شاید در نیمهی یک روز کاری، مشغول تایپ و کلیک روی صفحات گسترده باشید که ناگهان انگشتانتان دچار گزگز یا ضعف شوند. شاید هم دردی در مچ احساس کنید یا شستتان بیحس شود.
به گزارش تابناک؛ بیشتر ما این علائم را به «زیادی کار کردن با کامپیوتر» نسبت میدهیم، اما اینها میتواند نشانهی هشداردهندهای از سندرم تونل کارپال (CTS) باشد؛ یک بیماری دردناک که بر اثر فشار به عصب میانی در مچ ایجاد میشود و اغلب با عادتهای غلط پشت میز مرتبط است.
دکتر آنوج کومار کادیان، جراح ارتوپد میگوید:
«فشارهای تکراری ناشی از وضعیت نادرست ماوس یا کیبورد، یکی از مهمترین عوامل بروز سندرم تونل کارپال است. اگر این علائم را نادیده بگیرید، ممکن است منجر به آسیب عصبی برگشتناپذیر شود.»
استفاده نادرست از ماوس چگونه باعث CTS میشود؟
دکتر کادیان برخی عادتهای رایج ولی اشتباه را که باعث فشار به مچ میشوند چنین معرفی میکند:
• خم بودن مچ هنگام کلیک کردن، به سمت بالا یا پایین
• عدم تکیه دادن آرنج، که منجر به معلق ماندن بازو میشود
• فشار زیاد هنگام کلیک یا گرفتن ماوس با قدرت زیاد
• نبود استراحت هنگام تایپ یا کار طولانیمدت
او میافزاید:
«مچ دست باید در حالت صاف باشد، نه خم شده. حتی تغییرات کوچک هم میتوانند از مشکلات بزرگ جلوگیری کنند.»
نشانههای اولیه سندرم تونل کارپال
اگر یکی از علائم زیر را تجربه میکنید، بهتر است جدی بگیرید:
• گزگز یا بیحسی در انگشتان، بهویژه در شب
• ضعف در گرفتن اشیاء (مثل افتادن اجسام از دست)
• درد سوزشی که از مچ به ساعد کشیده میشود
• احساس تورم در انگشتان، حتی بدون تورم واقعی
دکتر کادیان هشدار میدهد:
«اگر بیحسی هر روز تکرار شود، حتماً باید به پزشک مراجعه کرد.»
راهکارهای ساده برای پیشگیری
برخی توصیههای دکتر کادیان برای محافظت از مچ دست:
• تنظیم ارتفاع ماوس: ماوس را همسطح با آرنج قرار دهید و مچ را صاف نگه دارید
• استفاده از تکیهگاه آرنج برای کاهش فشار روی شانه و مچ
• انجام حرکات کششی هر ۳۰ دقیقه (مثل باز و بسته کردن مشتها ۱۰ بار، کشش ملایم انگشتان به عقب به مدت ۱۰ ثانیه)
• سبک گرفتن ماوس و استفاده از ماوس ارگونومیک با کلیک سبکتر
یافتههای علمی چه میگویند؟
طبق مطالعهای در سال ۲۰۲۳ که در Journal of Occupational Health منتشر شد:
• ۴۰٪ از کارمندان اداری دچار درد مچ ناشی از وضعیت بد ماوس بودند
• ۲۵٪ از آنها طی شش ماه علائم اولیه CTS را تجربه کردند
• افرادی که از تکیهگاه آرنج استفاده کردند و استراحت داشتند، ۶۵٪ کمتر در معرض CTS بودند
درمان سندرم تونل کارپال
• در مراحل اولیه: استفاده از آتل مچ در شب و گذاشتن یخ برای کاهش التهاب
• در مراحل متوسط: فیزیوتراپی برای تقویت عضلات مچ
• در برخی موارد: تزریق کورتون برای کاهش التهاب
• در موارد شدید یا مزمن: جراحی برای کاهش فشار روی عصب
دکتر کادیان میگوید:
«۹۰ درصد بیماران میتوانند بدون جراحی بهبود پیدا کنند، به شرط آنکه زود اقدام کنند.»
جمعبندی
آن گزگز یا بیحسی در انگشتانتان فقط خستگی نیست؛ بدنتان دارد زنگ خطر را به صدا درمیآورد. سندرم تونل کارپال بیصدا شروع میشود، اما با چند تغییر ساده در نحوهی کار با ماوس و کیبورد میتوان از آن پیشگیری کرد.
سلامت دستانتان را به دست بگیرید، پیش از آنکه بیحسی موقتی به آسیب دائمی تبدیل شود.
سایت تابناک از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.