۳۲ سال حبس در آرزوی خانه‌دار شدن، سرنوشت تلخی است که وزارت راه و شهرسازی برای مردم استان پهناور کرمان رقم زده است؛ این درحالی است که رئیس کمیسیون اصل نود مجلس با افشای آمار تکان‌دهنده‌ای اعلام کرد باوجود اینکه بیش از ۴۰۰ هزار هکتار زمین دولتی در دسترس است، اما عملکرد این وزارتخانه در اجرای قانون جهش مسکن در کرمان، کمتر از نیم درصد بوده است که بیش از هرچیزی قانون رها شده و بی‌عملی متولیان را عمیق‌تر از همیشه نشان می دهد.
به گزارش سرویس اقتصادی تابناک، جهنم مسکن در قلب ایران یعنی کرمان انتظار ۳۲ ساله را برای مردم رقم زده که یک دهه فراتر از نیویورک است درحالیکه این مقایسه شرم‌آور جهانی، ریشه در ناکارآمدی وزارت راه و شهرسازی و عملکرد منفعلانه دولت در قبال بحران مسکن کرمان دارد ؛ به طوری که با وجود نیاز فوری به ۱۱۰ هزار واحد مسکونی اما تفاوت فاحشی بین وعده‌ها و عملکردهای اجرایی خودنمایی می کند و حل بحران در پهناورترین استان کشور عملاً پشت پرده بوروکراسی سنگی و تعلل عمدی متولیان گیر افتاده است.
چرا شهروند کرمانی باید ۱۷ سال بیشتر از شیکاگویی‌ها رنج بکشد؟
حجت الاسلام پژمانفر رئیس کمیسیون اصل نود مجلس شورای طی بازدید نظارتی از استان کرمان اعلام کرد: درحالی که مدت زمان انتظار مردم برای خرید مسکن در کلان‌شهر نیویورک ۲۱ سال و در شهر شیکاگو ۱۵ سال است این شاخص برای مرکز استان کرمان، ۳۲ سال است و ۴۸ درصد درآمد مستاجرین کرمانی صرف پرداخت اجاره می‌شود بنابراین، وضعیت نامناسب مردم حوزه مسکن در استان کرمان، وزارت راه و شهرسازی در اجرای قانون جهش تولید مسکن در این استان، عملکردی کمتر از نیم درصد و در حوزه واگذاری زمین قانون جوانی جمعیت عملکردی کمتر از ده درصدی را دارد.
پژمانفر بیان کرد: استان کرمان بزرگترین استان از لحاظ وسعت و نهمین استان پرجمعیت کشور است که ۳.۱۶۸.۰۰۰ نفر را در خود جای داده است که داده‌های اولیه حاکی از این است که ۴۷۶۰۰۰ خانوار در شهر‌های این استان ساکن هستند که ۱۵۳ هزار خانوار شهری از این جمعیت را مستاجرین تشکیل می‌دهند؛ بنابراین مدت زمان انتظار مردم شهر کرمان برای خرید مسکن حدود ۳۲ سال است که بزرگی این مقدار زمانی مشخص می‌شود که بدانیم مدت زمان انتظار خرید مسکن در شهر نیویورک که از گرانترین شهر‌های آمریکاست حدود ۲۱ سال است و در شهر شیکاگو حدود ۱۵ سال است.
مردم، ماهی ۲۳ روز برای پرداخت سقف می‌دوند!
رئیس کمیسیون اصل نود تاکید کرد: براساس داده‌های مرکز آمار، حدود ۴۸ درصد درآمد مستاجرین کرمان صرف پرداخت اجاره می‌شود که این نرخ برای دهک‌های پایین حدود ۸۵ درصد است؛ یعنی مستضعفین کرمانی سه هفته ابتدایی هر ماه را برای صاحب‌خانه و پرداخت اجاره خود کار می‌کنند و این آمار زمانی دردناک‌تر می‌شود که بدانیم بیش از ۳۰ درصد مردم کرمان به عنوان پهناورترین استان کشور در منازلی با متراژی کمتر از ۸۰ متر زندگی می‌کنند.
حجت الاسلام پژمان فر با بیان اینکه بررسی آمار‌های جمعیتی نشان می‌دهد که استان کرمان طی ۱۰ سال آینده، نیازمند ساخت ۴۲۵ هزار واحد مسکونی در مناطق شهری است تاکید کرد که نیاز شهر کرمان در ده سال آینده به تولید مسکن است و حدود ۱۱۰ هزار واحد مسکونی است تا نیاز انباشته و آتی مسکن مردم برطرف شود و شاخص دسترسی مردم به مسکن بهبود یابد.
۴۰۰ هزار هکتار زمین ملی، قربانی عملکرد زیر نیم درصدی وزارت راه
وی افزود: از آنجایی که توسعه شهری و ساخت مسکن بیش ازهر چیزی نیازمند زمین است باید به ظرفیت زمین‌های استان کرمان نیز توجه کرد مثلا برای ساخت ۱۱۰ هزار واحد مسکونی در شهر کرمان با تراکم ۶۰ نفر بر هکتار به حدود ۴۲۰۰ هکتار زمین نیاز است ؛ در صورتی که مطابق اظهارات مدیران سازمانی ملی زمین و مسکن بیش از ۴۰۰ هزار هکتار زمین با مالکیت رسمی سازمان زمین و مسکن در محدوده و حریم شهر‌های استان کرمان وجود دارد و حل بحران مسکن در کرمان به عنوان پهناورترین استان کشور در انتظار اجرای ماده ۵۰ قانون برنامه هفتم پیشرفت توسط وزارت راه و شهرسازی است.
پژمانفر با انتقاد از عملکرد وزارت راه و شهرسازی در استان کرمان گفت: آخرین آمار حاصل از عملکرد وزارت راه و شهرسازی در عملیاتی سازی قانون جهش تولید مسکن و پیشبرد نهضت ملی مسکن گویای عملکرد بسیار ضعیف و ۷ درصدی این وزارت در اجرای قانون را نشان می‌دهد که متاسفانه با وجود ظرفیت بسیار در استان کرمان، وضعیت این استان در حوزه نهضت ملی مسکن مناسب نیست.
مدت زمان انتظار ۳۲ ساله برای خرید مسکن در کرمان که بیش از یک دهه از گرانترین کلانشهرهای آمریکا طولانی‌تر است، نشان‌دهنده کاهش شدید قدرت خرید مسکن در مقایسه با افزایش سرسام‌آور قیمت‌ها است که این وضعیت، دسترسی به مسکن را از حالت مشکل به بحران ساختاری تبدیل کرده است.
ازسویی دیگر، سهم متوسط اجاره از درآمد مستاجرین کرمانی حدود ۴۸ درصد و دربین دهک‌های پایین‌تر به حدود ۸۵ درصد هم می‌رسد که سهم ۸۵ درصدی اجاره از درآمد دهک‌های پایین به این معناست که این اقشار عملاً ۳ هفته از هر ماه را صرفاً برای پرداخت اجاره کار می‌کنند و درادامه این مساله نه تنها منجر به فقر مسکن می‌شود، بلکه توانایی پس‌انداز برای خرید مسکن در آینده را عملاً به صفر می‌رساند و چرخه مستأجری را دائمی می‌کند.
بیش از ۳۰ درصد مردم در قوطی‌های زیر ۸۰ متری!
همچنین براساس آمار‌ها، سهم مردم کرمان که در منازلی کمتر از ۸۰ متر زندگی می‌کنند بیش از ۳۰ درصد است؛ این درحالی است که با وجود بزرگ بودن استان از لحاظ وسعت، اما توزیع جمعیت مناسب نبوده و کمبود تولید مسکن متناسب با نیاز و رکود در بخش عرضه باعث شده تا خانواده‌ها زندگی در واحد‌های کوچک‌تر و نامناسب‌تر را بپذیرند.
نهضت تولید مستأجر به جای تولید مسکن
عملکرد منفعلانه وزارت راه و شهرسازی به ویژه به دلیل عدم ورود مؤثر به بازار اجاره و سیاست‌های وزارتخانه‌ای، که صرفاً بر مالکیت متمرکز بود و در زمینه مدیریت بازار اجاره که ۴۸ درصد مردم کرمان و ۸۵ درصد دهک‌های پایین را تحت فشار قرار داده است اقدامی انجام نداده است و این وزارتخانه با مدیریت فرزانه صادق مالواجرد از ابزار‌ها و سیاست‌های مؤثری مانند کنترل سقف اجاره‌بها، مالیات بر خانه‌های خالی و یا تسهیلات ویژه برای ساخت واحد‌های استیجاری به درستی استفاده نکرد.
براساس داده‌های مرکز آمار ایران، عملکرد وزارت راه و شهرسازی در اجرای قانون در شهر کرمان کمتر از نیم درصد بوده است همچنین تفاوت فاحش بین نیاز ۱۱۰ هزار واحد مسکونی در ۱۰ سال آینده در شهر کرمان و عملکرد حدود ۵۵۰۰ واحد تحویل شده مهم‌ترین عامل طولانی شدن مدت انتظارمسکن است.
بنابراین، قانون‌گذاری بدون اهرم‌های قوی اجرایی، تخصیص منابع به موقع و نظارت مؤثر، صرفاً در حد شعار باقی می‌ماند و عملکرد کمتر از ۱۰ درصدی در حوزه واگذاری زمین قانون جوانی جمعیت هم صرفا بوروکراسی‌های سنگین و نارسایی‌های مدیریتی در تخصیص زمین را به نمایش می‌گذارد و بس.
به گزارش تابناک، طولانی بودن مدت انتظار برای مسکن به ویژه برای مردم کرمان، به شکاف عمیق بین عرضه و تقاضا برمی گردد و درحالی که قدرت خرید خانوار‌ها به دلیل تورم و سهم بالای اجاره از درآمد، روز به روز ضعیف‌تر می‌شود، اما وزارت راه و شهرسازی با وجود داشتن ظرفیت زمینی عظیم، اما در اجرای قوانین و تعهداتی مانند جهش تولید مسکن و جوانی جمعیت به شدت ضعیف عمل کرده است.
