کلیات
سینما در اصل واژ‌های است یونانی به معنای حرکت، اما در اصطلاح، سینما، هنر و فنی است که به کمک یک سری تصاویر متحرک، پیامی را به مخاطب خود که همان تماشا گر است منتقل میکند.
سینما آخرین هنر و به عبارت دیگر هفتمین هنر است. در این میان سینما تنها هنری است که نه تنها شش هنر دیگر را به خدمت گرفته بلکه به گونهای توانسته آنها را اعتلا نیز ببخشد. همچنین سینما صنعت، فن و تکنیک را نیز به خدمت گرفته و در متن خود دارد.
تاریخچه
برادران لومیر در سال ۱۸۹۵ سینماتوگراف (اولین دوربین فیلم برداری) را اختراع کردند. هرچند نمیتوان این دو برادر فرانسوی را یگانه افرادی دانست که به پیدایش هنر سینما کمک کردند. پیدایش سینما و فن فیلمبرداری خود مرهون پیشرفت‌های بسیار زیادی هم در عرصهُ تکامل نگاتیو بود و هم تکامل دستگاه‌های اولیه عکاسی. به طوریکه نمیتوان قاطعانه از یک نفر بهعنوان مخترع سینما نام برد. دستگاه‌هایی همچون کینتوسکوپ (ساخته توماس ادیسون)، ویتاسکوپ و بایوسکوپ همگی در پیدایش دستگاه سینماتوگراف مؤثر بودهاند. برادران لومیر خود ده‌ها فیلم کوتاه ساختند که همهُ آنها صرفاً از یک نما تشکیل میشد و قطع و وصل و تدوین در آنها وجود نداشت. از جمله این فیلم‌ها میتوانیم به ورود قطار به ایستگاه که به عنوان اولین فیلم ساخته شده به دست بشر محسوب میشود، خروج قایق از لنگرگاه، غذا خوردن کودک و خروج کارگران از کارخانه اشاره کرد.
پس از لومیرها، ژرژ مهلیس باعث تکامل فن سینما شد. دیدگاه مهلیس نسبت به سینما یک دیدگاه تئاتری بود. او پرده‌های گوناگونی از نمایش را فیلمبرداری میکرد و سپس این پرده‌ها را به یکدیگر متصل میکرد. ژرژ مهلیس همچنین پدیدآورنده فن تروکاژ در سینماست.
پس از مهلیس، ادوین اس پورتر باعث تکامل بنیادین و ساختاری سینما شد. او با ساختن فیلم‌های زندگی آتشنشان آمریکایی و سرقت بزرگ قطار سینما را به عنوان پدید‌های که امروزه میشناسیم معرفی کرد.
سینمای پورتر دیگر ارتباطی به تئاتر نداشت، بلکه به هنری مستقل و جدید تبدیل شده بود. پورتر، پیشگام فن تدوین فیلم نیز میباشد. راهی که او در سینما آغاز کرد در نهایت به سینمای داستانگوی هالیوود منجر شد.
ساختار سینما
در آغاز سینما را بیشتر یک پدیده علمی صنعتی میدانستند. در سال‌های جنگ جهانی اول سینما، به عنوان یک وسیله نمایشی و سرگرمی، رونق تجاری یافت. سپس قابلیت‌های هنری آن توسط فیلم سازان اروپایی و آمریکایی کشف شد. در همین سال‌ها ریچیوتو کانودو منتقد و نظریهپرداز ایتالیایی، سینما را «هنر هفتم» معرفی کرد. زیرا به عقیده او سینما هنری ترکیبی است که در آن همه هنر‌ها حضور دارند.
سینما به معنی ثبت حرکات است و همانطور که در مباحث قبل گفتیم، پیدایش تصویر متحرک در نتیجه تکامل تکنولوژی ابزار‌های عکاسی بود. به همین سبب شیوه ضبط تصویر (فیلمبرداری) آن، عکسبرداری پشت سر هم، البته با فواصل زمانی ثابت و متوالی است. هیچ هنری به استثنای رسانه تلویزیون، نتوانسته از لحاظ محبوبیت، فراگیری و نیروی تأثیر بر عواطف و افکار مخاطب، با سینما رقابت کند. به همین دلایل و همچنین به آن علت که سینما به صنعت فن و ابزار‌های فنی اتکای زیادی دارد، آن را «هنر قرن بیستم» نامیده اند. منشأ اصطلاح سینماتوگرافی واژ‌های یونانی (کینه ما) به معنای حرکت است. سینماتوگرافی به معنای «حرکت نگاری» یا فن ضبط حرکت است. تاریخ تکامل و تحول سینما را به طور کلی می توان به سه دوره عمده (با تأکید بر فنون و تکنیک‌های سینمایی) تقسیم بندی کرد:
دوره سینمای صامت: در سال ۱۸۹۵ دوره سینمای صامت آغاز شد. این دوره به زمان سینمایی بدون صدا و ساخت فیلم سیاه و سفید مربوط می شود.
دوره سینمای ناطق: در سال ۱۹۲۷ عصر فیلم صدادار آغاز شد و عامل صدا، عملاً سینما را به صورت یک هنر سمعی-بصری درآورد.
دوره سینمای رنگی: از اواخر دههٔ ۱۹۳۰ میلادی با اختراع فیلم رنگی آغاز شد.
اهمیت سینما
هنوز سینما دوره‌های آغازین خود را طی میکرد که لنین (از جمله پایه گذاران و سردمداران نظام کمونیست شوروی) درباره سینما گفت: «سینما با ما، همه ارتش‌های دنیا بر علیه ما، سرانجام پیروز خواهیم شد.»
همین یک جمله که از زبان یک سیاستمدار نقل شده، به خوبی نشانگر اهمیت و قدرت سینماست. سینما وسیله خوبی برای تبلیغ و ارائه دیدگاه‌ها و اندیشه‌های سیاسی و اجتماعی و حتی اقتصادی است و از همین رهگذر گاه مخاطبش را به بی راهه برده و او را در چمبره تبلیغات گسترده اسیر کرده، اما با این وجود سینما به علوم مختلف از پزشکی، الکترونیک و جغرافیا گرفته تا فیزیک، شیمی و تاریخ خدمات شایانی نموده است. سینما، این وسیله سمعی و بصری جذاب، بزرگترین کارکردش در خلق رویا، خلق ماجرا، خلق شخصیت‌های دوست داشتنی، نفرت انگیز، ترحم بر انگیز و... و در نهایت ایجاد احساسات عمیق انسانی از عشق و محبت گرفته تا ترس و نفرت است.
دیگر سینما یک وسیله ساده سرگرمی ساز نیست، سینما پا را بسیار فراتر گذاشته و تجربه نشان داده، نادیده گرفتن آن امری غیر عاقلانه است، چه از سوی تماشاگران معمولی و چه از سوی سیاست گذاران اجتماعی، فرهنگی و سیاسی جوامع مختلف.
فضای سینمایی
فضای سینمایی همان فضا و حیط‌های است که در فیلم خلق میشود و به جهان عینی ربطی ندارد. فضای سینمایی را میتوان به شیوه‌های زیر از فضای واقعی جدا کرد:
۱ – فضای سینمایی، دو بعدی است و تصاویری خلق میکند که به اصطلا ح. عمق ندارند. این فضا بر درک ما از اندازهها، فواصل و روابط اشیا تاثیر میگذارد، به همین خاطر، فیلم سازان از ترکیب بندی قاب، استفاده از عدسی‌های مخصوص، حرکت دوربین‌های مختلف و تدوین استفاده میکنند، تا به نحوی این واپیچیدگی‌ها را جبران کنند و فضایی مشابه فضای واقعی و قابل قبول برای تماشاگر بسازند.
۲ – تدوین نما‌ها از زوایای مختلف میتواند فضایی تازه و یگانه خلق کند، و تجرب‌های جدید برای تماشاگر باشد.
۳- فضای واقعی و عینی، برای ما پیوسته و فاقد قطع و پارگی است. اما تدوین میتواند در فضای سینمایی ما را به عقب و جلو پرت کند. ما میتوانیم در این فضا بدون هیچ حرکتی صحن‌های را از زوایا و فاصله‌های مختلف ببینیم. چنین تدوینی پرسپکتیو فضایی را از بین میبرد، و یا دگرگون میکند.
۴ - در سینما میتوان با دکور‌های مختلف، استفاده از طراحی صحنه‌های پیچیده و، امروز با گرافیک‌های کامپیو تری فضا‌هایی عجیب و غریب خلق کرد و تماشاگر را چنان در آن جذب کرد که همه چیز برایش طبیعی و قابل قبول جلوه کند در حالی که هرگز چنین تجربه ایی در دنیای واقعی نداشته است و شاید هم هرگز نخواهد داشت.
زمان سینمایی
توالی زمانی و رویداد‌های تاریخی در فیلم به گذر زمان در دنیای واقعی ربطی ندارد. در حالی که تماشاگر در زندگی روزمره خود با سیر بی رحم ثانیهها، ساعت‌ها و روز‌ها سرو کار دارد، سینما این توانایی را دارد که به شیوه‌های زیر این سیر منطقی را به هم بزند و یا حتی توالی زمانی تاز‌های را خلق کند:
۱ – نشان دادن هم زمان رویداد‌های مختلف که در زمان‌های گوناگون اتفاق افتاده اند، به نحوی که هم زمان به نظر برسند.
۲- حذف زمان‌های غیر مهم در صحنه‌ها و سکانس ها. در این لحظه‌ها هیچ حادث‌های که به درد سینما بخورد رخ نمی دهد. مثلا در صحنه ای، ما شروع حرکت اتومبیلی را به مقصدی مشخص می بینیم و در صحنه بعد بدون این که شاهد حرکت آن اتومبیل در مسیرش باشیم آن را در مقصد میبینیم.
۳ – بر عکس آنچه در مورد ۲ گفته شد، گاهی هم، زمان واقعی بسط داده میشود. این کار در مورد نما‌های مهم و حساس انجام میشود. برای این کار نما‌هایی را که از چند زاویه و فاصله مختلف از یک رویداد واحد گرفته شده در کنار هم نشان میدهند و به این ترتیب زمان واقعی رویداد را افزایش میدهند.
۴ – بسط دادن و یا کوتاه کردن حس زمانی تماشاگر از طریق قطع سریع و حرکت دوربین.
۵ – پیش رفتن و یا عقب نشستن در زمان از طریق فلاش بک
۶- بر هم نمایی دو رویداد مختلف در دو زمان متفاوت برای خلق حس تضاد
باید در نظر داشت همه این قوانین به صورت نا خودآگاه در طول تاریخ سینما در ذهن تماشاگر جای گرفته و به نوعی سینما، تماشاگرش را برای ایجاد ارتباط با خودش، تربیت کرده و آموزش داده. در حالی که اولین تماشاگران سینما قادر به درک کوچکترین پیچیده گی زمانی و مکانی در فیلم‌ها نبودند، تماشاگر امروزی قادر به درک و قبول پیچیدهترین تمهیدات سینمایی است.
در مورد سینما در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
وضعیت امروز ما در بحث تولید فیلم دقیقا مانند وضعیتی است که بهرام بیضایی در فیلم وقتی ما همه خوابیم نشان داده است و بیضایی به خوبی حدود 10 سال پیش وضعیت امروز سینما ی ما را در حوزه تولید پیش‌بینی کرده بود و در آن فیلم نشان داده شده بود چگونه روش درست تولید یک فیلم به دلیل رفیق‌بازی، نفوذ سرمایه‌های غلط به انحراف می‌رود.
کد خبر: ۹۱۲۹۶۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۴/۳۰
پخش‌کننده‌هایی که جیب فیلمساز و دولت را توامان می‌زنند؛
جشنواره‌ها از اشخاص باسابقه در حوزه پخش، مبلغی برای نام نویسی دریافت نمی‌کنند و بدین ترتیب این دلال‌ها پول ثبت نام فیلم در جشنواره‌های متعدد را دو بار (یک بار از فیلمساز، یک بار از نهادهای سینما یی) دریافت میکنند. همین رویکرد درباره تبلیغات برای فیلم‌ها در حوزه بین‌الملل نیز صادق است و برخی پخش کننده‌ها درآمدهای کلانی از این طریق به جیب می‌زنند که فقط کسر کوچکی از آن را صرف کرده‌اند!
کد خبر: ۹۱۲۴۰۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۴/۲۷
بازیگر مجموعه ماندگار نمایش‌های تلویزیونی تئاتر ملل، با ابراز رضایت از توسعه سالن‌های نمایشی و اقبال بیشتر مخاطبان به هنر زنده، پویا و اثرگذار تئاتر طی چند سال اخیر گفت: خوشبختانه هر چند سینما ، هنرمندان و تولیدات سینما یی به ویژه در حوزه کمدی رو به عقب حرکت کرده اند؛ خوشبختانه تئاتر به مدد هنرمندان جوان، تحصیلکرده، خبره و مستعد توانسته اقبال فراوانی را نه تنها در تهران بلکه در بسیاری استان‌ها و شهرستان‌ها همراه داشته باشد.
کد خبر: ۹۱۲۳۳۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۴/۲۷
گروهی از چهره‌های جوان، متقاضی حضور در میان فیلمسازانِ فیلم اولی شدند که اغلب آنها نه تجربه عمیقی در فیلمسازی مستند و کوتاه دارند و نه به سنت گذشته سینما ی ایران، تجربه دستیاری را در سینما ی کشورمان پشت سر گذاشته‌اند و از این منظر مشخص نیست، اگر آثار آنها به مرحله تولید برسد، دورنمای سینما ی ایران برای سال آینده در چه سطحی خواهد بود و چه بسا روند ورود فیلمسازان تازه نفس که حاوی ایده‌های نو بودهاند با چالش‌های جدی مواجه شود.
کد خبر: ۹۱۲۰۳۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۴/۲۵
کد خبر: ۹۱۱۰۶۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۴/۲۱
اقدامات خوب اما ناکافی برای اقتصاد سینما؛
واقعیت آن است سینما که در دنیا جزو ارزان‌ترین و عمومی‌ترین تفریحات فرهنگی محسوب میشود، در ایران به شدت نسبت به سطح درآمد عمومی گران است و بر خلاف دیگر نقاط دنیا برای طبقه فرودست اقتصادی و بخشی از طبقه متوسط نیز سهل الوصول نیست؛ بنابراین باید به سمت ارزان کردن قیمت بلیت سینما ولو از طریق اعمال حاکمیت رفت...
کد خبر: ۹۱۰۷۵۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۴/۱۹
گزیده خبرهای «تابناک جوان» را اینجا بخوانید.
ما برای شما، در تابناک جوان هر روز گزید‌ه‌ای از آخرین اخبار و مطالب جذاب پیرامون موضوعات کسب و کار، رسانه، فرهنگ و هنر، خانواده، نشاط و سرگرمی، جامعه و ... را تولید و/یا ارائه می کنیم. «تابناک جوان» برای انتشار مطالب ارسالی شما نیز آمادگی دارد! روی تیترها کلیک کنید تا گزارش کامل گزیده خبرهای «تابناک جوان» را بخوانید.
کد خبر: ۹۱۰۰۳۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۴/۱۶
مصونیتی که صاحب دو فیلم سینمایی خرید؛
واقعیت تلخ این است که با توجه به افزایش هزینه تولید در سینما ی ایران، برخی سرمایه گذاران فیلم‌های سینما یی ترجیح میدهند این باج را پرداخت کنند و بدین ترتیب برای سرمایه‌شان مصونیت بخرند، تا اینکه هزینه رویارویی و لطمه به بازگشت سرمایه‌شان را به جان بخرند. این وضعیت تلخی است که بستر را برای چنین باج‌گیرانی فراهم میکند.
کد خبر: ۹۰۹۹۳۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۴/۱۶
گزیده خبرهای «تابناک جوان» را اینجا بخوانید.
ما برای شما، در تابناک جوان هر روز گزید‌ه‌ای از آخرین اخبار و مطالب جذاب پیرامون موضوعات کسب و کار، رسانه، فرهنگ و هنر، خانواده، نشاط و سرگرمی، جامعه و ... را تولید و/یا ارائه می کنیم. «تابناک جوان» برای انتشار مطالب ارسالی شما نیز آمادگی دارد! روی تیترها کلیک کنید تا گزارش کامل گزیده خبرهای «تابناک جوان» را بخوانید.
کد خبر: ۹۰۹۸۱۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۴/۱۵
بودجه فرهنگی را به جای دستگاه‌ها به مردم بدهید؛
پیشنهادِ پیش روی تغییر جهت حمایت از تولیدکننده محصول فرهنگی به حمایت از مصرف کننده محصول فرهنگی بود. در این طرح، بودجه کلان فرهنگی میان مصرف کننده در قالب یارانه صرفاً قابل مصرف برای خرید فرهنگی توزیع و سپس به مصرف کنندگان گفته میشود از میان آثار باکیفیت و دارای اهداف والای فرهنگی، می‌توانند شماری از آثار را با استفاده از سرانه یارانه شان تماشا کنند.
کد خبر: ۹۰۹۳۳۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۴/۱۲
درباره ازدواج‌های جنجالی سلبریتی‌ها و موضع‌گیری‌های عمومی؛
برخی اعتقاد دارند که این جابجایی معنادار حریم خصوصی و عمومی اشخاص مشهور، جزو تبعات اجتناب ناپذیر شهرت در کنار مزایای مادی و معنوی است که یک چهره مشهور از آن بهره مند میشود. با این نگاه چهره مشهور محکوم است که حریم خصوصی‌اش بستر موضع گیری و مداخله عمومی باشد و فراتر از نظرگاه عمومی مورد توجه قرار گیرد.
کد خبر: ۹۰۹۱۰۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۴/۱۱
ما یعنی من و خانم آدینه سال‌هاست که با توافق جدا از هم زندگی می‌کنیم، زیرا بدلیل عدم تفاهم فکری که با هم داشتیم نمی‌شد زیر یک سقف ماند، و همچنین هیچ رابطه عاطفی هم بین ما نبود که بشود اسمش را ارتباط زناشویی گذاشت، اما به دلایل شخصی و همچنین محدودیت‌هایی که شغلمان برایمان ایجاد میکند ترجیح دادیم به این جدایی رسمیت نبخشیم. از آنجایی که خانم آدینه به ویترین و ظواهر علاقه دارند با منتشر کردن عکس‌هایی دو نفره که مربوط به گذشته بود و همچنین درست کردن صفحه‌ای به نام من در فضای مجازی و منتشر کردن اخباری از طرف من خواستند از زندگی ما اسطوره‌ای بسازند و زندگی عاشقانه‌ای را نمایش دهند.
کد خبر: ۹۰۸۶۶۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۴/۰۹
گزیده خبرهای «تابناک جوان» را اینجا بخوانید.
ما برای شما، در تابناک جوان هر روز گزید‌ه‌ای از آخرین اخبار و مطالب جذاب پیرامون موضوعات کسب و کار، رسانه، فرهنگ و هنر، خانواده، نشاط و سرگرمی، جامعه و ... را تولید و/یا ارائه می کنیم. «تابناک جوان» برای انتشار مطالب ارسالی شما نیز آمادگی دارد! روی تیترها کلیک کنید تا گزارش کامل گزیده خبرهای «تابناک جوان» را بخوانید.
کد خبر: ۹۰۸۲۴۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۴/۰۷
آنچه غیرقابل چشم پوشی است، نوع جذب اشخاص برای برنامه‌های تلویزیونی است، به گونهای که گاهی تلویزیون و برنامه‌سازانش برای جذب یک چهره نرمال، دست‌انداز‌های فراوانی دارند و گاهی به سادگی یک شخصی که از ابتدا رفتار نرمالی ندارد را به صحنه می‌برند، کما اینکه افشانی عمده برنامه‌های ابتدایی‌اش نیز به صورت زنده از تلویزیون پخش میشد! از سوی دیگر هیچ فیلتر درونی در فضای هنری وجود ندارد...
کد خبر: ۹۰۸۲۱۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۴/۰۶
نبض خبر؛
اخیراً ویدیوی گفت‌وگویی قدیمی از امیر جعفری بازیگر تئاتر و سینما که اطراف آن نشانه‌های قدیمی بودن وجود داشته، تعمداً برش خورده و بخش‌هایی از آن به شکل تحریف شده‌ای منتشر شده است. این تحریف نخستین بار در زمان انتشار این مصاحبه همزمان با انتخابات ریاست جمهوری سال 96 رخ داد که همان زمان نیز امیر جعفری نسبت به این تقطیع و تحریف واکنش نشان داد. بخشی از این پاسخ امیر جعفری در همان سال 96 به این تحریف را در تابناک می‌بینید و می‌شنوید.
کد خبر: ۹۰۸۱۷۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۴/۰۶
این مراسم روز شنبه یک تیرماه از ساعت ۱۹ با حضور سینما گران و هنرمندان و اهالی رسانه در فضای باز ساختمان شماره ۲ خانه سینما واقع در تقاطع وصال طالقانی برگزار می شود در این مراسم فیلمی به یاد عباس کیارستمی نمایش داده خواهد شد.
کد خبر: ۹۰۶۷۷۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۳/۳۰
نبض خبر؛
با حضور جمعی از هنرمندان و علاقه‌مندان به جمشید مشایخی، آئین نکوداشت این هنرمند تازه درگذشته سینما ، تلویزیون و تئاتر در فرهنگستان هنر برگزار شد. در این مراسم نادر مشایخی برای اولین‌بار دو قطعه موسیقی با عنوان «افسوس همه عمر دیر رسیدیم» با همراهی نوازنده‌های ارکستر ملی اجرا کرد.
کد خبر: ۹۰۶۴۱۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۳/۲۸
در ابتدای مراسم محمدرضا منصوری رئیس انجمن مدیران تولید سینما ی ایران با اشاره به کمبود منابع تولید در سینما ی ایران گفت: باید این منابع محدود را به أرستی برنامه‌ریزی کرد و این کار با کمک مدیران تولید اتفاق میفتد.
کد خبر: ۹۰۶۰۳۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۳/۲۷
بحران عدم قطعیت در سینمای ایران؛
به دلیل اینکه اساساً اتفاق خاصی رخ نمی‌دهد، فضایی برای نقد وجود ندارد، چون وقتی کاری انجام نمی‌شود، جایی برای نقد نمی‌ماند و انشای نانوشته غلط ندارد! مهم‌ترین امور سینما ی ایران در ماه‌های اخیر صرفاً برگزاری جلسه و تنظیم دستورالعمل، آیین‌نامه و روش کار بوده، اما واقعا اهالی سینما را تا چه مدت با کاغذبازی میتوان سرگرم نگه داشت؟
کد خبر: ۹۰۵۹۷۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۳/۲۷
اجرای فرمول اقتصادی زمین‌های کشاورزی در سینمای ایران؛
با افزایش چشمگیر هزینه تولید در سینما ی ایران، برخی تهیه کنندگان به روش‌های عجیب و نامتعارفی برای تولید آثار تازه‌شان روی آورده‌اند و بخشی از فروش فیلم را در زمان تولید از دفاتر پخش دریافت میکنند؛ رویکردی که چرخه سوددهی در سینما ی ایران را بیش از پیش محدود خواهد ساخت و شمار بیشتری از فیلم‌هایی که حتی در ظاهر امر به سوددهی رسیده‌اند را در عمل زیان‌ده خواهد نمود.
کد خبر: ۹۰۵۸۶۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۳/۲۶
