کلیات
جشنواره بین المللی فیلم فجر یکی از مهم‌ترین رویداد‌های فرهنگی ایران است که به صورت سالانه و هر سال در نیمه بهمن ماه برگزار می‌شود؛ جشنواره‌ای که از سال ۱۳۶۱ و به یاد بهمن ماه ۱۳۵۷ (سالروز پیروزی انقلاب اسلامی) به صورت مستمر برگزار شده است.
مجری برگزاری این جشنواره بنیاد سینمایی فارابی است که آن را زیر نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار می‌کند.
تاریخچه
پیش از انقلاب اسلامی جشنواره بین المللی فیلم تهران با حمایت دفتر مخصوص فرح پهلوی همسر آخرین شاه ایران برگزار می‌شد که پس از انقلاب جشنواره بین المللی فیلم فجر جایگزین آن شد.
حسین وخشوری اولین دبیر جشنواره بین المللی فیلم فجر بود که در تاریخ ۱۲ تا ۲۲ بهمن سال ۱۳۶۱ برگزار شد. ناگفته نماند این جشنواره از سال ۱۳۶۱ تا ۱۳۷۴ تنها به تولیدات سالانه سینمای ایران می‌پرداخت، اما از سال ۱۳۷۴ این جشنواره به صورت بین المللی برگزار می‌شود و در بخش بین الملل به بررسی فیلم‌هایی از سینمای جهان تأکید دارد.
جایزه جشنواره
سیمرغ بلورین نام جایزه ویژه این جشنواره است که در بخش‌های رقابتی جشنواره شرکت کنندگان برای تصاحب آن با یکدیگر به رقابت می‌پردازند.
در کنار سیمرغ بلورین، دیپلم افتخار و لوح زرین نیز از دیگر جوایز این جشنواره است که شرکت کنندگان می‌توانند برنده آن باشند. اگرچه این جشنواره در سال‌های گذشته تنها در بخش فیلم‌های بلند برگزار شد، اما چند سالی است که بخش‌های دیگری نظیر فیلم کوتاه، مستند و مسابقه مواد تبلیغاتی نیز به آن اضافه شده است.
رکوردها
بر اساس آمار و اطلاعات موجود تا جشنواره سی و هفتم رکورد بیشترین سیمرغ بلورین بهترین فیلم را ابراهیم حاتمی‌کیا، رکورد بیشترین سیمرغ بلورین کارگردانی را مجید مجیدی، رکورد بیشترین سیمرغ بلورین فیلمنامه را کامبوزیا پرتوی، رکورد بیشترین سیمرغ بلورین فیلمبرداری را محمود کلاری، رکورد بیشترین سیمرغ بلورین تدوین را هایده صفی‌یاری و حسین زندباف، رکورد بیشترین سیمرغ بلورین صداگذاری را محمدرضا دلپاک، رکورد بیشترین سیمرغ بلورین صدابرداری را جهانگیر میرشکاری، رکورد سیمرغ بلورین بهترین عکس را جواد جلالی، رکورد بیشترین سیمرغ بلورین موسیقی را مجید انتظامی، محمدرضا علیقلی و حسین علیزاده، رکورد بیشترین سیمرغ بلورین طراح صحنه و لباس را امیر اثباتی و ایرج رامین‌فر، رکورد بیشترین سیمرغ بلورین طراح چهره پردازی را عبدالله اسکندری و سعید ملکان، رکورد بیشترین سیمرغ بلورین جلوه‌های ویژه را محسن روزبهانی، بیشترین سیمرغ بلورین بازیگر نقش اول زن را فاطمه معتمد آریا، لیلا حاتمی، پروانه معصومی، هدیه تهرانی، باران کوثری و مریلا زارعی، بیشترین سیمرغ بلورین بازیگر نقش اول مرد را پرویز پرستویی، رکورد بیشترین سیمرغ بلورین بازیگر نقش مکمل زن را نیکو خردمند، فاطمه معتمد آریا، مهتاب نصیرپور و شبنم مقدمی، رکورد بیشترین سیمرغ بلورین بازیگر نقش مکمل مرد را سعید پورصمیمی، رکورد بیشترین سیمرغ بلورین تماشاگران را ابراهیم حاتمی کیا، کمال تبریزی و اصغر فرهادی و رکورد بیشترین جایزه ویژه هیئت داوران را عباس کیارستمی به دست آورده اند.
سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر با دبیری ابراهیم داروغه زاده در بهمن ماه ۱۳۹۷ برگزار شد.
تاریخچهٔ تغییرات برنامه‌ها و بخش‌ها
- در زیر اضافه شدن یا حذف شدن برخی از برنامه‌ها و بخش‌ها و رخداد صورت گرفته را مشاهده می‌کنید:
- دورهٔ سوم - بخش فیلم‌های اول اضافه شد.
- دورهٔ چهارم - بخش حرفهای از بخش آماتور جدا شد تا به‌صورت یک جشنوارهٔ مستقل به‌نام «سیمای جوان» برگزار شود و همچنین بخش کودکان و نوجوانان نیز اضافه گشت.
- دورهٔ پنجم - نمایشگاه پوسترهای سینمایی اضافه شد. جشنواره برای اولین بار، مجله‌ای ویژه‌نامه با نام مجلهٔ فیلم منتشر کرد.
- دورهٔ هفتم - بزرگداشت سینماگران معتبر خارجی اضافه شد و بخشی با عنوان جشنوارهٔ جشنواره‌ها نیز اضافه گشت.
- دورهٔ هشتم - جشنوارهٔ کودکان و نوجوانان و فیلم‌های کوتاه و مستند از جشنوارهٔ فیلم فجر، جدا و به جشنواره‌ای مستقل تبدیل شدند.
- دورهٔ پانزدهم - جشنواره برای اولین بار، صاحب سایت اینترنتی شد.
- دورهٔ شانزدهم - برپایی بزرگداشت سینماگران ایرانی در جشنواره شکل گرفت و بخش بین‌المللی رقابتی شد، بازار فیلم راه‌اندازی و همچنین از این دوره به بعد سیمرغ بهترین فیلم از نگاه تماشاگران نیز اضافه گشت.
- دورهٔ هفدهم - مراسمی با عنوان اهدای جوایز جنبی برگزار شد.
- دورهٔ بیست و یکم - سیمرغ مکمل نقش دوم زن و مرد حذف و پیش‌فروش بلیت‌ها مکانیزه شد و سیمرغ فیلمبرداری، چهره‌پردازی، صدابرداری، صداگذاری و تدوین حذف شد و دو جایزه با عنوان «دستاورد هنری» جایگزین شد.
- دورهٔ بیست و دوم - مرور آثار بزرگداشت‌ها حذف شد. جوایز حذف شدهٔ دوره گذشته به جای خود بازگشت و بازار فیلم از معرفی محصولات به شکل خرید و فروش سینمایی و تلویزیونی تغییر کرد.
- دورهٔ بیست و سوم - بخش بین‌الملل شامل بازار فیلم، سینمای بین‌الملل، سینمای آسیا و سینمای معناگرا مستقل و اختتامیه‌ای مجزا با حضور مهمانان خارجی برگزار شد.
- دورهٔ بیست و چهارم - سیمرغ فیلمنامهٔ اقتباسی اضافه شد و سینماهای مردمی وسعت پیدا کرد.
- دورهٔ بیست و ششم - بخش‌های مختلف جشنواره نام‌گذاری شد و روزهای بخش بین‌الملل و ملی جدا شد و کارت‌های خبرنگاران به‌صورت دیجیتال معاوضه گشت. طراحی‌ها و پوستر این دوره برای اولین بار توسط دو هنرمند طراحی شد: میراندا انصاری، طراح گرافیک و الهام عیوضی، مدرس دانشگاه.
- دورهٔ بیست و هفتم - رئیس‌جمهور احمدی‌نژاد به جشنواره پیام داد و فیلم بلند ویدئویی اضافه شد و همچنین مراسم اختتامیه از سوی خبرنگاران و عکاسان به‌دلیل عدم اختصاص جای مناسب به آنها تحریم گشت.
- دورهٔ بیست و هشتم - مسابقهٔ آثار پویانمایی اضافه شد. پیش‌فروش بلیت‌ها اینترنتی و برج میلاد کاخ جشنواره شد.
- دورهٔ بیست و نهم - آثار سه‌بعدی به نمایش درآمد.
- دورهٔ سی و یکم - برای اولین بار مراسم فرش قرمز فیلم‌ها برگزار و نمایش فیلم‌ها دیجیتال گشت و شکل ظاهری سیمرغ بلورین به حالت حجمی درآمد.
- دورهٔ سی و سوم - بخش بین‌الملل به زمان و جشنوارهٔ دیگری منتقل شد و شکل و نام تندیس نگاه نو و مستند تغییر کرد و بخش هنر و تجربه اضافه شد و در بخشی با عنوان سلام سینما فیلم‌ها در سینماهای مردمی با حضور عوامل معرفی شدند.
- دورهٔ سی و چهارم - بخش انیمیشن اضافه شد و همچنین پوستر با شمایل یک سینماگر طراحی شد. عنوان بین‌الملل از جشنواره، حذف و دبیر دیگری مسئولیت جشنوارهٔ بین‌الملل را عهده‌دار شد.
- دورهٔ چهلم و دورهٔ چهل و یکم - سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه تماشاگران اهدا نشد.
تاکنون چهل و یک دوره از جشنوارهٔ فیلم فجر برگزار شده‌است، چهل و یکمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم فجر در بهمن ماه سال ۱۴۰۱ برگزار شد.
جوایزدر بخش جوایز از دورهٔ پنجم به برندگان «لوح زرین» اهدا شد و عنوان «سیمرغ» از هفتمین دورهٔ جشنواره به صورت جدی مطرح گردید که تا امروز ادامه داشته‌است. در حال حاضر «دیپلم افتخار» دیگر جایزهٔ جشنوارهٔ فیلم فجر است.
- با فیلم متری شش و نیم بیشتر آشنا شوید
- با فیلم بنفشه آفریقایی بیشتر آشنا شوید
- با فیلم جان دار بیشتر آشنا شوید
- با فیلم شبی که ماه کامل شد آشنا شوید
- با فیلم سرخپوست بیشتر آشنا شوید
- با فیلم رد خون بیشتر آشنا شوید
- با فیلم تیغ و ترمه بیشتر آشنا شوید
- در مورد جشنواره فیلم فجر بیشتر بدانید
- از سیرمرغ بلورین جشنواره فجر چه می دانید؟
در مورد جشنواره فیلم فجر در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
داریوش مهرجویی، ابراهیم حاتمی‌کیا، حمید نعمت‌الله، محمد حسین مهدویان، مجید مجیدی، شهرام مکری و سعید ملکان از جمله سینماگرانی هستند که مسیر تولید فیلم‌هایشان آغاز شده و باید منتظر تماشای آثار تازه شان در جشنواره فیلم فجر باشیم.
کد خبر: ۹۲۱۵۳۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۱۱
وی درباره اینکه آیا تصمیم تازه‌ای جهت برگزاری جشنواره جهانی سی‌وهشتم با دبیری او اتخاذ شده است هم توضیح داد: هر سال از فردای برگزاری جشنواره جهانی، ما کارهای دوره بعد را آغاز می‌کنیم و تا امروز این فعالیت‌ها را بدون هیچ تغییری آغاز کرده‌ایم. تا جایی که بنده اطلاع دارم هیچ تصمیم تازه‌ای در این زمینه اتخاذ نشده است.
کد خبر: ۹۱۴۵۰۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۵/۰۶
فرمول تبدیل جشنواره فیلم فجر به جشنواره کن!
سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر یک فرصت برای تنفس فیلمسازان ایران در یک رویداد استاندارد و حرفهای است اما همچنان برخی توقع دارند این رویداد تنه به تنه جشنواره‌های جهانی نظیر ونیز، برلین و کن بزند؛ اما آیا اساساً این اتفاق قابل تحقق است و لوازم تحقق چنین خواسته‌ای چیست و باید برای رسیدن به رویدادی با چنین سطحی از تأثیرگذاری بر سینمای جهان، چه مسیری در پیش گرفت؟
کد خبر: ۸۹۶۴۸۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۱۴
اهالی رسانه نه از زمان نمایش و نه جزئیات جشنواره مطلع نمی‌شدند و حتی فیلم‌های بخش بین الملل برای اهالی رسانه یا منتقدین در کاخ جشنواره به نمایش درنمی‌آمد! اتفاق تلخ‌تر اینکه برای خبرنگاران کارت ورود به بازار فیلم صادر نمی‌شد و دسترسی خبرنگاران به مهمانان خارجی قطع بود و آنها در پوشش کامل می‌آمدند و می‌رفتند و حتی در مراسم اختتامیه بخش بین الملل، خبرنگاران رسانه‌ها به صورت عمده دعوت نمی‌شدند! انگار یک مهمانی خصوصی در جریان بود...
کد خبر: ۸۹۵۵۵۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۰۹
چه حسین انتظامی در سازمان سینمایی بماند و چه از این سازمان برود و هر شخص دیگری جانشین او شود، به هر میزان که در این منصب باشد، می‌تواند اقدامات مهمی کند که نام بانی‌شان را در تاریخ سینمای ایران ماندگار کند؛ اقداماتی که مدیران سینما تاکنون به صورت عملیاتی سراغش نرفته‌اند و ترجیح داده‌اند خود را درگیر تولید آثار سینمایی کنند تا آنکه منشأ تأثیر بلندمدت در سینمای ایران باشد.
کد خبر: ۸۹۵۲۶۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۰۸
آخرین روز سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر
نهمین و آخرین روز سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر که پس از مراسم اختتامیه در جریان است، فرصتی برای تماشای برترین فیلم‌های این رویداد سینمایی است که برندگان جوایز مهم این رویداد سینمایی شدند؛ رویدادی که با اعلام موضع سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی مشخص شد که همچنان به صورت مجزا و با فرم کنونی برگزار خواهد شد و تداوم خواهد داشت.
کد خبر: ۸۹۴۶۷۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۰۶
هشتمین روز سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر؛
وی در پاسخ به این که با ورود و گسترش شبکه‌هایی نظیر نتفلیکس آینده سینما را چطور ارزیابی می‌کنید، عنوان کرد: هر آنچه در ۱۰۰ سال گذشته درباره سینما آموخته‌ایم در آینده سینما به کارمان نخواهد آمد. همه چیز تغییر کرده و در حال تغییر است؛ اینکه مدت زمان یک فیلم چقدر است، کجا باید فیلم را ببینیم و اقتصاد سینما و چگونگی پخش و عرضه فیلم چطور باشد، دچار تغییر و تحول شده‌اند و هیچ چیز مثل گذشته نیست. در حال حاضر در مقطع گذر دائمی هستیم.
کد خبر: ۸۹۴۴۸۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۰۵
هفتمین روز سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر؛
شما می‌توانید از فیلمنامه خوب، یک فیلم متوسط دربیاورید؛ اما از فیلمنامه بد فیلم متوسط هم به دست نمی‌آید. زمانی همه می‌خواستند مثل اصغر فرهادی فیلم بسازند، ما نمونه خیلی خوبی از آن سبک را داشتیم؛ پس نیازی نیست که یک کپی دیگر از فرهادی داشته باشیم... ما فیلم اکشن نداریم، ملودارم خیلی خوب نداریم، ژانر وحشت نداریم، فیلم موزیکال به معنای واقعی نداریم.
کد خبر: ۸۹۴۲۲۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۰۴
ششمین روز سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر؛
شریدر «استعاره» را چیزی عنوان کرد که برای نشان دادن تنهایی وجود دارد و دراین‌باره تاکسیِ زرد «راننده تاکسی» را مثال زد که رابرت دنیرو در آن می‌خوابد. او گفت ابتدا دیالوگ‌های خیلی بیشتری درباره تنهایی شخصیت اصلی داشتیم که پس از رسیدن به ایده استفاده از تاکسی و نمایش شخصیت دنیرو در آن، از میزانشان کاسته شد چون تصویر خودش گویای همه چیز بود.
کد خبر: ۸۹۳۹۴۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۰۳
پنجمین روز سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر؛
«طلسم» جزو یکی از بهترین فیلم هایی بود که در تاریخ سینمای ایران و خصوصا در دهه ۶۰ ساخته شد. درباره این فیلم باید بگویم که تا حد زیادی تحت تاثیر ادبیات بهرام بیضایی قرار دارد و اساسا فیلمسازی داریوش فرهنگ با نگاهی به مکتب بهرام بیضایی شکل گرفته و این فیلم هم متاثر از دیدگاه ها و بر اساس قصه ای از بهرام بیضایی ساخته شده است.
کد خبر: ۸۹۳۶۳۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۰۲
چهارمین روز سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر؛
می‌توانم بگویم ۹۰ درصد در هالیوود ضد ترامپ است. علتش را نمی‌دانم. منظورم این است سینما مشخصاً یک فرم هنری است و تمام فرم‌های هنری مردم را با نقطه نظرهای مختلف دور هم جمع می‌کند، کسانی که نگاه مستقل دارند و دنبال پول نیستند. بنابراین هیچ ارتباطی این دسته افراد و ترامپ وجود ندارد.
کد خبر: ۸۹۳۴۶۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۰۱
دومین روز سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر؛
کیارستمی گفت: «تو که با زندانی‌ها کار می‌کنی، سعی کن به گونه‌ای فیلمت را بسازی که به نفع جهان آنها شود» ... بسیاری با یک عکس می‌روند فیلم را می‌بینند, به طور مثال هدیه تهرانی در فیلم «مسخره‌باز» با لباسی عجیب حضور دارد و مخاطب پس از دیدن این عکس تمایل پیدا می‌کند که فیلم را تماشا کند... یک ایراد بزرگ اکثر فیلمنامه‌ها این است که همه می‌دانیم شخصیت وقتی دچار حادثه شد، سعی بر آن دارد تا به هدف خود برسد...
کد خبر: ۸۹۳۰۰۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۱/۳۰
نخستین روز سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر؛
شواهد نشان می‌دهد، برای این دوره نیز همچون دو دوره پیشین، یک سلسله عملیات روانی هدفمند در راستای عدم حضور سینماگران در این رویداد صورت پذیرفته است؛ اما دقیقاً چه کسانی علیه حضور سینماگران جشنواره فیلم فجر اقدام کردند؟
کد خبر: ۸۹۲۷۹۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۱/۲۹
حاتمی کیا در این مراسم درباره انتقادی که گلمکانی از وی کرده بود، توضیح داد: «به من می گویند حرف که می زنی جنجال می شود، ولی من اصلا زیاد حرف نمی زنم. از آخرین باری که حرف رسانه ای زده ام روزهای زیادی گذشته است ولی مساله اینجاست که من مانند «فیلم هایم» حرف می زنم؛ متناسب با شرایط و موقعیت. یک عده مرا از فیلم «از کرخه تا راین»، برخی از «مهاجر»، برخی از «آژانس شیشه‌ای» می‌شناسند و قبول دارند، اما چه اتفاقی این وسط افتاده که یک فیلمساز با چشم باز به مجله فیلم و سایر مجله‌ها نگاه می کند و با خود می گوید خدایا من چه کنم؟»
کد خبر: ۸۹۲۶۶۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۱/۲۸
دبیر جشنواره جهانی فیلم فجر از حضور پل شریدر کارگردان، فیلمنامه‌نویس و منتقد آمریکایی به عنوان مهمان ویژه در دوره سی و هفتم جشنواره خبر داد و گفت: پل شریدر فیلمنامه نویس آثار بزرگی از سینمای جهان از جمله «گاو خشمگین» و «راننده تاکسی» ساخته مارتین اسکورسیزی است و با سیدنی پولاک نیز همکاری داشته است. دیدگاه ها و نظریات او بارها به کتاب های معتبر سینمایی تبدیل شده و آثاری مربوط به وی به زبان فارسی ترجمه شده است.
کد خبر: ۸۹۲۵۲۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۱/۲۸
همچون فیلم‌های سال 1396، در میان سرمایه گذاران فیلم‌های سینمایی که هویت‌شان اعلام شده، بار دیگر اسامی مشاهده می‌شود که از توان اقتصادی ویژه‌ای برای سرمایه گذاری در فیلم‌های سینمایی برخوردار نیستند و حضورشان به عنوان سرمایه گذار در این لیست اسباب شگفتی است. انتظار می‌رود سازمان سینمایی به خوداظهاری تهیه کنندگان فیلم‌های سینمایی اکتفاء نکند و به صورت جدی به راستی آزمایی بپردازد
کد خبر: ۸۸۶۸۴۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۲۸
نقد جدی مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری بر سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر؛
روشن است که سینمایی که پنج نفر سرنوشتش را تعیین می‌کنند و مسیر رشد آن پنج نفر هم لزوما شایسته‌سالارانه نبوده و نظارت موثری هم بر آنها از سوی رسانه‌ها اعمال نمی‌شود و شفافیت مالی هم ندارند، مستعد آفات بیشتری می‌شود...
کد خبر: ۸۸۶۶۳۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۲۷
۴۰ سال پیش که این فیلم را در جریان نخستین دوره جشنواره فیلم فجر به نمایش گذاشتند کسانی که ادعای سینمای تازه‌ای داشتند، در همان سینما آن را «هو» کردند و شعار «مرگ بر کیمیایی» سر دادند؛ و خب البته من هم درنرفتم!
کد خبر: ۸۸۵۶۱۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۲۳
بهره برداری تبلیغاتی از «شفافیت» به جای شفاف‌سازی واقعی؟!
بدون شک نمی‌توان لیست ریال به ریال پرداختی به سینماگران در قالب هر موسسه سینمایی را منتشر کرد اما وقتی نوبت به انتشار رقم پرداختی به مدیران و کارمندان جشنواره‌های سینمایی می‌رسد، همه چیز را به یک لیست از سرفصل هزینه‌ها محدود کرد و ریزهزینه‌ها را منتشر نکرد.
کد خبر: ۸۸۰۶۲۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۰۴
وی افزود: در تهران هم بدون هماهنگی با نمایندگان شورایعالی برای بنیاد سینمایی فارابی، تلویزیون، شهرداری و....... نمایش فیلم گذاشته شد که اقدامی ضد صنفی بود. به‌طور مثال با نمایش فیلم‌های تهیه‌کنندگان هزینه اجاره برج میلاد پرداخت شد و امثال این قبیل اقدامات که البته زیان آن متوجه تهیه‌کنندگان است.
کد خبر: ۸۷۹۷۵۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۱/۳۰
