اندر سرگرداني دانشجويان ايراني خارج كشور

يكي از بينندگان «تابناك»‌در مطلبي درباره مشكلات دانشجويان خارج از كشور آورده است: اينجانب دانشجوي مقطع دكترا در يكي از دانشگاه‌هاي شهر آنكارا هستم، مناسب ديدم بدينوسيله يكي از معضلات و مشكلات اساسي دانشجويان ايراني مقيم خارج از كشور خصوصاً كشور تركيه را خدمتتان عرض كنم. باشد كه انشاءلله به نحو شايسته به سمع و بصر مسئولان امر برسد تا چاره‌اي بينديشند.

براي ارزيابي مدارك اخذ شده از دانشگاه‌هاي خارج از كشور، وزارت علوم قانوني دارد كه بر اساس آن، دانشجو بايد دو سوم از مدت كل تحصيل را در آن كشور اقامت داشته باشد يعني اگر مدت دكترا را حداقل سه سال در نظر داشته باشيم دانشجو بايد 2 سال و يا به عبارتي حداقل 730 روز را در آن كشور به صورت روزشمار اقامت داشته باشد تا مدارك ايشان ارزبابي شده و دانشجوي حضوري تلقي شود.

و اما مشكل:
بيشتر دانشجويان مقطع دكترا، واحدهاي تئوريشان در طول تقريباً دو ترم و يا يك سال تحصيلي به اتمام مي‌رسد. بر اين اساس اگر طول هر ترم را 4 ماه در نظر بگيريم با اين حساب در طول 8 ماه واحدهاي تئوري به اتمام مي‌رسد.

اگر هشت ماه از دو سال كم كنيم، مي‌ماند هجده ماه.
از سوي ديگر، بيشتر دانشجويان خارج از كشور معمولاً موضوعاتي را براي پايان‌نامه انتخاب مي‌كنند كه موضوعيت ايراني داشته باشد با اين حساب، كار بر روي پايان‌نامه‌اي كه موضوعيت ايراني دارد معمولاً‌ در داخل كشور انجام مي‌شود و هر از چند گاهي دانشجو گزارش كار را به استاد مربوطه ارائه مي‌دهد و نيازي به حضور دايمي دانشجو در آن كشور نيست.

با اين حساب، همين الان بسياري از دانشجويان ايراني در مقاطع بالاي تحصيلي واحدهاي تئوريشان تمام شده و پايان‌نامه‌شان هم به اتمام رسيده و فقط و فقط بايد در جلسه دفاع شركت كنند كه به دليل كامل نشدن مدت اقامت، بايد بي‌كار بي‌كار در آن كشور به قدم زدن مشغول باشند و هزينه گزافي را بابت يك مصوبه شايد نسنجيده بپردازند تا مدت اقامتشان كامل شود و بعداً از پايان‌نامه خود دفاع كنند.

اين در حالي است كه كشور تركيه با توجه به فعاليت آزادانه گروه‌هاي خاصي كه هر آن در كمين دانشجويان و تبعه‌هاي ايراني هستند تا به لطايف‌الحيل آنها را به سوي خود جلب كنند وضعيتي واقعاً استثنايي دارد و جا دارد كه اين قانون هر چند هم به حق و بجا، شايسته هست كه تلطيف شده و يا با استثنائاتي همراه باشد مثلاً اين‌كه كار در داخل كشور بر روي پايان‌نامه‌اي كه موضوعيت ايراني دارد، به حساب اقامت در كشور خارج باشد يا هر تدبيري كه بزرگواران بهتر از ما مي‌دانند.

البته اين مقوله به معناي نمك خوردن و نمكدان شكستن نيست و جا دارد كه از مسئولان آموزشي و دانشگاهي كشور تركيه كه الحق و الانصاف نهايت همكاري را با دانشجويان خارجي خصوصاً دانشجويان ايراني به عمل مي‌آورند، تقدير و تشكر شود.

گفتني است، اين مشكل بارها خدمت مسئولان محترم در وزارت علوم تحقيقات و فناوري و نيز نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در امور دانشجويان آسيا و اقيانوسيه به صورت شفاهي و كتبي رسيده، اما نتيجه‌اي حاصل نشده است.