جدال برای تصاحب كاخ نياوران
سازمان ميراث فرهنگي مي‌گويدكه مالكيت مجموعه كاخ‌ها براي اين نهاد است، نه بنياد مستضعفان
معاون ميراث فرهنگي تاكيد كرد: مالكيت سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري بر كاخ‌موزه‌هاي سعدآباد و نياوران قانوني است.
به گزارش ایسنا، محمدحسن طالبيان- معاون ميراث‌فرهنگي كشور – در‌اين‌باره گفت: كاخ‌موزه‌هاي سعدآباد و نياوران در دوران پهلوي به وزارت دربار تعلق داشته و با هزينه بيت‌المال احداث شده است، بنابراين جزو اموال خاندان پهلوي به‌حساب نمي‌آيد و جزو بيت‌المال است و به استناد فرمان حضرت امام خميني (ره) مورخ ١٣ اسفند ماه ٥٧، مالكيت اين دو كاخ بر عهده دولت است.
وي يادآور شد: براساس ماده يك لايحه قانوني مصوب شوراي انقلاب به تاريخ ٢٣ فروردين ماه سال ٥٩، كليه كاخ‌ها ازجمله نياوران و سعدآباد با محوطه و تاسيسات آنها براي ايجاد موزه در اختيار وزارت فرهنگ و آموزش عالي وقت قرار گرفت. ضمن اينكه بر اساس ماده ۲ همين لايحه تمام اشياي عتيقه براي حفظ و نگهداري در موزه‌ها تحويل وزارت فرهنگ و آموزش عالي (سازمان ميراث‌فرهنگي) مي‌شود و از سال ۱۳۵۹ تاكنون تمامي مجموعه موزه‌هاي موصوف در حال ارايه خدمات به عموم است.
طالبيان افزود: براساس بند ۵ مصوبه هيات وزيران مورخ ٢ آذر ماه ٦٠ متضمن قانون تشكيل سازمان ميراث‌فرهنگي، كاخ‌هاي نياوران و سعدآباد يكي از واحدهاي تابعه اين سازمان است. معاون ميراث فرهنگي تاكيد كرد: آنچه مهم است اين است كه سعدآباد و نياوران يك لايه از تاريخ معاصر تهران است و حفاظت، نگهداري، مرمت و معرفي اين لايه از تاريخ برعهده سازمان ميراث‌فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري به عنوان سازمان تخصصي در اين حوزه نهاده شده است.
وي معماري دو كاخ‌موزه سعدآباد و نياوران را بخش تفكيك‌ناپذيري از هويت تهران قديم و جديد دانست و گفت: مجموعه منحصربه‌فردي از معماري تاريخي و معماري معاصر در تهران وجود دارد كه بخش مهمي از اين مجموعه شامل معماري منحصربه‌فرد در نياوران و سعدآباد است كه آثار هنرمندان و معماران برتر و صاحبنام است و اگر قرار باشد در آينده پرونده‌اي به‌منظور ثبت‌جهاني معماري معاصر تهران تهيه شود آثار معماري سعدآباد و نياوران از اهميت ويژه‌اي برخوردار هستند.
طالبيان اظهار كرد: سازمان ميراث‌فرهنگي به لحاظ قانوني خود را ملزم به حفاظت و صيانت از اين دو اثر تاريخي مي‌داند و با توجه به ظرفيت فرهنگي اين دو كاخ‌موزه و همچنين با توجه به اينكه سعدآباد و نياوران دو پهنه سبز تهران محسوب مي‌شوند و بايد حفاظت و نگهداري از اين دو مجموعه در اختيار سازمان ميراث‌فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري واگذار شود.
او يادآور شد: در تمام دنيا مديريت كاخ‌موزه‌ها برعهده سازمان‌هاي تخصصي است، ضمن اينكه تجربه نشان مي‌دهد هر فضاي فرهنگي كه از نظر مالكيت بلاتكليف مانده ضرر ديده است كه بهعنوان مثال مي‌توان به كاخ مرواريد و باغ رامسر اشاره كرد.
معاون ميراث فرهنگي كشور گفت: برخلاف برخي از نهادها، نگاه سازمان ميراث‌فرهنگي به مجموعه موزه‌ها و كاخ‌موزه‌ها نه تنها نگاه اقتصادي نيست، بلكه يك نگاه فرهنگي است كه در حقيقت منافع ملي را در بر مي‌گيرد و مطمئن هستم كه بنياد مستضعفان در اين موضوع پراهميت، منافع ملي را مد نظر قرار مي‌دهد. مالكيت دو كاخ سعدآباد و نياوران همواره محل مناقشه ميان بنياد مستضفعان و سازمان ميراث فرهنگي بوده است اما در تازه‌ترين اتفاق دادگاه بدوي راي به نفع بنياد مستضعفان و مالكيت آن بر اين دو كاخ داده است. بنياد مستضعفان و سازمان ميراث فرهنگي چند سالي است كه بر سر مالكيت بر دو كاخ سعدآباد و نياوران مناقشه دارند.
خبرگزاري مهر چندي پيش نوشت: « اصل دعوا بر سر تقاضاي دولت مبني بر اصلاح سند مالكيت سعدآباد و برخي ديگر از مجموعه‌ها اتفاق افتاده است. تا قبل از تقاضاي دولت براي دريافت سند مالكيت سعدآباد به نام دولت، بنياد مستضعفان اگرچه سند مالكيت سعدآباد را در دست داشته، اما ادعايي در اين زمينه نمي‌كرده است اما بعد از تقاضاي دولت براي اصلاح سند مالكيت اين مجموعه، مقامات بنياد هم به تكاپو افتادند تا ملكي كه سال ۶۳ به نام آنها به ثبت رسيده را از دولت پس بگيرند. بنياد مستضعفان كه مدعي مالكيت بر كاخ‌هاي نياوران و سعدآباد تهران است، اظهارنظري را از امام خميني (ره) مبنا قرار مي‌دهد كه در تاريخ ۵۷/۹/۱۲ و حضور دولت موقت فرموده بودند: «به دولت ابلاغ نماييد كه اين غنائم مربوط به دولت نيست و امرش با شوراي انقلاب است و آنچه ماموران دولت به دست آورده‌اند يا مي‌آورند بايد تحويل بدهند.» بر همين اساس بنياد مستضعفان معتقد است كه كاخ‌هاي سعدآباد و نياوران نيز از جمله دارايي‌هاي خاندان پهلوي به شمار مي‌رود و نبايد تحت مالكيت دولت قرار داشته باشد.»
