به گزارش تابناک ، شورای عالی امنیت ملی به ریاست رئیسجمهور و با حضور مقامات ارشد سیاسی، نظامی و اطلاعاتی تشکیل میشود، مصوباتش پس از تأیید رهبر انقلاب لازمالاجرا است.
اعضای این شورا شامل مقامات حقوقی (مانند رئیسجمهور، رئیس مجلس، رئیس قوه قضائیه، و وزرای کلیدی) و حقیقی (نمایندگان منصوب رهبر انقلاب) است.
دبیری این شورا، که مسئولیت اداره دبیرخانه و نظارت بر اجرای مصوبات را بر عهده دارد، از مهمترین مناصب آن محسوب میشود. دبیر توسط رئیسجمهور انتخاب شده و در بسیاری موارد بهعنوان نماینده رهبر انقلاب نیز منصوب میگردد
رکوردداران عضویت در شورای عالی امنیت ملی
بر اساس تحلیل آرشیو اخبار، رکوردداران عضویت در شورای عالی امنیت ملی از بدو تأسیس تاکنون به شرح زیر هستند:
حسن روحانی: ۳۲ سال (۱۳۶۸–۱۴۰۰)
حسن روحانی با ۳۲ سال حضور در شورای عالی امنیت ملی، طولانیترین دوره عضویت را در این نهاد دارد. روحانی از بدو تأسیس شورا در سال ۱۳۶۸ بهعنوان یکی از نمایندگان رهبر انقلاب وارد این نهاد شد و تا سال ۱۳۸۴ همزمان دبیری شورا را نیز بر عهده داشت. در این مدت، او نقش کلیدی در مذاکرات هستهای و اجرای قطعنامه ۵۹۸ (پایان جنگ ایران و عراق) ایفا کرد. پس از پایان دبیری در سال ۱۳۸۴، روحانی تا سال ۱۴۰۰ بهعنوان نماینده رهبر انقلاب و سپس بهعنوان رئیسجمهور (۱۳۹۲–۱۴۰۰) و رئیس شورا در این نهاد حضور داشت.
روحانی به دلیل تجربه گسترده در حوزههای سیاسی و امنیتی، یکی از تأثیرگذارترین چهرههای شورا بوده است. حضور طولانیمدت او نشاندهنده اعتماد مستمر نظام به وی در تصمیمگیریهای کلان نظام البته تا سال ۱۴۰۰ است. صلاحیت حسن روحانی برای انتخابات خبرگان ۱۴۰۳ تایید نشد.
علی لاریجانی: ۲۵ سال (۱۳۷۴–اکنون)
علی لاریجانی با ۲۵ سال حضور، یکی دیگر از رکوردداران عضویت در شورای عالی امنیت ملی است. او در سال ۱۳۷۴ بهعنوان نماینده رهبر انقلاب وارد شورا شد و در سالهای ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۶ دبیری شورا را بر عهده داشت. لاریجانی در دوره دبیری خود مذاکرات هستهای با گروه ۱+۵ را هدایت کرد. پس از آن، بهعنوان رئیس مجلس (۱۳۸۷–۱۳۹۹) و سپس دوباره بهعنوان نماینده رهبر انقلاب و دبیر شورا (از سال ۱۴۰۴) به فعالیت خود ادامه داد.
سعید جلیلی: ۱۷ سال (۱۳۸۶–اکنون)
سعید جلیلی از سال ۱۳۸۶ بهعنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی منصوب شد و از سال ۱۳۸۷ بهعنوان نماینده رهبر انقلاب در این شورا حضور دارد. مجموعاً ۱۷ سال عضویت (و ۱۸ سال با احتساب دوره یکساله دبیری پیش از نمایندگی) او را در جایگاه سوم رکوردداران قرار میدهد. جلیلی در مذاکرات هستهای (۱۳۸۶–۱۳۹۲) نقش محوری داشت و به دلیل مواضع سرسختانه و رادیکال در مذاکرات هسته ای شناخته میشود.
علی شمخانی: ۱۰ سال (۱۳۹۲–۱۴۰۲)
علی شمخانی از سال ۱۳۹۲ تا ۱۴۰۲ بهعنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی و نماینده رهبر انقلاب فعالیت کرد. او در این دوره نقش مهمی در هماهنگی سیاستهای امنیتی و مذاکرات مرتبط با توافق هستهای (برجام) داشت. شمخانی همچنین مسول پرونده صلح با عربستان سعودی بود
علیاکبر احمدیان: ۲ سال (۱۴۰۲–۱۴۰۴)
علیاکبر احمدیان با دو سال حضور (۱۴۰۲–۱۴۰۴) بهعنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی، کوتاهترین دوره عضویت را در میان رکوردداران دارد.
او که پیشتر رئیس مرکز راهبردی سپاه پاسداران بود، در سال ۱۴۰۲ با حکم رئیسجمهور ابراهیم رئیسی جایگزین شمخانی شد. احمدیان با تمرکز بر گسترش راهبردهای امنیتی در حوزههای اقتصادی، سایبری و زیستمحیطی، رویکردی نوین به دبیرخانه شورا بخشید.
اعضای فوتشده و شهدای شورای عالی امنیت ملی
شورای عالی امنیت ملی در طول عمر خود شاهد حضور شخصیتهای برجستهای بوده که برخی از آنها به دلایل مختلف فوت کرده یا به شهادت رسیدهاند. بجز شهیدان سلامی،باقزی که اخیرا به شهادت رسیدند، فهرستی از اعضای فقید شعام به شرح زیر است:
سید احمد خمینی (فوتشده، ۱۳۷۳)
سید احمد خمینی، فرزند بنیانگذار انقلاب اسلامی، از سال ۱۳۶۸ تا زمان فوتش در ۲۵ اسفند ۱۳۷۳ بهعنوان نماینده رهبر انقلاب در شورای عالی امنیت ملی حضور داشت.
حسن فیروزآبادی (فوتشده، ۱۴۰۰)
سرلشگر حسن فیروزآبادی، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۹۵، بهعنوان یکی از اعضای حقوقی شورای عالی امنیت ملی فعالیت داشت. او در سال ۱۴۰۰ به دلیل بیماری درگذشت.
سید محمود هاشمی شاهرودی (فوتشده، ۱۳۹۷)
آیتالله سید محمود هاشمی شاهرودی، رئیس قوه قضائیه (۱۳۷۸–۱۳۸۸) و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، در دورهای بهعنوان عضو حقوقی شورا فعالیت میکرد. او در سال ۱۳۹۷ بر اثر بیماری درگذشت.
محمد سلیمی (فوتشده، ۱۳۹۴)
سرلشگر محمد سلیمی، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح (۱۳۷۹–۱۳۸۴)، از اعضای حقوقی شورای عالی امنیت ملی بود. او در سال ۱۳۹۴ درگذشت. سلیمی به دلیل نقشش در هماهنگی نیروهای مسلح در دوران جنگ و پس از آن شناخته میشود.
تابناک را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید
سایت تابناک از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.