تشییعی که شایسته استاد پرهام نبود

به گزارش سرویس فرهنگی تابناک، هایده خانم، همسر دکتر سیروس پرهام، دوشنبه عصر خبر داد که استاد فوت کرده است و پس از چند ثانیه تلفن قطع شد. چند لحظه مکث کردم و بعد از یک ربع دوباره تماس گرفتم؛ این بار آقای رضی میری، از پژوهشگران مطرح فرش که در منزل استاد حضور داشت، درگذشت او را تأیید کرد. از آنجا که استاد از بنیان‌گذاران آرشیو ملی بود، با رئیس کتابخانه ملی تماس گرفتم تا برای مراسم تشییع برنامه‌ریزی کنند. پس از چند تماس دیگر به فکر فرو رفتم و یاد روزهایی افتادم که بیش از شش ماه هر یکشنبه عصر به منزلشان می‌رفتم تا درباره انگیزه‌اش برای حضور در برنامه تاسیس آرشیو ملی گفت‌وگو کنم.

هرچند کتاب «از متن تا نقش» به کوشش غلامرضا عزیزی، رئیس اسبق آرشیو ملی، اثری مفید بود، برخی پرسش‌ها هنوز بی‌پاسخ مانده بود. در گفت‌وگوهای متعددی که داشتیم، بالاخره به بن‌مایه علاقه استاد پرهام به آرشیو پی بردم: او از کودکی آلبوم تمبر جمع می‌کرد، آلبومی که هنوز با علاقه و لذت خاصی از آن یاد می‌کرد. من سکوت می‌کردم تا در ذهنش روزهای خوب کودکی را مرور کند و خودش را در حیاط بزرگ خانه‌شان در شیراز در کنار پدر و مادرش تصور نماید. پس از آنکه شوقش فروکش می‌کرد، سوال بعدی را مطرح می‌کردم و او با ظرافت خاصی پرسشم را تصحیح می‌نمود و گاه یادآور می‌شد که اطلاعاتم ناقص است؛ من هم شرمنده قبول می‌کردم و تمام گوش می‌شدم تا اطلاعاتم کامل‌تر شود.

از خانه علینقی وزیری در خیابان ولیعصر، کوچه پسیان می‌گفت؛ جایی که پرهام و همخانه‌اش هم در همسایگی او منزلی اجاره کرده بودند و گاهی شب‌ها به منزل وزیری می‌رفتند و او پذیرای آن‌ها و سایر مهمانانش بود. همچنین از دوران دانشگاه و دانشکده پرماجرای حقوق و علوم سیاسی در دهه ۳۰ صحبت می‌کرد و از همکلاسی‌هایی یاد می‌کرد که اغلب یا در قید حیات نبودند یا دور از وطن روزگار می‌گذراندند. اکنون در شهریور ۱۴۰۴، دیگر حسرت دوری از برخی دوستان و عزیزانش را ندارد.

استاد سیروس پرهام صبح چهارشنبه ۲۶ شهریور، در تشییعی نه چندان درخور و شایسته و بدون حضور رئیس کتابخانه ملی، از درب ساختمان آرشیو بدرقه شد. در این مراسم جای بسیاری از منتقدان ادبی، روزنامه‌نگاران، سندشناس‌ها، پژوهشگران فرش و استادان دانشگاه خالی بود. همچنین هیچ‌یک از روسای سابق آرشیو در این مراسم حضور نداشتند و تنها غلامرضا عزیزی، که به دعوت من حضور یافته بود، سخنرانی کرد. 

ماهرخ ابراهیم‌پور؛ روزنامه اعتماد