازدهمین دوره انتخابات مجلس و ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری باقی است. در این روز‌ها، برگزارکنندگان انتخابات، دنبال فراهم آوردن برگزاری انتخابات و فعالان سیاسی هم به دنبال تبیین مواضع و گا‌ه کنایه به جناح رقیب در فضای مجازی هستند. در مطالب زیر مروری بر آنها خواهیم داشت.
کد خبر: ۱۲۲۲۵۸۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۹
عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران در واکنش به راهبرد انتخاباتی جبهه اصلاحات تاکید کرد: جریان حاکم بر جبهه اصلاحات در میان دوگانه خانه و خیابان موضع نافرمانی مدنی را دنبال می‌کند
کد خبر: ۱۲۲۲۳۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۸
نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی از احتمال نهایی و منتشر شدن لیست انتخاباتی خود برای شهر تهران خبر داد.
کد خبر: ۱۲۲۲۳۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۸
مسئول کمیته انتخابات جبهه شریان با بیان اینکه تلاش می‌کنیم گروه‌های بیشتری از جریان اصولگرا به «اُمناء» بپیوندند، گفت: با این‌حال اگر این امر محقق نشد، تلاش می‌کنیم اشتراکات ما در معرفی لیست با این گروه‌ها حداکثری باشد.
کد خبر: ۱۲۲۲۲۶۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۸
۱۲ روز تا یازدهم اسفند و برگزاری دوازدهمین دوره انتخابات مجلس و ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری باقی است. در این روز‌ها، برگزارکنندگان انتخابات، دنبال فراهم نمودن برگزاری انتخابات و فعالان سیاسی هم به دنبال تبیین مواضع و گا‌ه کنایه به جناح رقیب در فضای مجازی هستند. در مطالب زیر مروری بر آنها خواهیم داشت.
کد خبر: ۱۲۲۲۲۳۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۸
مدیرعامل مؤسسه همشهری با بیان اینکه بیانیه ۱۱۰ چهره اصلاح طلب برای انتخابات عبور اصلاح طلبان معتدل از اصلاح طلبان رادیکال است گفت: نسل جدید جبهه اصلاحات به این سطح از عقلانیت رسیدند که اساساً رادیکالیسم هیچ ثمره‌ای ندارد و با قهر از صندوق نتیجه نمی‌گیریم.
کد خبر: ۱۲۲۱۶۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۵
مرور روزنامه‌های چهارشنبه ۲۵ بهمن ماه
سرلیستی یک خانم؛ پس از ۴۵ سال! تا دبش تکرار نشود، اژه‌ای به دنبال قاتلان حاج قاسم، تنها دلالان از بازار ولنتاین سود می‌برند، آیا مجازات شلاق بازدارنده است؟ اختلافات ایران و آژانس، یک ماه تا دکتر شدن؛ فقط با ۶۰ میلیون، نصرالله: ۲ میلیون اسرائیلی را آواره می‌کنیم، بن‌بست حقوق‌بشر در رفح، بازدارندگی ۱۷۰۰ کیلومتری از دریا و حواشی دنباله دار آقای رئیس! از مواردی است که موضوع گزارش‌های خبری و تحلیلی روزنامه‌های امروز شده است.
کد خبر: ۱۲۲۱۶۲۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۵
کواکبیان با بیان اینکه من مسئولیت هیچ مقامی را به عهده نمی‌گیرم، افزود: اصلا حسن روحانی اصلاح‌طلب نیست. ما چون نامزد نداشتیم از حسن روحانی حمایت کردیم؛ اما چه کسی گفته ما نسبت به او مسئولیت داریم؟ شورای نگهبان همه را از دم رد کرده بود. شما مگر زمینه داده‌اید برای ظهور و بروز ما؟ یک جریانی در کشور وجود دارد که مشارکت حداقلی در آن مزه کرده است و مشارکت حداکثری را نمی‌خواهد. آقای مصباح می‌گوید که اصلا مردم چه کاره هستند که بخواهند مشروعیت بخش باشند یا تعیین کننده باشند؟ ولی فقیه هر چه امر کنند همان است؛ تمام شد.
کد خبر: ۱۲۲۱۵۹۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۴
سعید حجاریان از تئوریسن های جریان اصلاح طلب در مقاطع مختلف سیاسی و انتخاباتی با اظهارنظرهایش، فضایی از بحثها و مجادلات را باز کرده است.
کد خبر: ۱۲۲۱۵۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۴
سخنگوی ستاد انتخابات کشور گفت: ۲۲ نفر از نمایندگان دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی رد صلاحیت شده‌اند.
کد خبر: ۱۲۲۱۴۷۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۴
سخنگوی حزب اعتدال و توسعه با بیان اینکه این حزب در تهران لیست سی نفره ارائه خواهد کرد، گفت: هنوز تصمیمی رای تعیین سرلیست گرفته نشده است.
کد خبر: ۱۲۲۱۲۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۳
احمد زیدآبادی به تایید صلاحیت ۱۵ هزار کاندیدای انتخابات مجلس که بخش زیادی از آنها گمنام هستند واکنش نشان داد.
کد خبر: ۱۲۲۱۲۵۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۳
رئیس شورای ائتلاف نیروهای انقلاب با بیان اینکه احتمالا همه جریانات اصولگرا یک لیست واحد برای انتخابات مجلس ندهند،گفت: شورای ائتلاف به سرلیستی قالیباف لیست می دهد.
کد خبر: ۱۲۲۱۲۵۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۳
علی اکبر رائفی‌پور، مدیر موسسه مصاف: احتمال زیاد بنده به فهرست انتخاباتی می‌رسم و اعلام می‌کنم این افراد معیارهای ما را قبول دارند و آنها را به مردم معرفی خواهم کرد.
کد خبر: ۱۲۲۱۱۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۲
نماینده اقلیت کلیمی مجلس گفت: در ایران هر ۳۰۰ هزار نفر یک نماینده در مجلس دارند. در صورتی که کل اقلیت‌های دینی که کمتر از ۳۰۰ هزار نفر هستند، ۵ نماینده دارند که نشان می‌دهد نظر قانونگذار قانون اساسی، دخالت جوامع اقلیت در سرنوشت و پروسه‌های سیاسی ایران است.
کد خبر: ۱۲۲۱۱۱۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۲
رسایی کاندیدای انتخابات مجلس خبر تغییر حوزه انتخابی را تکذیب کرد.
کد خبر: ۱۲۲۱۱۱۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۲
تحلیلگر مسائل سیاسی گفت: امروز سرمایه اجتماعی اصلاح طلبان از این تفکر عبور کردند و از این رو آنها بهانه‌ها می‌آورند که چهره‌های ما در صحنه رقابت نیستند.
کد خبر: ۱۲۲۱۰۵۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۱
چرا افرادی که وزیر، رئیس‌جمهور یا نماینده بودند ردصلاحیت شدند؟
کد خبر: ۱۲۲۰۹۱۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۱
