عراق هنوز توافقنامه امنیتی با ایران را کامل اجرا نکرده است/ رونق اقتصادی در مناطق مرزی با اجرای توافق

کارشناس مسائل منطقه می‌گوید یک توافق زمانی معنا و اثرگذاری دارد که به اجرا درآید، نه اینکه صرفاً روی کاغذ باقی بماند. تا وقتی طرف عراقی در عمل به تعهدات خود پایبند نشود، نمی‌توان انتظار داشت که این توافق به اهداف کلان خود برسد.

به گزارش سرویس بین الملل تابناک، توافقنامه امنیتی میان ایران و عراق از اسفند ۱۴۰۱ میان دو طرف به امضا رسید و به گفته ناظران از جمله پیامد‌های مثبت آن این هست که با اجرایی شدن توافقنامه میتوان تحقق اهدافی، چون «ایجاد و گسترش بازارچه‌های مرزی»؛ «رونق کسب و کار مردم مناطق مرزی» و البته «افزایش قابل توجه تجارت میان ایران و عراق» را به انتظار نشست.

«عابد اکبری» کارشناس مسائل منطقه در گفت‌و‌گو با تابناک در خصوص اهمیت اجرای کامل توافقنامه امنیتی ایران و عراق از سوی بغداد و اربیل و پیامد‌های مثبت آن در صورت اجرایی شدن؛ اظهارداشت: هنوز مفاد توافقنامه از سوی طرف عراقی به‌صورت کامل اجرایی نشده و این تأخیر در اجرا نیز دلایل مختلفی دارد؛ بخشی به پیچیدگی‌های ساختار سیاسی و امنیتی عراق بازمی‌گردد و بخشی هم به ملاحظات داخلی آن کشور در تعامل با گروه‌های مختلف.

وی گفت:، اما از نگاه روابط بین‌الملل، یک توافق زمانی معنا و اثرگذاری دارد که به اجرا درآید، نه اینکه صرفاً روی کاغذ باقی بماند. تا وقتی طرف عراقی در عمل به تعهدات خود پایبند نشود، نمی‌توان انتظار داشت که این توافق به اهداف کلان خود برسد.

این کارشناس مسائل منطقه با بیان اینکه اجرای کامل این توافق می‌تواند تحولی جدی در مناسبات مرزی ایران و عراق ایجاد کند؛ تصریح کرد: ما در مناطق مرزی ظرفیت‌های بالایی برای تجارت و دادوستد داریم و تجربه نشان داده هر زمان امنیت و ثبات در مرز‌ها برقرار بوده، زندگی اقتصادی مردم رونق گرفته است.

عابدی بیان داشت: در صورت پایبندی دو طرف به توافق، شاهد تقویت تجارت مرزی، گسترش بازارچه‌های مرزی و افزایش حجم مبادلات خواهیم بود که این امر نه تنها به بهبود معیشت مردم مرزنشین کمک می‌کند، بلکه به‌طور غیرمستقیم ثبات اجتماعی و امنیتی دو کشور را نیز تقویت می‌کند و به بیان دیگر، تجارت و امنیت در این مناطق رابطه‌ای مستقیم و متقابل دارند.

وی عنوان کرد: یکی از ابعاد مهم این توافق، مسئله گروه‌های مسلح کُردی ضدانقلاب است. ایران در این چارچوب سیاستی مسئولانه و انسانی را دنبال کرده است. ما به اعضای این گروه‌ها یک نوع «امان‌نامه» دادیم؛ به این معنا که اگر دست خود را از عملیات‌های تروریستی کوتاه کنند، می‌توانند بدون ترس به آغوش وطن و خانواده بازگردند.

این کارشناس مسائل بین الملل افزود: این پیام روشنی است که ایران صرفاً به دنبال مقابله کور با افراد نیست، بلکه می‌خواهد فرصت بازگشت به زندگی عادی را فراهم کند. چنین رویکردی از جانب جمهوری اسلامی ایران اهمیت زیادی دارد، زیرا نشان می‌دهد که امنیت‌سازی می‌تواند همراه با بازاجتماعی‌کردن نیرو‌های جداشده از خشونت باشد.

عابدی ادامه داد: ایران فهرستی از اسامی برخی سران گروه‌های تروریستی را در اختیار طرف عراقی قرار داده که این افراد تحت تعقیب پلیس بین‌الملل هستند و بر اساس «اعلان قرمز اینترپل»، دولت عراق موظف است آنها را به ایران مسترد کند. این نه فقط یک مطالبه دوجانبه، بلکه یک تعهد حقوقی در چارچوب همکاری‌های بین‌المللی است.

وی در پایان خاطرنشان کرد: با این حال، تا امروز اقدام عملی از سوی بغداد برای استرداد این افراد صورت نگرفته است. این موضوع، هم اعتماد متقابل را خدشه‌دار می‌کند و هم مانعی جدی در مسیر اجرای کامل توافق است. اگر دولت عراق بخواهد نشان دهد که به همکاری‌های امنیتی با ایران پایبند است، باید در این زمینه گام‌های عملی بردارد.