درخواست جمیله علم‌الهدی از هنرمندان

به گزارش تابناک به نقل از دانشجو، جمیله علم‌الهدی، دبیر ستاد تعلیم و تربیت شورای عالی انقلاب فرهنگی روز شنبه ۲۴ تیر ماه در آئین اختتامیه نشست‌های تخصصی جشنواره بین‌المللی فیلم حوا که با حضور سید محمد مقیمی رئیس دانشگاه تهران در تالار شهید سلیمانی مرکز حوزه ریاست و روابط عمومی دانشگاه تهران برگزار شد، با اشاره به آیه "فَتَقَطَّعُوا أَمْرَهُمْ بَیْنَهُمْ زُبُرًا کُلُّ حِزْبٍ بِمَا لَدَیْهِمْ فَرِحُونَ" سوره مومنون که آن را ناظر بر یکپارچگی معرفت دانست، گفت: از همین آیه می‌خواهم الهام بگیرم که تفکیک هنر از علم و تفکیک هنر و علم از معنویت، سرگذشت ناگواری است که در چند قرن اخیر به آن مبتلا شده‌ایم. ما طی ۴۰ سال گذشته در ایران در صدد هستیم که هم هنر دینی داشته باشیم و هم علم دینی و تلاش زیادی برای دستیابی به آن‌ها کرده‌ایم، ولی همچنان در دستیابی به این امر مطلوب چالش‌های جدی داریم.

دبیر ستاد تعلیم و تربیت شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه در این مسیر مشکل کلیدی‌تری هم وجود دارد، افزود: در گذشته معرفت، عرفان، معارف در هنر و علم در هم آمیخته شده بود، ولی امروز با تفکیکی که بین هنر، علم و معنویت اتفاق افتاده است هر کدام این‌ها به سرنوشت ناگواری مبتلا شدند.

این اندیشمند حوزه تعلیم و تربیت، با اشاره به یک حقیقت قرآنی و همچنین استعاره‌ای در اشعار مولانا که از آهن (حدید) بهره می‌جوید، توضیح داد: آهن در این ابیات از اشعار مولانا استعاره است برای دل و قلب انسان که بی‌واسطه باید در آتش عشق الهی ذوب شود تا بتواند انسان را به کمال برساند. هنرمندان ما به‌خصوص در سینما که هنر مدرن است چقدر دل به نور خدا می‌سپارند. آیا داریم هنرمندانی که دل‌ها و قلب‌هایشان در آتش عشق الهی ذوب شده باشد. آیا هنر سینما چنین توانایی دارد که قلب‌ها را متوجه خداوند کند. همین سوال را می‌شود درباره دانشمندان هم پرسید. آیا هنرمندان و دانشمندان دارای قلب‌هایی از آهن- به تعبیر مولانا- هستند که آن‌ها را در آتش عشق الهی ذوب کند؟

وی افزود: در این ۳۰۰ سال یا بیشتر تمدن مدرن که گذشت و در میانه آن که هنر سینما متولد شد، هنر و علم هر دو از معنا تخلیه و جدا شدند و شاید دیگر نشود تصور کرد که مولانایی باشد که بشود به‌وسیله آن مولانا، هنر سینما یا دانش دانشگاه را دوباره از نو ساخت. شاید مولانا، حافظ، سعدی و نظامی و همه اسطوره‌های معنوی ما امروزه اگر دوباره بخواهند در جامعه ما ظهور کنند، خیلی غریب خواهند بود.

دانشیار دانشگاه شهید بهشتی ادامه داد: تعریفی که مولانا درباره معنا ارائه می‌کند این است که معنا باید از نقش جدا شود و همه کسانی که معنویت‌گرایی را دنبال می‌کنند به‌طور مفصل به نقد فرم و نقش و صورت می‌پردازند. تعارض‌هایی که مولانا و اغلب عارفان دلسوخته ما مطرح می‌کنند به زیبایی‌های صوری و ظاهری اشاره دارد که برای رسیدن به باطن و معنای واقعی باید از این ظاهر عبور کرد. در شرایطی که ما به سر می‌بریم، حرکت به سوی وضعیت مطلوب بسیار دشوار است.

وی با اشاره به نقش همسران و مادران شهدا در دفاع مقدس که در آتش عشق الهی غرق شده و جامعه را نجات دادند، تاکید کرد: ما در بحبوحه و متن جنگ، جایی که آهن و بمب و خشونت است، تصویر‌هایی داریم که معنویت توسط زن ایرانی اوج گرفته و نمایشگاهی از معنویت را به رخ جهان کشیده است.

علم‌الهدی که در اختتامیه نشست‌های تخصصی جشنواره بین‌المللی فیلم حوا سخن می‌گفت، به همراهی حوا با آدم اشاره کرد و گفت: حوا ما را طوری پرورش داده است که ما نزدیک ۸ میلیارد آدم هستیم که همه با هم خانواده‌ایم. اگر شیطان و اغواگری‌های شیطانی کمی دست از سر ما بردارد، می‌توانیم نمود‌ها و نماد‌هایی را پدید آوریم که حتی فرشته‌ها هم نتوانسته‌اند آن نمود‌ها را پدید آورند.
وی افزود: حوا بود که عافیت‌طلبی در بهشت را ترک کرد و غربت و سختی را به جان خرید و آدم را همراهی کرد و وارد زمین شد، که اگر او نبود ما الان اینجا نبودیم. از آن روز تا امروز آدم‌های زیادی در طول تاریخ نقش آهن را ایفا کرده و قلب‌های خود را در آتش عشق الهی ذوب کرده و از آتش حسد شیطانی دوری کردند و برای نسل بشر فداکاری نمودند؛ از جمله حضرت مریم و آسیه و سایر بانوانی که در قرآن مطرح شده‌اند، ولی متأسفانه نه دانش دانشگاهیان درباره این زنان مطلبی به نحو شایسته توسعه یافته است و نه هنر سینماگران در این زمینه تاکید جدی داشته است؛ و زنان را در قامت نقشی که در انتقال معرفت الهی دارند، معرفی نکرده‌اند.

دبیر ستاد تعلیم و تربیت شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: امروز سینما نقش بزرگی را در تعلیم و تربیت مردم و کودکان و به‌خصوص دختران و پسرانی که با هیجان‌های سینما هیجان‌زده می‌شوند ایفا می‌کند. از آن سو، دانشگاه نقش تعیین‌کننده‌ای در شغل و کار و هویت مردم دارد.

دانشیار دانشگاه شهید بهشتی، سخنان خود را اینگونه پایان برد: از اساتید بزرگوار و هنرمندان خواهش می‌کنم در زمینه نشان دادن جمال و زیبایی‌های واقعی زنان کمک کنید. به دلیل جذابیت بالایی که هنر سینما نزد مردم دارد و تأثیر عمیقی که در تربیت نسل جدید دارد، همه با هم دست به دست هم دهیم و بخاطر تعهدی که به امام و شهدا داریم، بیاییم برای تربیت نسل نو و بخصوص برای جایگاه و مقام زن اقدامات اساسی‌تری انجام دهیم.