سرویس - علمی - تابناک | TABNAK

کشف یک نقشه دقیق درد در ساقه مغز: امید جدید به درمان‌های غیرافیونی
دانشمندان دانشگاه سیدنی با استفاده از تصویربرداری مغزی با قدرت ۷ تسلا، برای نخستین بار «نقشه درد» در ساقه مغز را شناسایی کرده‌اند؛ یافته‌ای که می‌تواند راه را برای درمان‌های هدفمند و غیرافیونی دردهای مزمن باز کند — گامی بلند در مقابله با وابستگی به داروهای مخدر.
کشف فسیل «Little Foot» ممکن است گونه جدیدی از اجداد انسان را نشان دهد
تحقیقات جدید روی فسیل مشهور «Little Foot» که یکی از کامل‌ترین اسکلت‌های انسان‌نماست، حاکی از آن است که این نمونه ممکن است به گونه‌ای کاملاً جدید در درخت تکاملی انسان تعلق داشته باشد — کشفی که می‌تواند روایت تکامل انسانی را بازنویسی کند و افق‌های جدیدی در paleoanthropology بگشاید.
هسته داخلی زمین در حالت «ابر یونی» قرار دارد
تحقیقات جدید نشان می‌دهد هسته داخلی زمین برخلاف تصورات قبلی، نه کاملاً جامد و نه کاملاً مایع، بلکه در حالت ابر یونی قرار دارد — یافته‌ای که بینش ما درباره پویایی داخلی سیاره را متحول می‌کند.
کشف احتمالی منشأ حیات: محققان ربُز و گلوکز را در سنگ فضایی Bennu یافتند
دانشمندان با بررسی نمونه‌های بازگردانده شده از سیارک Bennu دریافته‌اند که این سنگ فضایی حاوی ربُز — قند پنج‌کربنه‌ای سازنده RNA — و گلوکز بوده است؛ یعنی احتمالا همه اجزای اصلی سازنده حیات در زمین قبل‌تر در فضا وجود داشته‌اند.
رصدخانه فرمی ناسا نشانه‌ای تازه از ماده تاریک در مرکز کهکشان کشف کرد/ مشاهده نور گاما در مرکز راه شیری فرضیه‌ها را تکان داد
در جدیدترین مطالعه اخترفیزیک، گروهی از پژوهشگران با تحلیل داده‌های تلسکوپ فرمی ناسا اعلام کردند تابش‌های گاما در مرکز راه‌شیری الگویی نشان می‌دهد که ممکن است نخستین سرنخ جدی از برخورد یا نابودی ذرات ماده تاریک باشد؛ یافته‌ای که در صورت تأیید، یکی از مهم‌ترین گام‌های بشر در فهم ۹۵ درصد «جهان نامرئی» تلقی خواهد شد.
گوگل الگوریتم کوانتومی «Quantum Echoes» را معرفی کرد؛ ۱۳هزار برابر سریع‌تر از ابرکامپیوترها
محققان گوگل با معرفی الگوریتم کوانتومی جدیدی به نام Quantum Echoes، نشان داده‌اند که می‌توانند محاسباتی انجام دهند که ۱۳هزار برابر سریع‌تر از سریع‌ترین ابرکامپیوترها اجرا می‌شود — گامی بزرگ به سوی کامپیوتر کوانتومی عملیاتی.
بازگشت موفق فضانوردان «شنژو ۲۰» چین پس از ۶ ماه اقامت در ایستگاه تیانگونگ
سه فضانورد ماموریت «شنژو ۲۰» چین بامداد ۱۴ نوامبر پس از بیش از شش ماه حضور در مدار پایین زمین و ایستگاه فضایی تیانگونگ، به‌طور سالم در محل فرود دونگ‌فنگ فرود آمدند؛ بازگشتی که به‌دلیل برخورد زباله فضایی و آسیب دیدن فضاپیمای اصلی‌شان، با پیچیدگی‌های فنی همراه بود.
دنباله‌دار بین‌ستاره‌ای 3I/ATLAS؛ مهمان تازه آسمان و رازهای کیهان
پژوهشگران ناسا و آژانس فضایی اروپا خبر دادند دنباله‌دار بین‌ستاره‌ای 3I/ATLAS وارد منظومه شمسی شده و تا هفته‌های آینده از نزدیکی زمین عبور خواهد کرد؛ فرصتی کم‌نظیر برای بررسی ترکیبات اولیه جهان.
راکت لب ماهواره ژاپنی را به فضا برد
شرکت راکت لب ششمین ماموریت خود برای شرکت ژاپنی iQPS که از زمین عکسبرداری می کند را انجام داد.
کشف «اسفنج مرگ‌بار» ‌در اعماق اقیانوس جنوبی؛ ۳۰ گونه جدید در منطقه‌ای بسیار دور از بشر
دانشمندان با انجام دو ماموریت ‌کاوش در «جنوبگان» موفق شدند ۳۰ گونه ناشناخته از موجودات دریایی را کشف کنند؛ از جمله یک اسفنج کروی شکل که با قلاب‌های ریز، طعمه‌اش را شکار می‌کند. این یافته‌ها چشم‌اندازی نو از حیات فراسطحی اقیانوس‌ها ارائه می‌دهد.
تحول در محاسبات علمی؛ الگوریتم Quantum Echoes با سرعت ۱۳٬۰۰۰ برابر ابررایانه‌ها
Google با معرفی الگوریتم «Quantum Echoes» روی پردازنده کوانتومی Willow، نشان داده است که محاسبات علمی و شبیه‌سازی مولکولی می‌تواند ۱۳٬۰۰۰ برابر سریع‌تر از سریع‌ترین ابررایانه‌های فعلی انجام شود.
Google DeepMind با هوش مصنوعی، تومورهای «سرد» را به «گرم» تبدیل می‌کند
پیشرفت تاریخی در تحقیقات سرطان:
هوش مصنوعی شرکت Google DeepMind موفق شد یک فرضیه علمی جدید درباره رفتار سلول‌های سرطانی ارائه دهد و در آزمایش‌های زنده آن را تأیید کند؛ این امر راه را برای تبدیل تومورهای مقاوم به درمان («سرد») به نوع حساس به ایمن‌درمانی («گرم») هموار می‌کند.
طراحی زبان مصنوعی با غشاهای Graphene oxide / گامی نوین در حسگری شیمیایی و هوشمند
پژوهشگران به تازگی دستگاهی شبیه به زبان انسان طراحی کرده اند که با بهره گیری از غشاهای گرافن اکسید، هم‌زمان «حس می‌کند» و «یاد می‌گیرد» — این ترکیب علم پایه (مواد نو) و فناوری کاربردی (حسگر هوشمند) می‌تواند در حوزه‌های سلامت، صنایع غذایی و رباتیک کاربردی باشد.
اوج بارش شهابی جبّاری در شامگاه ۲۹ مهر
بارش شهابی جبّاری، نخستین بارش شهابی فصل پاییز، در شب سه‌شنبه 29 مهر به اوج می‌رسد. علاقه‌مندان می‌توانند بدون ابزار خاص و با چشم غیر مسلح، در آسمانی تاریک با افق باز، این پدیده زیبا را رصد کنند.
دبی در GITEX 2025 از تراموای بدون ریل هوش مصنوعی رونمایی می‌کند
در جریان نمایشگاه جهانی فناوری GITEX 2025، که از ۱۳ تا ۱۷ اکتبر در مرکز تجارت جهانی دبی برگزار می‌شود، اداره حمل‌ونقل و راه‌های دبی (RTA) از تراموای بدون ریل مجهز به هوش مصنوعی رونمایی کرد.
توسعه ابزار هوش مصنوعی که مواد نو را با قوانین طراحی خاص خلق می‌کند
محققان مؤسسه MIT ابزاری به نام SCIGEN را معرفی کرده‌اند که امکان هدایت مدل‌های مولد هوش مصنوعی را به سمت طراحی مواد با خواص کوانتومی یا ویژگی‌های ویژه فراهم می‌کند؛ رویکردی که می‌تواند سرعت کشف مواد جدید را به‌طرز چشمگیری افزایش دهد.
خطرناک‌ترین نوع چربی بدن، مغز شما را سریع‌تر پیر می‌کند
چاقی بر مغز اثر می‌گذارد، اما پژوهشی تازه نشان می‌دهد نوع و محل تجمع چربی، بسیار مهم‌تر از مقدار آن است و پیری مغز را تسریع می‌کند.
کشف مولکول‌های آلی در انسلادوس؛ احتمال حیات در قمر زحل تقویت شد
دانشمندان با استفاده از داده‌های تلسکوپ جیمز وب و مأموریت کاسینی، مولکول‌های آلی جدیدی را در فوران‌های آب قمر انسلادوس شناسایی کرده‌اند؛ کشفی که بار دیگر احتمال وجود اقیانوس زیرسطحی و شرایط مناسب برای حیات در این قمر زحل را پررنگ‌تر می‌کند.
دانشمندان از ریه انسان، زیست‌بات‌های زنده ساختند
دانشمندان موفق به توسعه زیست‌بات‌های زنده‌ از سلول‌های ریه انسان شدند.
فضانوردان آرتمیس۲ امسال راهی ماه می‌شوند
ماموریت ناسا برای بازگرداندن فضانوردان به ماه برای نخستین بار در قرن بیست ویکم میلادی قرار بود در آوریل ۲۰۲۶ میلادی انجام شود، اما اکنون به نظر می رسد زودتر از این موعد انجام خواهد شد.
بازگشت موش و مگس های روسی فضانورد به زمین
کاوشگر روسی حامل ۷۵ موش و ۱۵۰۰ مگس پس از پایان ماموریت خود در فضا به زمین بازگشت.
نوآوری چینی‌ها؛ تبدیل هر پنجره به پنل خورشیدی
پژوهشگران دانشگاه نانجینگ چین موفق به توسعه یک پوشش شفاف نوین شده‌اند که می‌تواند هر پنجره معمولی را به پنل خورشیدی تبدیل کند؛ فناوری‌ای که در عین حفظ شفافیت و زیبایی پنجره، بخشی از نور خورشید را به انرژی الکتریکی تبدیل می‌کند و گامی تازه در مسیر انرژی سبز به شمار می‌رود.
سوال کردن ما از هوش مصنوعی، «کربن» منتشر می‌کند!
چت‌بات‌های هوش مصنوعی با مصرف انرژی و تولید کربن دی‌اکسید، به محیط زیست آسیب می‌رسانند.