
با نزدیک شدن به تابستان و آغاز فصل جابجاییها، نگرانی مستاجران از تأمین هزینه رهن و اجاره بیش از پیش نمایان میشود. در سالهای اخیر، دولتها تلاش کردهاند با ارائه تسهیلاتی تحت عنوان «وام ودیعه مسکن» بخشی از فشار اقتصادی را کاهش دهند. اما واقعیت این است که این وام، علیرغم تبلیغات فراوان، همچنان از یک سیاست حمایتی مؤثر فاصله دارد و عملاً نتوانسته نقشی جدی در بهبود وضعیت مستأجران ایفا کند.
به گزارش سرویس اقتصادی تابناک؛ بانک مرکزی در تازهترین اطلاعیه خود از افزایش سقف این تسهیلات در سال جاری خبر داده است. بر این اساس، برای مستاجران کمدرآمد تحت پوشش نهادهای حمایتی مانند کمیته امداد، بهزیستی، جانبازان، رزمندگان معسر و خانواده شهدا، وامی تا سقف ۴۰۰ میلیون تومان در قالب قرضالحسنه در نظر گرفته شده است. برای سایر متقاضیان وام ودیعه مسکن، سقف این تسهیلات در شهر تهران از ۲۰۰ میلیون تومان به ۲۷۵ میلیون، در مراکز استانها به ۲۱۰ میلیون، سایر شهرها به ۱۴۰ میلیون و در روستاها به ۵۵ میلیون تومان افزایش یافته است.
اما چالش اصلی مستاجران نه در رقم وام، بلکه در شرایط و فرایند دسترسی به آن نهفته است. بررسی تجربه سالهای گذشته نشان میدهد که دریافت این وام، آنقدر پیچیده، زمانبر و آزاردهنده است که بسیاری از متقاضیان در میانه مسیر از ادامه آن منصرف میشوند. از جمله موانع پرتکرار، میتوان به الزامات بانکی در زمینه معرفی ضامن معتبر اشاره کرد. اغلب بانکها حداقل دو ضامن رسمی با گواهی کسر از حقوق دولتی درخواست میکنند؛ در حالی که بخش عمدهای از مستأجران خود شاغل در مشاغل غیررسمی یا فاقد آشنای دارای چنین شرایطی هستند.
افزون بر این، الزام به ارائه اجارهنامه دارای کد رهگیری رسمی یکی دیگر از موانع مهم است. در حالی که بسیاری از قراردادهای اجاره هنوز به صورت دستی یا غیررسمی تنظیم میشوند و موجران نیز تمایلی به ثبت رسمی اجارهنامه ندارند، شرط کد رهگیری باعث حذف بخش بزرگی از مستأجران از چرخه دریافت این وام میشود.
از سوی دیگر، سامانههای متعدد و مراحل اداری خستهکننده نیز بخش مهمی از مشکل است. متقاضیان باید ابتدا در سامانههای وزارت راهوشهرسازی ثبتنام کنند، سپس مراحل را در سامانه رفاه ایرانیان پیگیری کنند، بعد از آن تاییدیه نهاد حمایتی را بگیرند و در نهایت با در دست داشتن پروندهای ضخیم به بانک مراجعه کنند؛ فرآیندی که نه تنها زمانبر است، بلکه با پاسخهای مبهم و مقاومت آشکار برخی بانکها نیز همراه است.
با وجود افزایش سقف وام، میزان اقساط در مقایسه با توان پرداخت خانوارهای اجارهنشین، همچنان سنگین است. برای مثال، برای وام ۲۷۵ میلیون تومانی با نرخ بهره ۲۳ درصد و بازپرداخت پنجساله، اقساط ماهانه به حدود ۷ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان میرسد، عددی که برای بسیاری از مستأجران، بخش مهمی از کل درآمد ماهانه است. با احتساب اجاره ماهانه، هزینه واقعی زندگی برای یک خانواده مستأجر به سطوحی میرسد که با حمایتهای دولتی ادعاشده هیچ همخوانی ندارد.
نکته قابل تأمل دیگر، نبود شفافیت در نحوه تخصیص وامهاست. در حالی که بانک مرکزی مدتیست انتشار آمار عملکرد بانکها در حوزه تسهیلات مسکن را متوقف کرده، دسترسی عمومی به اطلاعات مربوط به میزان همکاری بانکها و سهم هرکدام از این تسهیلات عملاً از بین رفته است. این موضوع، امکان پیگیری و نظارت رسانهای را نیز به حداقل رسانده است.

با این شرایط، پرسش جدی آن است که دولت و بانک مرکزی تا چه زمانی میخواهند صرفاً با افزایش ارقام وام، بدون اصلاح واقعی سازوکار اجرایی، از سنگینی بار مستاجران سخن بگویند؟ افزایش سقف وام بدون تسهیل شرایط پرداخت، نه تنها کمکی به اجارهنشینان نمیکند، بلکه صرفاً به صفهای طولانیتر، مراجعات ناکام و ناامیدی بیشتر منجر خواهد شد.
 دولت و دیگر مسئولان مقصر اول و آخر کاهش ارزش ریال و تورم و فقر مردم هستند بعد پشت تصمیمات نمایشی برای مردم پنهان می شوند با این قدرت خرید و سطح درآمد بیشتر مردم وام برای گوشت وام برای دارو وام برای سیب زمینی وام برای درمان وام برای حبوبات و ...... هم لازم است
 							         		            دولت و دیگر مسئولان مقصر اول و آخر کاهش ارزش ریال و تورم و فقر مردم هستند بعد پشت تصمیمات نمایشی برای مردم پنهان می شوند با این قدرت خرید و سطح درآمد بیشتر مردم وام برای گوشت وام برای دارو وام برای سیب زمینی وام برای درمان وام برای حبوبات و ...... هم لازم است         		                     		         |
         		                            |         		                             خلایق هر چه لایق
 									         		                    خلایق هر چه لایق         				                     		                 اونی که مستاجره، اگه پول این واما را داشت که الان خونه دار بود
 							         		            اونی که مستاجره، اگه پول این واما را داشت که الان خونه دار بود         		                     		         بنده خودم ایثار گر هستم دیگر بس کنید از این رانت ها  بهترین وامها را گرفتند برسید به جوانهای تاز تشکیل زندگی داده  مادر شهیدی بود که خانه داشت وام بچه گرفتند بعد یک ماه هم به رحمت خدا رفت و با ان خانه خریدند حالا سر ان خانه دعوا است باید این پولها کمک شود به ازدواج جوانها
 							         		            بنده خودم ایثار گر هستم دیگر بس کنید از این رانت ها  بهترین وامها را گرفتند برسید به جوانهای تاز تشکیل زندگی داده  مادر شهیدی بود که خانه داشت وام بچه گرفتند بعد یک ماه هم به رحمت خدا رفت و با ان خانه خریدند حالا سر ان خانه دعوا است باید این پولها کمک شود به ازدواج جوانها         		                     		         متاسفانه این وام خانمانسوز فقط به نفع سرمایدار و دلالان  املاک داران میرود  سرمایه ای که باید به ساخت مسکن ملی کمک کند  به جیب دلال و سرمایدار میرود و مستاجر بی خانمان تر میشود
 							         		            متاسفانه این وام خانمانسوز فقط به نفع سرمایدار و دلالان  املاک داران میرود  سرمایه ای که باید به ساخت مسکن ملی کمک کند  به جیب دلال و سرمایدار میرود و مستاجر بی خانمان تر میشود         		                     		         |
         		                            |         		                             فکر می کنید وام مسکن ملی به جیب چه کسانی می رود؟
 									         		                    فکر می کنید وام مسکن ملی به جیب چه کسانی می رود؟         				                     		                 این ایده ی وام ودیعه و ادامه دهندگان آن نشون میده سطح دانش و توان علمی مسئولین کشور در چه سطحی هست واقعاً و چرا نباید به بهبود شرایط با وجود این جماعت امیدوار بود!
 							         		            این ایده ی وام ودیعه و ادامه دهندگان آن نشون میده سطح دانش و توان علمی مسئولین کشور در چه سطحی هست واقعاً و چرا نباید به بهبود شرایط با وجود این جماعت امیدوار بود!         		                     		         بانکها برای ما که نفعی نداره
 							         		            بانکها برای ما که نفعی نداره از طرههای عجیب و غریب و بی همتا
 							         		            از طرههای عجیب و غریب و بی همتا         		                     		         با این وام چرخ زندگی خیلی ها میچرخد غیر از مستاجر. عرض میکنم: دلال، واسطه، انبوه ساز، بانک، مالک، و..... دولت با این تصمیمات نصف و نیمه، روز به روز به شکاف طبقاتی دامن میزند و این اشتباهات روزی دامن شما را خواهد گرفت. این سنت الهی است که از آه مظلوم گریزی نیست.
 							         		            با این وام چرخ زندگی خیلی ها میچرخد غیر از مستاجر. عرض میکنم: دلال، واسطه، انبوه ساز، بانک، مالک، و..... دولت با این تصمیمات نصف و نیمه، روز به روز به شکاف طبقاتی دامن میزند و این اشتباهات روزی دامن شما را خواهد گرفت. این سنت الهی است که از آه مظلوم گریزی نیست.         		                     		         کاهش ارزش دول ملی به کنار... این عرف جامعه ما که برای اجاره ی سالانه خانه باید ودیعه بعلاه اجاره ماهانه بدی از کجا اومده؟ یکماه پیش بعلاوه دوماه و یعه. پول سه ماه رو اول میگیرن نه بیشتر.
 							         		            کاهش ارزش دول ملی به کنار... این عرف جامعه ما که برای اجاره ی سالانه خانه باید ودیعه بعلاه اجاره ماهانه بدی از کجا اومده؟ یکماه پیش بعلاوه دوماه و یعه. پول سه ماه رو اول میگیرن نه بیشتر.         		                     		         جالبه در حالی که خود آقایان حقوق 14 میلیونی رو برای کارگران تصویب کردن میان وامی میدن که ماهی هشت میلیون قسطشه یا مسکن ملی میدهند که ماهی حدود 13 میلیون واریزیش هست فکر کنم حساب کردن مردم با هوا کار میکنند و برگ درخت به خودشون میبندند!!!
 							         		            جالبه در حالی که خود آقایان حقوق 14 میلیونی رو برای کارگران تصویب کردن میان وامی میدن که ماهی هشت میلیون قسطشه یا مسکن ملی میدهند که ماهی حدود 13 میلیون واریزیش هست فکر کنم حساب کردن مردم با هوا کار میکنند و برگ درخت به خودشون میبندند!!!