جنگی در منطقه خاورمیانه روی نخواهد داد

یک کارشناس روابط بین الملل می‌گوید: «جنگی در منطقه خاورمیانه روی نخواهد داد.»

دایان فاینستاین سناتور دموکرات و رئیس کمیته اطلاعات سنای آمریکا گفته است ایران و آمریکا به سمت تصادم و رویارویی می‌روند. روز گذشته نیز رییس‌جمهور فرانسه مدعی شد علائم و نشانه‌ها حاکی از این است که مقامات تهران دوست دارند به سمت برخورد نظامی پیش روند.
 
از سوی دیگر چندی پیش بشار اسد نسبت به احتمال بروز جنگ در خاورمیانه هشدار داده بود. این در حالی است که ترکیه در نزدیکی مرز این کشور به انجام مانور نظامی مشغول است. همچنین این کشور امروز نیروهای خود را وارد خاک عراق کرد. شرایط منطقه بسار بی ثبات و حساس است.

دکتر کیهان برزگر رئیس پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه در گفتگو با خبرنگار فرارو گفت: «من احتمال بروز جنگ در منطقه را نمی دهم.»
 
وی افزود: «به این موضوع می توان در دو سطح منطقه ای و جهانی نگاه کرد. در سطح جهانی آمریکا در حال خارج کردن نیروهای خود از افغانستان و عراق است و یا حداقل قول هایی در این زمینه داده است و این نشان می دهد افکار عمومی در آمریکا دیگر ظرفیت حضور بیشتر نیروها را در این دو کشور ندارد و قانع کردن افکار عمومی آمریکا برای تداوم این جنگها بسیار سخت است. به همین دلیل آمریکا در موقعیتی نیست که جنگی دیگری را آغاز نماید.»
 
برزگر ادامه داد: «در سطح منطقه ای هم گرچه تنش ها زیاد است اما کشورهای منطقه به خوبی می دانند که جنگ به نفع هیچ کدام از طرف های درگیر نخواهد بود.»
 
وی خاطرنشان ساخت: «ترکیه گرچه نیروی نظامی قوی ای دارد اما آن توان لازم برای هدایت بحران (یعنی مداخله نظامی در سوریه) از طریق جنگ را ندارد؛ زیرا افکار عمومی ترکیه حاضر نیستند بهای آن را بپردازند.»

وی گفت: «بنابراین آن ظرفیت لازم برای اینکه ترکیه نیروهای خود را وارد سوریه بکند، وجود ندارد؛ زیرا ترکیه می داند جنگ و تنش با توجه به هم پیوستگی تنش و بحران در منطقه خاورمیانه بلافاصله به مرزهای ترکیه سرایت خواهد کرد.»
 
برزگر توضیح داد: «البته ورود نیروهای ترکی به عراق مسئله جدیدی نیست و ترک ها همواره نیروهای خود را برای تعقیب نیروهای پیکارجو یا خشونت گرای کرد وارد عراق می کنند.»
 
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد تهران ادامه داد: «اما اینکه جنگ در غالب جدیدی شکل بگیرد؛ مثلا در بحران سوریه، من تردید دارم.»

برزگر ضمن اشاره به ماجراجویی عربستان در اتهان اخیر آمریکا علیه ایران خاطرنشان ساخت: «عربستان هم توان ورود به یک جنگ را ندارد؛ حتی اگر جنگ میان کشورهای اروپایی و آمریکایی با ایران باشد. زیرا عربستان به خوبی می داند تاثیرات این جنگ برای اقتصاد و مسائل سیاسی و امنیتی عربستان فاجعه بار خواهد بود.»

وی ادامه داد: «جمهوری اسلامی ایران هم بارها عنوان کرده که خواستار گسترش تنش و جنگ در درون منطقه نیست. بنابراین علی رغم تمامی ادعاها من گمان نمی کنم به جنگ در درون منطقه نزدیک شویم بلکه به اعتقاد بنده همه این ادعاها یک هدف دارد و آن افزایش فشار بر ایران است و  نشان دادن این که یک ائتلاف منطقه ای و بین المللی علیه ایران در حال شکل گیری است و طبیعی است که اروپایی ها هم سعی کرده اند خودشان را به نگاه آمریکا نزدیک سازند.»
 
وی تاکید نمود: «در نهایت به نظر بنده همه این مسائل به این دلیل است که فشار علیه ایران به خصوص درباره مسئله هسته ای افزایش یابد.»

ایشان در پاسخ به این سوال که آیا امکان دارد آمریکا برای خارج شدن از بحران اقتصادی اقدام به جنگ افروزی نماید؟ گفت: «این تحلیل وجود دارد اما نظریه ای قدیمی است.»
 
وی گفت: «اینکه به هرحال هر کشوری مثل آمریکا که توانایی اقتصادی بالایی دارد و بخواهد توانایی های اقتصادی خو را لجستیک نماید وارد یک مقوله جنگ شود؛ این یک تئوری است که از قدیم وجود داشته اما این بدان معنی نیست که آمریکا وارد جنگ می شود صرفا برای اینکه اقتصاد خودش را نجات دهد.»
 
برزگر افزود: «جنگ یکی از ابزارهایی است که آمریکایی ها فکر می کنند با آن می توانند بحران ها را مدیریت کنند اما با جنگ هایی که در درون منطقه شکل دادند مانند جنگ افغانستان و عراق، به نظر من آمریکایی ها به این نتیجه رسیدند که با جنگ نمی توانند به آن نتیجه مطلوب خود آنطور که در دهه های 40، 50، 60 می رسیدند، برسند. زیرا بحران ها در خاورمیانه بسیار پیچیده و به هم پیوسته هستند و جنگ به افزایش بحران ها می انجامد.»
 
وی افزود: «به طور مثال در بحران افغانستان، جنگ آمریکا، بحران را کاهش نداده بلکه حتی بر شدت آن اضافه کرده و نتیجه آن این است که طالبان در حال بازگشت به قدرت است. آمریکا که به بهانه مبارزه با تروریسم طالبان، وارد جنگ شد علاقه مند است با همان تروریست های طالبان وارد مذاکره شود. یعنی جنگ به آن نتیجه مطلوب خودش نرسیده است.»

برزگر ادامه داد: «بنابراین به اعتقاد بنده استفاده از ابزار جنگ برای مدیریت بحران ها در استراتژی آمریکا در مدیریت مسائل جهانی در حال تغییر است و بر همین اساس است که اوباما اعلام کرده از طریق همکاری های جهانی و منطقه ای است که می توان بحران ها را حل و فصل کرد و جنگ راه حل نهایی نیست.»
 
وی در پاسخ به این سوال که آیا تلاش آمریکا برای تحریم سوریه و یا ایران در شورای امنیت در راستای جنگ افروزی نیست؟ گفت: «تحریم ها برای آن است که وارد جنگ نشد زیرا که هزینه های جنگ بیشتر از تحریم است.»
 
برزگر ادامه داد: «اصولا برای جلوگیری از رشد افکار ضدآمریکایی در خاورمیانه، تحریم بهتر از جنگ است و همیشه به همین صورت بوده که هر جا آمریکایی ها جنگی ایجاد کردند موجب کاهش محبوبیت آنها شده و بر پیچیدگی بحران افزوده شده است.»
 
وی خاطرنشان ساخت: «بنابراین طبیعی است که آنها سعی می کنند از طریق تحریمهای سخت و ائتلاف های بین المللی یک کشور را در شدیدترین فشار ها قرار دهند تا از سیاست هایی که به اصطلاح آمریکا و غرب مخالف روندهای سیاسی موجود و امنیت جهانی است دست بردارند.»
 
وی افزود: «بنابراین نیروهای غربی علاقه دارند بحران ها را با حداقل هزینه به نفع خود پیش ببرند. بدین لحاظ به اعتقاد بنده جنگ آخرین راه است.»
 
برزگر در پایان یادآوری نمود: «همچنین باید توجه داشت که افکار عمومی غرب در حال حاضر شدیدا ضد جنگ است و دلیل آن هم این است که جنگ هایی که در منطقه اتفاق افتاده اساسا ناموفق بوده است.»