در آستانه مراسم سالگرد آیت الله طاهری خرم آبادی
نقش برجسته مجاهد محبوب و فقیه عالم در تحولات انقلاب
اعتدالی که جناب آقای طاهری داشت یک اعتدال فعالانه بود؛ اعتدال منفعلانه نبود. یعنی در عین حال که معتدل بود خیلی در کاهش اختلافات فعال بود. اعتماد زیادی به ایشان بود. همین برخورد معتدلانه باعث شده بود هر دو جناح به ایشان اعتماد کنند و دوستش داشته باشند.
کد خبر: ۴۳۳۳۸۹
| ۱۹ شهريور ۱۳۹۳ - ۱۰:۴۶ 10 September 2014
| 11557 بازدید
به گزارش «تابناک»، آیتالله سید حسن طاهری خرم‌آبادی در روز اول خرداد ماه 1317 هجری شمسی در خرم‌آباد به دنیا آمد. پدرش مرحوم حاج سید حیدر طاهری خرم‌آبادی از شاگردان برجستة مرحوم آیتالله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی و از دوستان نزدیک حضرت امام(ره) و آیتالله گلپایگانی(ره) بود که پس از سال‌ها تحصیل و بهره بردن از محضر عالمان بزرگ حوزه علمیه اصفهان، مشهد و قم با درخواست مردم شریف خرم آباد به زادگاه خود بازگشت و تا آخر عمر به رتق و فتق امور مردم همت گماشت.
مادر او نیز که زنی پاکدامن و از طائفة اشعریون قم بود، در حدود سال 1360 شمسی دار فانی را وداع گفت. آیةالله طاهری خرم آبادی تحصیلات خود را در یکی از دبستانهای خرم آباد آغاز کرد. وی اصرار داشت که با لباس روحانیت به مدرسه برود؛ اما بسیاری از معلمان شدیداً با این مسأله مخالف بودند که پشتیبانی‌های مرحوم حجة‌الاسلام والمسلمین حاج سید احمد طاهری، عموی ایشان، آنها را وادار به سکوت می‌کرد.
وی در همان دورة دبستان، با دیگر شاگردان مدرسه به مناظره درباره مسائلی چون علم و ثروت می‌پرداخت و گاهی که نماز جماعت برپا می‌شد، امامت آن را به عهده می‌گرفت. با پایان یافتن دوره ابتدایی، به مدرسه علمیه کمالیه رفت و طی دو سال جامع المقدمات و سیوطی را فرا گرفت.
سپس به همراه مادر خود، به قم عزیمت کرد تا تحصیلات حوزوی خود را در آن دیار عالم پرور ادامه دهد. در نخستین روز سکونت در قم، به حرم مطهر حضرت معصومه(س) آمد و در کنار صحن بزرگ، مشغول وضو گرفتن شد که ناگاه چهره‌ای ملکوتی، او را به خود جلب نمود که در حال بازگشت از حرم بود. بی اختیار از یکی از طلاب پرسید: این آقا کیست؟ و او پاسخ داد: حاج آقا روح الله خمینی! بدین ترتیب از همان آغاز ورود به قم، شیفته امام(ره) شد و بعدها، به سبب رفاقت نزدیک امام(ره) با پدرش، مورد تفقد و عنایت ویژه ایشان قرار گرفت.
در همان سال اول ورود به قم، مغنی، حاشیه ملاعبدالله و مقداری از سیوطی که باقی مانده بود فرا گرفت. در سال بعد معالم الاصول و شرح شمسیه و در دو سال بعد از آن، لمعه، قوانین و مطول را آموخت و در سال پنجم رسائل و مکاسب شیخ انصاری را آغاز کرد.
ظرف سه سال آن کتاب‌ها را به همراه جلد اول کفایه به پایان برد و جلد دوم کفایه را هم زمان با رفتن به درس خارج امام(ره) شروع کرد. مقداری از درس خارج قضا را در محضر آیةالله العظمی بروجردی فرا گرفت که به دلیل فوت ایشان، از ادامة آن باز ماند. هم زمان در درس بیع امام شرکت می‌جست و پس از تبعید امام نیز به درس مرحوم آیتالله داماد و آیةالله حاج آقا مرتضی حائری یزدی رفت.
حضرت آیةالله طاهری خرم آبادی در دورة تحصیل خود از محضر استادان و عالمان برجسته‌ای کسب فیض‌کرد که حوزه‌های علمیه خاطرة مبارزات و مجاهدتهای آنان را هرگز از خاطر نمی‌زداید. وی با ورود به قم، حاشیه ملاعبدالله را نزد آیت الله هاشمی رفسنجانی فرا گرفت.
برای تحصیل معالم الاصول و مطول به نزد آیت الله شب زنده‌دار رفت و لمعه را نزد مرحوم حاج آقا حسین جزایری از فضلای خرم‌آباد، آقایان باقری کنی و ستوده خواند و رسائل شیخ انصاری را نزد آقایان مکارم شیرازی، شب‌زنده‌دار، مشکینی و سبحانی فرا گرفت و برای آموختن مکاسب محرمه با آقای حاج سید علی محقق داماد به مباحثه پرداخت کتاب بیع را نیز نزد آیةالله خزعلی فرا گرفت.
کفایة‌الاصول را نیز در محضر مرحوم شیخ عبدالجواد اصفهانی (جبل عاملی) و مرحوم سلطانی (طباطبایی) آموخت. برای تحصیل درس خارج، به درس مرحوم آیةالله بروجردی و مرحوم امام خمینی(ره) رفت. ایشان درباره ویژگی علمی امام(ره) می‌فرماید: «بحث ایشان، شاگرد پرور بود و فکر را به کار می‌انداخت. تنها نقل عبارت دیگران نبود. درس ایشان تفاوت زیادی داشت با کل درس‌هایی که ما تا آن موقع در حوزه دیده بودیم.الان هم معتقدم که نوشته‌های فقهی و اصولی ایشان قابل طرح و استفاده و درخور دقت است. البته نمی‌خواهم بگویم که نظری فوق نظرات ایشان نیست.
شاگردان ایشان همان موقع به نظرات ایشان اشکال می‌گرفتند و خود ایشان هم مشوّق بود؛ اما نظرات ایشان در همة ابعاد به قدری عمیق و دقیق است که همیشه قابل طرح و بحث خواهد بود. از نظر علمی می‌توان گفت که حضرت امام در ابعاد مختلف فقهی، اصولی، فلسفی و عرفانی در عصر خویش فقیه و اندیشمندی استثنایی بود. حضرت امام از یک نبوغ و استعداد بالایی برخوردار بود. بدون هیچ گونه مبالغه‌ای می‌توانم بگویم بعد از معصومین(ع) حضرت امام یک انسان استثنایی بود».
آیتالله طاهری خرم آبادی، پس از تبعید امام، در درس آقایان گلپایگانی، شیخ مرتضی حائری و داماد شرکت کرد و از محضر مرحوم حاج آقا حسن فرید اراکی بهره‌های فراوان برد. در بخش فلسفه نیز، ایشان منظومه ملاهادی سبزواری را نزد مرحوم آیةالله حاج آقا مصطفی خمینی و آیتالله امینی آموخت. اشارات و الهیات شفا را نزد آیةالله جوادی آملی و مقداری از اسفار را نزد مرحوم علامه طباطبایی فرا گرفت.
بخشی از اسفار را نیز در محضر آیتالله شهید مطهری خواند. ایشان در دوره سطح با آقایان سید احمد مرعشی، سید علی محقق، عمید زنجانی به مباحثه می‌پرداخته است و از هم مباحثه‌ای‌های دورة تحصیل درس خارج، از آقایان مؤمن، حسینی کاشانی، ربانی املشی و حاج حسن تهرانی نام می‌برد.
سخنرانی‌ها، نامه‌ها و اعلامیه‌ها، به زندان رفتن‌ها و شکنجه شدن‌های وی نقش مهمی را در پیشبرد انقلاب و پیروزی آن ایفا می‌کرد که ذکر نمونه‌ها و شرح آن، در این مختصر نمی‌گنجد. در سال 1341، شاه و عوامل آن، لوایح ششگانه‌ای را با ظاهر اصلاحات و ایجاد رفاه برای مردم تدوین کردند و می‌خواستند آن را به رفراندوم بگذارند.
امام(ره) که به خوبی از حیله‌ها و عوامفریبی‌های شاه اطلاع داشت، مخالفت خود را با لوایح اعلام کرد و به آیتالله طاهری خرم آبادی نیز دستور داد که به خرم آباد برود و مسائل مطرح شده را با علما و مردم آن دیار در میان بگذارد. تلاش آیةالله طاهری خرم آبادی در آن روزگار برای رساندن پیام امام(ره) و گرد هم آوردن علمای خرم آباد و تصمیم‌گیری برای مسائل پیش آمده، نقطة عطفی در مبارزات ایشان می‌باشد.
همچنین ایشان پس از مدتی به قم رفت و گزارش مذاکرات علما و جریانهای پیش آمده در شهر را به اطلاع امام(ره) رساند. وی در اوایل سال 1342 به منظور تبلیغ و در آستانه ماه محرم، تصمیم به عزیمت به کاشان گرفت و آن را با امام(ره) در میان گذاشت. امام(ره) موافقت فرمودند و پیام‌هایی برای علمای کاشان با موضوعیت جریانهای پیش آمده و ضرورت مبارزه با رژیم شاه، دادند.
وی ضمن رساندن این سخنرانی‌های مهم و افشاگرانه‌ای را در ایام ماه محرم انجام داد که شور عجیبی در مردم کاشان ایجاد کرد و ساواک و عوامل رژیم پهلوی را هراسناک ساخت. همچنین سخنرانی وی پس از حادثه پانزدهم خرداد در حرم مطهر حضرت معصومه(ع) در حمایت از امام(ره) و محکوم کردن جنایات رژیم، در کارنامه مبارزاتی او می‌درخشد.
آیةالله طاهری خرم آبادی، در سال ۱۳۵۶ به عضویت رسمی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم درآمد و تا زمان وفات در حوزه علمیه قم مشغول تدریس می‌باشد. عضویت در مجلس خبرگان قانون اساسی به نمایندگی از مردم لرستان، عضویت در جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، نمایندگی امام در امور حج و زائران بیت‌الله الحرام، نمایندگی حضرت امام در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در سال 1360، نمایندگی امام در پاکستان، عضویت در مجلس خبرگان رهبری و عضویت در هیأت رئیسة آن، امامت جمعه موقت تهران با حکم مقام معظم رهبری و... از جمله مسئولیت‌های این استاد برجسته حوزه علمیه قم بود.
جناب حجت الاسلام آقاى حاج سید حسن طاهرى ـ دامت افاضاته
پیرو سفرى که براى جنابعالى پیش آمد، جناب حجت الاسلام آقاى فاکر ـایّدهاللّه تعالى ـ براى رسیدگى به وضع سپاه پاسداران منصوب شدند. ضمن تشکر از جناب آقاى فاکر در تحمل زحمات در غیاب شما، جنابعالى را به سمت سابق منصوب مىنمایم که با کمال دقت و ظرافت به آنچه در اساسنامۀ سپاه پاسداران انقلاب اسلامى براى نمایندۀ اینجانب آمده است عمل نمایید. امید است با یارى و صمیمیت جناب حجتالاسلام آقاى فاکر و جناب حجتالاسلام آقاى محلاتى و جناب آقاى وزیر محترم سپاه وجناب آقاى محسن رضایى که مورد علاقه و تأیید اینجانب است،هر چه بهتر به وضع سپاه رسیدگى نمایید.
لازم است جناب آقاى وزیر سپاه و فرمانده محترم سپاه و دیگرفرماندهان و کسانى که در سپاه سمتى دارند جناب آقاى طاهرى نمایندۀ اینجانب را تأیید و در مسائلى که مربوط به ایشان است ازایشان تبعیت کنند تا انشاءاللّه تعالى امور سپاه که بازوى تواناى جمهورى اسلامى است بر طبق مقررات شرعى و قانونى و مصالح عالى کشور و جمهورى اسلامى تمشیت یابد. لازم به تذکر است که تبعیت از جناب آقاى محسن رضایى، فرمانده کل سپاه و ازفرماندهان دیگر به حسب سلسله مراتب و مقررات سپاه درجمهورى اسلامى ایران یک وظیفۀ شرعى الهى است که تخلف ازآن علاوه بر تعقیب قانونى مسئولیت شرعى دارد. از خداوند تعالى توفیق همگان را در خدمت به اسلام و کشوراسلامى خواستار است.
8 تیر ماه 1362/ 17 رمضان المبارک 1403
روح اللَّه الموسوی الخمینى
صحیفه امام،ج17،ص510
آیت الله مومن عضو شورای نگهبان درباره جایگاه زنده یاد آیت الله خرم آبادی گفته است: «از جمله ویژگی‌های آقای طاهری می‌توان به دقت نظر، اتقان و پیگیری مرتب راجع به مسائل علوم دینی اشاره کرد. ایشان بسیار علاقه داشتند که هم خود بیاموزند و هم به دیگران تعلیم و تدریس کنند. از کارهای بسیار ارزشمند مرحوم آیتالله طاهری بعد از پیروزی انقلاب این بود که مؤسسه‌ای در قم بنا نهادند به نام مؤسسه‌ی بقیة‌الله. طلابی که هفت یا هشت سال در حوزه آموزش دیده و داوطلب تحصیل در این مؤسسه هستند، به شرط برخورداری از سجایای اخلاقی و دینی می‌توانند در امتحان ورود به این مؤسسه شرکت کنند و در صورت قبولی، مشغول به تحصیل در این مؤسسه شوند. در این آموزش‌ها استادیاران قوی و برجسته‌ای حضور پیدا می‌کنند و سطح علمی این آموزش‌ها بالا است. این مؤسسه بیش از ۱۴ سال است که تاکنون فعالیت داشته و ثمرات پرباری داشته است.»
همچنین دکتر محسن رضایی فرمانده سپاه پاسداران در دوران دفاع مقدس و دبیر مجمع تشخیص مصلحت یکی از دلایل محبوبیت آیت الله طاهری خرم آبادی را اعتدال ایشان خواند و در این باره تاکید کرد: «اعتدالی که جناب آقای طاهری داشت یک اعتدال فعالانه بود؛ اعتدال منفعلانه نبود. یعنی در عین حال که معتدل بود خیلی در کاهش اختلافات فعال بود. اعتماد زیادی به ایشان بود. همین برخورد معتدلانه باعث شده بود هر دو جناح به ایشان اعتماد کنند و دوستش داشته باشند. تجربه نشان داده جامعه ما نیازمند اعتدال فعالانه ای است که در عین حال که از افراط و تفریط جلوگیری می شود به بی تفاوتی و انفعال کشیده نشویم. لذا شخصیت آقای طاهری خرم آبادی الگوی خوبی برای عبور کشور ما از شرایط فعلی است. چون ما هم اعتدال را می خواهیم و هم فعالیت و فعال بودن را. هر دو مورد نیاز ماست.»
مراسم سالگرد و بزرگداشت این عالم مجاهد پنجشنبه 20 شهریورماه پس از اذان مغرب و عشاء در مسجد اعظم قم و مجلس بانوان در بلوار امین، خیابان صادقی، خیابان اسحاقی، پلاک 131 برگزار می‌شود.
تابناک را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید
نظرسنجی
با اخراج بازرسان آژانس انرژی اتمی موافق هستید؟
سایت تابناک از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.