بنزین و گازوئیل ۴۵۰۰ تومانی در عراق وسوسه‌ای برای قاچاقچیان/ محموله‌های صادراتی به اربیل، بوی گازوئیل می‌دهد/ فعلا بنزین ۶ هزار تومانی منتفی است/ عدم تحقق درآمد ۱۴۰ هزار میلیارد تومانی از صادرات نفت

سیدحمید حسینی دبیر اتاق مشترک ایران و عراق طی مصاحبه‌ای به خبرنگار تابناک اقتصادی گفت: یکی از دوستان ما از اربیل با من تماس گرفت و گفت، چرا هر محموله‌ای که از ایران به اربیل می‌آید بوی گازوئیل می‌دهد؟ وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود گفت: معمولاً وقتی که کامیون‌ها با بار صادراتی از گمرک رد می‌شوند، سوخت توسط کولبرها، موتورسیکلت ها، کامیون‌های شخصی و ... به این کامیون‌ها رسانده می‌شود و آن‌ها سوخت را بر روی بار صادراتی خود قرار می‌دهند و به عراق قاچاق می‌کنند.

 

به گزارش «تابناک اقتصادی»، دو روز پیش بود که روابط عمومی منطقه یکم سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با انتشار اطلاعیه‌ای اعلام کرد: طی عملیات رصد و کنترل تردد‌های شناوری در خلیج فارس به منظور کشف و مقابله با قاچاق سازمان‌یافته، در روز یکشنبه ۲۳ / ۴ / ۹۸ گشت‌های شناوری منطقه یکم دریایی سپاه در خلیج فارس و تنگه هرمز پس از اطمینان از "حمل قاچاق سوخت" توسط یکی از کشتی‌های خارجی در اقدامی غافلگیرکننده، این کشتی را که حامل یک میلیون لیتر سوخت قاچاق بود پس از هماهنگی و حکم مراجع قضائی، در جنوب جزیره لارک توقیف کردند.

این خبر نشان از آن داشت که قاچاق سوخت از ایران به کشور‌های همسایه به دلیل ارزان بودن قیمت آن همچنان ادامه دارد. موضوعی که سیدحمید حسینی دبیر اتاق مشترک ایران و عراق و کارشناس حوزه نفت طی مصاحبه‌ای با خبرنگار تابناک اقتصادی به آن اشاره نمود و گفت: یکی از دوستان ما از اربیل با من تماس گرفت و گفت، چرا هر محموله‌ای که از ایران به اربیل می‌آید بوی گازوئیل می‌دهد؟ من فکر کردم دارد شوخی می‌کند، اما برخی کامیون‌هایی که بار صادراتی می‌برند، کنار آن قاچاق سوخت انجام می‌دهند.

 

چرا سوخت از ایران به کشور‌های اطراف قاچاق می‌شود؟

سیدحمید حسینی در گفت‌وگو با خبرنگار تابناک اقتصادی در پاسخ به این پرسش گفت: حدود یک سال و نیم پیش قیمت بنزین در ایران با دلار ۳۷۰۰ تومانی، حدود ۳۰ سنت بود. هم اکنون قیمت بنزین با افزایش قیمت دلار به حدود ۱۰ سنت کاهش یافته است. این قیمت بنزین در ایران قابل مقایسه با قیمت بنزین در کشور‌های همسایه که بعضاً یک دلار و ۶۰ سنت است، نیست و فاصله بسیاری دارد و برای قاچاق سوخت وسوسه انگیز است؛ برای نمونه در عراق اولاً تفاوتی بین قیمت بنزین و گازوئیل وجود ندارد و ثانیاً حداقل قیمت آن‌ها ۴۵۰۰ تومان است و این رقم در مناطق کردنشین و دورافتاده‌تر عراق بالاتر نیز هست. بیشتر قاچاق سوخت نیز مربوط به قاچاق گازوئیل است، چرا که قیمت گازوئیل در کشور ما به مراتب پایین‌تر از قیمت بنزین است و قاچاق آن، سود بیشتری را نصیب قاچاقچی خواهد کرد.

 

این فاصله بسیار قیمت سوخت در ایران با کشور‌های همسایه باعث شده که تمام اقداماتی که برای قاچاق سوخت در حال انجام است بی نتیجه بماند یا اقداماتی که صورت گرفته است تأثیر آنچنانی نداشته باشد و امروزه قاچاقچیان از هر روشی برای قاچاق سوخت استفاده می‌کنند؛ از قاچاق با لنج و لوله کشی گرفته تا قاچاق با موتور و مسافر.

سوخت با چه روشی به مناطق کردنشین عراق قاچاق می‌شود؟

دبیر اتاق مشترک ایران و عراق در مورد شیوه قاچاق سوخت به عراق گفت: معمولاً وقتی که کامیون‌ها با بار صادراتی از گمرک رد می‌شوند، سوخت توسط کولبرها، موتورسیکلت ها، کامیون‌های شخصی و ... به این کامیون‌ها رسانده می‌شود و آن‌ها سوخت را بر بار صادراتی خود قرار می‌دهند و به عراق قاچاق می‌کنند. همان گونه که گفتم بیشتر این قاچاق سوخت از ایران به مناطق کردنشین عراق هم صورت می‌گیرد.

حجم تقریبی قاچاق سوخت به کردستان عراق چقدر است و پول آن چگونه باز می‌گردد؟

دبیر اتاق مشترک ایران و عراق در مورد حجم تقریبی قاچاق سوخت از ایران به کردستان عراق گفت: کردستان عراق ظرفیت ماهانه ۱۳۰ هزار تا ۱۴۰ هزار تن سوخت را دارد که از ایران وارد کند. این میزان سوخت در حال تامین است و اینکه چگونه تامین می‌شود را من نمی‌دانم. هر وقت بتوانیم این میزان سوخت مورد نیاز را به کردستان عراق بفروشیم این کار را می‌کنیم و هر وقت نتوانیم به هر حال به گونه‌ای تامین می‌شود.

حسینی در مورد اینکه آیا از کردستان عراق هم کالایی به ایران قاچاق می‌شود، گفت: قاعدتاً سالی دو الی سه میلیارد دلار کالا به صورت کولبری از کردستان وارد ایران می‌شود. وی افزود: ما ارزی که به کولبر اختصاص نمی‌دهیم؛ پس طبیعتاً باید قاچاقی صورت گرفته باشد و ارزی در سمت عراق موجود باشد که این کالا‌ها به صورت کولبری وارد شود.

 

دولت با افزایش قیمت سوخت، با یک تیر دو نشان بزند!

این کارشناس حوزه نفت به خبرنگار تابناک اقتصادی گفت: نگاه من به این مسأله قاچاق سوخت دو وجهی است و تنها خود قاچاق سوخت مقصود نیست. دولت در بودجه ۹۸ پیش بینی کرده بود که حدود ۳۵ میلیارد دلار درآمد حاصل از صادرات نفت داشته باشد و با تبدیل این درآمد دلاری با نرخ ۴۲۰۰ تومانی آن را در بودجه قرار دهد؛ اما واقعیت این است که تحقق ۱۴۰ هزار میلیارد تومان درآمد پیش بینی شده از طریق صادرات نفت قطعاً در سال جاری تحقق نخواهد یافت و دولت باید فکری به حال کسری بودجه خود از این طریق کند. دولت می‌تواند برای جبران این کسری بودجه فشار‌ها را برای دریافت مالیات افزایش دهد، هزینه‌ها را کاهش دهد و یا بودجه پروژه‌های عمرانی را قطع کند. دولت هم اکنون این راهکار‌ها را برای جبران کسری بودجه خود در نظر گرفته است.

 

دکتر حسینی ادامه داد: سال گذشته دولت تنها توانست ۱۰۵ هزار میلیارد تومان مالیات بگیرد و این رقم در سال جاری به ۱۳۵ هزار میلیارد تومان افزایش یافته است. به تازگی نیز دولت اعلام کرده که قرار است ۵۰ هزار میلیارد تومان دیگر هم مالیات بگیرد، اما باید گفت: راهکار افزایش مالیات از طریق فشار بر بنگاه‌های موجود امکان پذیر نیست چرا که حیات و ممات بنگاه‌های موجود به رونق اقتصادی کشور گره خورده است و در حال حاضر اوضاع اقتصادی کشور نیز خوب نیست. اگر قرار باشد، این افزایش مالیات از محل تعریف پایه‌های مالیاتی جدید مثل اخذ مالیات از سود سکه، ارز، مسکن و ... باشد نیز باید گفت که این موضوع باعث ایجاد نارضایتی‌های گسترده‌ای در سطح جامعه خواهد شد و هم شناسایی این افراد سخت است. این گونه نیست که به راحتی بتوان این افراد را شناسایی کرد و مالیات گرفت و راهی که تاکنون متداول نبوده است، یک ساله متداول کرده و مالیات گرفت.  

یک راه پیشنهادی برای جبران کسری بودجه دولت این است که قیمت حامل‌های انرژی به خصوص آن‌هایی که به شدت زمینه قاچاق به کشور‌های اطراف دارند، افزایش دهد. این راهکار از یک سو می‌تواند کسری بودجه را جبران کند و از سوی دیگر می‌تواند جلوی قاچاق سوخت را بگیرد.

این کارشناس حوزه نفت در پاسخ به این پرسش خبرنگار تابناک اقتصادی که آیا مقصود شما از افزایش قیمت بنزین و گازوئیل آزادسازی قیمت آن‌هاست گفت: نه! ما نمی‌توانیم که هم اکنون قیمت بنزین یا گازوئیل را مثلاً به ۶ هزار تومان افزایش داده و به سطح قیمت این دو سوخت در منطقه برسانیم، اما حداقل می‌توانیم حرکتی را انجام دهیم و این شکاف قیمتی ایجاد شده را کم کنیم. همان گونه که گفتم قیمت بنزین در سال گذشته ۳۰ سنت بوده و با افزایش قیمت دلار هم اکنون به ۱۰ سنت کاهش یافته، حداقل این است که این قیمت را به ۲۰ سنت افزایش دهیم.

 

گفت‌وگو از: محمدرضا مقامی فرد