فیلم: دوازده مرد خشمگین را تماشا کنید

اگر عضو هیات منصفه دادگاه بودید و جان یک انسان در دستانتان بود تا چه میزان مسئولانه عمل می‌کردید و اگر تصور می‌کردید که قاتل فاقد جرم بوده اما همه برعلیه‌تان بودند، چه واکنشی نشان می‌دادید؟ «سیدنی لومت» به جای آنکه در داخل دادگاه به ساخت یک فیلم دادگاهی بپردازد، به اتاق هیات منصفه رفته و اثری متفاوت را با نقش آفرینی مردانی خشمگین با شمارگان 12 تَن خلق کرده است.

به گزارش «تابناک»؛ «سیدنی لومت / Sidney Lumet» کارگردان سرشناس آمریکایی در دوران زندگی هنری‌اش بیش از ۵۰ فیلم ساخته‌است و از برجسته‌ترین آنها می‌توان به «۱۲ مرد خشمگین» (۱۹۵۷)، »بعد از ظهر سگی» (۱۹۷۵)، «شبکه» (۱۹۷۶) و «حکم» (۱۹۸۲) اشاره کرد که پیش از این خلاصه «شبکه» را در «تابناک» تماشا کردید.

«12 مرد خشمگین / Angry Men 12»، یکی دیگر از آثار ارزشمند لومنت، محصول سال ۱۹۵۷ آمریکاست که براساس داستانی تلویزیونی به همین نام نوشته رجینالد روز و به کارگردانی سیدنی لومت ساخته شد.

داستان دربارهٔ هیئت منصفه دادگاهی متشکل از دوازده نفر است که بایستی درباره گناهکار بودن یا بی‌گناهی جوانی به حکم قتل تصمیم‌گیری کنند. نوجوانی هجده ساله از اهالی امریکا لاتین متهم به قتل پدرش گردیده است.

شواهد نشان می‌دهد او با ضربات متعدد چاقو پدر خود را به قتل رسانده است، گرچه نوجوان که به نظر ضعیف و افسرده حال می‌رسد این اتهام را قبول ندارد با این حال وجود چاقویی در محل وقوع حادثه که متعلق به نوجوان مذکور است و او ادعا می‌کند آن را مدتی قبل گم کرده و خبری هم از محل آن نداشته است، به عنوان مدرک جرم، دلیلی برای مجرم شناختن او از سوی دادگاه شده است.


حال، دوازده مرد از طبقات مختلف اجتماعی به عنوان اعضای هیئت منصفه دادگاه، مأمور تصمیم گیری نهایی درباره این پرونده شده‌اند. اگر آنها فرد متهم به قتل را محکوم نمایند، وی باید روی صندلی الکترونیکی اعدام شود.

در فرایند رأی گیری یازده نفر از اعضای هیئت منصفه رأی به محکومیت و در نهایت اعدام نوجوان می‌دهند اما در این بین یک نفر از آنان یعنی تصمیم گیرندهٔ شماره ۸ (با بازی درخشان هنری فوندا) رأِی بر بی گناهی متهم می‌دهد و پیشنهاد صحبت در این باره را می‌دهد.

با پیشروی ماجرا در اتاقی که اعضای هیئت منصفه آن در فضای عصبی مشغول بحث و بررسی پرونده همستند قصه فیلم شکوفا می‌شود و به صورت مطالعه‌ای استادانه درباره شخصیت‌های پیچیده‌ای در می‌آید که به عنوان عضو هیئت منصفه می‌خواهند رأی نهایی را صادر کنند.

پس زمینه اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی هریک از این اعضا، باعث واکنش‌های مختلف آنان در زمان حال می‌شود. در چنین موقعیت و اوضاع و احوالی است که شماره ۸ تلاش می‌کند بقیه همکارنش را متقاعد کند که رأی آنها اهمیتی حیاتی دارد و نباید براحتی درباره آینده و زندگی دیگران تصمیم بگیرند و سرانجام پس از یک ساعت و نیم بحث پرونده کاملاً روشن می‌شود و هیت منصفه رای بر بیگناه بودن متهم می‌دهد.

فیلم به دلیل اینکه تنها از یک لوکیشن در بیشتر طول فیلم و دوازده بازیگر اصلی استفاده کرده‌، مورد توجه بوده و هشتمین فیلم مهم تاریخ سینما از منظر مخاطبان IMDB است و همچنین شخصیت مثبت این فیلم (تصمیم گیرنده شماره ۸) در لیست پنجاه قهرمان برتر تاریخ سینما در بنیاد فیلم امریکا (AFI)، در رتبه ۲۸ قرار دارد.

ایده نمایشنامه رجینالد رز، بارها در فیلم‌های مختلف مورد استفاده قرار گرفت. معروف‌ترین ریمیک این فیلم، نسخه ۱۹۹۷ با همین نام است که آن هم توسط مترو گلدوین مایر منتشر شد. این فیلم هم در کسب جوایز موفق بود و هم در نظر عموم؛ و در کل ریمیک خوبی محسوب می‌شود. فیلم هندی "در انتظار تصمیمگیری" (به هندی: Ek Ruka Hua Faisla) و فیلم روسی "۱۲" از ریمیک‌های دیگر این فیلم هستند.

بازیگران در «۱۲ مرد خشمگین» نامی ندارند و از ابتدا تا به انتها آنها را براساس شماره ایی که دارند صدا می‌کنند. در این بین تنها هنری فوندا و جوزف سویینی هستند که در انتهای فیلم تماشاگران را آگاه می‌کنند که نامشان به ترتیب دیویس و مک کاردل است.

به تماشای خلاصه‌ای از «دوازده مرد خشمگین» در «تابناک» بنشینید