کارشناس مسائل فلسطین می گوید در طول سالها، آمریکا به عنوان اصلیترین حامی «راهحل دو دولتی» و ضامن مذاکرات (مانند مادرید و اسلو و بعد از آن آناپلیس) شناخته میشد. اما سیاست دولت ترامپ، فاصله گرفتن از این رویکرد و نزدیک شدن به دیدگاههای اسرائیل بود.
به گزارش سرویس بین الملل تابناک، امانوئل ماکرون، رئیسجمهور فرانسه، اعلام کرده است که در نشست آتی سازمان ملل، موضع پاریس در خصوص به رسمیت شناختن کشور فلسطین را مشخص خواهد کرد.
در شرایطی که غرب، به ویژه آمریکا، در قبال جنایات اسرائیل در غزه رویکردی منفعلانه در پیش گرفته است، فرانسه با اتخاذ این موضع، تلاش دارد تا خلاء رهبری غرب را پر کرده و جایگاه خود را در خاورمیانه تثبیت کند.
انگلیس هم اعلام کرده در صورت عدم آتش بس تا ماه سپتامبر، لندن نیز در نشست آتی سازمان ملل کشور مستقل فلسطین را به رسمیت خواهد شناخت. پیش از این نیز برخی کشورهای اروپایی کشور مستقل فلسطین را به رسمیت شناخته بودند.
خبرنگار تابناک در گفتوگو با «منصور براتی» کارشناس مسائل فلسطین به بررسی این موضوع پرداخته که در ادامه آمده است.
*امانوئل ماکرون، رئیسجمهور فرانسه، اعلام کرده است که در نشست آتی سازمان ملل، موضع پاریس در خصوص به رسمیت شناختن کشور فلسطین را اعلام خواهد کرد. این در حالی است که غرب در قبال جنایات اسرائیل در منطقه، رویکردی منفعلانه اتخاذ کرده است. اهداف فرانسه از رسمیت شناختن کشور مستقل فلسطین چیست؟
سیاست دیرینه فرانسه در قبال مناقشه فلسطین و اسرائیل، همواره بر پایه راهحل دو دولتی استوار بوده است؛ به این معنا که ضمن حفظ موجودیت اسرائیل، کشوری مستقل فلسطینی در مرزهای ۱۹۶۷ تشکیل شود. با این حال، انتقاداتی به این رویکرد وارد بوده مبنی بر اینکه فشار کافی برای پیشبرد مذاکرات و اجرای این راهحل بر اسرائیل وارد نشده است.
در طول سالها، آمریکا به عنوان اصلیترین حامی «راهحل دو دولتی» و ضامن مذاکرات (مانند مادرید و اسلو و بعد از آن آناپلیس) شناخته میشد. اما سیاست دولت ترامپ، فاصله گرفتن از این رویکرد و نزدیک شدن به دیدگاههای اسرائیل بود. در این خلاء سیاسی، ماکرون تلاش کرده تا جایگاه سنتی آمریکا را در حمایت از «راهحل دو دولتی» پر کند و به همین دلیل، اعلام کرده است که فلسطین را به رسمیت خواهد شناخت.
علاوه بر این، جنایات اخیر اسرائیل در غزه و استفاده از گرسنگی به عنوان ابزاری برای فشار، واکنشهای بینالمللی را برانگیخته و حتی متحدان اسرائیل را نیز به چالش کشیده است. این وضعیت، پاریس را به سمت اتخاذ ابتکاراتی برای جلوگیری از تداوم بحران سوق داده است.
*چه عوامل داخلی و خارجی باعث این اقدام ماکرون شده است و آیا ماکرون نگاه انتخاباتی به این مسئله دارد؟
سیاست خارجی ماکرون، به عنوان یکی از مدافعان لیبرالیسم در غرب، در حمایت از راهحل دو دولتی و پر کردن خلاء ناشی از انفعال آمریکا، نقش دارد.
این رویکرد میتواند به افزایش نفوذ و قدرت فرانسه در خاورمیانه، تقویت جناح میانهرو در اسرائیل (مانند یائیرلاپید) در برابر جناح راست به رهبری نتانیاهو، و در نهایت، تأثیرگذاری بر سیاستهای منطقهای کمک کند.
اما در مورد نگاه انتخاباتی ماکرون، به نظر میرسد این تصمیم فراتر از ملاحظات انتخاباتی صرف باشد و بیشتر در راستای تثبیت جایگاه فرانسه در عرصه بینالملل و پر کردن خلأ رهبری غرب در قبال مناقشه فلسطین اتخاذ شده است.
*آیا تصمیم فرانسه ممکن است به سایر کشورهای غربی طرفدار اسراییل تسری پیدا کند. زیرا براساس برخی اخبار انگلیس هم تصمیم به چنین اقدامی دارد؟
کشتار گسترده فلسطینیان در غزه و جنایات اسرائیل، منجر به تغییر افکار عمومی در کشورهای غربی شده و حمایت از فلسطین در حال افزایش است. حتی در آمریکا نیز، این روند مشهود است و انتظار میرود در انتخابات آتی، سیاستمدارانی که رویکرد انتقادی نسبت به اسرائیل دارند، بیشتر مورد توجه قرار گیرند.
در بریتانیا، استارمر، رهبر حزب کارگر، تحت فشار مجلس عوام برای به رسمیت شناختن کشور مستقل فلسطین قرار دارد و ۲۲۰ نماینده خواستار این اقدام از سوی نخستوزیر شدهاند.
آلمان، به دلیل حمایت قاطع از اسرائیل، بعید است در این مرحله چنین اقدامی را انجام دهد. نخستوزیر ایتالیا، جورجیا ملونی، نیز اعلام کرده است که تا پیش از تشکیل واقعی دولت مستقل فلسطینی از شناسایی آن خودداری خواهد کرد. استرالیا نیز این اقدام را زودهنگام دانسته است.
به نظر میرسد حرکت به سمت شناسایی دولت مستقل فلسطینی یک سرنوشت محتوم باشد و اسرائیل در تلاش است تا پیش از وقوع این اتفاق، آرمان تشکیل کشور فلسطین را از بین ببرد.
*این اقدام فرانسه چه تاثیری بر روابطش با آمریکا و اسراییل خواهد داشت؟ ۴ـ این اقدام فرانسه چه تاثیری بر روابطش با آمریکا و اسراییل خواهد داشت؟
به نظر میرسد این اقدام باعث ایجاد مشکلاتی در روابط دوجانبه شود و دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق آمریکا، آن را اقدامی در جهت پیمودن مسیری متفاوت توسط فرانسه تلقی کند. سخنگوی دولت ترامپ این اظهارات ماکرون را مضحک خوانده و بر تلاش برای جلوگیری از تسری آن به سایر کشورها تأکید کرده است.
این تصمیم به طور مستقیم بر روابط فرانسه و اسرائیل نیز تأثیر منفی خواهد گذاشت و با توجه به مخالفت شدید کابینه نتانیاهو با تشکیل دولت مستقل فلسطینی، سطح روابط دو کشور تنزل خواهد یافت.
اسرائیل نیز تلاش خواهد کرد با اقداماتی علیه فلسطینیان، از اجرای این تصمیم فرانسه جلوگیری کند، که این امر به احتمال زیاد منجر به افزایش فشارها بر فلسطینیان در کرانه باختری خواهد شد.
*حمله صهیونیستها به کشتی حنظله در آگاهی بخشی به افکار عمومی بینالملل میتواند موثر باشد؟
حمله اسرائیل به کشتی حنظله که حامل کمکهای بشردوستانه بود (و پیش از آن نیز به کشتی حامل گرتاتونبرگ حمله شده بود)، قطعاً در افزایش آگاهی افکار عمومی بینالملل نسبت به جنایات اسرائیل مؤثر خواهد بود.
این حملات حتی در آبهای بینالمللی صورت میگیرد و نشاندهنده سیاست دفاع در عمق اسرائیل است؛ به این معنی که پیش از رسیدن کشتیها به مرزها، در آبهای بینالمللی مورد حمله قرار میگیرند تا از تأثیرگذاری آنها و تبدیل شدن این رویدادها به رویهای رایج جلوگیری شود.
این اقدامات، هرچند در تغییر نگرش افکار عمومی علیه اسرائیل و به نفع فلسطین مؤثر است، اما ممکن است زمانبر باشد و تأثیر آنی نداشته باشد.
گفتوگو: زینب منوچهری
تابناک را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید
سایت تابناک از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.