ظریف: دولت ترامپ هرگز در برجام نبوده است
وزیر امور خارجه کشورمان با بیان اینکه دولت ترامپ هرگز در برجام نبوده است، گفت: صرف حضور آمریکا در توافق هسته‌ای کافی نیست و این کشور باید عضو فعال و دارای حسن نیت در این توافق باشد.
به گزارش ایسنا، متن کامل گفت‌وگوی ظریف با المانیتور به این شرح است:
سوال: ما کمتر از سه هفته تا ضرب الاجل 12 مه که رئیس جمهور ترامپ گفته است از برجام خارج می‌شود، فرصت داریم. اگر آمریکا از این توافق کناره‌گیری کند، ایران نیز همین کار را خواهد کرد؟
ظریف: دولت ترامپ، هرگز در برجام نبوده است. آن‌ها در طول 15 ماه گذشته اطمینان یافتند که ایران از منافع اقتصادی برجام بهره‌ای نمی‌برد، بنابراین آنچه در طول این سه هفته انجام دهند، تفاوت چندانی با گذشته نخواهد داشت. تاثیر اقتصادی بر ایران بویژه به دلیل سیاست‌هایی که آن‌ها در این 15 ماه دنبال کرده‌اند، کاهش یافته است؛ بنابراین این شرایط دلیل کافی برای اینکه ما براساس منافع ملی‌مان تصمیم بگیریم را می‌دهد. چه در توافق بمانیم، چه خارج شویم.
اگر ما تصمیم به کنار گذاشتن توافق بگیریم، از منظر جامعه بین الملل کاملا مطابق با برجام خواهد بود. چنین اتفاقی منجر به انزوای آمریکا به عنوان یک شریک غیر قابل اعتماد و غیر قابل پیش‌بینی خواهد شد. جامعه بین‌الملل خواهد فهمید که ایران نمی‌تواند به طور یک جانبه و بدون حضور دیگر توافق را اجرا کند؛ بنابراین من بر این باورم که این مساله حتی می‌تواند تاثیرات اقتصادی منفی برای ایران را کاهش دهد.
به طور همزمان به دلیل آنچه ما توانسته‌ایم در چارچوب برجام در زمینه تحقیق و توسعه انجام دهیم، قادر خواهیم بود برنامه هسته‌ای‌مان را به نحوی بسیار پیشرفته‌تر و کماکان برای اهداف صلح‌آمیز از سر بگیریم؛ بنابراین این یکی از گزینه‌های پیش روی ایران است که جدی‌ترین آن نیز به شمار می‌آید.
سوال: آنگلا مرکل صدراعظم آلمان و رئیس جمهور مکرون در روز‌های آینده به واشنگتن سفر می‌کنند تا با رئیس جمهور ترامپ درباره افزایش فشار بر تهران در خصوص سیاست‌های منطقه‌ای و برنامه موشکی‌اش در ازاء ماندن واشنگتن در توافق، رایزنی کنند. دیدگاه شما نسبت به این تلاش‌ها چیست؟
ظریف: از نظر من این یک سیاست اشتباه است. آن‌ها باید از فرصت دیدار با رئیس جمهور ترامپ برای ترغیب وی به پایبندی به تعهدات آمریکا ذیل برجام استفاده کنند، به جای اینکه تلاش کنند کاری خوشایند او انجام دهند، زیرا تلاش برای آرام کردن وی سبب خواهد شد تا او گام‌های بیشتری در مسیر غلط بردارد. من فکر می‌کنم که اگر آن‌ها به منافع خود و منافع اروپا فکر می‌کردند، باید از این فرصت برای ترغیب ترامپ و اجرای تعهدات آمریکا با حسن نیت استفاده می‌کردند.
سوال: اگر این تلاش‌ها برای متقاعد کردن ترامپ به موفقیت بینجامد، پاسخ ایران چه خواهد بود؟
ظریف: ما بر مبنای منافع خود تصمیم می‌گیریم. بر این اساس که ایران می‌تواند از منافع اقتصادی بهره ببرد و آیا آمریکا آماده است تا دست از کار‌های خود در این 15 ماه برای دائمی کردن فضای عدم قطعیت و جلوگیری از تعامل شرکای اقتصادی با ایران بردارد. این سیاستی است که باید متوقف شود و ما بر این باوریم که رئیس جمهور مکرون و آنگلا مرکل باید رئیس جمهور ترامپ را متقاعد کنند که سیاست وی سبب شده تا توافق پایدار نباشد و باید متوقف شود.
صرف حضور آمریکا در این توافق کافی نیست. آمریکا باید یک عضو فعال و با حسن نیت در این توافق باشد. چیزی که تاکنون نبوده. دست کم از زمانی که رئیس جمهور ترامپ وارد کاخ سفید شده است.
سوال: اعتراض‌ها در ایران بیشتر شده است. اعتراضات زیادی علیه شرایط سخت اقتصادی و حاصل نشدن انتظارات از توافق هسته‌ای انجام شده است. دولت روحانی نیز گفته است که تمایل برای آزادی سیاسی بیشتر نیز یک عامل است. آیا دولت شما این اعتراضات را جدی می‌گیرد؟ آیا شما خواسته‌های این معترضان را مشروع می‌دانید؟
ظریف: به طور قطع مردم نگرانی‌های مشروع و مطالبات مشروع دارند. آن‌ها حق دارند که بدون خشونت و بدون زیر پا گذاشتن قانون این مطالباتشان را مطرح کنند و سیاست دولت نیز پافشاری روی حقوق مردم برای بیان دیدگاه‌هایشان بوده است. این همان چیزی است که ایران را از دیگر کشور‌های منطقه متفاوت می‌کند. ما یک مشارکت فعال داریم. ما مردم فعالی داریم که اغلب از طریق صندوق‌های رای‌گیری دیدگاه‌هایشان را بیان می‌کنند، اما زمانی که نیاز آن را احساس کنند، از طریق بیان علنی همچون اعتراضات تا زمانی که مسالمت آمیز باشد، دیدگاهشان را اعلام می‌کنند.
از طرفی دیگر شاخصه‌های اقتصادی در ایران بسیار خوب است. 8 درصد رشد اقتصادی در مقایسه با کشور‌های همسایه که منفی 7 درصد است، 7 یا 8 درصد تورم از 45 درصد؛ بنابراین این‌ها دستاورد‌های مهمی هستند. ایجاد اشتغال نیز مهم است. منظور من این است که دولت قادر بوده در طول سه یا چهار سال گذشته بین 700 هزار تا یک میلیون شغل ایجاد کند، هر چند شما درست اشاره کردید که انتظارات مردم متفاوت بوده است. مردم انتظار داشتند که جامعه بین‌الملل به تعهدات خود در برجام عمل کند که این به معنی سرمایه‌گذاری خارجی بیشتر و حتی به معنی مشاغل بیشتر بود.
اما مردم انتظارات بیشتری دارند و برای ما مهم است که آینده قابل پیش بینی برای مردم خود بسازیم. یک آینده قابل پیش‌بینی لزوما شامل سرمایه گذاری بین المللی بزرگ‌تر نمی‌شود. ایران منابع داخلی فراوانی دارد. مهم است که اطمینان یابیم این منابع در داخل کشور سرمایه‌گذاری می‌شود و این مساله تنها از طریق حذف عناصر عدم قطعیت حاصل خواهد شد.
سوال: بحث و رایزنی‌ها درباره ایجاد یک نیروی نظامی عربی در سوریه وجود دارد که می‌تواند جایگزین نیرو‌های آمریکایی شود. سعودی‌ها نشان داده‌اند که آماده پیوستن به آن هستند. نظر شما درباره این چیست؟
ظریف: از نظر من آنچه در سوریه ضروری است، این است که دست از این راهبرد‌های نظامی و تفکرات نظامی برداریم و در مسیر راه حل سیاسی قدم بردرایم. من فکر می‌کنم که افراد هرگز از این توهم که می‌توانند دولت کنونی در سوریه را از طریق راه‌های نظامی جایگزین کنند، دست برنداشته‌اند و من فکر می‌کنم که این ادامه همان توهم است. هر چقدر آن‌ها روی این تفکر پافشاری می‌کنند، با شکست‌ها و ناکامی‌های بیشتری در سوریه مواجه می‌شوند.
آن‌ها می‌توانستند 5 سال پیش پیشنهاد ما را بپذیرند. زمانی که دولت سوریه تنها بر 35 درصد از خاک خود کنترل داشت آن‌ها می‌توانستند بپذیرند که دست از توهم پیروزی نظامی برداند و بر سر میز مذاکره بنشینند تا به یک راه حل سیاسی براساس طرح چهار ماده‌ای دست یابند که ما تقریبا 5 سال پیش پیشنهادش را داده بودیم. اما آن‌ها تصمیم گرفتند که به آرزوی یک پیروزی نظامی ادامه دهند و اکنون دولت بر هفتاد درصد از خاک خود تسلط دارد.
ما کماکان بر این باوریم که راه حل سیاسی مشابه بهترین نتیجه خواهد بود؛ بنابراین دیگران باید فکر کردن درباره راهبرد نظامی را متوقف کنند و بیاندیشند که راهبرد سیاسی برای پایان دادن به این خونریزی و کابوس کنونی در سوریه چه چیزی است. آن‌ها باید واقعیات را بپذیرند و برای یک دولت واحد ملی تلاش کنند.
به گزارش ایسنا، متن کامل گفت‌وگوی ظریف با المانیتور به این شرح است:
سوال: ما کمتر از سه هفته تا ضرب الاجل 12 مه که رئیس جمهور ترامپ گفته است از برجام خارج می‌شود، فرصت داریم. اگر آمریکا از این توافق کناره‌گیری کند، ایران نیز همین کار را خواهد کرد؟
ظریف: دولت ترامپ، هرگز در برجام نبوده است. آن‌ها در طول 15 ماه گذشته اطمینان یافتند که ایران از منافع اقتصادی برجام بهره‌ای نمی‌برد، بنابراین آنچه در طول این سه هفته انجام دهند، تفاوت چندانی با گذشته نخواهد داشت. تاثیر اقتصادی بر ایران بویژه به دلیل سیاست‌هایی که آن‌ها در این 15 ماه دنبال کرده‌اند، کاهش یافته است؛ بنابراین این شرایط دلیل کافی برای اینکه ما براساس منافع ملی‌مان تصمیم بگیریم را می‌دهد. چه در توافق بمانیم، چه خارج شویم.
اگر ما تصمیم به کنار گذاشتن توافق بگیریم، از منظر جامعه بین الملل کاملا مطابق با برجام خواهد بود. چنین اتفاقی منجر به انزوای آمریکا به عنوان یک شریک غیر قابل اعتماد و غیر قابل پیش‌بینی خواهد شد. جامعه بین‌الملل خواهد فهمید که ایران نمی‌تواند به طور یک جانبه و بدون حضور دیگر توافق را اجرا کند؛ بنابراین من بر این باورم که این مساله حتی می‌تواند تاثیرات اقتصادی منفی برای ایران را کاهش دهد.
به طور همزمان به دلیل آنچه ما توانسته‌ایم در چارچوب برجام در زمینه تحقیق و توسعه انجام دهیم، قادر خواهیم بود برنامه هسته‌ای‌مان را به نحوی بسیار پیشرفته‌تر و کماکان برای اهداف صلح‌آمیز از سر بگیریم؛ بنابراین این یکی از گزینه‌های پیش روی ایران است که جدی‌ترین آن نیز به شمار می‌آید.
سوال: آنگلا مرکل صدراعظم آلمان و رئیس جمهور مکرون در روز‌های آینده به واشنگتن سفر می‌کنند تا با رئیس جمهور ترامپ درباره افزایش فشار بر تهران در خصوص سیاست‌های منطقه‌ای و برنامه موشکی‌اش در ازاء ماندن واشنگتن در توافق، رایزنی کنند. دیدگاه شما نسبت به این تلاش‌ها چیست؟
ظریف: از نظر من این یک سیاست اشتباه است. آن‌ها باید از فرصت دیدار با رئیس جمهور ترامپ برای ترغیب وی به پایبندی به تعهدات آمریکا ذیل برجام استفاده کنند، به جای اینکه تلاش کنند کاری خوشایند او انجام دهند، زیرا تلاش برای آرام کردن وی سبب خواهد شد تا او گام‌های بیشتری در مسیر غلط بردارد. من فکر می‌کنم که اگر آن‌ها به منافع خود و منافع اروپا فکر می‌کردند، باید از این فرصت برای ترغیب ترامپ و اجرای تعهدات آمریکا با حسن نیت استفاده می‌کردند.
سوال: اگر این تلاش‌ها برای متقاعد کردن ترامپ به موفقیت بینجامد، پاسخ ایران چه خواهد بود؟
ظریف: ما بر مبنای منافع خود تصمیم می‌گیریم. بر این اساس که ایران می‌تواند از منافع اقتصادی بهره ببرد و آیا آمریکا آماده است تا دست از کار‌های خود در این 15 ماه برای دائمی کردن فضای عدم قطعیت و جلوگیری از تعامل شرکای اقتصادی با ایران بردارد. این سیاستی است که باید متوقف شود و ما بر این باوریم که رئیس جمهور مکرون و آنگلا مرکل باید رئیس جمهور ترامپ را متقاعد کنند که سیاست وی سبب شده تا توافق پایدار نباشد و باید متوقف شود.
صرف حضور آمریکا در این توافق کافی نیست. آمریکا باید یک عضو فعال و با حسن نیت در این توافق باشد. چیزی که تاکنون نبوده. دست کم از زمانی که رئیس جمهور ترامپ وارد کاخ سفید شده است.
سوال: اعتراض‌ها در ایران بیشتر شده است. اعتراضات زیادی علیه شرایط سخت اقتصادی و حاصل نشدن انتظارات از توافق هسته‌ای انجام شده است. دولت روحانی نیز گفته است که تمایل برای آزادی سیاسی بیشتر نیز یک عامل است. آیا دولت شما این اعتراضات را جدی می‌گیرد؟ آیا شما خواسته‌های این معترضان را مشروع می‌دانید؟
ظریف: به طور قطع مردم نگرانی‌های مشروع و مطالبات مشروع دارند. آن‌ها حق دارند که بدون خشونت و بدون زیر پا گذاشتن قانون این مطالباتشان را مطرح کنند و سیاست دولت نیز پافشاری روی حقوق مردم برای بیان دیدگاه‌هایشان بوده است. این همان چیزی است که ایران را از دیگر کشور‌های منطقه متفاوت می‌کند. ما یک مشارکت فعال داریم. ما مردم فعالی داریم که اغلب از طریق صندوق‌های رای‌گیری دیدگاه‌هایشان را بیان می‌کنند، اما زمانی که نیاز آن را احساس کنند، از طریق بیان علنی همچون اعتراضات تا زمانی که مسالمت آمیز باشد، دیدگاهشان را اعلام می‌کنند.
از طرفی دیگر شاخصه‌های اقتصادی در ایران بسیار خوب است. 8 درصد رشد اقتصادی در مقایسه با کشور‌های همسایه که منفی 7 درصد است، 7 یا 8 درصد تورم از 45 درصد؛ بنابراین این‌ها دستاورد‌های مهمی هستند. ایجاد اشتغال نیز مهم است. منظور من این است که دولت قادر بوده در طول سه یا چهار سال گذشته بین 700 هزار تا یک میلیون شغل ایجاد کند، هر چند شما درست اشاره کردید که انتظارات مردم متفاوت بوده است. مردم انتظار داشتند که جامعه بین‌الملل به تعهدات خود در برجام عمل کند که این به معنی سرمایه‌گذاری خارجی بیشتر و حتی به معنی مشاغل بیشتر بود.
اما مردم انتظارات بیشتری دارند و برای ما مهم است که آینده قابل پیش بینی برای مردم خود بسازیم. یک آینده قابل پیش‌بینی لزوما شامل سرمایه گذاری بین المللی بزرگ‌تر نمی‌شود. ایران منابع داخلی فراوانی دارد. مهم است که اطمینان یابیم این منابع در داخل کشور سرمایه‌گذاری می‌شود و این مساله تنها از طریق حذف عناصر عدم قطعیت حاصل خواهد شد.
سوال: بحث و رایزنی‌ها درباره ایجاد یک نیروی نظامی عربی در سوریه وجود دارد که می‌تواند جایگزین نیرو‌های آمریکایی شود. سعودی‌ها نشان داده‌اند که آماده پیوستن به آن هستند. نظر شما درباره این چیست؟
ظریف: از نظر من آنچه در سوریه ضروری است، این است که دست از این راهبرد‌های نظامی و تفکرات نظامی برداریم و در مسیر راه حل سیاسی قدم بردرایم. من فکر می‌کنم که افراد هرگز از این توهم که می‌توانند دولت کنونی در سوریه را از طریق راه‌های نظامی جایگزین کنند، دست برنداشته‌اند و من فکر می‌کنم که این ادامه همان توهم است. هر چقدر آن‌ها روی این تفکر پافشاری می‌کنند، با شکست‌ها و ناکامی‌های بیشتری در سوریه مواجه می‌شوند.
آن‌ها می‌توانستند 5 سال پیش پیشنهاد ما را بپذیرند. زمانی که دولت سوریه تنها بر 35 درصد از خاک خود کنترل داشت آن‌ها می‌توانستند بپذیرند که دست از توهم پیروزی نظامی برداند و بر سر میز مذاکره بنشینند تا به یک راه حل سیاسی براساس طرح چهار ماده‌ای دست یابند که ما تقریبا 5 سال پیش پیشنهادش را داده بودیم. اما آن‌ها تصمیم گرفتند که به آرزوی یک پیروزی نظامی ادامه دهند و اکنون دولت بر هفتاد درصد از خاک خود تسلط دارد.
ما کماکان بر این باوریم که راه حل سیاسی مشابه بهترین نتیجه خواهد بود؛ بنابراین دیگران باید فکر کردن درباره راهبرد نظامی را متوقف کنند و بیاندیشند که راهبرد سیاسی برای پایان دادن به این خونریزی و کابوس کنونی در سوریه چه چیزی است. آن‌ها باید واقعیات را بپذیرند و برای یک دولت واحد ملی تلاش کنند.
