
به گزارش سرویس فرهنگی تابناک، زهران ممدانی، سیاستمدار دموکرات شهردار نیویورک، پرجمعیتترین شهر آمریکا و قلب مالی این کشور شد. آقای ممدانی با ۳۴ سال سن، جوانترین شهردار نیویورک طی ۱۰۰ سال گذشته و نخستین نیویورکی مسلمان است که کلید شهرداری قلب مالی آمریکا را در دست میگیرد.
ممدانی نخستین شهردار مسلمان نیویورک است و رقابت انتخاباتی او برای کسب این مقام در چند ماه گذشته بسیار پر سر و صدا و با حاشیه همراه بود به طوری که ترامپ ساعاتی قبل از پایان رایگیری در نیویورک تهدید کرده بود که در صورت پیروزی زهران ممدانی، او ممکن است بودجه فدرال نیویورک را کم کند.
او اما با بهره گیری از شبکههای اجتماعی هر روز بر بخشی از مشکلات مردم شهر دست گذاشت؛ پلی برای ارتباط مستقیم با قشرهایی که سیاستمداران کمتر به آنها توجه میکنند. از رانندههای تاکسی های زرد رنگ شهر تا غذا فروشیهای خیابانی، از اجارهنشینهایی که از افزایش سالانه اجاره بها مینالند تا خانوادههایی که از هزینه سرسامآور مهدکودک برای بچههایشان به ستوه آمدهاند.
درکارزار انتخاباتی زهران ممدانی ،رقیبی قدرتمندش آقای کومو(نامزد مستقل و کاندیدای شهرداری نیویورک) امیدوار بود با برجسته کردن مواضع آقای ممدانی علیه اسرائیل بخش بزرگی از جمعیت یهودی نیویورک را با خود همراه کند. اتهام یهودیستیزی به نخسنین نامزد مسلمان حزب دموکرات بارها در آگهیهای سیاسی، مناظرهها و سخنرانیها تکرار شد.
کوموهمچنین طرح زهران ممدانی برای افزایش مالیات ثروتمندان و شرکتهای بزرگ را فرصتی برای متحد کردن صاحبان کمپانیها و پوادارترینهای شهر برای شکست جوان سوسیالیست میدانست.
ممدانی پدیده جدید دنیای سیاست آمریکا
زهران ممدانی متوجه خطر چنین اتحادی بود و بیدرنگ با رهبران مالی و مدیران یزرگترین شرکتهای شهر دیدار کرد. گفتگوهایی که گویی که نتوانست سبب تغییر فوری دیدگاه آنها شود اما بعضیشان را از پیوستن به جبهه ضد ممدانی منصرف کرد. او همزمان با تعدادی از خاخامهای شاخه های گوناگون جامعه یهودی شهر دیدار کرد تا اتهام یهودستیزی را تا حدودی خنثی کند. پیوستن تعدادی از یهودیان به کارزار او قدری در شکستن فضایی که در میان یهودیان نیویورک علیهاش شکل گرفته بود موثر بود(1)
آقای ممدانی با توجه به محبوبیت بسیار پایین ترامپ در نیویورک تلاش کرد اندرو کومو را به ترامپ گره بزند. او به شهروندان گفت آقای کومو نه تنها در برابر دخالتهای ترامپ در اداره شهر نخواهد ایستاد که نامزد ترجیحی کاخ سفید است. اتهامی که با حمایت علنی ترامپ از کومو در ۲۴ ساعت پایانی تبلیغات انتخابات به کارزار ممدانی کمک کرد.
در پایان زهران ممدانی که ۱۲ ماه پیش در نظرسنجیها کمتر از دو درصد حمایت داشت نه تنها جوانترین شهردار نیویورک در بیش از یک قرن اخیر شد که او را پدیده دنیای سیاست آمریکا کرده است.
پدیده ای که از هم اکنون بر معادلات حزب دموکرات و نوع رقابت این حزب با جمهوری خواهان در انتخابات سال آینده کنگره و ریاست جمهوری در سال ۲۰۲۸ تاثیر خواهد گذشت. موفقیت یا شکست این شهردار کمتجربه در راس شهری با بودجه سالانه ۱۱۶ میلیارد دلار در افزایش مالیات ثروتمندان و عمل به وعده مهد کودک و اتوبوس رایگان و کاهش رشد اجاره بها هم به همچنین.
او بعد از روشن شدن پیروزیاش، فرصت به چالش کشیدن رئیسجمهوری آمریکا را از دست نداد و از ترامپ انتقاد کرد. او گفت که «در برابر ترامپ از نیویورک دفاع خواهم کرد.»ترامپ هم، احتمالا در واکنش به پیروزی او بود که در شبکه اجتماعی تروث سوشال نوشت: «بگرد تا بگردیم.» (2)
کابوس درمقابل مخالفان
شهردار تازه منتخب شده شهر نیویورک در جریان کارزار تقریباً یک سالهاش، با مخالفانی قدرتمند و موانع ساختاری روبرو بود و حالا هم مخالفانش تهدید کردهاند که «کابوس» او در شهرداری نیویورک خواهند بود.
گروههای راستگرای آمریکایی بهشدت از این انتخاب انتقاد کردند و مدعی شدند که حضور او در رأس شهرداری «تهدیدی برای ارزشهای آمریکایی» است. در مقابل، فعالان ضدتبعیض و گروههای مسلمان از او بهعنوان «نماد تغییر» یاد کردند.
در شبکههای اجتماعی، هزاران کاربر مسلمان و آسیاییتبار با هشتگ MuslimMayorNYC# به او تبریک گفتند. بسیاری از کاربران از سخنرانی آغازین ممدانی که در آن از قرآن کریم نقلقول کرده بود، تمجید کردند.
بنیان کار براساس آموزه های قرآنی
او گفته بود: «خداوند در قرآن میفرماید اگر یک انسان را نجات دهی، گویی تمام بشریت را نجات دادهای. من این آیه را راهنمای خود در خدمت به مردم قرار میدهم.»
رسانههای آمریکایی از این انتخاب با عنوان «پیروزی تنوع» یاد کردند، اما در عین حال هشدار دادند که او با «چالشهای بزرگ سیاسی» روبهرو خواهد شد. ممدانی در سخنرانی آغاز به کار خود گفت: «من از محلهای میآیم که بسیاری از مردمش بهدلیل نژاد و دینشان نادیده گرفته شدند. امروز به نمایندگی از آنها اینجا هستم.»
در سیاست خارجی، موضعگیریهای منتقدانه ممدانی نسبت به سیاستهای اسرائیل و خواست او برای بازنگری در بودجههای نظامی، او را در برابر لابیهای قدرتمند طرفدار این کشور قرار میدهد. این گروهها هرگونه نقد ساختاری به سیاستهای خارجی آمریکا در قبال خاورمیانه را با حساسیت دنبال میکنند.
همزمان، این پیروزی با واکنشهایی نیز همراه بوده است؛ از تردید برخی از گروههای سنتی آمریکایی تا هشدار رقبایش در خصوص ماهیت رادیکال این جریان. در ایران نیز، این انتخاب بهعنوان نمادی از حضور مسلمانان در بالاترین مناصب امور شهری بزرگترین شهر ایالات متحده بازتاب یافته است.
اضطراب یهودیان از یک مسلمان درقلب نیویورک
در اروپا برخی از رهبران چپ گفتهاند که از روش مبارزات انتخاباتی او درس خواهند گرفت. در جهان عرب برخی بر مسلمان بودن او تکیه کردهاند و در اسرائیل هم شماری از مقامات راست افراطی او را «یهود ستیز» خواندهاند. پیروزی زهران ممدانی همچنین در رسانههای ایران بازتاب گستردهای داشته است و مطبوعات با تشریح دیدگاههایش از او به عنوان کسی که از حامیان سرسخت حقوق فلسطینیان و منتقدان جدی اسرائیل به شمار میرود، نام بردهاند.(3)
اما در اسرائیل انتخاب زهران ممدانی به عنوان شهردار نیویورک واکنشهای انتقادآمیز زیادی برانگیخت.دیدگاههای زهران ممدانی در مورد اسرائیل در طول مبارزات انتخاباتیاش توجهات بسیاری را برانگیخته بود. اگرچه او اسرائیل را به ارتکاب نسلکشی علیه فلسطینیان در نوار غزه متهم کرده است اما در طول مبارزات انتخاباتی خود با رهبران یهودی در نیویورک ملاقات کرد و از کنیسهها بازدید کرد و قول داد که با افزایش یهودستیزی در شهر مقابله کند.
ایتامار بن گویر، وزیر امنیت ملی راست افراطی اسرائیل،گفت که پیروزی زهران ممدانی «برای همیشه به عنوان لحظهای که یهودستیزی بر عقل سلیم غلبه کرد، به یاد خواهد ماند.»
شارن هسکل، معاون وزیر امور خارجه اسرائیل، انتخاب زهران ممدانی را با توجه به آنچه که «سابقه لفاظیهای ضد اسرائیلی و ضد یهودی» او خواند، عمیقاً نگرانکنند دانست.
آمیهای الیاهو، وزیر میراث فرهنگی اسرائیل، حامیان یهودی زهران ممدانی را به شدت مورد انتقاد قرار داد و آنها را متهم کرد که «دست خود را در حمایت از یهودستیزی در قلب آمریکا بالا بردهاند.»
رسانههای اسرائیلی به طور برجستهای بر هویت زهران ممدانی به عنوان یک مسلمان تمرکز کردند و پس از پیروزی او در انتخابات شهرداری نیویورک، او را فردی با دیدگاههای «ضد اسرائیلی» به تصویر کشیدند.روزنامه راستگرای «اسرائیل هیوم» از زهران ممدانی به عنوان «یکی از مهمترین صداهای ضد صهیونیستی» در آمریکا یاد کرد.
تیتر اصلی اخبار کانال ۱۴ اسرائیل متعلق به جناح راست این بود: «ممدانی، طرفدار فلسطین، سخنرانی پیروزی خود را به زبان عربی آغاز کرد.»
کانال ۱۴ به آنچه که افزایش «نفرت» نسبت به اسرائیل در ۲۰ سال گذشته در ایالات متحده خواند، اشاره کرد که به گفته این رسانه با پیروزی زهران ممدانی به اوج خود رسید.یک خبرنگار کانال ۱۲ اسرائیل، گفت که بین ۱۶ تا ۳۰ درصد از یهودیان نیویورک به ممدانی رأی دادهاند، که به وضوح سایر اعضای میزگرد خبری را شگفتزده کرد.یکی از مجریان پرسید: «آیا فکر میکنید یهودیان اکنون نیویورک را ترک میکنند؟» (4)
ممدانی و مسئله فلسطین
زهران ممدانی در سالهای اخیر از جمله معدود سیاستمداران آمریکایی بوده که آشکارا در کنار مردم فلسطین ایستاده است. او در بحبوحه حملات رژیم صهیونیستی به غزه، خواستار توقف فوری حملات و پایان حمایت بیقید و شرط آمریکا از اسرائیل شد.
او در یک سخنرانی جنجالی در مجلس ایالتی نیویورک گفته بود: «دولت آمریکا نمیتواند از عدالت و انسانیت سخن بگوید در حالی که بمبهایش بر سر کودکان غزه فرود میآید.»این مواضع باعث شد برخی رسانههای غربی او را «شهردار ضدصهیونیست» بنامند؛ لقبی که البته در کشورهای اسلامی با استقبال روبهرو شد.
نگاه رسانههای ایرانی
رسانههای ایران همچون ایرنا و فارس در تحلیلهای خود تأکید کردند انتخاب ممدانی هرچند نشانهای از تغییر ظاهری در آمریکا است، اما نباید فراموش کرد ساختار قدرت در این کشور همچنان در دست صاحبان ثروت و لابیهای صهیونیستی است.
«انتخاب یک مسلمان در آمریکا بهظاهر نشانه گشایش است، اما نباید فراموش کرد این اقدام بیش از آنکه از روی صداقت باشد، برای ترمیم چهره تخریبشده آمریکا در افکار عمومی جهان اسلام صورت گرفته است.»
ممدانی با ترامپ، نبردی میان دو روایت متضاد از آمریکا
تقابل ممدانی با ترامپ، نبردی میان دو روایت متضاد از آمریکا است. نقد بر ملیگرایی: ممدانی گفتمان "عظمت آمریکا"ی ترامپ را واپسگرایانه و عادیساز نژادپرستی سیستماتیک میداند. او استدلال میکند که کاهش مالیاتهای ترامپ، ضریب جینی را افزایش داده و تمرکز ثروت را تشدید کرده است.
ممدانی ترامپیسم را تهدیدی برای نهادهای دموکراتیک میداند و سیاستهای مهاجرتی او را نقض حقوق بشر تلقی میکند. مقابله اصلی او از طریق گسترش گفتمان فراگیری است.
آینده او به موفقیت در گسترش پایگاه اجتماعی فراتر از مناطق شهری و مقابله با دوقطبیسازیهای شدید پس از ترامپ بستگی دارد.
چالش منطقهای سیاستهای مترقی او ممکن است در مناطق روستایی و سنتی با مقاومت مواجه شود.در صورت بازگشت ترامپ، ممدانی به صدای محوری اپوزیسیون سازمانیافته تبدیل میشود که باید استراتژی مقاومت مدنی و قانونی را فعال سازد.
مبارزه ممدانی فراتر از تقابل ایدئولوژیک با ترامپ است و شامل رویارویی با منافع قدرتمند سازمانیافته است که از تغییرات بنیادی هراس دارند.
ممدانی باید ائتلافی بسازد که بر همبستگی طبقاتی تکیه کند و از شکافهای نژادی که پوپولیسم راست سعی در ایجاد آنها دارد، عبور کند.
نفوذ لابیهای بینالمللی و موضعگیری در قبال اسرائیل در سیاست آمریکا، لابیهای قدرتمندی وجود دارند که حامیان قوی سیاستهای اسرائیل هستند و هرگونه انتقاد ساختاری از سیاستهای این کشور را برنمیتابند. از آنجا که ممدانی یک سیاستمدار پیشرو است که خواستار بازنگری در تخصیص بودجههای نظامی و تأکید بر حقوق بشر در سیاست خارجی است، این لابیها میتوانند به عنوان یک مانع مهم عمل کنند.
در صورت پیشرفت او به سطوح بالاتر، فشارها برای محدود کردن اظهاراتش پیرامون موضوعات حساس خاورمیانه یا قطع حمایتهای مالی کمپینش تشدید خواهد شد.
آینده زهران ممدانی و چشمانداز پساتر از ترامپ
آینده سیاسی زهران ممدانی در گرو پویاییهای در حال تغییر حزب دموکرات و میزان پذیرش گفتمان سوسیال دموکراسی در سطح ملی است. در آینده سیاسی آمریکا، بهویژه پس از دوره ترامپ، زمینههای دوگانگی شدیدی در جامعه وجود خواهد داشت. یکسو جریانی که خواهان حفظ ساختار سرمایهداری محافظهکارانه است، و سوی دیگر نسلی که خواهان بازنگری بنیادین در نظم اقتصادی و فرهنگی موجود است. زهران ممدانی در این میان ممکن است چهرهای میانمدت باشد که از عرصه ایالتی به ملی ارتقا یابد، احتمالاً با کاندیداتوری در انتخابات مجلس نمایندگان یا سنا.
چالش اصلی او، توانایی در گسترش پایگاه اجتماعی فراتر از نیویورک و نفوذ در مناطق غیرشهری و حومه است؛ جایی که ترامپ همچنان نفوذ بالایی دارد. سیاستهای ممدانی که عمدتاً در محیطهای شهری و دانشگاهی ریشه دارند (مانند مالیات بر ثروت)، ممکن است در مناطق روستایی که اقتصاد آنها به صنایع سنتی وابسته است، طرد شوند. برای موفقیت ملی، او باید بتواند مفاهیم عدالت اجتماعی را به زبانی تفسیر کند که برای کارگران سفیدپوست و خانوادههای حاشیهای خارج از شهرهای بزرگ نیز جذاب باشد. این نیازمند ایجاد یک چارچوب مفهومی جدید است که شکاف طبقاتی را بر شکاف نژادی اولویت دهد، بدون آنکه عدالت نژادی نادیده گرفته شود.
در سناریوی دیگر، در صورت بازگشت یا قدرتگیری مجدد ترامپ و تداوم سیاستهای راستگرایانه، ممدانی و همنسلانش به نقش اپوزیسیون سازمانیافتهای سوق داده میشوند که مأموریتشان حفظ دستاوردهای اجتماعی و فرهنگی دوران پساترامپ است. در این حالت، ممدانی میتواند به عنوان یک صدای اخلاقی و سیاسی در برابر سیاستهای ضد مهاجرتی و ضد محیط زیست دولت جدید عمل کند.
اگر ترامپ بازگردد، احتمالاً شاهد تشدید اقدامات اجرایی خواهد بود. ممدانی در این شرایط باید استراتژی مقاومت مدنی و قانونی را فعال سازد. او باید نشان دهد که سیاستهای چپگرا نه تنها آرمانگرایانه، بلکه راهحلهای عملی برای بحرانهای ساختاری مانند بدهی دانشجویی و تورم ناشی از انحصار هستند.
تقابل با پوپولیسم ترامپی نیازمند ابزارهای تحلیلی فراتر از شعارهای معمول است. ممدانی و حامیانش از تحلیلهای مارکسیستی و نئومارکسیستی برای تبیین ریشههای بحرانهای کنونی بهره میبرند.
علی معروفی آرانی پژوهشگر یهودیت و صهیونیسم
منابع:
1- نیویورک تایمز ،جمعه7نوامبر،صفحه اول و دوم، شهروندی سیاسی
2- فاکس نیوزدیجیتال ،پنج شنبه 6 نوامبر، تکرار در طول روز
3- https://www.bbc.com/persian/articles/cx2n02ee70ko
4- همان لینک قبلی