وقایع اتفاقیه
دروازه قرآن یکی از نمونه‌های برجسته توجه به حضور خدا در همه ابعاد زندگی ایرانی‌هاست، حتی وقتی قرار است دروازه‌ای برای شهر بسازند. عضدالدوله دیلمی برای شهر شیراز دروازه‌ای از ساروج و خشت ساخت و بالای طاق آن قرآنی قرار داد تا مسافران از زیر آن رد شوند و در پناه خدا به سلامت بروند و بیایند. بعد از آن مردم اعتقادی راسخ به این دروازه پیدا کردند و جز وقت سفر، اول ماه قمری هم کنارش جمع می‌شدند تا در طول ماه از بلا به دور باشند. دروازه‌ای که شکوهی از معماری ایرانی اسلامی را به نمایش می‌گذارد؛ دروازه‌ای تشکیل شده از یک دهنه بزرگ که دو دهنه کوچک در دو سوی آن قرار گرفته‌اند. راه‌پله‌ای که به اتاق بالای دروازه می‌رود در دهنه غربی است. اتاقی که سه پنجره مشبک کاشی‌کاری‌شده دارد و قرآن حافظ مسافران در آن جای گرفته است. در دهنه شرقی، «حاج حسین ایگار» آرمیده است و البته خود دروازه الان یکی از جاهای دیدنی شیراز شده است. شیراز جز دروازه قرآن چند دروازه دیگر هم داشته است؛ دروازه اصفهان، دروازه سعدی، دروازه قصابخانه، دروازه کازرون و دروازه شاه داعی‌الله، اما تنها همین یکی مانده است. البته از بین بی‌شمار دروازه‌های شهرهای ایران که خراب شده است تنها همین یکی مانده‌است و شاید دلیل این ماندگاری تقدسی بوده است که قرآن بالای اتاقک دروازه به آن داده است و اعتقادی که مردم به آن داشتند. دروازه قرآن به‌دلیل بلایای طبیعی چندباری مرمت شده است. از جمله زلزله زمان قاجار که خرابی‌ها و صدمات به‌بارآورده‌اش را محمدزکی‌خان نوری تعمیر کرد. دو طرف این طاق قرآن دو اتاقک نگهبانی برای محافظت از دروازه ساخت و کنارش هم آب‌انباری ساخت که از آب رکن‌آباد پر می‌شد و گوارای وجود مسافر تازه از راه رسیده است. اما غم‌انگیز اینکه شهردار وقت شیراز در سال 1315 بنا را با دینامیت تخریب کرد تا راه عبورومرور خودرو و کامیون باز شود. هرچه قبلی‌ها برای این دروازه احترام قائل بودند، این آدم به فکر خودروها بود که راحت تردد کنند. اما از آن جایی‌که این طاق قرآنی اهمیت معنوی زیادی برای شیرازی‌ها داشت و جمع‌شدن کنار آن از آداب اول هر ماه قمری، حال مردم از این رخداد بد شد تا اینکه 12 سال بعد (سال 1328) حاج حسین ایگار، بازرگان شیرازی معروف به اعتمادالتجار، این دروازه را با فاصله کمی از دروازه کهن ساخت؛ بزرگ‌تر و با دهانه‌ای قوسی تیزه‌دار و دهانه‌ای در چپ و راست آن و اتاقکی مستطیلی برای نگهداری قرآن. دورتادور این دروازه آیات قرآن با خط ثلث و نسخ کار شده است؛ در پیشانی شمال طاق آیه: «انّ هذا القرآن یهدی للتی هی اقوم». (سوره اسراء، آیه 9)، بر پیشانی جنوبی و سمت شهر شیراز آیه: «قل لئن اجتمعت الانس و الجنّ علی…». (سوره اسراء، آیه 88) و در گوشه غربی طاق آیه: «انّا نحن نزّلنا الذّکر» و در گوشه شرقی: «و انّا له لحافظون» (سوره حجر، آیه 9). اعتمادالتجار وصیت کرد او را سمت چپ دروازه که رو به دره بود دفن کنند. به دیدار دروازه که رفتید، سری هم به این بازرگان فهیم بزنید. این دروازه تا سال 1365 که همچنان مسیر تردد خودروها بود و از مسیر تاریخی اصفهان به شیراز ماشین‌ها از زیر آن رد می‌شدند. تا اینکه بالاخره در سال 1375 با شماره 1800 ثبت آثار تاریخی ملی شد.
کد خبر: ۱۳۱۳۸۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۰۶
وقایع اتفاقیه
با افول صفویان، نادر شاه افشار یکی از مهم‌ترین شاهان تاریخ ایران است. شکست هوتکی‌های افغانی و بیرون راندن عثمانی‌ها و روس‌ها از کشور، بازپس‌گیری سرزمین‌های از دست رفته و یک‌پارچه‌سازی ایران، فتح دهلی، ترکستان و جنگ‌های پیروزمندانهٔ نادرشاه سبب شهرت بسیار او شدند. از او با عناوینی مانند ناپلئون شرق یا ناپلئون ایران و آخرین فاتح بزرگ آسیای میانه یاد شده است. ظهور و افول نادر و مسیری که طی کرد را می‌بینید.
کد خبر: ۱۳۰۹۸۶۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۱۵
وقایع اتفاقیه
امام خمینی در شامگاه 13 خرداد 1368 خورشیدی در بیمارستان تهران به علت ایست قلبی جان به جان آفرین تسلیم کرد و دیار خاکی را ترک کرد. بنیانگذار نظام جمهوری اسلامی ایران در زمان رحلت 86 سال داشت. خبر ارتحال امام صبح 14 خرداد 1368 از رادیو اعلام شد و پس از یک مراسم وداع در مصلای تهران در 16 خرداد 1368 در نزدیکی بهشت زهرا به خاک سپرده شد. پیکر امام روح الله خمینی در روز 15 خرداد 1368 به مصلای تهران منتقل شد، یخچال بزرگی با دیوارهای شیشه‌ای بر روی چند کانتینر به‌طوری قرار گرفت تا مردم بتوانند پیکر پیچیده در کفن را که عمامه‌ای سیاه سادات بر روی سینه ایشان داشت را ببینند. نماز میت در ساعات اولیه روز 16 خرداد توسط آیت الله العظمی سید محمدرضا گلپایگانی خوانده شد. پس از نماز ابتدا تصمیم گرفته شد برای تشییع جنازه کامیونی تابوت حامل پیکر را به بهشت زهرا که در 20 کیلومتری مصلا منتقل کند و یک هلی کوپتر از آغاز مسیر تابوت را همراهی می‌کرد، در میانه راه به علت هجوم جمعیت زیادی که برای تشییع پیکر آمده بودند تابوت و کفن از هم پاشید. جمعیت هیجان زده از کنترل خارج شده بود، کامیون به سمت خاکی جاده منحرف شد و هلی کوپتر به زحمت به زمین نشست و پیکر امام را برای تکفین مجدد به جماران منتقل کردند. سپس از طریق رسانه‌ها اعلام شد که خاکسپاری به روز بعد موکول شده تا از حجم جمعیت کاسته شود و در نهایت با حضور احمد خمینی و اکبر هاشمی رفسنجانی تدفین انجام شد و کانتینری جهت حفاظت بر روی قبر قرار گرفت، جمعیت شرکت‌کننده در این مراسم تا 10 میلیون نفر برآورد می‌شود که بزرگترین تشییع جنازه دنیا لقب گرفته‌است. مستند تشییع بزرگ روایتی دیدنی از پیچیدگی تشییع پیکر امام خمینی (ره) را روایت می‌کند. این مستند را در تابناک می‌بینید.
کد خبر: ۱۳۰۹۷۴۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۱۴
وقایع اتفاقیه
دولت اسدالله علم تصمیم گرفته بود امام خمینی (ره) را محاکمه و اعدام کند اما آیات عظام مرعشی نجفی، شریعتمداری، آخوند ملاعلی و آیت‌الله صالحی و علمای مشهد و کرمانشاه به تهران آمده و مانع شدند. جزئیات را می‌بینید و می‌شنوید.
کد خبر: ۱۳۰۹۶۹۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۱۴
وقایع اتفاقیه؛
روز نکبت به مجموعه‌ای از رویدادهای خشونت‌بار در سال ۱۹۴۸ اشاره دارد که طی آن بیش از ۷۵۰ هزار فلسطینی از سرزمین خود اخراج شدند و بیش از ۵۰۰ روستا ویران شد. شبه‌نظامیان صهیونیست با اجرای «نقشه دالت» اقدام به پاکسازی قومی و تخریب نظام‌مند روستاهای عربی کردند. این وقایع با اعلام موجودیت دولت اسرائیل همراه شد و موجی از آوارگی، جنگ و نابودی جامعه فلسطینی را رقم زد. فلسطینیان، کلید خانه‌های خود را نماد امید به بازگشت قرار دادند. برای آشنایی بیشتر با جزئیات تاریخی این فاجعه انسانی، این ویدیو را با زیرنویس اختصاصی در «تابناک» تماشا کنید.
کد خبر: ۱۳۰۹۰۴۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۱۱
وقایع اتفاقیه؛
انقلاب سودان در سال ۲۰۱۸ با امید به گذار دموکراتیک آغاز شد. سرنگونی عمر البشیر با حمایت نیروهای نظامی از جمله عبدالفتاح البرهان و محمد حمدان دقلو (حمیدتی) انجام شد، اما اختلاف بر سر ادغام نیروهای شبه‌نظامی در ارتش، روند انتقال قدرت را به درگیری تبدیل کرد. قدرت‌طلبی این دو فرمانده منجر به جنگ داخلی، صدها کشته و آوارگی هزاران تن شد. شکاف میان نیروهای مسلح و نیروهای پشتیبانی سریع، هرگونه تلاش برای صلح را با شکست مواجه ساخته است. معترضان که آغازگر انقلاب بودند، اکنون خود را قربانی خیانت داخلی و بی‌توجهی جهانی می‌دانند. این ویدیو را با زیرنویس اختصاصی در «تابناک» تماشا کنید.
کد خبر: ۱۳۰۹۰۴۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۱۱
وقایع اتفاقیه؛
با آغاز اعتراضات در سوریه در سال ۲۰۱۱ و عقب‌نشینی ارتش اسد از شمال، کردها در مناطق سنتی خود ساختار سیاسی جدیدی تحت عنوان روژاوا بنا نهادند. آنها با ایجاد دولت‌های محلی و ادغام جمعیت غیرکرد در نبرد با داعش به یکی از مؤثرترین نیروها تبدیل شدند. اما این موفقیت‌ها موجب نگرانی ترکیه و کاهش حمایت آمریکا پس از شکست داعش شد. این منجر به افزایش تهدیدات نظامی و تضعیف روابط خارجی آن شده و رویای کردها برای تشکیل یک دولت مستقل را در موقعیتی شکننده قرار داد. با تماشای این ویدیو در تابناک با فراز و فرود تجربه روژاوا بیشتر آشنا شوید.
کد خبر: ۱۳۰۹۰۴۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۱۱
وقایع اتفاقیه؛
در دهه گذشته، گروه‌های افراط‌گرایی با پوشش اسلامی مانند بوکو حرام، القاعده و داعش، از خلأ حکمرانی و فقر در مناطق مختلف آفریقا بهره‌برداری کرده‌اند. از نیجریه و دریاچه چاد تا شمال مالی و سومالی، این گروه‌ها با بیعت با خلافت‌های تروریستی و بهره‌گیری از بحران‌های قومی و غذایی، پایگاه‌هایی ایجاد کرده‌اند که دولت‌های مرکزی توان مهار آنها را ندارند. حملات مرگبار، ربایش و تأمین خدمات اولیه در ازای جذب نیرو، بخشی از راهبرد آن‌هاست. در این ویدیو با زیرنویس اختصاصی تابناک با ابعاد گسترش این تهدید در قاره آفریقا بیشتر آشنا شوید.
کد خبر: ۱۳۰۹۰۴۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۱۱
وقایع اتفاقیه
ویدیویی از هیات عالیرتبه سپاه پاسداران در سال 1371 به حج مشرف شدند را می‌بینید. در این ویدیو محسن رضایی فرمانده وقت سپاه پاسداران، علی شمخانی، علی لاریجانی و جمعی دیگر از فرماندهان ارشد سپاه مشاهده می‌کنید
کد خبر: ۱۳۰۹۰۲۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۱۱
وقایع اتفاقیه
روایت یکی از خلبانان نیروی هوایی ارتش از بلایی که خلبان ایرانی بر سر جنگنده ارتش بعث عراق در جریان یک داگ فایت آورد را می‌بینید و می‌شنوید.
کد خبر: ۱۳۰۸۰۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۰۶
وقایع اتفاقیه
پس از حمله آمریکا به عراق در سال 2003، رژیم صدام حسین فروپاشید و او در سال 2006 اعدام شد. اما این مداخله نظامی به جای صلح، عراق را وارد دوره‌ای از هرج‌ومرج، خشونت و ویرانی کرد. بیش از دویست هزار غیرنظامی کشته و میلیون‌ها نفر از خدمات اولیه محروم شدند. در نتیجه، برخی با نادیده گرفتن جنایات صدام، امروز از او به عنوان نماد ثبات یاد می‌کنند. این روایت بازتابی است از پیچیدگی حافظه تاریخی در خاورمیانه. در این ویدیو با ترجمه اختصاصی تابناک با جزئیات سقوط صدام و پیامدهای آن آشنا می‌شوید.
کد خبر: ۱۳۰۷۹۴۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۰۵
وقایع اتفاقیه
در روز سوم خرداد سال 1361، خیابان‌های سراسر ایران غرق در جشن و پایکوبی شد؛ روزی که خرمشهر آزاد شد. تصاویر این شادی تاریخی را می‌بینید.
کد خبر: ۱۳۰۷۵۲۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۰۳
وقایع اتفاقیه؛
مستند پارک مرکزی پنج به کارگردانی کن و سارا برنز و دیوید مک ماهون محصول سال ۲۰۱۲ است. این مستند به بررسی پرونده معروف "پنج نفر پارک مرکزی" می‌پردازد که در آن پنج نوجوان سیاه‌پوست و اسپانیایی‌تبار به اشتباه به جرم تجاوز به یک زن در پارک مرکزی نیویورک در سال ۱۹۸۹ محکوم شدند. این مستند با استفاده از مصاحبه‌ها، تصاویر آرشیوی و تحلیل‌های دقیق، داستانی جامع از این پرونده و تأثیرات آن بر زندگی این نوجوانان و جامعه را روایت می‌کند. این مستند را در تابناک می‌بینید.
کد خبر: ۱۳۰۳۲۱۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۰۳
وقایع اتفاقیه
لیلی گلستان، مترجم و گالری‌دار جزئیات تکان دهنده‌ای از زندگی خود و پدرش ابراهیم گلستان را برای نخستین بار بیان کرد. گفت و گو لیلی را با فرانک آرتا که در شرق منتشر شده، در تابناک می‌بینید و می‌شنوید.
کد خبر: ۱۳۰۷۲۲۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۰۲
وقایع اتفاقیه؛
مستند «ماشین‌تحریر کالیفرنیا» به کارگردانی داگ نیکول در سال ۲۰۱۶ ساخته شده و درباره‌ی علاقه‌ی عمیق برخی افراد به ماشین‌تحریرهای قدیمی است. این فیلم با محوریت فروشگاه کوچکی به همین نام در کالیفرنیا، داستان اشتیاق و نوستالژی نسبت به فناوری‌های آنالوگ را روایت می‌کند.در این مستند، شخصیت‌هایی چون تام هنکس، جان مایر و دیگر هنرمندان و نویسندگان، درباره‌ی رابطه‌ی شخصی‌شان با ماشین‌تحریر صحبت می‌کنند. فیلم نگاهی شاعرانه به ارتباط میان انسان، خلاقیت و ابزارهای سنتی دارد و هم‌زمان، به مقاومتی فرهنگی در برابر دنیای دیجیتال اشاره می‌کند.. این مستند را در تابناک می‌بینید.
کد خبر: ۱۳۰۳۱۹۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۰۱
وقایع اتفاقیه؛
مستند فارنهایت ۹/۱۱ به کارگردانی مایکل مور محصول سال ۲۰۰۴ است. این مستند نگاهی انتقادی به ریاست جمهوری جرج دابلیو. بوش، جنگ در عراق و پوشش رسانه‌ای این جنگ دارد. مایکل مور در این فیلم ادعا می‌کند که رسانه‌های آمریکایی تشویق‌کننده‌های تهاجم به عراق در سال ۲۰۰۳ بوده‌اند و تحلیل دقیق یا عینی از منطق جنگ و تلفات در آنجا را ارائه ندادند.این مستند برای نخستین بار در جشنواره فیلم کن ۲۰۰۴ به نمایش درآمد و موفق به دریافت نخل طلا شد. این مستند را در تابناک می‌بینید.
کد خبر: ۱۳۰۳۱۷۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۳۱
وقایع اتفاقیه
دونالد ترامپ در سخنرانی در عربستان ادعا کرد ساختمان‌هایی که قبل از سال 1357 در ایران ساخته شده بود در حال فروریختن و ویرانی است، در حالی که برج‌ها در کشورهای عربی بالا می‌رود! شماری از بناهای مورد اشاره ترامپ را می‌بینید.
کد خبر: ۱۳۰۶۵۵۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۲۹
وقایع اتفاقیه؛
مستند آتیکا به کارگردانی استنلی نلسون و تریسی اِی. کاری محصول سال ۲۰۲۱ است. این مستند به بررسی یکی از بزرگترین شورش‌های زندانیان در تاریخ ایالات متحده آمریکا در سال ۱۹۷۱ می‌پردازد. این فیلم با استفاده از تصاویر آرشیوی نادیده‌گرفته‌شده و مصاحبه با زندانیان، نگهبانان و خانواده‌های آنها، روایت دقیقی از پنج روز پرتنش و خونین ارائه می‌دهد.مستند «اتیکا» نگاهی عمیق به نابرابری نژادی، خشونت دولتی و شرایط غیرانسانی در زندان‌های آمریکا دارد و همچنان بازتابی از بحران‌های حقوق بشر و عدالت اجتماعی در آن کشور است.. این مستند را در تابناک می‌بینید.
کد خبر: ۱۳۰۳۱۱۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۲۴
وقایع اتفاقیه؛
مستند Armstrong به کارگردانی دیوید فیرهد در سال ۲۰۱۹، پرتره‌ای جامع و انسانی از زندگی نیل آرمسترانگ، نخستین انسانی که بر سطح ماه قدم گذاشت، ارائه می‌دهد. این فیلم با استفاده از تصاویر آرشیوی نادر، فیلم‌های خانوادگی دیده‌نشده و روایت و صدای هریسون فورد از نوشته‌های شخصی آرمسترانگ، از دوران کودکی او در اوهایو تا پروازهای جنگی در کره، فعالیت به‌عنوان خلبان آزمایشی، مأموریت تاریخی آپولو ۱۱ و زندگی پس از بازگشت به زمین را به تصویر می‌کشد. مستند با مصاحبه‌هایی از اعضای خانواده، دوستان و همکاران آرمسترانگ، جنبه‌های مختلف شخصیت او را بررسی می‌کند؛ از جمله تأثیر فقدان دختر خردسالش، کارن، بر زندگی‌اش و چالش‌های شهرت ناخواسته پس از مأموریت ماه. این اثر، تصویری صادقانه از مردی فروتن و مصمم ارائه می‌دهد که دستاوردهایش نه تنها علمی، بلکه انسانی و فرهنگی نیز بودند.این مستند را در تابناک می‌بینید.
کد خبر: ۱۳۰۲۶۲۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۲۳
وقایع اتفاقیه
نیویورک پست با انتشار ویدیویی گزارش داد، یک تونل مخفی با قدمتی تاریخی زیر اتاق لینکلن در ساختمان کنگره آمریکا | United States Capitol یا ساختمان کاپیتول کشف شده است. تیم مور، نماینده جمهوری‌خواه کنگره، در ویدئویی از این کشف گفت این گذرگاه قدیمی از طریق حفره‌ای در کف اتاق به راه‌پله‌ای منتهی می‌شود که احتمالاً در جریان حمله بریتانیا در سال 1814 استفاده شده است. این اتاق در گذشته اداره پست مجلس نمایندگان در دوران لینکلن بوده و به سالن مجسمه‌ها نزدیک است. بر دیوار تونل امضاهایی دیده می‌شود که ممکن است متعلق به چهره‌های تاریخی باشند. ساختمان کنگره، که از قرن هجدهم ساخته شده، دارای شبکه‌ای از تونل‌های زیرزمینی است؛ برخی برای جابه‌جایی و برخی برای اهداف امنیتی. این تونل به رمز و رازهای تاریخی پایتخت آمریکا و احتمال وجود گذرگاه‌های ناشناخته بیشتر دامن زده است. تصاویر این تونل و جزئیات را با ترجمه تابناک می‌بینید.
کد خبر: ۱۳۰۵۲۰۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۲۳