به گزارش سرویس علم و فناوری تابناک، لایه اوزون، سپر طبیعی زمین در برابر اشعه ماوراء بنفش خورشید، همچنان در مسیر بهبود قرار دارد. طبق ارزیابیهای جدید، سوراخ لایه اوزون در سال ۲۰۲۴ نسبت به دوره بین سالهای ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۳ کوچکتر شده و عمق آن در قطب جنوب نیز کمتر از میانگین سالهای ۱۹۹۰ تا ۲۰۲۰ گزارش شده است. این روند، یک نشانه روشن از بهبودی تدریجی این لایه حیاتی است.
به گفتهی سازمان جهانی هواشناسی (WMO) وابسته به سازمان ملل، این دستاورد حاصل چند دهه همکاری جهانی برای کاهش گازهای مخرب لایه اوزون است. این تلاشها ابتدا با توافقهایی در دهه ۱۹۸۰ آغاز شد و با تصویب پروتکل مونترال در سال ۱۹۸۷ شکل جدیتری به خود گرفت؛ معاهدهای که کشورهای جهان را موظف به کاهش تولید و استفاده از مواد شیمیایی مخرب مانند CFCها کرد؛ موادی که در یخچالها، سیستمهای تهویه مطبوع و اسپریهای آئروسل بهکار میرفتند.
بر اساس همین پروتکل، بیش از ۹۹ درصد از تولید مواد تخریبکننده اوزون متوقف شده و این موضوع نقش کلیدی در کاهش سوراخ لایه اوزون داشته است. پیشبینیها نشان میدهند که در صورت ادامه این روند، اوزون میتواند تا اواسط قرن ۲۱ به سطح دهه ۱۹۸۰ بازگردد.
طبق ارزیابیهای صورتگرفته:
لایه اوزون تا سال ۲۰۴۰ در اغلب نقاط جهان ترمیم خواهد شد؛
تا ۲۰۴۵ بر فراز قطب شمال به حالت اولیه بازمیگردد؛
و تا سال ۲۰۶۶ سوراخ اوزون در قطب جنوب نیز بهطور کامل بسته میشود.
این ترمیم، علاوه بر کاهش خطراتی مانند سرطان پوست، آبمروارید و آسیب به اکوسیستمها، نشانهای مثبت از توانمندی جامعه بینالمللی در مقابله با بحرانهای زیستمحیطی است.
ارزیابی بعدی سازمان جهانی هواشناسی در سال ۲۰۲۶ منتشر خواهد شد؛ اما آنچه روشن است اینکه پروتکل مونترال نهتنها یکی از موفقترین توافقهای زیستمحیطی تاریخ است، بلکه الگویی برای مقابله با سایر تهدیدهای جهانی مانند تغییرات اقلیمی به شمار میرود.
تابناک را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید