کلیات
سهام عدالت یکی از انواع یارانه است که دولت نهم از طریق شرکتهای تعاونی عدالت استانی به مشمولان واگذار و هدف از عرضه سهام عدالت را گسترش سهم بخش تعاون در اقتصاد ایران اعلام کرد. طرح اولیه «
سهام عدالت» بر این مهم استوار شد که بخشی از سهام شرکتهای دولتی مشخص، به قشرهای کمدرآمدتر فروخته شود. این طرح هدف نهایی اش ارتقای کیفیت زندگی اقشار کم درآمد بود آییننامه اجرایی افزایش ثروت خانوارهای ایرانی از طریق گسترش سهم بخش تعاون براساس توزیع سهام عدالت را در تاریخ ۹ بهمن ۸۴ و پس از اصلاح متن اولیه که خود در ۲۳ آبان ۸۴ مصوب هیئت وزیران شده بود، به تصویب این هیئت رسید.
تصویب اساسنامه شرکت کارگزاری سهام عدالت در تاریخ ۲۳ آبان ۱۳۸۴ نشان از تصمیم قاطع دولت بر اجرای این داشت و سهام مزبور پیش از آغاز سال ۱۳۸۵ در چهار استان به تعدادی از مشمولان طرح اعطا شد.
در مرحله اول واگذاری
سهام عدالت به برخی از افراد تحت پوشش کمیته امداد، سازمان بهزیستی و رزمندگان بیکار فاقد شغل تقسیم شد و برگههایی به عنوان برگه سهام عدالت نیز به مشمولان طرح سهام عدالت داده شد.
ارزش این برگهها در ابتدا ۵۰۰ هزار تومان سهام بود که بعد به یک میلیون تومان افزایش یافت. قرار بود که برای گروههای کم درآمد، نیمی از قیمت هر سهم تخفیف داده شود و نیمی دیگر نیز به مدت ده سال از محل سود شرکت بازپرداخت شود.
نظر احمدی نژاد در مورد سهام عدالت
در آبان ماه سال ۱۳۸۵ محمود احمدی نژاد در یک مراسم دولتی، واگذاری
سهام عدالت را با هدف «کاهش فقر» اعلام کرد. احمدینژاد واگذاری سهام عدالت را «تحولی بزرگ» میدانست که به عقیده وی مبنای آن «توزیع عادلانه ثروت دولت بین قشرها مختلف جامعه بود.
سهام عدالت و خصوصی سازی
تا پیش از اجرای طرح
سهام عدالت خصوصیسازی بسیار کند پیش میرفت و آمارها نشان میدهد که نزدیک به سه هزار میلیارد تومان از سهام شرکتهای دولتی تا آن زمان واگذار شده بود، ولی ارزش سهام عدالت در همان مرحله اول دو هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان بود. در همان سال ۱۳۸۵ بعد از تفسیر تازهای که از اصل ۴۴ قانون اساسی شد، دولت اجازه یافت تا ۸۰ درصد سهام کارخانجات، بنگاههای بزرگ دولتی را به بخش خصوصی و تعاونی واگذار کند که تا آن زمان بنابر قانون اساسی باید در اختیار دولت میبود.
با تفسیری که از اصل ۴۴ صورت گرفت دولت اجازه یافت تا سهام شرکتهای بزرگ نظیر خودروسازیها، فولاد، معادن، بیمه، بانک، هواپیمایی، کشتیرانی، نیروگاهها، مخابرات و نفت گاز را واگذار کند. با این مجوز تازه، واگذاریها شرکتهای دولتی سرعت گرفت هر چند کارشناسان اقتصادی میگویند در این مدت بخش عمدهای از شرکتها به سازمانها و نهادهای شبه دولتی و «خصولتی» واگذار شدهاست و سهم واگذار شده به بخش خصوصی ناچیز بودهاست.
آمار نشان میدهد که تا پایان دولت محمود احمدینژاد نزدیک به ۱۰ درصد سهام شرکتهای دولتی به شبه دولتیها واگذار شده. آمار نشان میدهد که بیشتر از ۱۴۲ هزار میلیارد تومان سهام شرکتهای دولتی در پانزده سال گذشته واگذار شد که حدود ۳۰ هزار میلیارد تومان این سهام مربوط به سهام عدالت بود.
انتقادات
عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی در دولتهای یازدهم و دوازدهم در مورد سهام عدالت عقیده دارد ۹۵ درصد از شرکتها و مجموعههای دولتی واگذار شده به بخش خصوصی در دولت احمدینژاد در نهایت به این بخش نرسیده و دوباره به دولت «بازگشته» یا به نهادهای نیمه دولتی واگذار شدهاست.
علی طیب نیا وزیر اقتصاد در دولت یازدهم نیز در مورد سهام عدالت عقیده دارد که سهام عدالت به شیوهای که اجرا شد، جز بیصاحبسازی بنگاههای اقتصادی ثمری نداشت و ۶۲ بنگاه اقتصادی بیصاحب شدند، طیب نیا در این باره پرسیده است که آیا سهامداران عدالت در حال حاضر امکان مدیریت شرکتها را دارند؟
تحقیق و تفحص از واگذاری و پرداخت سهام عدالت
علی مطهری در خرداد ۹۲ تقسیم سود سهام عدالت پیش از انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ را مصداق «بداخلاقی انتخاباتی و خرید رای» عنوان کرد. در هفتم اسفندماه ۹۲ تعدادی از نمایندگان مجلس درخواست خود مبنی بر تحقیق و تفحص از عملکرد سهام عدالت را به هیئت رئیسه مجلس تقدیم کردند.
تا آبان ۱۳۹۵ سود شرکتهای سهام عدالت ۱۷ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان بوده که ۱۳۰۰ میلیارد تومان آن پیش از انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۸ از سوی دولت محمود احمدینژاد به عنوان سود سهام عدالت بین گروههایی از مردم توزیع شد.
نحوه پرداخت سود
سبد
سهام عدالت ترکیبی از ۶۰ شرکت بورس و فرابورس است و برای هر نفر از مجموع پورتفوی سهام عدالت مبلغ یک میلیون تومان سهام اختصاص داده شدهاست؛ بنابراین سهام عدالت متعلق به شرکت خاصی نیست و مجموع سبد سهام در درصدی از ۶۰ شرکت دولتی تعریف شدهاست که سود و زیان شرکتهای مذکور بهصورت علیالسویه بین سهامداران تقسیم میشود. طبق قانون، دولت باید سهام عدالت را از ابتدای سال ۹۵ آزاد میکرد، اما امکان دارد این آزادسازی ماهها بعد از پایان مهلت قانونی طول بکشد و عملاً پرداخت سهام عدالت به انتخابات یازدهم ریاستجمهوری نزدیک خواهد شد.
در مرداد ۱۳۹۵ سید جعفر سبحانی مشاور رئیس سازمان خصوصیسازی با تأکید بر اینکه سودی که در دولت گذشته بابت سهام عدالت به عدهای از شهروندان پرداخت شده غیرقانونی بوده، میگوید به هیچ عنوان سودی بابت سهام عدالت به شهروندان پرداخت نخواهد شد، بلکه تنها در پایان سال ۱۳۹۵ بابت مقدار آزادسازی این سهام تعیین تکلیف میشود.
در اوایل آذر ۱۳۹۵ سازمان خصوصیسازی اعلام کرد که بعد از ده سال، تکلیف سهام عدالت در سال آینده روشن میشود و از پایان سال آینده سود سهام عدالت به دارندگان آن پرداخت خواهد شد. رئیس سازمان خصوصیسازی گفت که «از نظر ما طرح سهام عدالت به انتهای خود رسیدهاست و منتظریم با پایان یافتن مجامع، شرکتهای سرمایه پذیر حسابهایشان را ببندند.
او در عین حال تأکید کرده که هنوز «ابهامهای مختصری درباره شناسایی مشمولان، سبد سهام، سازو کارهای ساماندهی آن برای آزادسازی سهام عدالت وجود دارد.» برای حل این مشکل، دولت لایحه تهیه کردهاست و قرار است آن را به مجلس بفرستد و پس از آن «تکلیف سهام عدالت روشنتر میشود.»
در اواسط دی ماه سال ۹۵ سازمان بورس و اوراق بهادار میزان سود دریافتی سهام عدالت از ۶۰ شرکت حاضر در سبد سهام را ۱۹۹ هزار و ۱۵ میلیارد ریال اعلام کرد. بهعلاوه سود مصوب مجمع عمومی شرکتها در این مدت ۳۰۹ هزارو ۵۷۴ میلیارد ریال و همچنین مشارکت در افزایش سرمایه شرکتهای سرمایه پذیر سهام عدالت ۵۱ هزار و ۷۷۰ میلیارد ریال و مانده طلب سود از شرکتها ۵۸ هزار و ۷۸۸ میلیارد ریال بودهاست.
موافقت رهبر انقلاب با آزادسازی سهام عدالت
۹ اردیبهشت ۱۳۹۹ رهبر معظم انقلاب اسلامی با صدور ابلاغیهای ضمن موافقت با درخواست رییسجمهور برای آزادسازی سهام عدالت و با اشاره به نقش سهام عدالت در گسترش عدالت اجتماعی و توانمندسازی خانوادههای کم درآمد، موارد سهگانهای را به عنوان امور لازم الرعایه در این واگذاریها مورد تأکید قرار دادند و خاطرنشان کردند: دولت هر چه زودتر اقدامات مقتضی را به عمل آورد تا مردم سریعتر از منافع سهام خود بهرهمند شوند.
متن ابلاغیه رهبر معظم انقلاب به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
درپی تصمیم واگذاری درصدی از سهام اصل ۴۴ قانون اساسی در قالب سهام عدالت با هدف گسترش عدالت اجتماعی و توانمندسازی خانوارهای کم درآمد، انتظار این بود که توسط مسئولین مربوط در دولتهای مختلف با اجرای دقیق مواد ۸ گانه ابلاغی ۱۳۸۵/۴/۱۲ هرچه سریعتر مقدمات لازم برای آزادسازی سهام عدالت و واگذاری تعیین قیمت آن به بورس فراهم گردیده و آییننامههای اجرایی تهیه و به اجرا درآید. در هر صورت با توجه به شرایط فعلی اقتصادی و عزم دولت برای عمل به تکالیفی که به عهده اوست، با آزادسازی سهام عدالت با رعایت امور زیر، موافقت میشود:
دارندگان سهام عدالت مجازند در محدوده زمانی مشخص مالکیت مستقیم سهام شرکتهای سرمایهپذیر را انتخاب نمایند و به تناسب، نقش مدیریتی خود را ایفا کنند.
مقررات مورد نیاز جهت انتقال سهام به صاحبان سهام عدالت توسط شورایعالی بورس تدوین و تصویب شود. این مصوبات برای کلیه دستگاههای اجرایی لازمالاجراست.
نسبت به سهام باقیمانده در شرکتهای سرمایهگذاری استانی، شورایعالی بورس موظف است ضمن تشویق ماندگاری صاحبان سهام در شرکتهای مذکور، از طریق مبادی ذیربط هرچه زودتر زمینهی ورود آن شرکتها را در بورس فراهم نماید.
با توجه به تأخیری که در طول زمان نسبت به تحقق اهداف واگذاری این سهام پیش آمده است، و به دلیل ضرورت بهرهمندی هرچه سریعتر مردم از منافع سهام خود، لازم است دولت محترم هرچه زودتر اقدامات مقتضی در جهت تحقق موارد مذکور در بندهای سه گانه فوق را بهعمل آورد.
سیّد علی خامنهای
بسیاری از کارشناسان معتقدند، نمادهای حاضر در سبد سهام عدالت از ارزندهترین سهمهای بازار سرمایه هستند؛ با این وجود ارزش برگههای سهام عدالت در برگههای مختلف به ترتیب برابر است با ۷ میلیون و ۵۸۸ هزار تومان، ۹ میلیون و ۱۲۸ هزار تومان، ۹ میلیون و ۸۷۰ هزار تومان و ۱۸ میلیون و ۵۵۳ هزار تومان.
کد خبر: ۱۱۰۵۵۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۳۰
بر اساس مصوبه اخیر شورای عالی بورس و اوراق بهادار، سود مشمولان سهام عدالت تا پایان اسفندماه سال جاری، از طریق شرکت سپردهگذاری مرکزی و به صورت منسجم پرداخت خواهد شد.
کد خبر: ۱۱۰۵۲۵۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۲۹
معاون اقتصادی ادارهکل اقتصادی و دارایی چهارمحال و بختیاری گفت: دستورالعمل جدیدی برای ثبتنام افراد حائز شرایط برای دریافت سهام عدالت صادر نشده است و برهمین اساس امکان بهرهمندی افراد جدید از سهام عدالت وجود ندارد.
کد خبر: ۱۱۰۵۲۲۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۲۹
امروز مطالبی همچون متقاضیان بلاتکلیف مسکن ملی بخوانند، پیشنهاد یک کارشناس بورسی به سهامداران، ارزش روز پرتفوی سهام عدالت چقدر است؟، مجمع وصنعت | افزایش سرمایه چه شد؟، آمازون و فیس بوک در حال افول هستند؟، ۸۰ میلیارد دلار آرامکو برای تغییر اقتصاد عربستان!، کمنگنز سطح مقاومت خود را شکست! و ده خبر مهم بورسی | شمارش معکوس برای بازگشایی غول بورسی!؛ در سایت نبض بورس قرار گرفته است.
کد خبر: ۱۱۰۴۷۶۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۲۵
مدیرعامل شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه (سمات)، جزییات واریز سود سهام عدالت را تشریح کرد.
کد خبر: ۱۱۰۴۱۰۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۲۲
مدیرعامل شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه (سمات)، جزییات واریز سود سهام عدالت را تشریح کرد.
کد خبر: ۱۱۰۴۰۹۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۲۲
اخبار جالب توجهی این روزها از بازار سهام به گوش میرسد. این اخبار به واسطه ارتباط با سهام عدالت و همچنین صندوق پالایش یکم جنبه عمومی بیشتری نسبت به فضای کلی بورس تهران دارد. با توجه به افت شدید قیمت سهام عدالت و همچنین صندوق پالایشی یکم شاید این اخبار بتواند اثر قابل توجهی بر روند سهام این شرکتها داشته باشد.
کد خبر: ۱۱۰۳۸۹۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۲۰
سود سهام عدالت تنها به کسانی تعلق می گیرد که در تاریخ برگزاری مجامع صاحب سهم بوده باشند. حسین قربان زاد رئیس سازمان خصوصی سازی ۱۸ بهمن در مصاحبه با یکی از رسانهها گفت: مجموع سود توزیعی سال گذشته در حدود ۹۵۰۰ میلیارد تومان بوده و امسال مجموع این سود به ۳۱ هزار میلیارد تومان رسید. در نهایت فرآیند واریز سود سهام عدالت از اول اسفند ماه آغاز میشود.
کد خبر: ۱۱۰۳۶۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۱۹
شورای عالی بورس درباره آزاد سازی سهام عدالت ، تقسیم سود از طریق سپرده گذاری مرکزی، انتخاب بازرس و حسابرس یا تغییر نمایندگان شرکت های سرمایه گذاری استانی، مواردی را به تصویب رساند.
کد خبر: ۱۱۰۳۲۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۱۷
مدیرعامل شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه (سمات)، شرط پرداخت سود به سهامداران روش غیر مستقیم سهام عدالت را اعلام کرد.
کد خبر: ۱۱۰۳۲۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۱۷
سود سهام عدالت که قرار است در سال جاری به حساب سهامداران واریز شود حدود سه برابر سود سال گذشته است و مبلغ قابل توجهی است. در این مطلب سعی شده است نکات بسیار مهمی درباره سود سهام عدالت در سال جاری و نحوه دریافت آن عنوان شود.
کد خبر: ۱۱۰۳۱۷۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۱۷
مدیرعامل شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه (سمات)، شرط پرداخت سود به سهامداران روش غیر مستقیم سهام عدالت را اعلام کرد.
کد خبر: ۱۱۰۳۱۷۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۱۷
امروز مطالبی همچون ریزش نرخ دلار در بازار غیررسمی!، به عملکردم در بورس افتخار میکنم | زیر پای بورس را خالی کردند، سهامداران فولاد، شپترو، خگستر و ونوین بخوانند، سهامداران شبندر منتظر بازدهی بسیار عالی باشند؟، چرا بازدهی صندوقهای با درآمد ثابت منفی شد؟، خبر خوش برای سهامداران سهام عدالت به روش غیرمستقیم؛ در سایت نبض بورس قرار گرفته است.
کد خبر: ۱۱۰۳۱۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۱۷
شورای عالی بورس تصمیمات جدیدی را درمورد شرکتهای سرمایهگذاری سهام عدالت اتخاذ کرده است که روی سرنوشت ۳۰ میلیون مشمول سهام عدالت که روش غیرمستقیم را برای مدیریت سهام خود انتخاب کرده بودند، تاثیر گذار است.
کد خبر: ۱۱۰۳۱۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۱۷
شورای عالی بورس تصمیمات جدیدی را درمورد شرکتهای سرمایهگذاری سهام عدالت اتخاذ کرده است که روی سرنوشت ۳۰ میلیون مشمول سهام عدالت که روش غیرمستقیم را برای مدیریت سهام خود انتخاب کرده بودند، تاثیر گذار است.
کد خبر: ۱۱۰۳۱۱۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۱۷
با نزدیک شدن به پایان سال، زمزمه های پرداخت سود سهام عدالت سال ۱۳۹۹ نیز به گوش می رسد. سودی که طبق گفته مسئولان حتما تا پایان سال پرداخت خواهد شد و میزان آن نیز بین ۵۵۰ تا ۶۰۰ هزار تومان تخمین زده شده است.
کد خبر: ۱۱۰۳۰۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۱۶
با نزدیک شدن به پایان سال، زمزمه های پرداخت سود سهام عدالت سال ۱۳۹۹ نیز به گوش می رسد. سودی که طبق گفته مسئولان حتما تا پایان سال پرداخت خواهد شد و میزان آن نیز بین ۵۵۰ تا ۶۰۰ هزار تومان تخمین زده شده است.
کد خبر: ۱۱۰۲۸۴۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۱۵
کد خبر: ۱۱۰۲۷۴۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۱۴
پیمانه اقتصادی
این پیمانه تیترهایی همچون رئیس بانک مرکزی خطاب به بانکها؛ اموالتان را بفروشید، رشد دلار در صرافیهای بانکی، سبد سهام عدالت هفته را با رشد به پایان رساند، برای جاماندگان سهام عدالت تصمیمی گرفته نشد، مردم به دنبال تعمیرات لوازم خانگی هستند نه خرید و آلفابت در آستانه ورود به کلوب دو تریلیون دلاریها را در بر دارد.
کد خبر: ۱۱۰۲۷۲۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۱۴
سود سال ۹۹ سهام عدالت شرکتهای غیر بورسی حدود ۲۸۰۰ میلیارد تومان و سود شرکتهای بورسی رقمی حدود ۲۹ هزارو ۲۰۰ میلیارد تومان است. کدام سهامداران سود یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومانی میگیرند؟
کد خبر: ۱۱۰۲۳۴۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۱۲