اروپا دوباره ایران را تهدید کرد

به گزارش تابناک به نقل از ایسنا؛ «کارین کیتسل» نماینده انگلیس در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین روز چهارشنبه و با قرائت بیانیه‌ مشترک تروئیکای اروپایی (سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان) در جلسه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره «راستی‌آزمایی و نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ایران ذیل قطعنامه ۲۲۲۱ شورای امنیت» مدعی شد: «گزارش تازه آژانس و مدیرکل آژانس درباره برنامه هسته‌ای ایران، دوباره عملکرد بی‌طرف و حرفه‌ای آژانس را به نمایش گذاشت.»

نماینده انگلیس در ادامه بیانیه مشترک سه کشور اروپایی با اشاره به گزارش غیرفنی و سیاست‌زده «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس ادعا کرد: «این گزارش جزئیات تشدید بیشتر برنامه هسته‌ای ایران را حکایت می‌کند و نشان می‌دهد که همزمان با شکست ایران در تعمیق همکاری خود با آژانس، این کشور درحال دورتر شدن از تعهدات برجامی خود است.»

سه کشور اروپایی در بیانیه مشترک خود مدعی شدند: «غنی‌سازی ۶۰ درصدی ایران برای کشوری بدون سلاح هسته‌ای بی‌سابقه است و هیچ توجیه غیرنظامی معتبری ندارد. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در حال حاضر قادر به تأیید منحصراً صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای رو به گسترش ایران نیست. این باید مایه نگرانی همه ما باشد.»

در ادامه این بیانیه ادعایی آمده است: «از زمان گزارش پیشین آژانس، ایران به گسترش ذخایر اورانیوم غنی‌شده خود، به‌ویژه تولید اورانیوم با غنای بالا، ادامه داده است که بسیار فراتر از تعهدات برجامی آن است. ذخایر اورانیوم غنی‌شده تا ۶۰ درصد ایران از زمان آخرین جلسه شورای حکام تقریباً ۵۰ درصد افزایش یافته و اکنون بیش از ۴۰۰ کیلوگرم است.»

ذخایر ایران بیش از ۴۰ برابر محدودیت‌های تعیین‌شده در برجام است

ناراحتی تروئیکای اروپایی از اقدامات ایران درحالی است که پیش از برگزاری نشست فصلی پیشین شورای حکام، تهران و آژانس به توافقاتی سازنده دست یافته بودند، اما با وجود هشدار ایران، سه کشور اروپایی و آمریکا قطعنامه‌ای ضدایرانی را صادر کردند و تهران براساس هشدارهای خود، براساس حقوق خود، به این قطعنامه واکنش عملی نشان داد.

با این وجود، سه کشور اروپایی در بیانیه خود ادعا کردند: «ایران اکنون بیش از ۹ برابر مقدار قابل توجه اورانیوم با غنای بالا در اختیار دارد و ماهانه کمی کمتر از یک مقدار قابل توجه اورانیوم با غنای بالا تولید می‌کند. یادآوری می‌شود که مقدار قابل توجه، مقدار تقریبی مورد نیاز، طبق تعریف آژانس، از موادی است که امکان ساخت یک وسیله انفجاری هسته‌ای از آن قابل رد نیست. کل ذخایر ایران بیش از ۴۰ برابر از محدودیت‌های تعیین‌شده در برجام فراتر رفته است.»

تروئیکای اروپایی با اشاره به تصمیم ایران برای گسترش توانمندی هسته‌ای خود، مدعی شدند: «ایران با نصب و راه‌اندازی بخشی از سانتریفیوژهای پیشرفته جدید، به گسترش زیرساخت‌های غنی‌سازی خود ادامه داده است. ظرفیت غنی‌سازی نصب‌شده ایران بیش از ۱۰ برابر محدودیت‌هایی است که در برجام توافق کرده است. به همین ترتیب، ادامه فعالیت تأسیسات زیرزمینی فردو توسط ایران، نقض دیگری از تعهدات ایران در برجام است و با توجه به وضعیت فردو به عنوان یک تأسیسات غنی‌سازی اعلام‌نشده سابق، نگران‌کننده است. در همین حین ایران از انتصاب مجدد چندین بازرس باتجربه آژانس خودداری می‌کند. این یک تصمیم با انگیزه سیاسی است که به طور جدی بر توانایی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای انجام راستی‌آزمایی در ایران، به ویژه در تأسیسات غنی‌سازی آن، تأثیر می‌گذارد.»

این ادعا درحالی است که ایران تحت شدیدترین نظارت‌های آژانس قرار دارد و این کشور به همه تعهدات پادمانی خود پایبند است.

با این وجود، تروئیکای اروپایی با اشاره به گزارش گروسی ادعا کردند: «در نتیجه عدم همکاری مداوم ایران و عدم اجرای تقریباً تمام تعهدات شفاف‌سازی که ذیل برجام پذیرفته شده است، آژانس برای همیشه تداوم دانش خود را در مورد بخش‌های کلیدی برنامه هسته‌ای ایران که مربوط به تولید و موجودی سانتریفیوژها، روتورها و بیلوزها، آب سنگین و کنسانتره سنگ معدن اورانیوم است، از دست داده است.»

برای یافتن راه‌حل دیپلماتیک تلاش کرده‌ایم

این کشورها بدون اشاره به نقض اولیه برجام توسط خود و آمریکا، اعلام کردند: «چهار سال از زمانی که ایران اجرای موقت پروتکل الحاقی خود را متوقف کرد، می‌گذرد و بدین ترتیب دسترسی تکمیلی آژانس به هرگونه سایت یا مکان دیگری در ایران را رد کرده است.»

سه کشور اروپایی مدعی شدند: «در نتیجه همه این کاستی‌ها، آژانس بار دیگر قادر به تشخیص ماهیت منحصراً صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران نیست. این واقعیت، همراه با لفاظی‌های مداوم مقامات ایرانی در مورد توانایی ایران برای ساخت سلاح هسته‌ای و گزینه تغییر به اصطلاح "دکترین هسته‌ای" ایران، و همچنین تهدیدهای ایران برای خروج از پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای، تهدیدی جدی برای امنیت بین‌المللی و رژیم عدم گسترش سلاح‌های هسته‌ای محسوب می‌شود.»

تروئیکای اروپایی در ادامه بیانیه ادعایی خود آوردند: «سه کشور اروپایی پیوسته برای یافتن یک راه حل دیپلماتیک جهت رسیدگی به برنامه هسته‌ای ایران و رفع هرگونه شک و تردید در مورد ماهیت منحصراً صلح‌آمیز آن تلاش کرده‌اند. با این حال، در سال ۲۰۲۲، ایران ۲ بار از توافقی عملی که می‌توانست آن را به پایبندی به برجام، با بازگشت به مشارکت ایالات متحده، بازگرداند، خودداری کرد و در عوض، ایران تصمیم گرفت به گسترش فعالیت‌های هسته‌ای خود ادامه دهد. امسال نیز، همزمان با مذاکرات ایران با آمریکا و اروپا، این کشور به توسعه برنامه هسته‌ای خود ادامه داده است.»

سه کشور اروپایی در ادامه خواستار تغییر مسیر ایران شدند. در همین راستا، تروئیکای اروپایی در بیانیه خود ادعا کردند: «ایران باید تشدید فعالیت‌های هسته‌ای خود را متوقف و معکوس کند و از تهدید در مورد تغییر دکترین هسته‌ای خود، که به خودی خود بسیار بی‌ثبات‌کننده هستند و با وضعیت ایران به عنوان یک کشور بدون سلاح هسته‌ای تحت ان پی تی سازگار نیستند، خودداری کند. ایران باید به پایبندی به تعهدات خود در برجام بازگردد.»

در صورت عدم وجود توافق، فعال‌کردن مکانیسم ماشه را بررسی می‌کنیم

مشابه بیانیه‌های گذشته این کشورها، سه کشور اروپایی از ایران خواستند تا «شفافیت کامل برنامه هسته‌ای خود را احیا و اقدامات راستی‌آزمایی را که طبق برجام و سایر تعهدات شفافیت، به ویژه تعهدات قانونی خود تحت توافق جامع پادمان، به آن متعهد شده است را اجرا کند. همچنین ایران باید تصمیم سپتامبر ۲۰۲۳ خود برای لغو انتصاب چندین بازرس باتجربه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را لغو کند تا آژانس بتواند به طور کامل وظایف خود را اجرا کند. ایران باید فوراً پروتکل الحاقی را دوباره اجرا و تصویب کند.»

تروئیکای اروپایی در آخر ادعا کردند: «ایران نمی‌تواند اجازه توسعه یا دستیابی به سلاح‌های هسته‌ای را داشته باشد. سه کشور اروپایی از هیچ تلاشی برای دستیابی به یک راه‌حل دیپلماتیک برای دستیابی به این هدف دریغ نخواهند کرد. در صورت عدم وجود یک توافق رضایت‌بخش، سه کشور اروپایی فعال کردن مکانیسم ماشه را برای رسیدگی به تهدیدات صلح و امنیت بین‌المللی ناشی از برنامه هسته‌ای ایران بررسی خواهند کرد.»

بیانیه ادعایی سه کشور اروپایی درحالی است که «سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران اما روز چهارشنبه در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: رئیس‌جمهور ترامپ هنگام ورود به کاخ سفید اعلام کرد که ایران نباید سلاح هسته‌ای داشته باشد. این موضع در واقع با دکترین خود ما هم‌راستا است و می‌تواند به عنوان پایه‌ اصلی یک توافق مورد استفاده قرار گیرد.

وزیر خارجه ایران تصریح کرد: با ازسرگیری مذاکرات در روز یکشنبه، روشن است توافقی که بتواند استمرار ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران را تضمین کند، در دسترس است و حتی می‌توان به‌سرعت به آن دست یافت. چنین توافقی که برای هر دو طرف نتیجه‌بخش باشد، موکول به ادامه برنامه غنی‌سازی ایران تحت نظارت کامل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و رفع مؤثر تحریم‌هاست.

افزون بر این، «بهروز کمالوندی» سخنگوی آژانس انرژی اتمی ایران روز گذشته در گفت‌وگویی در واکنش به ادعاها درباره  پایبندی نکردن ایران به تعهدات هسته‌ای آن گفت: این اقداماتی که غربی‌ها در شورای حکام آژانس در پیش گرفته‌اند، زمینه را برای فعال شدن مکانیزم ماشه فراهم می‌کند اما به لحاظ فنی هیچ دلیلی برای استفاده از این ابزار وجود ندارد چراکه ما همه تعهدات خود را در چارچوب برجام انجام داده‌ایم و اگر برخی تعهدات نیز به حالت تعلیق در آمده، بر اساس متن برجام و بندهای ۲۶ و ۳۵ انجام شده که وقتی طرف‌های برجام تعهدات خود را انجام ندهند، جمهوری اسلامی ایران نیز این حق را دارد که تعهدات خود را تعلیق کند لذا رفتار ما کاملا حقوقی بوده است اما رفتن به سمت مکانیزم ماشه یک اقدام سیاسی است و امیدوارم توجه کنند این کار برای آنها بی‌نتیجه است چرا که  خود آنها نیز به لحاظ سیاسی متضرر خواهند شد.