از نوای جوشن کبیر تا ادعیه ویژه شب نوزدهم
شب ضربت خوردن حضرت علی (ع) در محراب مسجد کوفه، بنا بر روایاتی احتمالاً شب قدر است. بر پایه آنچه از اخبار و احادیث معصومین ـ علیهم السلام ـ استفاده میشود، اعتبار و اهمیت و شاخصۀ ماه مبارک رمضان در وجود شب قدر است و این شب است که ماه رمضان را از سایر ماهها متمایز و جدا کرده است.
ماه رمضان، یکی از مهمترین منّتهای الهی است که در سال به بندگانش عطا فرموده است، زیرا در موقعیت و شرایط روزه است که بنده با قطع تعلّقات حیوانی بر شدت اتّصال خود با پروردگار میافزاید و این موقعیت در سایر زمانها کمتر نصیب خواهد شد و لذا بزرگان از اهل معرفت تمامی سه ماه رجب و شعبان و رمضان را به روزه میگذراندند، چنانچه از رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ این مطلب نقل شده است.
آمادگی انسان و استعداد برای جذب نفحات قدسیه الهی در این شرایط حاصل میشود؛ چنانچه پرهیز از گناه و انحراف از رضای الهی و تجرّد نفس از شهوات و غفلتها در هنگام گرسنگی و موسم روزه کاملاً مشهود و ملموس است.
سالکین راه خدا باید این سه ماه خصوصاً ماه مبارک رمضان را قدر بدانند و بر هر چه بیشتر مراقبه در رفتار و گفتار و پندار تأکید ورزند که مراقبۀ بیشتر موجب تجرّد نفس و در نتیجه قرب بیشتر و استفاضه از انوار بهاء الهی خواهد بود. بزرگان طریق در توصیه به شاگردان خود حتی آنان را از فکر خلاف رضای الهی بر حذر میداشتند و آن را موجب کدورت نفس و محرومیت از استجلاب فیوضات خاصّه برمی شمردند.
صحبتهای زاید و بی محتوا، انباشتن ذهن از اخبار و تصاویر، پرخوری در هنگام سحر و افطار، رفت و آمد با اهل دنیا و شب نشینیهای تلف کننده فرصتها و وقت، مشاجره بر سر امور بیهوده و لغو، پرداختن به عیوب دیگران و غفلت از عیوب خویش، عدم رعایت در مسائل اجتماعی و داد و ستدهای روزمره، شرکت در مجالس و هیأتهایی که بیشتر به جنبۀ تفاخر و اهواء نفسانی میپردارند و با سر و صدا و شلوغی و ازدحام و تبلیغها و جار و جنجالها و اعلانها در وسایل ارتباط جمعی، در صدد رونق بخشیدن به مجلس و محفل خویشند، تماماً انسان را از ادراک فیض و نفحات این ماه عظیم و فرصت استثنایی و غیر قابل جبران محروم خواهد ساخت.
اهمیت رعایت این مراقبه سترگ در ظهور و تجّلی شب قدر برای انسان روشن میشود؛ شبی که مقدّرات یک سال انسان را رقم میزند و سرنوشت یک سال آینده در آن شب گرفته خواهد شد و لذا هر چه انسان در این مدت از ماه مبارک رمضان در صدد تصفیه باطن و تزکیه نفس برآید کم کار کرده است. در شب قدر به میزان اتصال هر شخص با ولی کامل که حضرت بقیة الله ارواحنا فداه است، تقدیر او رقم میخورد و کیفیت ارتباط انسان با نفس حضرت، ولی عصر ـ علیه السلام ـ نقش تعیین کنندهای در سرنوشت سال آینده او دارد و به هر اندازه که این اتصال خالصتر و بی غلّ و غشتر و بی شائبهتر و صاف و پاکیزهتر باشد، به همان میزان نسبت توفیق سعادت ایام و روزگار او تغییر خواهد کرد.
اعمال مخصوصه شب نوزدهم چند چیز است:
اوّل: صد بار اَسْتَغْفِرُاللّهَ رَبّی وَ اَتُوبُ اِلَیْهِ.
دوّم: صد بار اَللّهُمَّ الْعَنْ قَتَلَةَ اَمیرِ الْمُؤْمِنینَ.
سوّم بخواند دعاء یا ذَاالَّذی کانَ را که در قسم چهارم گذشت.
چهارم بخواند:
اَللّهُمَّ اْجْعَلْ فیما تَقْضی وَ تُقَدِّرُ مِنَ الاْمْرِ الْمَحْتُومِ
خدایا قرار ده در آنچه حکم کرده و مقدر فرموده ای از سرنوشت حتمی
وَ فیما تَفْرُقُ مِنَ الاْمْرِ الحَکیمِ فی لَیْلَةِ الْقَدْرِ وَفِی الْقَضاَّءِ الَّذی لا
و در آنچه جدا کنی از فرمان حکیمانه ات در شب قدر و در آن قضا و قدری که برگشت و
یُرَدُّ وَلا یُبَدَّلُ اَنْ تَکْتُبَنی مِنْ حُجّاجِ بَیْتِکَ الْحَرامِ الْمَبْرُورِ حَجُّهُمُ
تغییر و تبدیلی ندارد که نام مرا در زمره حاجیان خانه محترمت (کعبه) بنویسی آنان که حجشان
الْمَشْکُورِ سَعْیُهُمُ الْمَغْفُورِ ذُنُوبُهُمُ الْمُکَفَّرِ عَنْهُمْ سَیِّئاتُهُمْ وَاجْعَلْ
مقبول و سعی شان مورد تقدیر و گناهانشان آمرزیده و کردار بدشان بخشوده شده است و قرار ده
فیما تَقْضی وَتُقَدِّرُ اَنْ تُطیلَ عُمْری وَتُوَسِّعَ عَلَیَّ فی رِزْقی
در آنچه مقدر فرموده ای که عمر مرا طولانی کرده و روزیم را وسیع گردانی
وَتَفْعَلَ بی کَذا وَ کَذا و به جای این کلمه حاجت خود را ذکر کند
و درباره ام چنین و چنان کنی.
نماهنگ «سیل گناه» را با نوای حاج محمود کریمی به مناسبت ایام ماه مبارک رمضان در «تابناک» میشنوید: از گنه دم به دمم آتش طوفنده شدم / هم شدم از توبه خجل / هم ز تو شرمنده شدم... .
همه این موارد فقط برای این موضوع است که در قرآن آمده استپيمانه را تمام دهيد و از كمفروشان مباشيد
و با ترازوى درست بسنجيد
و از ارزش اموال مردم مكاهيد و در زمين سر به فساد بر مداريد
و از آن كس كه شما و خلق [انبوه] گذشته را آفريده است پروا كنيد
که در آیات ۱۸۱ و ... سوره شعرا آمده
که متاسفانه هیچ کدام آنها حتی رعایت نمی شود و مصداق اصلی کاهش اموال مردم همین بی ارزش کردن پول ملی است که توسط دولت انجام می شود و یقیننا اگر ما در قبل از دوران پیامبر آخرالزمان بودیم قطعا دچار غذاب الهی می شدیم
مَنْ اَحْیا لَیْلَةَ الْقَدْرِ حُوِّلَ عَنْهُ الْعَذابُ اِلَى السَّنَةِ الْقابِلَةِکسى که شب قدر را زنده بدارد، عذاب تا سال آینده از او روى می گرداند.
مَن قامَ لَيلَةَ القَدرِ إيماناً وَ احتِساباً ، غُفِرلَهُ ما تَقَدَّمَ مِن ذَنبِهِ
هر كه از روی ايمان و برای رسيدن به ثواب الهی، شب قدر را به عبادت بگذراند، گناهان گذشته اش آمرزيده می شود
قَلبُ شَهرِ رَمَضانَ لَيلَةُ القَدرِ