در سفر مورا به تهران ابتکار خاصی از سوی ایران ارائه شد/ منتظر پاسخ آمریکا هستیم/ انگلیس جاسوس به ایران نفرستد/ اعلام سفر رئیسی به عمان و امیرعبداللهیان به امارات

بین الملل تابناک: سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، دوشنبه ۲۶ فروردین ۱۴۰۱ در نشست هفتگی با خبرنگاران ضمن تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی به سؤالات خبرنگاران پاسخ داد.

وی در پاسخ به سؤال خبرنگاری درباره سفر انریکه مورا به تهران و تحرکات رژیم صهیونیستی و اینکه در چه مرحله‌ای از توافق هستیم، گفت: هر موقعی که ابتکار و تحرکی در حوزه دیپلماسی انجام می‌شود، رژیم جعلی اشغالگر قدس، تحرکات خود را ضد دیپلماسی انجام می‌دهد و چیز جدیدی نیست.

خطیب‌زاده اظهار داشت: تماس‌ها بین ایران و هماهنگ کننده مذاکرات وین انجام می‌شد. امیر عبداللهیان و بورل توافق کردند تماس‌ها حضوری انجام شود؛ بنابراین، مورا به تهران آمد و مذاکرات بسیار جدی و معطوف به نتیجه و همراه با ابتکارات خاص از سوی ایران برگزار شد و چند دور گفت‌وگوهای طولانی با باقری داشت. در برخی راه‌حل‌های پیشنهادی، قرار شد اگر طرف آمریکایی پاسخ دهد ما در موقعیتی قرار بگیریم که همه طرف‌ها به وین برگردند. اگر آمریکا تصمیم سیاسی خود را اعلام کند، می‌توانیم گام مهمی در این زمینه برداریم.

سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی بیان کرد: هیأت حاکمه سرپرستی افغانستان در تامین امنیت در داخل افغانستان و این‌که گروه‌های تروریستی تهدیدی علیه همسایگان نباشد، مسئولیت دارد.

خطیب‌زاده در پاسخ به سؤالی درباره حق‌آبه هیرمند نیز اظهار داشت: از دو منظر می‌توانم پاسخ دهم: یکی از منظر حاکمیتی است که من از این نظر عنوان می کنم و بُعد دیگر هم توجه به شرایط اقلیمی منطقه غرب آسیاست که از فقدان استانداردهای محیط زیستی رنج می‌برد.

وی ادامه داد: موضوع محیط زیست موضوعی است که همه مشترکا در این منطقه باید به آن توجه کنند. تیر ماه میزبان وزرای محیط زیست کشورهای منطقه در تهران هستیم و درباره محیط زیست و ریزگردها صحبت می کنیم. در سال ۱۳۵۱ معاهده لازم الاجرایی بین ایران و افغانستان امضا شد، که بند داوری و قسمت‌های لازم الاجرا دارد. همواره تلاش کردیم با همسایگان از مسیر دوجانبه جلو برویم.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره اظهارات اولیانوف، سفیر روسیه در سازمان ملل خاطرنشان کرد: نقش روسیه در سازمان ملل، سازنده و مثبت بود. من درباره توئیت‌های پراکنده اظهارنظر نمی‌کنم. هم لاوروف پیشت تریبون اعلام نمود و موضع رسمی دولت روسیه را گفت و هم امیرعبداللهیان موضع ایران را بیان کرد. درباره روسیه طبیعی است جنگی که در اوکراین رخ داده و اختلافات عمیق بین روسیه و غرب و اروپا شاید نقش روسیه را در حوزه میانجیگری از جمله برجام کم‌رنگ تر کند.

به گزارش فارس، خطیب‌زاده درباره انتشار دست نوشته‌هایی از اسدالله اسدی دیپلمات بازداشت شده ایران در بلژیک هم اظهار داشت: متاسفانه یک دیپلمات جمهوری اسلامی ایران با نقض بدیهی‌ترین مصونیت‌ها و نقض کنوانسیون وین بر خلاف مقررات و معاهدات بین‌المللی با نقض آشکار مصونیت‌ها و حقوق این دیپلمات توسط دولت آلمان و بلژیک دستگیر شده و کل فرآیند غیرقانونی بوده و در شرایط نامناسبی نگهداری و حقوقش نادیده گرفته شده است. اینکه مصونیت‌های دیپلماتیک رعایت نشده و بدعتی در حقوق دیپلماتیک توسط کشورهای اروپایی رخ داده است که جای تاسف دارد. البته ایران، هم از مجاری دوجانبه و هم مجاری خاص خود این موضوع را پیگیری کرده و ترجیح بوده از همین طریق موضوع حل شود؛ بنابراین، ارجاع به مراجع ذیربط بین‌المللی و حقوق بشری در دستورکار جدید قرار گرفته و نقض آشکار حقوق و مصونیت‌های اسدی است.

وی بیان کرد: باعث تاسف است دولت‌های اروپایی فکر می‌کنند برای مجرمین و جاسوسان و کسانی که با نقشه وارد ایران شدند، می‌توانند هیاهو و ادعا کرده و این نمایش‌ها را برقرار کنند، در حالی که ناقض حقوق اولیه دیپلمات‌های ایران هستند. کل موضوع دادگاه، ... و مخدوش است و ما کل فرآیند را غیرقانونی می‌دانیم.

سخنگوی وزارت خارجه درباره سفر انریکه مورا به تهران گفت: آنچه ایران خواسته تنها حقوق خودش است و چیزی بیشتر از حقوقش نخواسته و آنچه در برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ نیامده نخواسته است. باید تمامی بخش‌ها و مؤلفه‌های فشار حداکثری و هر پیچ و مهره‌ای که دولت ترامپ گذاشته باز شود.

وی درباره سفر خانم دوهان، گزارشگر ویژه سازمان ملل گفت: خانم دوهان ایران است و از ۲۰۱۴ که گزارشگر ویژه با حمایت ایران همراه بود، تلاش کردیم همواره کمک کنیم که گزارش‌های حقیقی از اقدامات قهرآمیز علیه کشورها دربیاید. ایشان بر اساس درخواست و برنامه خود ملاقات‌هایش را انجام می‌دهد و فکر می‌کنم چهارشنبه جمع بندی سفر خود را اعلام کند.

سخنگوی وزارت خارجه درباره حکم احمدرضا جلالی و توصیه نامه‌های مسافرتی برخی کشورهای اروپایی برای عدم سفر به ایران و بازداشت شهروندان اروپایی و بحث مبادله آنها با اسدی نیز اظهار داشت: جلالی سه سال قبل دستگیر شده و حکم امنیتی دارد و از طریق یکی از کشورهای اروپایی ضد امنیت ملی ایران کار کرده و باعث خسارات جانی علیه دانشمندان ما شده است. برخی گروکشی‌ها قابل قبول نیست. حکم جلالی صادر شده و درخواست داده‌اند اجرای حکم در زمان دیگری انجام شود که در حال بررسی است؛ قوه قضاییه این کار را پیگیری می‌کند.

وی درباره هشدارهای سفر به ایران از سوی اروپایی‌ها نیز گفت: بهتر است به جای اینکه بگوییم کدام کشورها بگوییم انگلیس و سوئد. این یک سیاست شناخته شده است و به جای اینکه مواضع خود را پشت تریبون‌ها اعلام کنند در هشدارهای سفر بیان می‌کنند. دعوت می‌کنم پشت تریبون بیایند و به جای هشدارهای تکراری سفر، پشت تریبون‌ها بگویند. ایرانی‌های مقیم انگلیس به ایران می‌آیند و سعی کنند جاسوس نفرستند. ایرانی‌ها مواظب باشند سرویس‌های امنیتی برخی کشورها از آنها سوءاستفاده نکنند.

سخنگوی وزارت خارجه درباره توقف مورا در فرودگاه فرانکفورت بعد از بازگشتش از تهران اظهار داشت: بدنامی رژیم صهیونیستی بر همه آشکار است. درباره بازداشت مورا سؤال کردیم و موضوع ظرف چند دقیقه مرتفع شد و بهتر است خود ایشان و اتحادیه اروپا در این زمینه توضیح دهند.

وی درباره اظهارات سخنگوی وزارت خارجه ترکیه درباره سدسازی و ریزگردها بیان کرد: ما از استقبال ترکیه استقبال می‌کنیم و باید تلاش کنیم مشکل ریزگردها را مرتفع نماییم.

خطیب‌زاده درباره انتخابات پارلمانی لبنان نیز اظهار داشت: ایران همواره تلاش کرده در کنار مردم لبنان برای تحقق خواست و ارده آنها باشد. ایران هیچ وقت سعی نکرده در امور داخلی لبنان دخالت کند.

خطیب‌زاده در پاسخ به سؤال خبرنگار فارس درباره سفر ‌آیت‌الله رئیسی به منطقه و سفر امیر قطر به تهران نیز بیان کرد: آقای رئیسی عازم یکی از کشورهای حوزه خلیج فارس است و هنگامی که نهایی شود دفتر رئیس جمهور گزارش می‌دهد. برنامه‌های منطقه‌ای آقای رئیسی با قوت در حال پیگیری است. هم سفر امیر قطر و هم سفر قبلی ایشان به دوحه و سفر به یکی از کشورهای حوزه خلیج فارس، حاکی از اهمیتی است که برای روابط با همسایگان قائلیم، آنچه در سیاست خارجی به صورت گزاره به اطلاع می‌سد در عمل شاهدید.

وی گفت: امیدواریم سفر آتی رئیس جمهور به آن کشور همراه با دستاورد برای مردم باشد.

وی در پاسخ به اینکه آیا مقامی از ایران برای شرکت در مراسم رئیس امارات و عرض تسلیت به این کشور سفر می‌کند، گفت: من به ملت و دولت دوست امارات تسلیت می‌گویم و امیدوارم رئیس جدید کشور امارات عربی متحده، آقای محمد بن زاید، برای کشور امارات شکوفایی و آینده‌ای بهتر و برای منطقه پیام آور ثبات و صلح و دوستی باشد. سفری توسط وزیر خارجه در دستورکار است و امروز قرار بود تنظیم شود.

وی گفت: روابط ایران و امارات به عنوان دو همسایه فارغ از اتفاقی که در امارات رخ داد و درگذشت رئیس این کشور، می‌تواند مسیر خودش را طی کند و فرصت‌های جدیدی در روابط ایجاد شده و امیدواریم این فرصت در روابط در دوران محمد بن زاید به مرحله جدیدی برسد.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره سفر مورا به تهران و اظهارات بورل مبنی بر خروج از بن بست نیز اظهار داشت: ملاقات‌ها در تهران مسیر درستی را پیش آورده و حرکت رو به جلو بوده و ابتکاراتی که اعلام شده از سوی ایران و نیز از نظر اتحادیه اروپا قابل اجراست و تنها منتظر واشنگتن هستیم. وضعیت نسبت به قبل از حضور مورا در تهران بهتر است.

وی در پاسخ به سؤالی گفت: ایران از روز اول تلاش کرده راهکار سیاسی در یمن جواب دهد، جنگ تمام شود و مردم یمن دسترسی آزاد و مناسبی برای تامین مایحتاج خود داشته باشند.

خطیب‌زاده به ترور هدفمند شیرین ابوعاقله توسط رژیم اشغالگر قدس اشاره کرد.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی همچنین در پاسخ به پرسشی اظهار داشت: ایران فروش نفت خود و سهم خود از بازار نفت و حضور مقتدرانه از بازار انرژی را همواره پیگیری کرده و می‌کند.

وی درباره رکورد زدن بازرسی‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ایران نیز گفت: ما عضو آژانس و ان.پی.تی هستیم و در چارچوب تفوق فنی رفتار آژانس یعنی حفظ بی طرفی و عدم سیاسی کاری همواره روابط نزدیکی با آژانس داشته‌ایم و در زمانی که اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی متوقف شد به همکاری با آژانس ادامه دادیم.

وی همچنین گفت: وزارت خارجه در کنار فدراسیون فوتبال، هر کجا گفتند، آمادگی خود را برای کمک اعلام کردیم. ما پیشنهادهای وزارت خارجه را مرور کردیم و البته فدراسیون فوتبال بر اساس نیازها و برنامه‌های خود برخی را پذیرفته و برخی را بررسی می‌کند. مهم این است که وزیر ورزش و دولت در بازی‌های جهانی ورود می‌کنند و ان‌شاءالله حضور موفقی را از تیم خودمان داشته باشیم.

سخنگوی وزارت خارجه درباره درخواست‌های فرابرجامی نیز بیان کرد: ‌‌این آمریکا بود که با تصور این‌که مشکلاتی که در حوزه دوجانبه ایجاد کرده می‌تواند از طریق مذاکرات وین حل کند، گاه باعث تطویل مذاکرات شد. الان در نقطه‌ای هستیم که آمریکا باید براساس برجام و قطعنامه، امکان انتفاع اقتصادی ایران و عادی شدن تجارت ایران و دیگر تعهدات را بپذیرد؛ بنابراین، نمی‌تواند فشار حداکثری و پیچ و مهره‌ها برای فشار بر ایران را حفظ کرده و از طرفی فکر کند به توافقی برای بازگشت به برجام برسد.

وی در پاسخ به سؤالی بیان کرد: ایران و جمهوری آذربایجان تلاش کردند طی چند ماه گذشته که از این سوءتفاهم‌هایی که بعضا در حوزه فضای رسانه ای یا با نقل قول‌هایی که انجام می‌شود عبور کنند، ایران تمام موارد خود را از طریق مجاری خودش هم به سفارت آذربایجان در تهران و هم از طریق وزارت خارجه آذربایجان در محل بیان کرده است. تلاش کردیم به عنوان ایران برخی اشتباهاتی که از سوی هر یک از همسایگان رخ می‌دهد، با نگاه برادرانه و مصلحانه اصلاح کنیم. مطمئنم جای اظهارات در ملاقات‌هاست. اگر سرویس اطلاعاتی کشوری اطلاع خاصی را دارد، در چارچوب قضایی و مراودات معمول انجام دهد.

سخنگوی وزارت خارجه درباره اظهارات بورل مبنی بر این‌که مذاکرات از بن بست خارج شده است و یکی از نمایندگان عنوان کرده که باقری بزودی عازم وین خواهد بود نیز اظهار داشت: من چنین خبری را نشنیدم. درباره اظهارنظر بورل باید بگویم بیشتر جنبه ایجابی اظهاراتش مدنظر قرار بگیرد. اینکه در یک یا دو نقطه، نقطه اختلافی داشته باشیم در مذاکرات غیرطبیعی نیست. رفت و آمد پیام‌ها هیچ وقت در هیچ نقطه‌ای متوقف نبوده است. آنچه امروز در دسترس است، چند قدم جلوتر از قبل از سفر موراست.

وی به دیدار گروه دوستی پارلمانی ایران و چین با امیرعبداللهیان اشاره کرد و گفت: درباره پروژه‌هایی که باید اجرا شود تفاهماتی شد. درباره برنامه ۲۵ ساله همکاری ایران و چین نیز قرار شده هر وزارتخانه و بخشی که پروژه آن به جایی رسیده خودش اعلام کند. همکاری در حوزه هوا و فضا و هواپیما نیز گفت‌وگوهایی بوده، ولی نمی توانم بگویم به تفاهمی رسیده است.

سخنگوی وزارت خارجه درباره سفر امیر قطر به تهران نیز اظهار داشت: این سفر در پاسخ به سفر آقای دکتر رئیسی به دوحه بود. چندین پرونده و موضوع دوجانبه و رایزنی‌های منطقه‌ای را در این سفر انجام دادیم. از همه تلاش‌های دولت قطر و شخص امیر قطر برای حل و فصل موضوعات در منطقه تشکر می‌کنیم و دوستی قطر را ارج می‌نهیم.