بقایی: شرط اروپا برای گفتوگو با آمریکا غیرمنطقی بود
به گزارش تابناک، اسماعیل بقائی سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز دوشنبه 14 مهرماه در نشست خبری هفتگی خود پاسخگوی سوالات خبرنگاران و روزنامه نگاران شد.
بقائی در ابتدا درباره نسل کشی در فلسطین گفت: علی‌رغم ادعاها درباره برقراری صلح مطرح شده، کماکان فلسطینی‌های بی‌گناه در معرض کشتار هم از طریق بمب و هم به دلیل قحطی تحمیلی هستند. بر اساس آمار دو سال گذشته قریب 80 هزار انسان بی‌گناه کشته شدند و دو برابر این تعداد مجروح شدند. متاسفانه شاهدیم شورای امنیت به دلیل حمایت همه جانبه آمریکا از هرگونه اقدام برای توقف نسل کشی درمانده است. بازداشت نزدیک به 500 نفر از فعالان کاروان پایداری خودش اقدام تروریستی و جنایت جنگی برای اطمینان از استمرار نسل کشی ادامه دار است.
سه کشور اروپایی ثابت کردند دیپلماسی با آنان ثمربخش نیست
وی در خصوص فعال شدن اسنپ بک و خواسته اروپایی‌ها برای مذاکره گفت: رویکرد سه کشور اروپایی به ویژه در سه ماه گذشته غیرمسئولانه و مخرب بوده است. آنان عملا از سازوکار حل اختلاف، برای تحمیل خواسته آمریکا سوءاستفاده کردند. هر سه شرط اروپایی‌ها شروط غیرمنطقی بود، با وجود این تصمیم گرفتیم با آژانس وارد گفتوگو شویم. تفاهمی که حاصل شد برای شکل دهی سازوکار جدید برای همکاری، مورد رضایت آژانس قرار گرفت، اما بعدا رد کردند. متعاقبا بحث‌های دیگری مطرح شد.
شروط ۳ کشور اروپایی برای وارد شدن به گفتوگو با آمریکا غیرمنطقی بود. آنان نتوانستند خودشان را به عنوان طرف صاحب اراده نشان دهند و بنابراین شرایط دیگر متفاوت خواهد بود. ما معتقدیم مسیر دیپلماسی هیچ‌گاه بسته نمی‌شود و هرگاه تشخیص دهیم دیپلماسی ثمربخش است از استفاده از آن تردید نداریم، اما سه کشور اروپایی ثابت کردند دیپلماسی با آنان ثمربخش نیست.
اقدام ۳ کشور اروپایی هیچ تعهدی را بر دولت‌ها ندارد
بقائی در پاسخ به سوالی در خصوص دیدار عراقچی با گوترش و دلایل ایران برای غیرقانونی بودن بازگشت تحریم‌ها گفت: ما نشست مهمی با دبیرکل داشتیم. گفت‌و‌گو‌های مهمی انجام شد، یکی از موضوعات اقدام سه کشور اروپایی بود. ما به تفصیل دلایل خودمان را مطرح کردیم. مضافا اینکه در نظر داشته باشید قطعنامه‌هایی که به بهانه موضوع هسته‌ای ایران تصویب شد عموما با اجماع بود و شرایط را با امروز مقایسه کنید. حداقل دو عضو دائم شورای امنیت مخالفت کردند و نشان می‌دهد که اجماع وجود ندارد.
ما قائل نیستیم تصمیمی در شورای امنیت صورت گرفته است، اتفاقی که افتاد اقدام ۳ کشور اروپایی برای بازگرداندن قطعنامه‌های تحریمی بود. ما این موضوع را به دبیرکل متذکر شدیم. اعتقاد داریم قطعنامه‌های شورای امنیت در موعد مقرر ۲۶ مهر خاتمه می‌یابد. کاری که ۳ کشور اروپایی انجام دادند از لحاظ قانونی ایراد جدی دارد و از حیث حقوقی هم باعث آشفتگی شده است.
مشخص نیست که چه چیزی بازگردانده شده است. به نظر می‌رسد اقدام آنان صرفا نوعی اقدام از روی لجاجت، بر اساس درخواست آمریکا و بدون در نظر گرفتن مصالح کشور‌های اروپایی بود. ما معتقدیم اقدام دبیرخانه سازمان ملل هیچ وجاهت قانونی ندارد. موضع ایران مورد حمایت چین و روسیه هم هست. آنان خیلی صریح غیرقانونی بودن اقدام را گوشزد کردند. ما اعتراض خودمان را اعلام کردیم و معنقدیم اقدام ۳ کشور اروپایی هیچ تعهدی را بر دولت‌ها ندارد و انتظار داریم کشور‌ها از تبعیت از این اقدام ۳ کشور اروپایی خودداری کنند.
آژانس باید اقدام رژیم و آمریکا در حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران را محکوم می‌کرد
سخنگوی وزارت خارجه کشورمان در واکنش به اظهارات گروسی گفت: حتما مقصر غیرقانونی بودن حملات علیه ایران را رژیم صهیوونیستی و آمریکا می‌دانیم، اما گزارش آژانس و سوءاستفاده ۳ کشور اروپایی برای صدور قطعنامه علیه ایران بهانه‌ای را برای سوءاستفاده آمریکا و رژیم صهیونیستی فراهم کرد. آژانس هیچ گزارشی درباره انحراف ایران بیان نکرده، این گزاره دقیق است. آژانس به همین دلیل باید اقدام رژیم و آمریکا در حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران را محکوم می‌کرد. طبق قعطنامه‌های آژانس هرگونه تعرض به تاسیسات صلح آمیز هسته‌ای ممنوع است. انتظار ما همیشه این بوده آژانس از هرگونه شائبه‌ها پرهیز کند و به وظایف حقوقی خودش بپردازد.
فعلا برنامه‌ای برای مذاکره نداریم
بقائی در خصوص برنامه برای گفتوگو با اروپا گفت: فعلا برنامه‌ای برای مذاکره نداریم. ما متمرکز بر بررسی آثار و تبعات اقدام ۳ کشور اروپایی و آمریکا هستیم. طبیعی است دیپلماسی به مفهوم ادامه رایزنی‌ها ادامه داشته باشد.
آمریکا یک طرف قانون شکن است
وی در واکنش به ادعا‌های وزیر خارجه آمریکا علیه ایران گفت: در مورد اظهارنظر آنان و افتخار به عمل مجرمانه، هربار گفتن این اظهارات بار حقوقی را برای مریکا سنگین‌تر می‌کند. این برای ملت ایران ثابت می‌کند آمریکا یک طرف قانون شکن است. تکرار این گزاره که برنامه هسته‌ای ایران را عقب انداختیم هیچ تردیدی در اقدام غیرقانونی آنان ایجاد نمی‌کند.
شکایت از اروپایی‌ها
سخنگوی وزارت خارجه درباره شکایت از اروپایی‌ها گفت: اقدام ۳ کشور اروپایی نه تنها از نظر ما، بلکه از نظر ۶ عضو شورای امنیت ناموجه بود. ۶ عضو در دو نوبت از خواست اروپایی‌ها حمایت نکردند. رئیس شورای امنیت هم به عنوان اولین طرفی که پیش نویس را ارائه کرد رای ممتنع داد. کافی است فقط به سابقه عملکرد این ۶ کشور نگاه کنید. ایران تا سال ۲۰۱۹ به توافق برجام پایبند بود و بر اساس یک بند برجام تصمیم به کاهش تعهدات خود در قبال عدم اجرای تعهدات آمریکا و خروج از برجام گرفت. منطقا و قانونا هیچ یک از چهار طرف صلاحیت توسل به ابراز حل اختلاف نداشتند.
حل موضوعات زندانیان ایران و فرانسه
وی درباره حل موضوعات زندانیان ایران و فرانسه گفت: دو تبعه فرانسوی در ایران دستگیر شدند و اتهامات مشخص دارند. تبعه ایرانی که در فرانسه دستگیر شده بازداشتش غیرقانونی بوده و هیچ دلیلی به ما ارائه نشده است. ما حسب وظایف ذاتی پیگیر پرونده خانم اسفندیاری هستیم. حدود ۱۰ روز قبل شخص سفیر با ایشان دیدار داشتند. پرونده ایشان کماکان در مرحله تحقیقات است. ما برای تسهیل کردن وضعیت، موضوع آزادی دو زندانی فرانسوی را مدنظر قرار دادیم. آزادی این دو و آزادی خانم اسفندیاری در مراجع ذی‌ربط در حال پیگیری است و امیدواریم به زودی این کار انجام شود.
عدم صدور ویزا به اعضای فدراسیون فوتبال ایران از سوی آمریکا
بقائی درباره عدم صدور ویزا به اعضای فدراسیون فوتبال ایران از سوی آمریکا گفت: ما امیدواریم که دولت آمریکا از اعمال غرض ورزی‌های سیاسی و سیاست زدگی در حوزه ورزش خودداری کند. دولت آمریکا وظایف مشخصی در قبال هیات‌های ورزشی دارد. مراجع ذی‌ربط از طریق فیفا در حال پیگیری موضوع هستند. در ایران، وزارت خارجه از هیچ تلاشی برای تسهیل موضوع فروگذاری نخواهد کرد. در رابطه با هیات دیپلماتیک ایران هم آمریکا از جایگاه میزبانی سوءاستفاده کرد.
واکنش به اظهارات استاندار اردبیل مبنی بر بسته شدن مراودات تجاری و گردشی با جمهوری آذربایجان
سخنگوی وزارت خارجه در واکنش به اظهارات استاندار اردبیل مبنی بر بسته شدن مراودات تجاری و گردشی با جمهوری آذربایجان گفت: این موضوع در دست پیگیری است.
موافقتنامه‌های دوجانبه ما با سایر کشور‌ها پابرجا است
وی درباره همزمانی لازم الاجرا شدن معاهده ایران و روسیه و مسئله اسنپ بک گفت: معاهده مشارکت جامع راهبردی ایران و روسیه در دی ماه ۱۴۰۳ توسط روسای جمهور دو کشور امضا شد و در ۱۰ مهر لازم الاجرا شد. این یک روند قانونی بود که همزمان با موضوع بازگردادن قطعنامه‌ها شد.
ایران قطعا کشور انزواپذیر نیست. سابقه تحریم‌های ایران به دهه ۵۰ میلادی برمی‌گردد. از آن زمان کشور ما درگیر تحریم‌ها به بهانه ملی شدن صنعت نفت بود. در این ۸۰ سال ایران با اتکا به دارایی‌های درونی خودش به مسیرش ادامه داده است. موافقتنامه‌های دوجانبه ما با سایر کشور‌ها پابرجا است. ما با روسیه روابط دیرپا داریم، فارغ از تحولات بین‌المللی هر دو کشور مصمم هستند روابط را ادامه دهند.
آغوش وطن همیشه به روی ایرانیان باز است
وی درباره تفاهم ایران و آمریکا برای استرداد ایرانیان به کشور گفت: من موافق لفظ استرداد نیستم. در این مورد آنچه که اتفاق افتاد برخورد تبعیض آمیز آمریکا با ایرانیان بود و به بهانه‌های مختلف از ایرانیان خواسته شد از آمریکا خارج شوند. ما به عنوان دولت ایران استقبال کردیم که هرموقع هموطنان خواهان بازگشت باشند به کشور برگردند. ورود ایرانی‌ها به کشور خودشان آزاد است. برخورد‌هایی با ایرانیان شد که نقض قوانین بین‌المللی است. این افراد به درخواست خودشان خواستند که به ایران بازگردند. فعلا ۵۳ نفر بازگشتند. ما گفتیم که رفتار دولت آمریکا با این اتباع ایرانی ناشایست بوده است. آغوش وطن همیشه به روی ایرانیان باز است.
آینده سوریه باید بدون مداخلات خارجی شکل گیرد
بقائی درباره روابط ایران و سوریه گفت: موضع ما در خصوص سوریه بعد از تغییر نظام این کشور بار‌ها بیان شده است. تاکید ما بر یکپارچگی سرزمینی و اینکه بتواند سوریه در برابر تجاوزات رژیم صهیونیستی از خودش دفاع کند بیان شده است. همچنین آینده سوریه باید بدون مداخلات خارجی شکل گیرد. ما آماده تعامل با همه کشور‌های منطقه هستیم و فکر می‌کنیم ثبات در سوریه لازمه ثبات در کل منطقه است، برای همین تحولات سوریه را رصد می‌کنیم، اما این برعهده حاکمان سوریه است که درباره تعاملات با کشور‌ها عمل کنند.
همراهی ترکیه با بازگشت تحریم‌ها علیه ایران غیرقانونی است
سخنگوی وزارت خارجه درباره همراهی ترکیه با بازگشت تحریم‌ها گفت: اقدام ترکیه که در رسانه‌ها اعلام شد، بنظر ما اقدام غیرضروری و به نوعی از لحاظ استدلال‌های عرض شده غیرقانونی تلقی می‌شود، زیرا مبنا‌ها و پیش فرض‌هایی که برای اقدام سه کشور اروپایی وجود دارد همه آنان غیرقانونی است. درخواست ما از کشور‌های دوست این است که از اثردهی به تصمیمی که غیرقانونی است، خوردداری کنند. در عین حال باید تذکر داد که نهاد‌ها و شرکت‌های نامبرده شده هیچ کدام در ترکیه دارایی نداشتند. سازمان انرژی اتمی هم موضع روشن گرفتند و گفتند هیچ دارایی از این حساب‌ها توقیف نشده است.
غربی‌ها به هیچ کدام از پیشنهادات توجهی نکردند
وی در خصوص اظهارات عراقچی درباره پیشنهاد ایران در نیویورک گفت: هیات ایران از هیچ کوششی برای جلوگیری از تحقق اقدام غیرقانونی ۳ کشور اروپایی دریغ نکرد. ما با ابتکار به نیویورک رفتیم و سه نوبت طرف‌های اروپایی پیشنهادت مطرح شده را به نوعی پذیرفتند، اما ظاهرا نتوانستند طرف آمریکایی را مجاب کنند. این نشان می‌دهد که صدور بیانیه دولت جدید آمریکا برای بازگردادند تحریم‌ها مبنا و دستورالعمل طرف‌های غربی بوده است، غربی‌ها به هیچ کدام از پیشنهادات توجهی نکردند.
در سه نوبت پیشنهاداتی از طرف مقابل برای نشست چندجانبه با حضور آمریکا ارائه شد که ما مخالفتی نداشتیم، با حسن نیت پذیرفتیم، اما باز طرف‌های مقابل از برگزاری نشست چندجانبه طفره رفتند. هر آنچه که معقول و منطقی بود از طرف ایران مطرح شد ولی طرف‌های مقابل یا اراده لازم و یا توان لازم برای رسیدن به راه حل منطقی نداشتند.
ریاست روسیه در شورای امنیت و تاثیر در اجرای تحریم‌ها
وی درباره ریاست روسیه در شورای امنیت و تاثیر در اجرای تحریم‌ها گفت: رایزنی با روسیه کماکان ادامه دارد. نقش روسیه مهم است، زیرا برخی از سازوکار‌های مورد ادعای طرف‌های غربی در همین ایام باید شکل بگیرد. روسیه در خصوص غیرقانونی بودن اقدام ۳ کشور اروپایی موضع خودش را مطرح کرده و چین هم از اقدام ۳ کشور حمایت نکرد. خیلی از کشور‌ها هم به ما گفتند که به ناچار و به خاطر فشار ۳ کشور موافقت کردند.
هیچ بازرسی در ایران نیست
سخنگوی وزارت خارجه درباره توافق قاهره با آژانس و آخرین وضعیت بازرسان در ایران گفت: در حال حاضر هیچ بازرسی در ایران نیست. حداقل ۱۰ روز قبل از نیروگاه بوشهر بازرسی انجام شد. اینکه در آینده چه کار می‌کنیم باید توسط شورای عالی امنیت ملی تصمیم گرفته شود، اما بدون تردید تفاهم قاهره کارآیی ندارد و قابل اجرا شدن نیست.
ایران هیچ‌وقت برای مذاکره التماس نمی‌کند
بقائی در واکنش به پرسشی نسبت به تفاوت‌های اظهارات درباره اتفاقات افتاده در نیویورک گفت: ایران هیچ‌وقت برای مذاکره التماس نمی‌کند. مذاکره امر دو سویه است که باید درباره منافعش تصمیم گرفته شود. حراست از منافع ملی به اندازه صیانت از اقتدار ملی مهم است. قبل از اینکه عازم نیویورک شویم پیشنهاداتی از سوی گروسی مطرح شد تا نشست‌های مشترکی با حضور نماینده آمریکا برای ممانعت از اقدام طرف‌ها برای بازگشت تحریم‌ها داشته باشیم. برای همین پیشنهاد نشست چندجانبه با حضور آمریکا مطرح شد و ما مخالفتی نکردیم و حسن نیت نشان دادیم، اما طرف‌های مقابل با روایت‌های مختلف آماده نبودند. در این ابتکار و همچنین دو نوبت بعد که برگزاری نشست مطرح شد خودشان از برگزاری طفره رفتند. البته ما نشست‌های دوجانبه با اروپایی‌ها داشتیم و این واقعیت ماجرا است.
تصمیم گیری درباره فلسطین باید توسط مردم فلسطین و بدون فشار طرف‌های مختلف انجام شود
وی در واکنش به مذاکره حماس و رژیم برای بررسی طرح صلح ترامپ گفت: ما بیانیه صریحی منتشر کردیم، موضع ما روشن است. ما از هر ابتکاری که در این مرحله منجر به توقف نسل کشی و فراهم شدن کمک به غزه شود، استقبال می‌کنیم. از موضع گروه‌های مقاومت فلسطینی درباره طرحی برای تعیین سرنوست بر اساس حق فلسطینی‌ها باخبریم و نسبت به خطرات و مسائلی جدی که می‌تواند به بهانه پیگیری این طرح برای فلسطین و منطقه ایجاد شود نگرانیم. ما همه جهات ذی‌ربط را دعوت می‌کنیم که با چشمان باز این مسئله را دنبال کنند. تصمیم گیری درباره فلسطین باید توسط مردم فلسطین و بدون فشار طرف‌های مختلف انجام شود.
