رونمایی از ماجرایی که مسکوت ماند؛
چرا اهالی خانه سینما به اختتامیه جشنواره فیلم فجر نیامدند؟
دبیرخانه جشنواره برای خانه سینما با پنج هزار عضو، ۵۰ کارت ارسال کرده بود و به دلیل آنکه چنین برخوردی از سوی خانه سینما، توهین آمیز تلقی شده بود، این ۵۰ کارت پس فرستاده شد. با این اوصاف، پرسشی که باید از مسئولان جشنواره پرسید، این است که دقیقاً هزار و هشتصد صندلی با حضور چه اشخاصی پر شد که حتی حرمت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی مملکت را نگه نداشتند؟
اختتامیه سیوسومین جشنواره فیلم فجر در حضور گروهی از سینماگران و در غیاب بسیاری از سینماگران کشورمان برگزار شد؛ سینماگرانی که در جشنواره نیز روی فرش قرمز نرفتند و غیبتشان محل سؤال بود، ولی چرا اوج این غیبت‌ها در اختتامیه نمایان شد و اهالی خانه سینما ترجیح دادند آنچنان حضور کمرنگی داشته باشند که هیچ یک از چهره‌های کلیدی خانه سینما در مراسم پایانی جشنواره حضور نیابند؟به گزارش «تابناک»، بنا به رسم معمول، آیین اختتامیه سیوسومین جشنواره فیلم فجر، پایانی بر این رویداد نبود و همان گونه که اکران‌های استانی جشنواره پایان رسمی یافت، حواشی مسکوت مانده جشنواره نیز آهسته آهسته عیان می‌شود؛ حواشی که البته در متن وقایع جشنواره تأثیر جدی داشت و پررنگ‌ترین تأثیرش را می‌توان در ترجیح گروهی از سینماگران برای غیبت در کاخ جشنواره و تماشای فیلم‌ها در دیگر سینماهای پایتخت مشاهده کرد.
با این حال، آنچه از غیبت جمعی از سینماگران در کاخ در ایام برگزاری جشنواره مشهود‌تر بود، غیبت گروهی وسیع‌تر در اختتامیه بود که فرهاد توحیدی رئیس هیأت مدیره، محمدمهدی عسکرپور مدیرعامل و برخی اعضای هیأت مدیره خانه سینما و همچنین بسیاری از رؤسای صنوف سینمایی به همراه جمعی از سینماگران مطرح در لیست غایبین به چشم می‌خوردند.
این اتفاق باعث شد تا درباره علت واقعی غیبت گروهی از سینماگران در طول جشنواره سی و سوم و افزایش ایمن غیبت‌ها تا روز پایانی گمانه‌های دیگری مطرح شود و در نهایت پیگیری‌های «تابناک» حکایت از اختلاف‌هایی داشته باشد که در طول جشنواره گسترش یافته و در نهایت اهالیِ موثر خانه سینما را متقاعد کرده تا از حضور در اختتامیه این رویداد صرف‌نظر کنند؛ اما در عین حال آنچه رخ داده را همزمان با برگزاری جشنواره، علنی نکنند.
بر اساس پیگیری‌های «تابناک»، نخستین چالش جدی همزمان با خروج سه فیلم «مزار شریف» به کارگردانی عبدالحسن برزیده، «روباه» ساخته بهروز افخمی و «طعم شیرین خیال» به کارگردانی کمال تبریزی از چرخه دریافت آرای مردمی توسط مسئولان اخذ آرای مردمی صورت پذیرفته که با واکنش‌های علنی هر سه کارگردان همراه شد و برزیده، افخمی و تبریزی نقد‌هایشان را به سمت خانه سینما به عنوان متولی اخذ آرای مردمی نشانه رفتند.
علت حذف این سه فیلم از چرخه آرای مردمی که به منزله حذف شانس دریافت سیمرغ بلورین بهترین فیلم بود ـ هرچند در صورت حضور، این سه فیلم نیز شانسی برای این جایزه نداشتند ـ آغاز اکران این فیلم‌ها در روز سوم جشنواره بود و با توجه به آنکه فیلمی که از روز سوم به بعد اکرانش در سینماهای مردمی آغاز شود، شانس بیشتری در رأی‌گیری می‌یابد و عدالت در سازوکار رأی گیری به چالش کشیده می‌شود، این موضوع در آیین‌نامه گنجانده شده بوده و اجرایی شده است.
ظاهراً مسئولان برگزاری جشنواره پس از اعتراض این سه فیلم‌ساز، ضمن هم‌دردی با آن‌ها، مسئول حذف این فیلم‌ها را خانه سینما می‌خوانند، حال آنکه در درجه اول چنین آیین‌نامه‌ای مشترک میان مسئولان جشنواره فجر و خانه سینما نوشته و بر سر تمامی جزئیاتش توافق شده بوده و اگر این آیین نامه دارای نقص است، متولیان جشنواره نیز مقصر هستند.
اما مسأله اساسی‌تر که نشان می‌دهد تقصیر کاملاً متوجه برگزارکنندگان جشنواره سی و سوم بوده، نحوه برنامه ریزی اکران‌ها است، چرا که طبیعتاً با چنین آیین نامه‌ای، همه فیلم‌ها حتماً می‌بایست یک اکران در سینماهای مردمی در دو روز نخست آغازین جشنواره داشتند و این موضوع نیز کاملاً عملیاتی بود، مگر آنکه نسخه فیلمی نرسیده بوده باشد که این موضوع نیز توسط صاحبان هر سه فیلم رده شده است؛ بنابراین، مسئولان جشنواره باید پاسخگو می‌بودند که چرا بر خلاف این آیین‌نامه برای همه فیلم‌ها در سه روز نخست، هیچ سانسی در نظر نگرفتند و باعث حذف این سه اثر شدند.
این توضیحات می‌توانست در قالب یک اطلاعیه از سوی خانه سینما منتشر شود؛ اما مدیران این نهاد صنفی ترجیح دادند با پذیرش هزینه حملات بهروز افخمی، به حواشی جشنواره در طول برگزاری این رویداد سینمایی دامن نزنند؛ اما اتفاقاتی که در جریان اختتامیه رخ داد، باعث شد تا این بار شاهد واکنش عملی جامعه صنفی سینمای ایران باشیم.
دبیرخانه جشنواره فیلم فجر برای خانه سینما با پنج هزار عضو در قالب ۳۱ صنف سینمایی، تنها ۵۰ کارت برای اختتامیه ارسال کرده بود که طبیعتاً این تعداد کارت برای دعوت اعضای اصلی صنوف سینمایی به اختتامیه نیز کفایت نمی‌کرد و به دلیل آنکه چنین برخوردی از سوی خانه سینما، توهین‌آمیز تلقی شده بود، این ۵۰ کارت پس فرستاده شد. در ادامه تعدادی کارت برای رؤسای برخی صنوف ارسال شد که این کارت‌ها نیز پس فرستاده شد و عملاً خانه سینما ترجیح داد در این اختتامیه حضور نیابد.
ظاهراً وضعیت به گونه‌ای بوده که برخی چهره‌های شاخص سینمای ایران تا روز اختتامیه از مدیران خانه سینما، پیگیر کارت اختتامیه بوده‌اند و مدیران خانه سینما نیز همین توضیحات را به این سینماگران داده بودند. با این اوصاف، پرسشی که باید از مسئولان جشنواره پرسید، این است که دقیقاً هزار و هشتصد صندلی کاخ جشنواره با حضور چه اشخاص غیرسینمایی پر شد که حتی حرمت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی مملکت را نگه نداشتند و با سوت و کف بدرقه‌اش کردند؟
