کلیات
مسعود کیمیایی متولد ۷ مرداد ۱۳۲۰ در خیابان ری تهران است. او فیلم‌ساز، رمان‌نویس و شاعر ایرانی است.
کیمیایی از چهره‌های برجسته سینمای ایران به‌شمار می‌رود و از چهره‌های اصلی موج‌نوی سینمای ایران است. وی را کارگردانی مؤلف و مؤثر دانسته‌اند که در شکل‌گیری بدنه اصلی سینما در ایران نقشی محوری داشته‌است. کیمیایی همچنین معروف به استاد قهرمان سازی در سینمای ایران است.
فعالیت هنری
او با ساخت فیلم قیصر در سال ۱۳۴۸ دو قطب هنری و تجاری سینما را به هم پیوند داد و همراه هنرمندانی، چون ناصر تقوایی، بهرام بیضایی، هژیر داریوش، فریدون گله، داریوش مهرجویی و علی حاتمی و چند فیلم‌ساز دیگر از آغازگران دوره‌ای بود که موج نو در سینمای ایران شناخته شد. اغلب آثار کیمیایی در ژانر اجتماعی-سیاسی است. او علاوه بر فعالیت‌های سینمایی، نوشتن رمان و شعر را نیز تجربه کرده‌است.
تولید آثار سینمایی
کارگردانی که با برادران اخوان کار فیلمسازی‌اش را شروع کرد و با استودیو‌های آریانا فیلم (برای فیلم قیصر) و سازمان سینمایی پیام برای فیلم رضا موتوری) کارش را ادامه داد. ۳ فیلم «بلوچ»، «خاک» و «گوزن‌ها» را برای مهدی میثاقیه، تهیه‌کننده ایرانی، ساخت و فیلم روشنفکرانه‌اش «غزل» را هم برای تل فیلم ساخت و «داش آکل» را برای برادران رشیدیان. در آخر ه. «سفر سنگ» را جلوی دوربین ببرد!
جوایز
کیمیایی در سال ۱۹۹۱ برای فیلم دندان مار نامزد جایزه خرس طلایی جشنواره فیلم برلین شد و جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره فیلم برلین نیز به او رسید. همچنین در سال ۱۳۸۹ برای فیلم جرم سیمرغ بلورین بهترین فیلم را از جشنواره فیلم فجر گرفت.
برخی آثار
از فیلم‌های مهم کیمیایی می‌توان به قیصر، بلوچ، داش آکل، خاک، گوزن‌ها، خط قرمز، دندان مار، سرب و جرم اشاره کرد. در یک نظرسنجی که برای گزینش بهترین فیلم سینمای پیش از انقلاب ۱۳۵۷ ایران با رأی ۲۷ تن منتقد و نویسنده اجرا شد، گوزن‌ها با ۲۰ رأی بهترین فیلم سینمای پیش از انقلاب ایران شناخته شد.
واکنش به اعتراضات منتسب به سقوط هواپیما
در پی اصابت اشتباه موشک پدافند هوایی نیروهای مسلح کشور به هواپیمای اوکراینی و سقوط این هواپیما و پس از بر عهده گرفتن مسئولیت این رخداد توسط ستاد کل نیروهای مسلح، اعتراضاتی در ایران شکل گرفت که مسعود کیمیایی در راستای همصدایی با این اعتراضات از حضور در سی و هشتمین دوره جشنواره فیلم فجر انصراف داد.