نحوه صحیح مصرف سیاه دانه چگونه است؟

سیاه دانه، دانه‌های ریز سیاه رنگی است که در جنوب غربی آسیا و در ایران در نقاط مرکزی مانند اراک و اصفهان می‌روید.

کد خبر: ۱۱۸۳۵۱۱

تاریخ انتشار: ۲۵ تير ۱۴۰۲ - ۱۸:۰۲ 16 July 2023

به گزارش «تابناک»، شهریار بهرامی- این گیاه دارویی و درمانی که با نام‌های زیره سیاه، شونیز و سیاه تخمه هم شناخته می‌شود یکی از پرکاربرترین گیاهان است که از آن به عنوان ادویه در انواع ترشیجات هم استفاده می‌شود.

به احتمال زیاد این دانه‌های سیاه را بر روی نان‌ها دیده باشید که به عنوان یک طعم دهنده از آن استفاده می‌کنند. سیاه دانه خواص بسیاری دارد و طریقه مصرف آن مختلف است.

سیاه دانه یکی از ادویه‌های پرکاربرد با طعمی تلخ است که معمولا به عنوان طعم دهنده در ترشیجات یا روی نان از آن استفاده می‌کنند. از خواص بیشمار این دانه‌های گیاهی می‌توان به ضد باکتری، ضد قارچ، ضد انگل، ضد درد و التهاب، کاهش فشار خون و تقویت سیستم ایمنی بدن اشاره کرد.

از سیاه دانه در درمان بسیاری از بیماری‌ها از جمله کم خونی، میگرن، انواع سرطان، رفع مسمومیت خونی، یبوست، زخم معده، تنظیم سیستم گوارش، از بین بردن سموم کبد، سرماخوردگی، سینوزیت، سردمزاجی و زگیل موثر است.

بسیاری از افراد بر این باورند که جویدن سیاه دانه در صبح به‌صورت ناشتا می‌تواند فواید بسیاری داشته باشد. این گیاه دارویی حاوی مقدار زیادی آهن، سدیم، فیبر، کلسیم، پتاسیم و سایر مواد مغذی دیگر است. فواید جویدن سیاه دانه صبح ناشتا عبارتند از:

این دانه‌ها طبع گرم داشته و جویدن آنها بصورت ناشتا باعث آزادسازی ماده‌ای به نام تیموکیتون می‌شود که خواص ضد تشنجی داشته و می‌تواند زمان شروع تشنج را به عقب انداخته و علاوه بر آن مدت زمان تشنج را کم کند.
جویدن سیاه دانه صبح ناشتا باعث دفع گازهای معده و کاهش نفخ شکم می‌شود.
از آنجایی که این دانه‌ها خاصیت ضد باکتری دارند، جویدن آنها صبح ناشتا باعث پاکسازی سیستم گوارشی و دفع کرم‌ها می‌شود.
از خواص دیگر این دانه‌ها می‌توان به فعال سازی هورمون‌های زنانه، تنظیم سیکل قاعدگی و بهبود درد زایمان و رحم اشاره کرد.
این دانه‌ها خاصیت ضد التهابی دارد، بنابراین جویدن آنها صبح ناشتا می‌تواند باعث تسکین بسیاری از دردها شود.
سیاه دانه حاوی مقدار زیادی فیبر است که با جویدن آنها صبح ناشتا می‌تواند شما را برای مدت طولانی سیر نگه دارد. بنابراین اگر تصمیم به کاهش وزن دارید، جویدن سیاه دانه صبح ناشتا را فراموش نکنید.

یکی از خواص مورد توجه سیاه دانه، لاغری و کمک به کاهش وزن است. سیاه دانه حاوی مقدار زیادی مواد معدنی مانند روی، کلسیم، فسفر، سلنیوم، پتاسیوم و همچنین انواع ویتامین‌ها و مهم‌تر از همه، فیبر فراوان است. فیبر موجود در این دانه‌های گیاهی معده را پر می‌کند و سبب کاهش اشتها می‌شود.

با کنترل اشتها، قند خون ثابت باقی مانده و در نتیجه سلامت بدن بهبود یافته و وزن و چربی‌های شکمی کاهش می‌یابد. همچنین با خوردن سیاه دانه تمایل به پرخوری و مصرف کربوهیدرات مانند انواع شیرینیجات، نان، برنج و ماکارونی کاهش می‌یابد، بنابراین فرد می‌تواند با مصرف آن 1 تا 3 کیلوگرم وزن کم کند.

افرادی که دارای اضافه وزن هستند و بخصوص دارای چاقی موضعی در ناحیه شکم هستند، مصرف 1 تا 2 قاشق غذاخوری سیاه دانه می‌تواند به آنها در از بین بردن چربی‌های شکمی و کاهش وزن کمک کند.

این دانه‌های گیاهی طبعی گرم داشته و کمک می‌کند تا رطوبت اضافی بدن که یکی از عوامل مهم چاقی و افزایش وزن است، جذب شود. برای لاغری و کاهش وزن، سیاه دانه را می‌توانید به روش‌های زیر مصرف کنید:

چند قطره روغن سیاه دانه را به یک کاسه ماست اضافه کنید و 3 تا 4 بار در هفته میل کنید.
می‌توانید روزانه مقدار کمی از آن را صبح ناشتا بجوید تا تاثیر آن را در لاغری و کاهش وزن به مرور زمان مشاهده کنید.
سیاه دانه را می‌توانید بصورت دمنوش استفاده کنید. کافیست یک قاشق از آن را با آب جوش شانده و سپس همراه با عسل میل کنید. این دمنوش علاوه بر رفع سرماخوردگی و تقویت سیستم گوارشی به کاهش وزن نیز کمک خواهد کرد.
همچنین می‌توانید با اضافه کردن سیاه دانه به پنیر صبحانه خود، فیبر کافی را دریافت کرده و تا مدت طولانی احساس سیری کنید.

سیاه دانه و عسل را چگونه مصرف کنیم؟

همه ما از خواص بیشمار عسل مطلع هستیم. این مایع شیرین حاوی ترکیبی از اسیدهای آمینه، ویتامین‌ها، آهن، روی، مواد معدنی و آنتی اکسیدان‌ها است و علاوه بر آن خاصیت ضد التهابی، ضد باکتریایی و ضد قارچی دارد. از این مایع طلایی رنگ در درمان بسیاری از بیماری‌ها و بهبود زخم‌ها و سوختگی استفاده می‌شود.

می‌توان گفت که یکی از مهم‌ترین معجون‌های پر خاصیت ترکیب سیاه دانه و عسل است. استفاده از این معجون می‌توان در درمان بسیاری از بیماری‌ها موثر باشد. از خواص امعجون سیاه دانه و عسل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

ضد التهاب و تسکین درد
ضد باکتریایی و پاکسازی دستگاه گوارش
تقویت سیستم ایمنی بدن و درمان سرماخوردگی
تسکین ریه‌ها و درمان سرفه‌های خشک
از بین بردن نفخ و درد شکمی
تنظیم فشار خون

همچنین از این معجون می‌توان برای درمان آکنه و خارش پوست استفاده کرد.

طرز تهیه معجون سیاه دانه و عسل

برای تهیه معجون سیاه دانه و عسل کافیست یک قاشق غذاخوری سیاه دانه را با نیم کیلو عسل مخلوط کنید. بهتر است سیاه دانه را آسیاب کنید تا از خواص آن بیشتر بهره بگیرید.

پس از آسیاب کردن سیاه دانه آن را بلافاصله با عسل مخلوط کنید، زیرا در مجاورت با هوا هواص مفید خود را از دست می‌دهد.

این معجون پر خاصیت را می‌توانید با شیر یا آب بعد از صبحانه و شام میل کنید. این معجون حاوی مواد معدنی و ترکیباتی همچون روی، فیفر، کلسیم، پتاسیم و انواع ویتامین C، E، B2، B9، B1 و B3 است و در متلاشی کردن سنگ کلیه و مثانه بسیار موثر است.

بهترین زمان مصرف دمنوش سیاه دانه

سیاه دانه به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کرده و شما را در مقابل بسیاری از بیماری‌های مختلف حفظ می‌کند. برای تهیه دمنوش یک الی دو قاشق چایخوری سیاه دانه را در آب ریخته و روی حرارت بگذارید.

پس اینکه آب به جوش آمد، مخلوط سیاه دانه و آب را از صافی رد کرده و اجازه دهید تا کمی خنک شود. می‌توانید روزانه این دمنوش را صبح‌ها پس از صبحانه و یا شب‌ها پس از صرف غذا میل کنید.

مقدار مصرف سیاه دانه در روز

همانطور که می‌دانید، بسیار مهم است تا هر ماده غذایی به چه میزان مصرف شود تا بریا سلامتی ضرر نداشته باشد. توصیه می‌شود تا مقدار مجاز مصرف سیاه دانه یا روغن آن توسط پزشک طب سنتی تعیین شود. اما بطور کلی می‌توانید روزانه 1 الی 2 گرم از سیاه دانه و 1 الی 2 قاشق چایخوری از روغن آن مصرف کنید. البته افرادی که از این گیاه برای درمان بیماری استفاده می‌کنند، باید طبق نظر پزشک مصرف کنند.

مضرات سیاه دانه و عسل

هر ماده غذایی در کنار فواید بیشماری که دارد، می‌تواند مضراتی را هم داشته باشد و سیاه دانه هم از این قاعده مستثنی نیست. تا به اینجا با خواص بیشمار سیاه دانه آشنا شدیم و می‌دانید که این گیاه دارویی خاصیت درمانی بسیاری دارد، اما باید بدانید مصرف این دانه‌های سیاه ممکن است برای برخی از افراد عوارضی هم به دنبال داشته باشد. از مضرات سیاه دانه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: