سکوت رئیس سازمان بورس در برابر انتقادات سهامداران/ تغییر صیدی با آمدن وزیر اقتصاد قطعی است؟

در نخستین روز معاملاتی این هفته، بازار سهام با یکی از شدیدترین ریزش‌های خود طی ماه‌های اخیر مواجه شد.

به گزارش سرویس اقتصادی تابناک، در پایان معاملات امروز، شاخص کل بورس با افتی بیش از ۶۰ هزار واحد، به محدوده کف کانال ۳ میلیون واحدی نزدیک شد، مسیری که نشان‌دهنده عمق بحران در بازار سرمایه و ناکارآمدی سیاست‌های مدیریتی سازمان بورس در مواجهه با تحولات آن است.

همزمان با افت سنگین شاخص، بازار با غلبه عرضه و فضای منفی همراه بود. ارزش معاملات خرد به ۷ هزار و ۶۹۲ میلیارد تومان رسید؛ رقمی که فاصله‌ای معنادار با برآورد‌های اخیر رئیس سازمان بورس، حجت‌الله صیدی، دارد. صیدی پیش‌تر از بازگشت اعتماد سهامداران و رشد ارزش معاملات تا مرز ۲۰ هزار میلیارد تومان سخن گفته بود، اما شواهد بازار و رفتار سرمایه‌گذاران نشانی از چنین بازگشتی ندارد. همچنان این پرسش باقی مانده که این ارزیابی‌ها بر چه داده‌هایی استوار بوده و چه میزان با واقعیت امروز بازار هم‌خوانی داشته‌اند.

۹۱ درصد بازار منفی بود

بررسی ها نشان می دهد از منظر ترکیب معاملات، شرایط نگران‌کننده‌تر به نظر می‌رسد. بیش از ۹۱ درصد نماد‌های بازار در وضعیت منفی قرار داشتند و ارزش صف‌های فروش به حدود ۴۵۰۰ میلیارد تومان رسید؛ این در حالی است که صف خرید عملاً سهم اندکی داشت و نسبت صف فروش به صف خرید حدود ۲۰ به یک بود. چنین شکاف بزرگی به‌وضوح نشان می‌دهد که بخش بزرگی از فعالان بازار به آینده آن خوش‌بین نیستند.

۲۰۰ همتی که آب رفت!

از سوی دیگر، ۲۸۳۳ میلیارد تومان پول حقیقی از بازار خارج شد؛ روندی که مهر تأییدی است بر تداوم بی‌اعتمادی سهامداران حقیقی. در همین حال، یکی از ابعاد نگران‌کننده معاملات، کاهش بیش از ۲۰۰ هزار میلیارد تومان از ارزش دارایی‌های بورس تنها در یک روز است. برآورد‌ها نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران حقیقی در همین بازه کوتاه، حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان از دارایی‌ سهام خود را از دست داده‌اند؛ رقمی که بیانگر عمق زیان‌های واردشده به بخش مهمی از جامعه سهامداری است.

تصمیمات عجیب سازمان بورس در دنیای موازی؟

در چنین شرایطی، برخی تصمیمات سازمان بورس نه‌تنها به بهبود وضعیت بازار کمکی نکرده‌اند، بلکه زمینه‌ساز افزایش نگرانی‌ها شده‌اند. اصرار بر انجام عرضه اولیه در روز‌هایی که بازار با فشار فروش، خروج سرمایه و رکود معاملاتی مواجه است، یکی از این تصمیمات است. این اقدام در حالی پیگیری می‌شود که منطق فنی بازار و اصول متعارف سرمایه‌گذاری، انجام عرضه اولیه را منوط به شرایط با ثبات و وجود نقدینگی کافی در بازار می‌دانند.

 در وضعیت فعلی، چنین سیاستی نه در خدمت تأمین مالی بازار است و نه در مسیر حمایت از سهام‌داران. این نوع رفتار‌ها تنها بر شائبه‌های موجود درباره نبود درک واقع‌بینانه نسبت به وضعیت بازار در سطح مدیریت ارشد سازمان بورس می‌افزاید.

صیدی در آستانه برکناری است؟

افزایش فشار‌ها از سوی سهامداران، در کنار انتقاد‌های فزاینده افکار عمومی و کارشناسی، موضوع تغییر در مدیریت سازمان بورس را بیش از پیش به اولویت تبدیل کرده است. در حالی که سید علی مدنی زاده گزینه پیشنهادی برای وزارت اقتصاد، در آستانه بررسی در مجلس شورای اسلامی قرار دارد، برخی گزارش‌ها از بررسی گزینه‌های جایگزین برای ریاست سازمان بورس توسط وی حکایت دارند. به نظر می‌رسد در صورت حضور مدنی‌زاده در وزارت اقتصاد و ریاست شورای عالی بورس، حجت‌الله صیدی نخستین مدیری باشد که پس از ورود وزیر جدید اقتصاد به باب همایون، کنار گذاشته شود. صیدی که با امضای عبدالناصر همتی به این سمت رسیده، در ماه‌های اخیر نتوانسته عملکرد قابل قبولی در حوزه حمایت از بازار سرمایه ارائه دهد و با انتقادات بسیاری از سهامداران رو‌به‌رو شده است.

در نهایت، به گفته متخصصان آنچه این روز‌ها در تالار شیشه‌ای رخ می‌دهد، نه حاصل نوسانات طبیعی بازار، بلکه نتیجه مستقیم تصمیمات اشتباه، غیرفنی و فاقد پاسخ‌گویی در بالاترین سطح سازمان بورس است؛ تصمیماتی که بهای آن را میلیون‌ها سهامدار با آب شدن سرمایه‌های خود پرداخت کرده‌اند. مسلما بازار سهام دیگر تاب وعده‌های تکراری و سکوت‌های ممتد صیدی را ندارد و نیازمند بازنگری جدی در سطح مدیریت کلان بورس است. در میان معامله‌گران و سهامداران، این روز‌ها یک جمله با طعنه و ناامیدی تکرار می‌شود: «صیدی هم همان مسیری را رفت که عشقی رفته بود»؛ مسیری که با بی‌تدبیری آغاز شد و به بی‌اعتمادی ختم شد.