دشمن شناسی در بطن ایران مقتدر

در سالروز فرارسیدن یوم الله ۱۳ آبان، روز مبارزه با استکبار، بازخوانی اندیشه سیاسی و گفتار‌های  رهبر حکیم انقلاب اسلامی حضرت آیت الله خامنه‌ای (مدظله العالی) یک ضرورت محسوب می‌شود. تحلیل محتوای فرمایشات رهبر معظم انقلاب اسلامی طی سال‌های گذشته و اخیر، نشان دهنده تمرکز ایشان بر دو کلیدواژه محوری است:" دشمن‌شناسی" و "ایران مقتدر". این مفاهیم  نه تنها دوگانه  نیستند، بلکه میان آنها نوعی  رابطه‌علّی -معلولی حاکم است. تحقق ایران مقتدر که آرمان نهایی ملت و نظام است، کاملاً معلول دشمن‌شناسی دقیق، اشراف بر نگاه راهبردی دشمنان و درک عمیق از رویکرد عملیاتی آنها در روند تقابل ماهوی با نظام جمهوری اسلامی و ملت ایران است. مادامی که دشمن به درستی شناخته نشود، تلاش‌ها برای ساختن قدرت ملی، خواه ناخواه متأثر از توصیه‌های غلط و حربه‌های دشمن خواهد بود. در این خصوص نکاتی وجود دارد که لازم است مورد توجه قرار گیرد:

نخست اینکه دشمن‌شناسی در گفتمان رهبری فراتر از صرف شناسایی دشمن یا درک انگیزه‌های صرفاً خصمانه اوست. دشمن‌شناسی به معنای شناخت کامل ماهیت، ساختار و کارکرد دشمنان در مواجهه حداکثری با ایران مقتدر است. این امر مستلزم درک لایه‌های پنهان و آشکار تقابل است. تسلط بر ماهیت دشمن، یعنی فهم بنیاد‌های فکری و ایدئولوژیک آنها که در نقطه مقابل مبانی گفتمان نقلاب اسلامی قرار دارد، تنها بخشی از مسیر است. بخش حیاتی‌تر، اشراف بر ساختارها، روش‌ها و تاکتیک‌هاست. این مهم شامل شناخت شبکه‌های نفوذ، ابزار‌های جنگ رسانه‌ای، شیوه‌های تحریم اقتصادی، و چگونگی خلط و درهم‌آمیزی این عناصر در بطن مواجهه حداکثری با ایران مقتدر است.

دشمن تلاش می‌کند با استفاده از ابزار‌های نرم و نیمه‌سخت، اقتدار ملی را از درون تضعیف کند. لذا، رصد هوشمندانه و تحلیل مستمر این پیچیدگی‌ها برای خنثی‌سازی عملیات‌های دشمن ضروری است. ماهیت دشمن جمهوری اسلامی، ریشه در تضاد بنیادین ایدئولوژیک دارد. دشمن اصلی، یعنی محور استکبار جهانی به رهبری ایالات متحده و رژیم صهیونیستی، منافع و ارزش‌های لیبرال دموکراسی غربی را در نقطه مقابل ارزش‌های اسلامی، استقلال‌طلبانه و عدالت‌جویانه انقلاب اسلامی می‌بیند. دشمن، موجودیت نظامی را که بر پایه ولایت فقیه، مردم‌سالاری دینی و نفی سلطه بنا شده است، تهدیدی وجودی برای نظم جهانی ادعایی و تحت مدیریت خود تلقی می‌کند.  این تقابل، موقتی نیست، بلکه یک «تقابل ماهوی» است. هدف دشمن صرفاً جلوگیری از پیشرفت علمی یا نظامی ایران نیست، بلکه تغییر پارادایم حاکمیت، بازگرداندن ایران به دوران وابستگی، و تضعیف بنیان‌های اعتقادی ملت است.

نکته دوم اینکه "دشمن "یک موجودیت  واحد نیست، بلکه ائتلافی از بازیگران با سطوح مختلف عمق و تأثیر است که در یک ساختار سلسله‌مراتبی و هماهنگ عمل می‌کنند. استکبار جهانی اصلی‌ترین لایه این دشمنی محسوب می‌شود:یعنی آمریکا به عنوان مرکزیت عملیاتی و رژیم صهیونیستی به عنوان عامل اجرایی فعال، با محوریت راهبرد «مهار و در نهایت براندازی نرم».

کارکرد دشمن در وضعیت فعلی، تمرکز بر جنگ ترکیبی است که در آن تلاش می‌شود با به کارگیری همزمان ابزار‌های جنگ نرم و سخت، حداکثر هزینه را بر پروژه ایران مقتدر تحمیل کند. در جنگ اقتصادی،  هدف اصلی فلج کردن اقتصاد ملی، ایجاد نارضایتی معیشتی و سپس تبدیل نارضایتی اقتصادی به اعتراض سیاسی سازمان‌یافته است. جنگ رسانه‌ای و اطلاعاتی (به عنوان بخش اصلی  جنگ شناختی دشمن) شامل تولید محتوای گمراه‌کننده، بزرگنمایی مشکلات داخلی، شایعه‌پراکنی و مهم‌تر از همه، عملیات ادراکی بوده که هدف آن  تغییر برداشت مردم از واقعیت‌های کشور است. تاکتیک اصلی دشمن در این معادله چندلایه،  القای شکست‌ناپذیری دشمن و شکست‌پذیری نظام و ایران است.  

نکته سوم و مهم‌تر اینکه مفهوم ایران مقتدر یک مفهوم انتزاعی و صرفاً نظری نیست. تأویل و تصدیق همه‌جانبه آن، مسئولیت و وظیفه تک‌تک دلبستگان به این مرز و بوم محسوب می‌شود. اقتدار ایران محصول یک چینش منسجم است؛ چینشی که در آن باید مصادیق قدرت سخت (نظامی، دفاعی و زیرساختی) در کنار قدرت نرم (فرهنگی، علمی، دیپلماسی عمومی و امید ملی) به خوبی و با صلابت در کنار یکدیگر چیده شوند. در اینجا تک تک دستاورد‌های کشور در حوزه‌های گوناگون معنا و اصالت پیدا می‌کند. فرمایشات اخیر رهبر معظم انقلاب اسلامی خطاب به ورزشکاران و مدال آوران شاهدی دال بر این مدعاست:

" شما با این مدال‌آوری‌تان توانستید نقطه‌ی مقابل حرکت دشمن حرکت کنید. در عمل، توانایی جوان ایرانی و قدرت ملّت ایران را، که در جوانهایش متجلّی است، آن را نشان دادید و ظاهر کردید؛ لذا این مدال شاید بتوان گفت ارزش مضاعفی دارد. این محکم‌ترین پاسخی است که میشد به دشمن داد و شما دادید. "

ایران مقتدر یعنی مجموعه‌ای از پیشرفت‌های علمی، ایستادگی اقتصادی، شکوفایی فرهنگی و حفظ امنیت ملی. تحقق این تصویر نهایی، نیازمند رصد هوشمندانه و مستمر ماهیت و رویکرد دشمنان است؛ زیرا دشمن همواره در تلاش است تا یکی از این اضلاع قدرت را هدف قرار داده و در انسجام ساختار اقتدار خلل ایجاد کند. اگر دشمن‌شناسی دقیق نباشد از هدف اصلی یعنی ساختن ایران مقتدر باز خواهیم ماند. این ها، دو روی یک سکه هستند: دشمن‌شناسی شفاف، نقشه راه ساختن ایران مقتدر را ترسیم می‌کند.

* رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی