«کالابرگ جدید» در امتداد گرانی گوشت، مرغ و برنج / وعده ثابت ماندن قیمت‌ها عملی می‌شود؟

اخیرا وزیر جهاد کشاورزی وعده جدیدی برای ثابت نگه داشتن قیمت گوشت، مرغ، برنج و روغن در طرح کالابرگ داده است؛ این درحالی است که تجربه‌های ناموفق قبلی او در تنظیم بازار و عرضه گوشت یارانه‌ای عملی شدن این وعده را زیرسوال می‌برد.

 به گزارش سرویس اقتصادی تابناک، وزیر کشاورزی درباره شیوه جدید در پرداخت کالابرگ الکترونیک طرح جدیدی پیشنهاد کرده است که گویا قرار است در طرح کالابرگ، قیمت کالا‌های اساسی مثل گوشت، مرغ، برنج و روغن ثابت بماند و نوسانات قیمت در بازار، دیگر روی آنها تاثیر نگذارد که این پیشنهاد همین روز‌ها بررسی و نهایی خواهد شد.

 پیشنهاد تثبیت قیمت کالا‌های اساسی در طرح کالابرگ، اگرچه هدفی حمایتی و اجتماعی دارد، اما با ایرادات جدی و بزرگی رو‌به‌رو است که در بلندمدت اجرای آن را با مشکل مواجه خواهد کرد. برای مثال ثابت نگه داشتن مصنوعی قیمت‌ها در شرایط تورم بالا، فاصله‌ای عمیق بین قیمت دولتی و قیمت واقعی بازار آزاد ایجاد می‌کند و همین شکاف قیمتی انگیزه‌ای قوی برای افراد سودجو ایجاد می‌کند تا با استفاده از کالابرگ، کالای ارزان را خریداری کرده و سپس آن را در بازار آزاد با قیمت بالاتر بفروشند و درنهایت کالا از دسترس مصرف‌کننده نهایی خارج شده و منجر به فساد در شبکه توزیع می‌شود.

از سویی دیگر از آنجایی که دولت متعهد می‌شود که مابه‌التفاوت بین قیمت ثابت اعلامی و قیمت روز بازار را پرداخت کند، درعمل بار مالی سنگین به بودجه کشور تحمیل می‌کند که به نظر می‌رسد در چنین شرایط اقتصادی دولت از پرداخت آن ناتوان است. 

البته تجربه نشان داده است که تثبیت قیمت ها نوعی سرکوب تورم است؛ بنابراین زمانی که قیمت کالا برای مردم ثابت بماند، اما تورم همچنان وجود داشته باشد، ریشه‌های اقتصادی حل نشده باقی می ماند و حتی ممکن است این تثبیت قیمت، سیگنال اشتباهی به مصرف‌کننده و تولیدکننده بدهد و باعث مصرف بی‌رویه (به دلیل ارزان بودن) شود. 

وعده هایی که بی سرانجام ماند 

البته این بار اولی نیست نوری قزلجه وعده‌هایی مبنی بر ثابت ماندن قیمت کالا‌های اساسی مطرح می‌کند به طوری که او وعده تنظیم بازار و کنترل قیمت گوشت و مرغ را داده بود، اما در واقعیت قیمت گوشت و مرغ حتی گوشت تنظیم بازاری افزایش قابل ملاحظه‌ای پیدا کرد. 

وعده دیگر وزریر جهاد کشاورزی وعده خودکفایی در تولید گوشت قرمز بود که بسیار بلندپروازانه مطرح شد؛ درحالی که این هدف نیازمند زیرساخت، داشتن نهاده و سرمایه گذاری‌های کلان است و در شرایط فعلی که کمبود و قاچاق دام و نهاده وجود دارد بسیار دور از ذهن است که این وعده هم تحقق یابد. 

حتی زمانی که قیمت برنج رشد بی رویه‌ای پیدا کرد، وزیر جهاد کشاورزی وعده کاهش قیمت برنج را داد که نه تنها کوچکترین کاهش قیمتی در بازار رخ نداد بلکه بار‌ها گزارش‌هایی از انحصار در واردات برنج و  احتکارهای گسترده منتشر شد که ضعف نظارت این وزارتخانه را پررنگ‌تر می‌کند. 

به گزارش تابناک، به نظر می‌رسد این وعده وزیر جهاد کشاورزی مانند دیگر وعده‌های قبلی تنظیم باازار عملی نخواهد شد و یا به صورت بسیار محدود، موقت و با عوارض جانبی مانند رانت و کمبود اجرا خواهد شد.