واردات میلیارد دلاری بنزین بیخ گوش دخل و خرج دولت در ۱۴۰۳/ بنزین گران می‌شود یا راهی دیگر؟!

به گزارش تابناک اقتصادی؛ شواهد و آمار‌ نشان می‌دهد ما از صادرکننده بنزین در حال تبدیل شدن به یک واردکننده هستیم. به نظر می‌رسد، عوامل مختلفی در بروز ناترازی بنزین در کشور موثر بوده اند. بالا بودن میزان مصرف خودروها، از رده خارج نکردن خودرو‌های اسقاطی و قیمت پایین بنزین، از جمله عوامل مهم به شمار می‌روند.

اگر اوضاع کنونی ادامه یابد و برنامه جامعی برای رفع ناترازی بنزین در کشور نداشته باشیم، پیش بینی می‌شود کشور در سال ۱۴۱۲ روزانه حدود ۱۱۰ میلیون لیتر بنزین وارد کند که ارزبری ۲۴ میلیارد دلاری برایمان خواهد داشت. این رقم با درآمد حاصل از صادرات یک میلیون بشکه نفت کشورمان برابری می‌کند.

کارشناسان، راهکار‌های مختلفی برای رفع مشکل ناترازی بنزین در کشور مطرح می‌کنند. اما تقریباً همه آن‌ها متفق القول هستند که بهینه سازی مصرف مخرج مشترک تمامی راهکارهاست. به زعم آنان، تا وقتی نتوانیم مصرف را در کشور کنترل کنیم، روش‌های دیگر پاسخگو نخواهند بود. یکی از مهم‌ترین روش‌ها برای کنترل مصرف، اصلاح کیفیت خودروهاست.

نظرات رحمان سعادت، عضو هیات علمی اقتصاد دانشگاه سمنان را در خصوص ناترازی بنزین، عوامل موثر در بروز این مشکل و راهکار‌های پیش روی پرسیدیم که حاصلش را در ادامه می‌خوانید.

سعادت در گفت‌وگو با تابناک اقتصادی درباره این موضوع که امسال ۶ دهم میلیارد دلار در زمینه‌ی واردات بنزین هزینه کرده ایم و سال آینده به ۲ میلیارد و ۶ دهم میلیارد دلار سرمایه گذاری در این زمینه نیاز داریم، تصریح کرد: ناترازی بنزین مشکلات جدی برای کشور ایجاد می‌کند و باید حل و فصل این مشکل در دستور کار جدی قرار بگیرد.

این استاد اقتصاد دانشگاه سمنان توضیح داد: مبلغی که هر ساله قرار است به واردات بنزین اختصاص دهیم، بسیار بالا و قابل توجه است. اگر با اعمال روش‌هایی مانند بهینه سازی خودرو‌های داخلی و واردات خطوط تولید اتومبیل‌های برقی بتوانیم این مشکل را حل کنیم، همین مبالغ را می‌توانیم در زمینه‌هایی مانند بهینه سازی بخاری‌ها و حل مشکل ناترازی گازی در کشور هزینه کنیم.

وی ادامه داد: پایین بودن قیمت بنزین در کشور، امری واضح است و نیاز به توضیح ندارد. این عامل باعث شده است که برای این ماده ارزشمند ارزشی قائل نباشیم و آن را بی مهابا استفاده کنیم.

استاد اقتصاد دانشگاه سمنان خاطرنشان کرد: کیفیت پایین خودرو‌ها نیز عامل مهم دیگری است که در بروز ناترازی بنزین در کشور موثر هستند. واقعیت این است که خودرو‌های ساخت داخل بسیار بیشتر از استاندارد جهانی مصرف بنزین دارند و هدررفت بالایی را در این زمینه رقم می‌زنند.

وی ادامه داد: بهبود کیفیت خودرو‌های ساخت داخل یکی از ضروریات است و باید مدنظر قرار بگیرد. در غیر این صورت همچنان نیاز ما به واردات بنزین افزایش می‌یابد و با مشکلات جدی روبرو می‌شویم.

سعادت گفت: خودروساز داخلی نسبت به بازار فروش انحصار و اطمینان قطعی دارد. به همین دلیل، انگیزه‌ای برای بالا بردن سطح کیفیت خودرو‌ها ندارد. در خودرو‌های داخلی از تکنولوژی‌های بسیار قدیمی استفاده می‌شود، ولی متاسفانه تصمیم جدی در خصوص ایجاد رقابت در این زمینه نمی‌گیریم و همچنان شاهد تولید خودرو‌ها با کیفیت پایین در کشور هستیم.

به گفته این عضو هیات علمی اقتصاد دانشگاه سمنان، وجود حدود ۶ میلیون خودروی فرسوده در کشور نیز بر بروز ناترازی بنزین در کشور دامن زده است. این خودرو‌ها مشکلات جدی زیست محیطی برایمان ایجاد کرده و بسترساز ابتلای شهروندان به بیماری‌های متعدد شده اند. از طرف دیگر، مصرف بسیار بالای بنزین در این خودرو‌های فرسوده بر وخامت اوضاع در زمینه ناترازی بنزین در کشور افزوده است.

وی در پایان تأکید کرد: تنوع بخشی به سبد سوختی کشور و استفاده از سوخت‌هایی مانند سی ان جی در کنار بنزین نیز می‌تواند در بلندمدت راهکار مناسبی برای حل مشکل ناترازی بنزین در کشور باشد.