کلیات
سینما در اصل واژ‌های است یونانی به معنای حرکت، اما در اصطلاح، سینما، هنر و فنی است که به کمک یک سری تصاویر متحرک، پیامی را به مخاطب خود که همان تماشا گر است منتقل میکند.
سینما آخرین هنر و به عبارت دیگر هفتمین هنر است. در این میان سینما تنها هنری است که نه تنها شش هنر دیگر را به خدمت گرفته بلکه به گون‌های توانسته آنها را اعتلا نیز ببخشد. همچنین سینما صنعت، فن و تکنیک را نیز به خدمت گرفته و در متن خود دارد.
تاریخچه
برادران لومیر در سال ۱۸۹۵ سینماتوگراف (اولین دوربین فیلم برداری) را اختراع کردند. هرچند نمیتوان این دو برادر فرانسوی را یگانه افرادی دانست که به پیدایش هنر سینما کمک کردند. پیدایش سینما و فن فیلمبرداری خود مرهون پیشرفت‌های بسیار زیادی هم در عرصهُ تکامل نگاتیو بود و هم تکامل دستگاه‌های اولیه عکاسی. به طوریکه نمیتوان قاطعانه از یک نفر بهعنوان مخترع سینما نام برد. دستگاه‌هایی همچون کینتوسکوپ (ساخته توماس ادیسون)، ویتاسکوپ و بایوسکوپ همگی در پیدایش دستگاه سینماتوگراف مؤثر بودهاند. برادران لومیر خود ده‌ها فیلم کوتاه ساختند که همهُ آنها صرفاً از یک نما تشکیل میشد و قطع و وصل و تدوین در آنها وجود نداشت. از جمله این فیلم‌ها میتوانیم به ورود قطار به ایستگاه که به عنوان اولین فیلم ساخته شده به دست بشر محسوب میشود، خروج قایق از لنگرگاه، غذا خوردن کودک و خروج کارگران از کارخانه اشاره کرد.
پس از لومیرها، ژرژ مهلیس باعث تکامل فن سینما شد. دیدگاه مهلیس نسبت به سینما یک دیدگاه تئاتری بود. او پرده‌های گوناگونی از نمایش را فیلمبرداری میکرد و سپس این پرده‌ها را به یکدیگر متصل میکرد. ژرژ مهلیس همچنین پدیدآورنده فن تروکاژ در سینماست.
پس از مهلیس، ادوین اس پورتر باعث تکامل بنیادین و ساختاری سینما شد. او با ساختن فیلم‌های زندگی آتشنشان آمریکایی و سرقت بزرگ قطار سینما را به عنوان پدید‌های که امروزه میشناسیم معرفی کرد.
سینمای پورتر دیگر ارتباطی به تئاتر نداشت، بلکه به هنری مستقل و جدید تبدیل شده بود. پورتر، پیشگام فن تدوین فیلم نیز میباشد. راهی که او در سینما آغاز کرد در نهایت به سینمای داستانگوی هالیوود منجر شد.
ساختار سینما
در آغاز سینما را بیشتر یک پدیده علمی صنعتی میدانستند. در سال‌های جنگ جهانی اول سینما، به عنوان یک وسیله نمایشی و سرگرمی، رونق تجاری یافت. سپس قابلیت‌های هنری آن توسط فیلم سازان اروپایی و آمریکایی کشف شد. در همین سال‌ها ریچیوتو کانودو منتقد و نظریهپرداز ایتالیایی، سینما را «هنر هفتم» معرفی کرد. زیرا به عقیده او سینما هنری ترکیبی است که در آن همه هنر‌ها حضور دارند.
سینما به معنی ثبت حرکات است و همانطور که در مباحث قبل گفتیم، پیدایش تصویر متحرک در نتیجه تکامل تکنولوژی ابزار‌های عکاسی بود. به همین سبب شیوه ضبط تصویر (فیلمبرداری) آن، عکسبرداری پشت سر هم، البته با فواصل زمانی ثابت و متوالی است. هیچ هنری به استثنای رسانه تلویزیون، نتوانسته از لحاظ محبوبیت، فراگیری و نیروی تأثیر بر عواطف و افکار مخاطب، با سینما رقابت کند. به همین دلایل و همچنین به آن علت که سینما به صنعت فن و ابزار‌های فنی اتکای زیادی دارد، آن را «هنر قرن بیستم» نامیده اند. منشأ اصطلاح سینماتوگرافی واژ‌های یونانی (کینه ما) به معنای حرکت است. سینماتوگرافی به معنای «حرکت نگاری» یا فن ضبط حرکت است. تاریخ تکامل و تحول سینما را به طور کلی می توان به سه دوره عمده (با تأکید بر فنون و تکنیک‌های سینمایی) تقسیم بندی کرد:
دوره سینمای صامت: در سال ۱۸۹۵ دوره سینمای صامت آغاز شد. این دوره به زمان سینمایی بدون صدا و ساخت فیلم سیاه و سفید مربوط می شود.
دوره سینمای ناطق: در سال ۱۹۲۷ عصر فیلم صدادار آغاز شد و عامل صدا، عملاً سینما را به صورت یک هنر سمعی-بصری درآورد.
دوره سینمای رنگی: از اواخر دههٔ ۱۹۳۰ میلادی با اختراع فیلم رنگی آغاز شد.
اهمیت سینما
هنوز سینما دوره‌های آغازین خود را طی میکرد که لنین (از جمله پایه گذاران و سردمداران نظام کمونیست شوروی) درباره سینما گفت: «سینما با ما، همه ارتش‌های دنیا بر علیه ما، سرانجام پیروز خواهیم شد.»
همین یک جمله که از زبان یک سیاستمدار نقل شده، به خوبی نشانگر اهمیت و قدرت سینماست. سینما وسیله خوبی برای تبلیغ و ارائه دیدگاه‌ها و اندیشه‌های سیاسی و اجتماعی و حتی اقتصادی است و از همین رهگذر گاه مخاطبش را به بی راهه برده و او را در چمبره تبلیغات گسترده اسیر کرده، اما با این وجود سینما به علوم مختلف از پزشکی، الکترونیک و جغرافیا گرفته تا فیزیک، شیمی و تاریخ خدمات شایانی نموده است. سینما، این وسیله سمعی و بصری جذاب، بزرگترین کارکردش در خلق رویا، خلق ماجرا، خلق شخصیت‌های دوست داشتنی، نفرت انگیز، ترحم بر انگیز و... و در نهایت ایجاد احساسات عمیق انسانی از عشق و محبت گرفته تا ترس و نفرت است.
دیگر سینما یک وسیله ساده سرگرمی ساز نیست، سینما پا را بسیار فراتر گذاشته و تجربه نشان داده، نادیده گرفتن آن امری غیر عاقلانه است، چه از سوی تماشاگران معمولی و چه از سوی سیاست گذاران اجتماعی، فرهنگی و سیاسی جوامع مختلف.
فضای سینمایی
فضای سینمایی همان فضا و حیط‌های است که در فیلم خلق میشود و به جهان عینی ربطی ندارد. فضای سینمایی را میتوان به شیوه‌های زیر از فضای واقعی جدا کرد:
۱ – فضای سینمایی، دو بعدی است و تصاویری خلق میکند که به اصطلا ح. عمق ندارند. این فضا بر درک ما از اندازهها، فواصل و روابط اشیا تاثیر میگذارد، به همین خاطر، فیلم سازان از ترکیب بندی قاب، استفاده از عدسی‌های مخصوص، حرکت دوربین‌های مختلف و تدوین استفاده میکنند، تا به نحوی این واپیچیدگی‌ها را جبران کنند و فضایی مشابه فضای واقعی و قابل قبول برای تماشاگر بسازند.
۲ – تدوین نما‌ها از زوایای مختلف میتواند فضایی تازه و یگانه خلق کند، و تجرب‌های جدید برای تماشاگر باشد.
۳- فضای واقعی و عینی، برای ما پیوسته و فاقد قطع و پارگی است. اما تدوین میتواند در فضای سینمایی ما را به عقب و جلو پرت کند. ما میتوانیم در این فضا بدون هیچ حرکتی صحن‌های را از زوایا و فاصله‌های مختلف ببینیم. چنین تدوینی پرسپکتیو فضایی را از بین میبرد، و یا دگرگون میکند.
۴ - در سینما میتوان با دکور‌های مختلف، استفاده از طراحی صحنه‌های پیچیده و، امروز با گرافیک‌های کامپیو تری فضا‌هایی عجیب و غریب خلق کرد و تماشاگر را چنان در آن جذب کرد که همه چیز برایش طبیعی و قابل قبول جلوه کند در حالی که هرگز چنین تجربه ایی در دنیای واقعی نداشته است و شاید هم هرگز نخواهد داشت.
زمان سینمایی
توالی زمانی و رویداد‌های تاریخی در فیلم به گذر زمان در دنیای واقعی ربطی ندارد. در حالی که تماشاگر در زندگی روزمره خود با سیر بی رحم ثانیهها، ساعت‌ها و روز‌ها سرو کار دارد، سینما این توانایی را دارد که به شیوه‌های زیر این سیر منطقی را به هم بزند و یا حتی توالی زمانی تاز‌های را خلق کند:
۱ – نشان دادن هم زمان رویداد‌های مختلف که در زمان‌های گوناگون اتفاق افتاده اند، به نحوی که هم زمان به نظر برسند.
۲- حذف زمان‌های غیر مهم در صحنه‌ها و سکانس ها. در این لحظه‌ها هیچ حادث‌های که به درد سینما بخورد رخ نمی دهد. مثلا در صحنه ای، ما شروع حرکت اتومبیلی را به مقصدی مشخص می بینیم و در صحنه بعد بدون این که شاهد حرکت آن اتومبیل در مسیرش باشیم آن را در مقصد میبینیم.
۳ – بر عکس آنچه در مورد ۲ گفته شد، گاهی هم، زمان واقعی بسط داده میشود. این کار در مورد نما‌های مهم و حساس انجام میشود. برای این کار نما‌هایی را که از چند زاویه و فاصله مختلف از یک رویداد واحد گرفته شده در کنار هم نشان میدهند و به این ترتیب زمان واقعی رویداد را افزایش میدهند.
۴ – بسط دادن و یا کوتاه کردن حس زمانی تماشاگر از طریق قطع سریع و حرکت دوربین.
۵ – پیش رفتن و یا عقب نشستن در زمان از طریق فلاش بک
۶- بر هم نمایی دو رویداد مختلف در دو زمان متفاوت برای خلق حس تضاد
باید در نظر داشت همه این قوانین به صورت نا خودآگاه در طول تاریخ سینما در ذهن تماشاگر جای گرفته و به نوعی سینما، تماشاگرش را برای ایجاد ارتباط با خودش، تربیت کرده و آموزش داده. در حالی که اولین تماشاگران سینما قادر به درک کوچکترین پیچیده گی زمانی و مکانی در فیلم‌ها نبودند، تماشاگر امروزی قادر به درک و قبول پیچیدهترین تمهیدات سینمایی است.
در مورد سینما در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
امیرحسین خان‌احمدی کارشناس و تحلیل‌گر کسب‌وکارهای رسانه‌ای عنوان کرد طبق محاسبات صورت گرفته، سینما های کشور تنها در اکران نوروزی به‌واسطه تعطیلات کرونایی ۴۲ میلیارد تومان ضرر کرده‌اند.
کد خبر: ۹۷۰۷۷۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۱/۱۹
کف انتظار از مقامات ارشد دولتی
انتظار می‌رود وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، هماهنگی‌های لازم را با رئیس دولت درباره اختصاص بخشی از این تسهیلات عظیم برای حفظ موجودیت فرهنگ و هنر ایران در این دوران سخت، داشته باشد و در واقع این عرصه کلیدی در این توزیع کمک‌ها دیده شود.
کد خبر: ۹۶۸۴۸۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۱/۰۸
بنابراین معمولاً فیلم‌های دارای ظرفیت فروش در ماه‌های مختلف توزیع می‌شوند اما در سالی که گذشت، عمده فیلم‌های دارای ظرفیت فروش در پنج ماه نخست سال به نمایش درآمد و دست سینما داران برای عرضه محصولات مخاطب‌پسند خالی شد که حاصلش افت محسوس تعداد بلیت‌های فروخته شده در سینما ی ایران بود.
کد خبر: ۹۶۶۲۹۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۲/۲۶
کد خبر: ۹۶۳۷۶۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۲/۱۴
محرمانه نگه داشتن لیست دریافت کنندگان این درجات هنری و تبدیل این امتیاز به رازی مگو، برای پوشش این بی‌عدالتی در اهدای درجه‌های هنری بوده و اکنون با علنی شدن اسامی صاحبان درجه‌های هنری به ویژه شماری از صاحبان آنها که مدرکی معادل دکترا دریافت کرده‌اند، بی‌شک منجر به واکنش گروهی از اهالی سینما خواهد شد که متقاضی دریافت درجه هنری خواهند بود.
کد خبر: ۹۶۲۰۶۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۲/۰۷
او در سینما بازی ماندگاری در فیلم‌های ناخدا خورشید (ناصر تقوائی، ۱۳۶۵)، سرب (مسعود کیمیائی، ۱۳۶۷)، هی جو (منوچهر عسگری نسب، ۱۳۶۷)، بانو (داریوش مهرجوئی، ۱۳۷۰)،جهان پهلوان تختی (بهروز افخمی، ۱۳۷۶) و فیلم مومیائی۳ (محمدرضا هنرمند، ۱۳۷۸) داشته است.
کد خبر: ۹۶۱۶۱۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۲/۰۶
سکانس طلایی؛
فیلم سینما یی «متروپل» به نویسندگی و کارگردانی مسعود کیمیایی محصول سال 1392 است. داستان دو جوان است که يک شب در باشگاه بيليارد در سینما متروپل سابق، با زني روبرو مي شوند و در دو راهي تصميم قرار مي گيرند تا اجازه دهند مردان غریبه او را با خود ببرند یا از زن در مقابل مردان دفاع کنند. مهناز افشار، محمدرضا فروتن، پولاد کیمیایی، تینا پاکروان، شقایق فراهانی، ساعد سهیلی، سحر دولتشاهی و یوسف مرادیان در این فیلم مقابل دوربین علیرضا زرین دست بازی کردند. بهزاد عبدی موسیقی متن این فیلم را ساخت و مصطفی خرقه‌پوش این اثر را تدوین کرد. سکانس‌هایی از این فیلم سینما یی را در تابناک تماشا می‌کنید.
کد خبر: ۹۶۱۱۶۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۲/۰۵
خانه سینما طی نامه‌ای از ریاست قوه قضائیه درخواست کرد تا امکان حضور محمد رسول اُف در جشنواره فیلم برلین فراهم شود.
کد خبر: ۹۶۰۳۰۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۳۰
ویژه‌نامه اسکار؛
مراسم اعطای جوایز نود و دومین دوره آکادمی علوم و هنرهای سینما یی موسوم به اسکار با پیشتازی انگل به پایان رسید. در این مراسم «انگل» برنده چهار جایزه اسکار بهترین فیلم، بهترین فیلم بین‌المللی، بهترین کارگردانی و بهترین فیلمنامه غیراقتباسی شد. بدین ترتیب فیلم «۱۹۱۷» که بخت اصلی بردن جایزه اسکار بهترین فیلم محسوب میشد و «مرد ایرلندی»، «روزی روزگاری در هالیوود» و «جوکر» نیز بخت‌های جدی بهترین فیلم و بهترین کارگردانی بودند، دست خالی این مراسم را ترک کردند. ۱۹۱۷ در سه بخش، روزی روزگاری هالیوود در دو بخش، جوکر در دو بخش و فورد در مقابل فراری در دو بخش اسکار دریافت کردند، اما همه این جوایز برای فیلمسازان به اندازه جوایز اصلی که به بونگ جون-هو کارگردان فیلم کره‌ای «انگل» تعلق گرفت، اهمیت نداشت. جون هو با این جایزه به عنوان صاحب نخستین فیلم غیرانگلیسی زبان که موفق به دریافت جایزه اسکار بهترین فیلم شد، قدرت‌نمایی جدی در مقابل سینما ی امریکا کرد و به عنوان نماد سینما ی کره، عملاً بخشی از تاریخ سینما شد. گزیده این مراسم را با زیرنویس فارسی در تابناک تماشا می‌کنید.
کد خبر: ۹۵۸۰۶۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۲۱
کد خبر: ۹۵۶۵۳۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۱۴
اگر این معامله بزرگ رقم بخورد و جریان کلیدی در حوزه اکران سینما ی ایران بتواند این مجموعه بزرگ از سینما را نیز در اختیار بگیرد، بی‌شک عنان جهت‌گیری‌ها و اقتصاد سینما در اختیار این جریان قرار می‌گیرد و آنها تعیین خواهند کرد، چه کسی چه فیلم را با چه مضمونی در چه زمانی بسازد و چه در نوبت اکرانی با چه کیفیتی اکران کند.
کد خبر: ۹۵۳۸۴۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۰۳
پس از استقبال گسترده مردمی، شورای عالی تهیه‌کنندگان سینما اعلام کرد؛
هر فرصتی برای با مردم بودن و در کنار آنان بودن، غنیمتی است که باید با شوق به سویش شتافت. شورای عالی تهیه کنندگان سینما ی ایران باور دارد، با هم و در کنار هم ـ اما متکثر ـ میشود ساحت معنایی سینما ی ایران را از کمبود گفتمان‌های هویت ساز و معنابخش نجات داد.
کد خبر: ۹۵۳۴۲۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۰۱
در برنامه «هفت» مطرح شد؛
برنامه سینما یی «هفت» ساعت هشت دقیقه بامداد روز جمعه آغاز شود تا مشخص شود مدیران مرتبط هنوز توان بستن یک کنداکتور را ندارند و با وجود درخواست‌های مکرر سازندگان برنامه هفت حتی روی آنتن زنده، اهمیت این برنامه برای آنها در همین حد است.
کد خبر: ۹۵۲۴۵۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۰/۲۸
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی گفت: صحبتی از ممنوع‌الکاری اهالی سینما مطرح نشده و تلاش همه بر این است کسی از قطار انقلاب اسلامی پیاده نشود.
کد خبر: ۹۵۲۳۰۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۰/۲۷
همه گروه‌ها کمک کنند، کشور در مقاطع خاص از جمله این ایام با تعادل و آرامش حفظ شود. این دقت نظر در سایه بهره برداری از ظرفیت‌های نقاد در هر سو با ظرافت و بدون رویکردهای رادیکال است که فضای عمومی یا فضای نخبگان را به التهاب نکشد.
کد خبر: ۹۵۱۸۲۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۰/۲۴
کد خبر: ۹۴۷۱۷۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۰/۰۷
رامتین خداپناهی گفت: اگر تهیه‌کننده حرفه‌ای داشته باشیم محال است شاهد رونق تولید کمدی‌های سخیف باشیم چراکه تهیه‌کننده حرفه‌ای است که به تولید جهت می‌دهد و زیربنای یک کار حرفه‌ای را می‌سازد.
کد خبر: ۹۴۳۹۳۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۲۳
در برنامه هفت مطرح شد؛
اگر از مستندساز بخواهیم جسارت داشته باشد، باید بدانیم این جسارت تاوان دارد. هرچه هست مستند حال ما را خوب می کند؛ حتی مستند‌های ضعیف؛ چرا؟ چون نسبت انسان را با یک مساله روشن می کند. باید بگوییم که جوانگرایی در مسئولیت پذیری باید وجود داشته باشد.
کد خبر: ۹۴۳۸۴۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۲۲
سکانس طلایی؛
فیلم سینما یی «پیشنهاد پنجاه میلیونی» به کارگردانی مهدی صباغ‌زاده محصول سال 1383 است. یک زوج جوان برای عبور از مرز احتیاج به پول دارند. آنها تصمیم می‌گیرند یک بازیگر سینما را بدزدند و در یک روز بارانی، آنها تصمیم خود را عملی میکنند. در خانه‌ای در شمال کشور، او را زندانی کرده و به او می‌گویند که با مادرش تماس گرفته و به او بگوید پنجاه میلیون تومان پول آماده کند. خسرو شکیبایی، ماهایا پطروسیان، شهاب حسینی، مینا احمدوند، نیکو خردمند، مهران رجبی، افسانه ناصری، محمد یعقوبی، محسن شایان‌فر و مجید مرادی در این فیلم مقابل دوربین فرهاد صبا بازی کردند. سعید شهرام موسیقی متن این فیلم را ساخت و مهدی صباغ‌زاده این اثر را تدوین کرد. سکانس‌هایی از این فیلم سینما یی را در تابناک تماشا می‌کنید.
کد خبر: ۹۴۳۰۶۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۲۱
کد خبر: ۹۴۱۷۱۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۱۳
