آمریکا تغییر نظام کنونی سوریه را کلید زد/ «تجزیه» با «بسته بندی جدید»

توماس باراک، فرستاده ویژه آمریکا در امور سوریه مدعی شده پس از وقایع خشونت‌بار در استان السویداء، مردم سوریه باید جایگزین‌هایی برای سیستم بسیار متمرکز در نظر بگیرند.

به گزارش سرویس بین الملل تابناک، آمریکا که از ابتدا در فکر تجزیه سوریه بوده، همچنان بر اساس همین طرح حرکت می‌کند؛ به نحوی که توماس باراک، فرستاده ویژه آمریکا در امور سوریه مدعی شده پس از وقایع خشونت‌بار در استان السویداء، مردم سوریه باید جایگزین‌هایی برای سیستم بسیار متمرکز در نظر بگیرند.

باراک، اعلام کرد که این کشور ممکن است نیاز به بررسی جایگزین‌هایی برای یک دولت شدیداً متمرکز داشته باشد.

به گزارش واشنگتن پست، باراک ماه گذشته به خبرنگاران گفت آنچه سوریه نیاز دارد فدرالیسم نیست، بلکه چیزی کمتر از آن است؛ یک ترتیبات که به همه اجازه دهد وحدت، فرهنگ و زبان خود را «بدون هرگونه تهدید از سوی اسلام سیاسی» حفظ کنند.

باراک افزود همه کسانی که با پرونده سوریه آشنا هستند معتقدند امور باید به شیوه‌ای عقلانی‌تر پیش برود.

این روزنامه آمریکایی در گزارش ۲۳ اوت خود خاطرنشان کرد که خشونت گسترده در سراسر سوریه، خواسته‌های اقلیت‌ها برای خودمختاری را تشدید می‌کند و اشاره کرد که درگیری اصلی اکنون در رابطه پرتنش بین دولت دمشق و نیرو‌های دموکراتیک سوریه (SDF) تحت حمایت آمریکا نهفته است.

این روزنامه گفت که احمد الشراع، رئیس‌جمهور موقت، خواستار یک دولت متمرکز تحت رهبری دمشق است، مشابه ساختاری که سوریه قبل از تکه تکه شدن در خلال درگیری داشت و هشدار داد که موج‌های جدید خشونت این برنامه‌ها را تهدید می‌کند.

این گزارش نتیجه گرفت که شرایط در سوریه به جای بهبودی که سوری‌ها پس از سقوط رژیم اسد در ۸ دسامبر ۲۰۲۴ امیدوار بودند، در حال بدتر شدن است.

دو منطقه اصلی خارج از اختیار دولت مرکزی در دمشق باقی مانده‌اند: شمال شرق، جایی که SDF تحت حمایت آمریکا خواستار عدم تمرکز است و السویدا در جنوب، جایی که صدا‌ها برای «استقلال» از سوریه بلندتر می‌شود.

به گفته قتیبه ادلبی، مدیر امور آمریکا در وزارت خارجه سوریه، دولت سوریه همه اشکال عدم تمرکز را رد نمی‌کند. وی در یک مصاحبه توضیح داد که رویکرد فعلی دولت به حکومت‌داری، به ویژه اداره محلی، عمدتاً بر اساس عدم تمرکز، به ویژه عدم تمرکز اداری است.

ادلبی افزود: «من فکر نمی‌کنم که واقعاً هیچ بحث یا اختلاف نظری در مورد عدم تمرکز اداری وجود داشته باشد. مشکل سوریه با تمرکز هرگز قانونی نبوده، بلکه سیاسی بوده است.»

اداره خودمختار انتخابات پارلمانی را رد می‌کند

در ۲۴ اوت، اداره خودمختار شمال شرق سوریه با انتشار بیانیه‌ای انتخابات پارلمانی در این کشور را رد کرد و آن را «گامی فرمالیته و بی‌ارتباط با دموکراسی و به هیچ وجه نماینده اراده سوری‌ها نیست» توصیف کرد.

بر اساس این بیانیه، فرآیند انتخاباتی جاری به دلیل جابجایی اجباری و سیاست‌های سیستماتیک که مانع از مشارکت اجزای فعال در شکل‌دهی آینده کشور می‌شود، نزدیک به نیمی از سوری‌ها را مستثنی می‌کند و تأیید می‌کند که این انتخابات الزامات یک راه‌حل سیاسی جامع را برآورده نمی‌کند.

این بیانیه در پاسخ به اعلام کمیته عالی انتخابات در روز قبل صادر شد که انتخابات در سه استان رقه و حسکه (که تحت کنترل SDF، بازوی نظامی اداره خودمختار است) و السویدا به تعویق افتاده است.

اداره خودمختار همچنین برچسب زدن شمال شرق سوریه به عنوان «ناامن» به منظور توجیه سیاست‌های انحصاری را رد کرد و اصرار داشت که این مناطق «از بسیاری از بخش‌های دیگر سوریه امن‌تر هستند».

این اداره تأکید کرد که هرگونه تصمیم یا اقدام یکجانبه برای مردم و مناطق شمال شرق سوریه الزام‌آور نخواهد بود و از جامعه بین‌المللی و سازمان ملل متحد خواست که این انتخابات را که «مخالف قطعنامه ۲۲۵۴ سازمان ملل توصیف کرد» به رسمیت نشناسند.

این بیانیه نتیجه گرفت که «راه‌حل در سوریه نه از طریق بازتولید سیاست‌های قدیمی، بلکه از طریق یک فرآیند سیاسی جامع با مشارکت همه سوری‌ها، با اجزای متنوع و اراده آزادشان به دست می‌آید که منجر به یک سوریه دموکراتیک، کثرت‌گرا و غیرمتمرکز می‌شود که حقوق را تضمین کرده و چشمانداز‌های صلح و ثبات را می‌گشاید.»

ملاقات آمریکا-دروزی

پیش از این، باراک با شیخ موفق طریف، رهبر معنوی جامعه دروزی در اسرائیل دیدار کرد تا در مورد تحولات در استان السویدا (جنوب سوریه)، راه‌های کاهش تنش‌ها و جلوگیری از وخیم شدن وضعیت به رویارویی‌های گسترده‌تر بحث کند.

باراک این جلسه را «صمیمانه و سازنده» توصیف کرد و تأکید کرد که آمریکا به کار با همه شرکای محلی و منطقه‌ای برای ترویج ثبات و کاهش تنش ادامه می‌دهد، با تمرکز بر محافظت از غیر نظامیان و احترام به موازین محلی.

درخواست حمایت برای تجزیه‌طلبی از سوی رهبر دروزی در سوریه

از طرف دیگر، شیخ حکمت الهجری، از رهبران دروزی در سوریه اظهار کرد: «ما از انسان‌های شریف جهان و کشور‌های آزاد می‌خواهیم تا در اعلام یک اقلیم جداگانه در کنار ما بایستند».

وی افزود: پس از مصیبت اخیری که با هدف نابودی جامعه دروزی در سوریه انجام شد، مسیر ما با عنوانی جدید آغاز شده است.

الهجری گفت: نیرو‌های گارد ملی با ضمانت کشور‌های ذی‌ربط از خاک ما دفاع خواهند کرد. اخیرا و در پی تشدید اختلافات داخلی میان گروه‌های دروزی، چند گروه مسلح از این طایفه با کنار گذاشتن جریان‌های مخالف خود، «نیرو‌های گارد ملی» را تحت فرمان شیخ حکمت الهجری تأسیس کردند.

منابع محلی سوری گزارش دادند که چند گروه مسلح دروزی از مناطق السویداء و جبل‌العرب با صدور بیانیه‌ای مشترک، از تشکیل یک نهاد نظامی واحد با عنوان «نیرو‌های گارد ملی» خبر دادند. 

بر اساس این بیانیه، «نیرو‌های گارد ملی» خود را نهاد نظامی رسمی نماینده طایفه دروزی معرفی کرده و هدف اصلی خود را «حفاظت از جبل و هویت دروزی» اعلام کرده است. 

این نیرو‌ها تأکید دارند که تنها مرجع مشروع در طایفه، شیخ الهجری است و دیگر رهبران مذهبی از جمله شیخ حمود الحناوی و شیخ یوسف جربوع را نادیده گرفتند.

در عین حال، گروه‌های مهمی از طایفه دروزی از جمله جنبش «رجال‌الکرامة» و «أحرار جبل‌العرب» در این ساختار جدید حضور ندارند. 

این گروه‌ها به دلیل حمایت از الحاق جبل‌العرب به حاکمیت دمشق، از عضویت در «نیرو‌های گارد ملی» کنار گذاشته شده‌اند و گفته می‌شود در حال مذاکره با مقامات رسمی هستند.

پیشتر رهبر دروزی لبنانی، «ولید جنبلاط» اعلام کرد، یکی از شیوخ دروزی سوریه، «حکمت الهجری» به دنبال تکروی و انحصار تصمیم‌گیری در استان السویداء است.

وی افزود: رخداد‌های السویداء زمانی آغاز شد که برخی طرف‌ها وارد شده و خواهان «حکمرانی محلی» شدند که این مسئله باعث وخامت اوضاع امنیتی شد و دولت موقت سوریه را به اعزام نیرو‌هایی به این استان واداشت.

جنبلاط همچنین هشدار داد که رژیم صهیونیستی بیش از هر زمان دیگری برای تجزیه کشور‌های منطقه تلاش می‌کند. در ۱۳ ژوئیه جاری درگیری‌های مسلحانه میان عشایر بادیه‌نشین با گروه‌های دروزی در السویداء به وقوع پیوست.

سپس نیرو‌های وابسته به شورشیان حاکم بر سوریه در راستای حمایت از بدوی‌ها و مقابله با دروزی‌ها وارد عمل شدند. رژیم صهیونیستی نیز با ادعای حمایت از دروزی‌ها دست به حملاتی شدید به سوریه زد.