خروج از وضعیت نامطلوب اقتصادی در گرو توسعه اقتصاد غیر نفتی
در حال حاضر یکی از اهرم های فشار بر جمهوری اسلامی ایران، تحریم های ظالمانه توسط کشور های بیگانه می باشد و محوری ترین تحریم، خرید نفت ایران است، در صورتی که با توسعه اقتصاد و تجارت غیر نفتی میتوان ارزآوری و پیشرفت در صنایع دیگر را رقم زد.
به گزارش تابناک اقتصادی؛ طی سالیان مختلف صحبت از اقتصاد منهای نفت در کشور به میان آمده است و یکی از مدافعان این طرح رهبر معظم انقلاب می باشند که در جلسات مختلف و به دولت و مردم تاکید داشته اند. رهبر انقلاب در روزهای آغازین رهبری، خرداد ماه سال 1368 در لابه‌لای سخنان خود ضمن آگاه کردن جامعه در مورد جهت‌گیری و برنامه‌های دشمنان، «مشکل‌تراشی دشمن برای فروش نفت ایران» را امری بعید ندانسته و از مسئولان کشور خواستند در جستجوی بهترین راه‌ها و موفق‌ترین شیوه‌ها برای کم شدن مشکلات اقتصادی مردم باشند: «من بر خلاف بعضی از تحلیل‌ها، احتمال می‌دهم دشمن برای این‌که مردم را از ادامه‌ی این راه و این حضور مأیوس و پشیمان کند، حتی مشکلات جدید اقتصادی را بر ما تحمیل نماید. هیچ بعید نیست مشکلاتی را برای فروش نفت، تهیه‌ی مواد اولیه و کالاهای ضروری به وجود آورد، تا فشار را بر مردم زیاد کند. دولت و مجلس و مسئولان باید دست به دست هم دهند و بهترین راه‌ها و موفق‌ترین شیوه‌ها را جستجو کنند، تا مشکلات اقتصادی مردم کم شود.» قابل ذکر است ایشان در اردیبهشت ماه سال 1373 از بستن چاه‌های نفت و شکل‌گیری اقتصاد کشور براساس تولیدات غیرنفتی به‌عنوان «آرزوی واقعی» خود نام بردند.
اخیرا رئیس جمهور، حسن روحانی اظهار کرده است: صادرات نفت و گاز و میعانات نفتی در سال‌های گذشته تامین کننده ارز مورد نیاز کشور بودند، اما اکنون که با مشکلاتی مواجهیم، این وظیفه بر دوش صادرات غیرنفتی است.
با توجه به این که نفت در کشور میراثی گرانبها و ذخیره فرزندانمان است باید ضمن فرآوری کردن این ماده و عدم خام فروشی به دنبال پرورش صنایع دیگر رفت تا کشورهای بیگانه به فکر تک بعدی بودن اقتصاد نرفته و در صنایع دیگر قوی شویم. در جهت مقابله با منفی بودن رشد اقتصادی و اجرای سیاست های اقتصاد مقاومتی و خروج از اقتصاد واردات محور، صنایع غیر نفتی را توسعه داد.
صاحب نظران اقتصاد بر بالا بودن پتانسیل بالقوه کشورمعتقدند که اگر بتوان از ظرفیت های موجود به درستی بهره برداری شود و از توان و دانش فنی در مسیر خودکفایی استفاده شود، به طور یقین در جنگ اقتصادی، پیروز خواهیم شد. البته این امر مهم ملزم به عزم ملی و جهادی در همه ارکان جامعه می باشد.
به طور مثال یکی از بخش های کمتر توجه شده اقتصاد ایران، بخش کشاورزی و غذایی است. در حالیکه ایران با توجه به چهار فصل بودن و موقعیت خوب جغرافیایی از ظرفیت های خوبی در این حوزه به مقدار کافی بهره نبرده است. پسته، زعفران و خشکبار از جمله پتانسیل های مثبت صادراتی محسوب می شوند که با برنامه ریزی دقیق می توان از آن ها به عنوان اقلام صادراتی جایگزین نفت بهره برداری کرد.
البته تولیدکنندگان با در نظر داشتن تلاش متمرکز بر ارتقائ کیفیت و بسته بندی محصولات خود منطبق با استانداردها و تکنولوژی های روز دنیا و شناخت درست از ذائقه و تقاضای بازارهای جهانی، توان رقابتی خود را در بازارهای دیگر کشورها می توانند افزایش داده وحضور محصولات با کیفیت ایرانی را در اقصی نقاط جهان گسترش دهند.
در شرایطی از صنعت غذایی و کشاورزی صحبت می شود که کشور پهناور خود را با کشوری مانند هلند میتوان مقایسه کرد. براساس گزارشی که توسط مرکز تحقیقات اقتصادی دانشگاه واخنینگن و موسسه آمار هلند تهیه شده، هلند علیرغم مساحت کوچک خود (41 هزار کیلومتر مربع) در سال 2019، پس از ایالات متحده آمریکا دومین صادرکننده بزرگ محصولات کشاورزی در دنیا بوده و به تنهایی یک سوم صادرات سبزیجات اروپا را به خود اختصاص داده است و صادرات بیش از ۹۰ میلیارد دلاری در بخش کشاورزی داشته که کل صادرات ایران در این بخش طی سال‌های اخیر به‌طور میانگین سالانه حدود 7 میلیارد دلار بوده است. مساحت، شرایط آب و هوایی و میزان بارش سالانه به طور متوسط در کشور هلند به صورت تقریبی با دو استان همجوار شمال ایران (مازندران و گیلان) برابری می کند.
با شناخت درست از وضعیت نیاز کشور های همسایه و شرایط خوب می توان در زمینه کشاورزی و غذایی فعالیت گسترده را ترتیب داد. در این زمینه در جهت توسعه صادرات غیر نفتی مثال زده می شود، زیرا که ایران یکی از کشور های صاحب سبک غذایی در دنیا است. البته در صنایع دیگر هم با تدبیر و درک صحیح فرصت ها تحولی در اقتصاد ایجاد کرد.
رهبر انقلاب در اولین روز سال ۱۳۹۲ فرمودند: من هفده هجده سال قبل به دولتی که در آن زمان سر کار بود و به مسئولان گفتم کاری کنید که ما هر وقت اراده کردیم، بتوانیم در چاه‌های نفت را ببندیم. آقایان به قول خودشان "تکنوکرات" لبخند انکار زدند که مگر می‌شود؟
هلند نمونه کشوری است که منابع نفت و گاز زیادی ندارد و در حال حاضر چرخ اقتصاد خود را با کشاورزی و دامپروری و پرورش گل می چرخاند.
طبق آخرین آماری که در یازدهم مهرماه ۹۹ توسط مهدی میراشرفی، رئیس کل گمرک ایران و معاون وزیر اقتصادی در مورد تجارت شش ماهه نخست سال جاری منتشر شده است، سهم صادرات قطعی کالاهای غیرنفتی به استثنای نفت خام، نفت کوره و نفت سفید و همچنین بدون احتساب صادرات از محل تجارت چمدانی در این مدت، بالغ بر ۴۶ میلیون و ۳۱۸ هزار تن به ارزش ۱۳ میلیارد و ۵۶۶ میلیون دلار اعلام شد.
این میزان صادرات غیرنفتی در شش ماهه نخست سال جاری، در حالی است که در مدت مشابه سال گذشته، میزان صادرات قطعی کالاهای غیرنفتی کشور (به استثنای نفت خام، نفت کوره و نفت سفید و همچنین بدون صادرات از محل تجارت چمدانی) بالغ بر ۷۰ میلیون و ۹ هزار تن به ارزش ۲۰ میلیارد و ۹۴۸ میلیون دلار بوده است.
مقایسه صادرات کالاهای غیرنفتی در دو دوره شش ماهه نخست سال ۹۹ و شش ماهه نخست سال ۹۸ بیانگر آن است که این صادرات از لحاظ وزنی و ارزشی به ترتیب اُفت ۳۴ درصدی و ۳۵ درصدی داشته است.
انتظار می رود دولت ها با تکیه بر دانش های فنی و تخصص جوانان تولید ثروت کرده، تا بتوان از این برهه ی حساس و تاریخی گذر کنیم. همچنین با توجه به سیاست گذاری های حوزه تجارت، رفع موانع صادراتی و با ارائه تسهیلات مناسب و ارزان‌قیمت به صادرکنندگان و مشوق های صادراتی میتوان فعالان زیادی را به این حوزه دعوت کرد. دستگاه های مربوطه نیزبه وسیله بازاریابی خوب و به موقع کالا های برتر ایرانی را معرفی نمایند.
والا رهبری از سال ۶۸ تذکر داده بودن در مورد خرید نفت ایران ولی با این وجود باز هم دولتی ها گوش نکردند!!!!